Mag mijn private leasebedrijf bijhouden waar mijn auto is?

Een lezer vroeg me:

Het (private) leasebedrijf waar ik mijn auto heb geleased registreert alle ritgegevens via de ingebouwde GPS. Dus starttijd en eindtijd, maar ook de bijbehorende locaties. Men bewaart dit (zo kan ik zien in het account) gedurende de hele looptijd van het contract. Mag dat wel van de AVG?
Het verzamelen en bewaren van zulke gegevens valt natuurlijk onder de AVG. Die stelt als belangrijke eis onder meer dat je aan dataminimalisatie moet doen: niet meer bewaren dan nodig voor het beoogde doel. Daarbij is ‘nodig’ echt een dringende noodzaak, geen “wellicht was dit handig” of “misschien komt het eens van pas”.

Het doel is volgens het leasebedrijf het verzorgen van facturatie en het kunnen opsporen van de auto bij bijvoorbeeld diefstal. Dat lijken me allebei op zich legitieme doelen. De vraag is dan dus: is het echt noodzakelijk dat je die gegevens bewaart voor deze doelen?

Ik kan me voorstellen dat je voor een factuur het gereden aantal kilometers nodig hebt van de afgelopen periode, en dat je bij een melding van diefstal wilt weten waar de auto het laatst zichtbaar was. Maar dan hoef je niet gedurende vele jaren al die gegevens te bewaren.

Ik zou zeggen dat je prima na elke rit datum, misschien tijdstip en aantal kilometers kunt registreren, of na elke dag het dan gereden totaal, zodat je aan het eind van de maand een gespecificeerde rekening kunt opstellen. En voor antidiefstal lijkt me de laatste locatie genoeg, dus oude locaties kunnen weg zodra er een nieuwe is geregistreerd.

Ik vermoed dat dit bedrijf zo werkt omdat ze begonnen zijn met zakelijke lease. Een werkgever heeft eerder belang bij weten van start- en eindlocatie per rit, en natuurlijk datum en tijd. Al is het maar om te bepalen of er wel zakelijk werd gereden. En vanwege fiscale regels is het voor zo’n werkgever wellicht eerder nodig om daar meerdere jaren terug te gaan met brongegevens.

Dus daar bouwt zo’n bedrijf dan een systeem voor, daarna besluit men naar private lease te gaan en krijgt de consumentklant hetzelfde systeem. Heel logisch, alleen mag dat dus niet zomaar van de AVG. Als je software voor een nieuwe doelgroep inzet, zul je opnieuw moeten ijken wat je dán nodig hebt.

Arnoud

Is het strafbaar om een geleasete telefoon door te verkopen?

Leuke discussie bij Tweakers: hoe zit het juridisch als je een mobiele telefoon leaset bij je abonnement en deze doorverkoopt voordat het abonnement is geëindigd? Is er dan sprake van heling, ben je strafbaar en welke plichten heeft een site als Tweakers waar je die doorverkoop kunt realiseren?

Als je een telefoon leaset, is juridisch sprake van huur met de optie van koop aan het einde van de huurperiode. Een huurder is geen eigenaar, en als je geen eigenaar bent dan kun je de zaak niet verkopen. Natuurlijk kun je een “te koop”-advertentie plaatsen, daarin verzwijgen dat het een leasetoestel is en een reële prijs vragen. Geen koper die dan zal twijfelen. Maar formeel heb je het toestel niet verkocht, want daarvoor is vereist dat je eigenaar bent. De koper is om diezelfde reden óók geen eigenaar.

Of nou ja, meestal niet. Want er is het concept derdenbescherming (art. 3:86 BW): als de koper te goeder trouw is, dan wordt hij tóch eigenaar ondanks dat de verkoper eigenlijk helemaal niets kon verkopen. De koper moet dus geen reden hebben gehad om te twijfelen aan het feit dat de verkoper mocht leveren. Staat er “leasetoestel” in de advertentie, dan kan de koper dus geen goede trouw claimen. Maar kan hij dat wel, dan wordt hij eigenaar en dan is de oude eigenaar – de telecomprovider – dus de eigendom toch kwijt. Wel ontstaat er dan natuurlijk een schadeclaim op de verkopende partij.

Een belangrijke voorwaarde om als koper je op derdenbescherming te mogen beroepen, is dat hij in staat moet zijn om tot drie jaar na de koop de verkoper te kunnen identificeren (art. 3:87 BW). Kan hij dat niet, dan kan hij zich niet op derdenbescherming beroepen en dan moet hij de telefoon dus teruggeven. (Uiteraard heeft hij dan recht op geld terug van de verkoper, maar aangezien hij die dus niet meer kon identificeren gaat dat lastig worden.)

Strafbaar is dit niet, en heling al helemaal niet. Het toestel is niet door misdrijf verkregen, en van heling kan alleen sprake zijn bij doorverkoop van gestolen (of afgeperste of geroofde) artikelen. Aangifte doen als benadeelde koper (of telecomboer) heeft dus geen nut. Het is puur een privaatrechtelijke, contractuele discussie waarvoor je zelf naar de rechter moet om het op te lossen.

Update (27 februari) in de comments wijst Arnout erop dat dit wel degelijk strafbaar kan zijn, en wel als verduistering (art. 321 Sr). De rechtbank Utrecht bepaalde in 2011 dat

… kan het naar het oordeel van de rechtbank niet anders zijn dan dat verdachte wist dat hij de objecten niet mocht verkopen en dat hij door dat -in strijd met de uitdrukkelijke bewoordingen van de door hem ondertekende contracten- toch te doen willens en wetens de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat hij zich door die verkoop schuldig zou maken aan de verduistering van die objecten.

Ik denk niet dat dit betekent dat je als koper automatisch heler bent. Daarvoor is nodig dat je wist of had moeten weten dat de verkoper het toestel had verduisterd. En dat zul je maar zelden kunnen zien aan de advertentie.

Wat Tweakers hieraan kan doen? Bar weinig. En dat hóeven ze ook niet, want zij zijn als tussenpersoon slechts aansprakelijk als het evident is dat een advertentie in strijd is met de wet en ze dan niet ingrijpen. En ik denk dat een advertentie in deze categorie alleen evident in strijd kan zijn als er expliciet staat “Leasetoestel, abo nog niet afgelopen” of zoiets doms. Ik kan me dat niet voorstellen.

Arnoud