Tweede Kamer akkoord met updateplicht voor verkopers slimme apparaten

| AE 13149 | Ondernemingsvrijheid | 18 reacties

De Tweede Kamer is akkoord gegaan met een verplichting voor verkopers van slimme apparaten en digitale diensten om software- en beveiligingsupdates uit te brengen. Dat meldde Security.nl onlangs. Volgens mij was er niet heel veel keus, gezien dit uit een Europese Richtlijn komt en dus gewoon geregeld moest. Desondanks: mooi nieuws, en ik ben benieuwd. We hebben al zó lang last van gebrekkige apparaten met internettoegang.

De regeling omtrent updates wordt opgenomen in artikel 18 van boek 7 van het Burgerlijk Wetboek, dat is de plek waar conformiteit (“wettelijke garantie”) van verkochte zaken worden geregeld. De wettelijke term wordt “zaken met digitale elementen”. De kern is als volgt (lid 4):

Bij een zaak met digitale elementen zorgt de verkoper ervoor dat de updates, waaronder beveiligingsupdates, die nodig zijn om te bewerkstelligen dat de afgeleverde zaak aan de overeenkomst beantwoordt, aan de koper worden gemeld en geleverd gedurende de periode die de koper redelijkerwijs kan verwachten, gezien de aard en het doel van de zaak en de digitale elementen, en rekening houdend met de omstandigheden en de aard van de overeenkomst als de koop voorziet in levering van de digitale inhoud of digitale dienst.
De wet schrijft dus niet een specifieke periode voor, maar koppelt deze -net als de ‘gewone’ verwachting omtrent goed werken- aan de redelijke verwachting van de koper. Dat is dus iets dat we in de rechtspraak moeten gaan zien wat redelijk is.

Uitgangspunt is dus wel dat er updates gaan komen. Expliciet zeggen “wij verkopen zonder updates” is daarmee niet mogelijk, want dit is wel dwingend consumentenrecht. Maar er is een gaatje:

Van het niet beantwoorden van de afgeleverde zaak aan de overeenkomst in de zin van de leden 2 of 4 is geen sprake indien de koper er bij het sluiten van de overeenkomst uitdrukkelijk van in kennis werd gesteld dat een specifiek kenmerk van de zaak afweek en de koper die afwijking bij het sluiten van de overeenkomst uitdrukkelijk en afzonderlijk heeft aanvaard.
Ja, dat is weer een extra vinkje dat je dan moet zetten. Ik kan nergens vinden of de verkoper je mag verplichten dat vinkje te zetten of anders geen verkoop, maar ik denk het wel. Dat zou dan acceptabel zijn omdat je het héél duidelijk apart gemeld wordt en je dus apart moet zeggen dat je dat wil.

Verder vermeldt het wetsvoorstel een regeling over als de consument de update niet installeert. Niet verrassend is de leverancier dan niet aansprakelijk voor fouten die de update zou hebben opgelost, mits de update voldoende duidelijk was aangekondigd en de installatie-instructies duidelijk genoeg waren.

In alle gevallen gaat het dus over de verkoper, zeg maar de Mediamarkt of Coolblue, en dus niet de fabrikant. Daar heb je als consument eigenlijk nooit direct wat mee te maken, immers. Wel is het zo dat als de fabrikant iets aankondigt of meldt over het product, dit bindend wordt op de verkoper. Het is dan dus mogelijk dat zeg Samsung zorgt voor het melden en beschikbaar stellen van updates, maar dat jij gewoon de Mediamarkt aansprakelijk stelt als die update je telefoon versteent.

Al langer was geregeld dat de verkoper zelf een bindend verhaalsrecht (regresrecht) heeft op de importeur of fabrikant, deze wet verandert daar niets aan. Dus de Mediamarkt mag dan de Europese importeur van Samsung aansprakelijk stellen, of Samsung zelf. En in de zakelijke levercontracten kan dát niet worden verboden.

Arnoud

Mag de EU voor een bedrijf bepalen dat ze USB-C laders moeten gebruiken?

| AE 12936 | Ondernemingsvrijheid, Regulering | 19 reacties

tomekwalecki / Pixabay

Een lezer vroeg me:

De EU heeft recent een plan aangekondigd dat consumentenelektronica verplicht een USB-C stekker moet hebben om het ding mee op te laden. Nou snap ik dat zij de markt mogen reguleren, maar gaat dit niet een beetje érg ver? Je vernietigt zo toch de markt voor opladers, en je geeft innovatieve laders zoals die van Apple geen kans meer. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?
Als iemand met een mand met drieëndertig laders en zevenenveertig verschillende stekkertjes zeg ik: dat werd de hoogste tijd, dat plan.  Nog los van de vervuiling van al die laders bij ieder apparaat, al die verschillende manieren om een paar volt gelijkstroom in een apparaatje te krijgen was natuurlijk hoe dan ook idioot.

De telefoonindustrie blijkt de grootste boosdoener hier. Jarenlange druk op telefoonmakers bracht het aantal laders omlaag van dertig naar drie, maar standaardiseren op ééntje wilde niet echt lukken. Daarom hakt de EC zelf nu maar de knoop door en kiest ze voor het USB Power Delivery-protocol, zeg maar opladen via een USB-C stekker zoals hierboven getoond. Andere laadmogelijkheden mogen er best bij, maar er moet en er zal een USB-C stopcontact in je apparaat (tenzij je draadloos laden toestaat). Oh ja, en het wordt dan verboden om een eigen USB-C lader mee te leveren.

En ja, dan krijg je dus het argument van innovatie tegenhouden. Iets dat met name van Apple lijkt te komen, maar toegegeven hun laadprotocol is op diverse technische punten ook superieur aan USB Power Delivery. Wel is dat natuurlijk geen open standaard, zodat andere fabrikanten het niet zomaar over kunnen nemen, en dat is dan natuurlijk lastig om als overheid goed te keuren. Ik denk dat het onderliggende gevoel van de Commissie was dat het laden van apparaten niet echt een belangwekkend onderwerp is waar je je mee onderscheidt als leverancier, zodat “wij willen innoveren van de massa met onze stekkers” niet heel geloofwaardig klinkt.

Het is overigens niet zo dat we nu tot in lengte van dagen aan USB-C vast zitten. De concept-Richtlijn voorziet in het periodiek herzien van de technische keuze, dus als er straks een USB-D komt die superieur kan laden, dan kan die prima worden voorgeschreven.

Natuurlijk kun je met zo’n kabel nog veel meer, maar in de praktijk gebruiken de meeste mensen USB-kabels om dingen op te laden. (Ja, ook ik verstuur bestanden via een cloudserver van mijn telefoon naar mijn laptop terwijl ze 30 centimeter naast elkaar liggen en op hetzelfde wifi netwerk zitten en een van die zevenenveertig stekkers een usb-C-usb-C stekker is. Gewoon, minder gedoe.) En ik zie dan ook zeer zeker het argument van de Commissie.

Arnoud

Ja, je mag een verdachte (licht) dwingen zijn vinger op zijn telefoon te zetten

| AE 12505 | Regulering | 32 reacties

Levert onder dwang gebruikmaken van vingerafdruk van verdachte ter ontgrendeling van bij hem in gebruik zijnde smartphone met het oog op bewijsgaring inbreuk op het o.m. in art. 6 EVRM vervatte nemo tenetur-beginsel op? Die vraag kreeg de Hoge Raad onlangs voorgelegd in een strafzaak, en het antwoord is nu gegeven: nee

We hebben het vaker over onder dwang ontgrendelen gehad. Lagere rechters hebben tot nu toe eigenlijk steeds gezegd dat dat mag, verdachte in de handboeien en dan de vinger gedwongen op de sensor om de telefoon zo te openen. (Wat je daarna mag doorzoeken, is weer een andere discussie. Maar open gaat ‘ie, want die agent is sterker dan jij.)

Het ging in deze zaak om de biometrische ontgrendeling van een in beslag genomen smartphone van een verdachte om ten behoeve van het opsporingsonderzoek (kort gezegd: diefstal in vereniging en oplichting) toegang te krijgen tot de inhoud daarvan. De iPhone die verdachte bij zijn aanhouding bij zich had, is in beslag genomen en door de politie meteen in ‘Flight Mode’ gezet, zodat de telefoon niet van afstand kon worden gewist.

Tijdens zijn verhoor heeft verdachte verklaard dat de in beslag genomen iPhone zijn toestel is en dat niemand anders dat toestel gebruikt. Aan verdachte is gevraagd, en daarna bevolen, de toegangscode van zijn telefoon te geven. Dat wilde hij niet.  Vervolgens is verdachte geboeid en is zijn rechterduim met fysieke dwang maar zonder geweld op de vingerafdrukscanner van de iPhone geplaatst. Hierdoor werd de iPhone ontsloten.

Nu dus bij de Hoge Raad de vraag: mocht dit, op deze manier? Voorop staat, aldus de HR, dat het mogelijk moet zijn om in beslag genomen voorwerpen te doorzoeken bij verdenkingen van misdrijven. Dat geldt ook voor de inhoud van smartphones, dus die moeten open kunnen als ze dicht zijn. Daarbij mag dwang worden toegepast: het afpakken van dingen die iemand vasthoudt, bijvoorbeeld. Idem voor vingers op smartphones zetten.

Alleen, dan loop je ook tegen dat rechtsbeginsel aan dat mensen niet tegen zichzelf hoeven te getuigen, of meer algemeen mee te werken aan zijn eigen veroordeling (artikel 6 EVRM, nemo tenetur voor de juristen). Maar dat is geen absoluut recht

In artikel 6 EVRM ligt besloten dat, indien ten aanzien van een verdachte sprake is van een “criminal charge” in de zin van die bepaling, deze het recht heeft “to remain silent” en “not to incriminate oneself”. Beslissend voor de vraag of in een strafrechtelijke procedure het nemo tenetur-beginsel is geschonden, is of het gebruik tot het bewijs van het onder dwang van de verdachte verkregen materiaal in een strafzaak zijn recht om te zwijgen en daarmee zijn recht om zichzelf niet te belasten van zijn betekenis zou ontdoen.
Men citeert vervolgens een zaak van een verdachte die gedwongen braakmiddelen toegediend kreeg, om zo doorgeslikte drugs uit diens spijsverteringskanaal te krijgen. Dat was géén overtreding van artikel 6, want de verdachte hoefde zelf niets te zeggen of doen. (Wel was het een overtreding van het martelverbod uit artikel 3 EVRM, omdat dit veel te invasief is voor het beoogde doel en niet vergelijkbaar met bijvoorbeeld bloed of dna afnemen.)

De HR concludeert dan ook instemmend dat de verdachte hier ook niets hoefde te zeggen of doen, zodat hij niet gedwongen werd mee te werken aan zijn veroordeling. De mate van dwang was zeer beperkt, zodat ook artikel 3 niet overtreden werd. Deze werkwijze was dus legaal.

Arnoud

OM gaat met camera’s handhaven op telefoongebruik achter het stuur

| AE 12335 | Regulering | 32 reacties

Het Openbaar Ministerie gaat vanaf maandag camera’s inzetten om telefoongebruik achter het stuur te beboeten, las ik Bij Tweakers. Deze camera’s fotograferen alle bestuurders, en detecteren wanneer iemand vermoedelijk zijn telefoon vast heeft. In dat geval gaat de foto naar het CJIB, die dan een mens de beoordeling laat doen en een boete laat volgen… Lees verder

Kan ik nu eindelijk mijn personeel MDM software opdringen?

| AE 11674 | Ondernemingsvrijheid, Privacy | 21 reacties

Een lezer vroeg me: Ik las je blog van maandag over een boete bij een bedrijf omdat personeel WhatsApp-chats wiste. Dat lijkt me het perfecte argument om alle werknemers gewoon mobile phone beheersoftware (MDM) op te leggen, ook op hun privételefoon. Als je als werkgever zúlke schade kunt oplopen door gewiste gesprekken, dan is je… Lees verder

Mag de politie de telefoon van een getuige leegtrekken?

| AE 11564 | Regulering | 13 reacties

Via Twitter een ietwat verontrustend item van de BBC over speciale apparatuur waarmee de politie telefoons in één keer geheel uit kan lezen. Die technologie wordt ingezet bij arrestaties, maar kennelijk ook bij telefoons van getuigen. En dan heb ik het over alles, van foto’s tot chatberichten, cache-informatie en prullenbakbestanden. De journaliste vraagt zich af… Lees verder

Mag een AI-politiecamera je beboeten voor een plak roggebrood in de hand bij het rijden?

| AE 11528 | Regulering | 16 reacties

Een lezer vroeg me: Onlangs werd bekend dat de politie ‘slimme camera’s’ gaat inzetten tegen automobilisten die met hun smartphone in de hand aan het appen of bellen zijn. Maar hoe kunnen ze met zo’n camera zien of ik een telefoon vasthoud of bijvoorbeeld een navigatie-unit of zelfs een plak roggebrood? Die is ook zwart… Lees verder

Vanaf vandaag mag je geen telefoon meer vasthouden op de fiets

| AE 11359 | Regulering | 51 reacties

De Nederlandse overheid waarschuwt dat het vanaf maandag 1 juli verboden is om tijdens het fietsen een smartphone, tablet, muziekspeler of camera vast te houden. Dat meldde Tweakers vrijdag. Wie dat toch doet riskeert een boete van 95 euro. Vanaf vandaag mogen ‘bestuurders van een voertuig tijdens het rijden’ niet langer een ‘mobiel elektronisch apparaat… Lees verder

‘Ouders controleren massaal het internetgedrag van hun kinderen’

| AE 11117 | Privacy | 6 reacties

Veel Nederlandse ouders controleren de telefoon en het internetgedrag van hun kind. Dat meldde Nu.nl vorige week op basis van onderzoek van Safer Internet Centre Nederland. Meer dan de helft van de ouders checkt de telefoon en 80 procent gaat het online gedrag na, zo blijkt uit het onderzoek onder ruim tweeduizend ouders en tieners… Lees verder