Internetrecht door Arnoud Engelfriet

ADMC / Pixabay

Netflix wil een extra toeslag gaan vragen aan gebruikers die hun account delen met personen die op een ander adres wonen. Dat meldde Tweakers vorige week. De toeslag zou van toepassing zijn wanneer je de app langer dan 14 dagen buitenshuis gebruikt. En dat is natuurlijk juridisch een probleem, zoals de Consumentenbond terecht opmerkt. Want hier is gewoon expliciet regelgeving over.

In 2017 nam de EU de Verordening betreffende grensoverschrijdende portabiliteit van online-inhoudsdiensten in de interne markt aan. De lange naam geeft aan wat deze regelt, en artikel 1 motiveert dat nog eens:

Deze verordening voorziet in een gemeenschappelijke benadering in de Unie van de grensoverschrijdende portabiliteit van online-inhoudsdiensten door ervoor te zorgen dat de abonnees op portabele online-inhoudsdiensten die rechtmatig worden verstrekt in hun woonlidstaat, toegang hebben tot en gebruik kunnen maken van die diensten, wanneer zij tijdelijk in een andere lidstaat dan hun woonlidstaat aanwezig zijn.

Netflix ziet dat anders:

Netflix is ratcheting up its efforts to get freeloading viewers to pay up and will start charging accounts for password sharing early next year, instituting a system that add fees to your plan for “extra member” subaccounts when people outside your household use your membership.

Arnoud

Een lezer vroeg me:

Ik heb een abonnement voor toegang tot dierentuinen genomen. Daarbij stond in de voorwaarden dat het abonnement persoonlijk is, en om dat af te dwingen moest er een foto bij. Mijn foto werd echter automatisch afgekeurd omdat deze zoals een ‘echte’ pasfoto van voren, neutraal kijkend en beide oren in beeld. Is dit allemaal toegestaan?

Vanuit die regel is het dus ook in beginsel toegestaan om via het pasje te regelen dat je met de abonnementshouder te maken hebt, en niet met een willekeurige lener van het pasje. Een pasfoto opnemen is dan ook een op zich logisch middel.

Alleen loop je dan wel tegen het probleem aan dat je dan de foto tot biometrisch persoonsgegeven maakt: je gebruikt de foto als herkenningsmiddel. Dat mag alleen onder de strenge voorwaarde dat je geen reëel alternatief hebt, zoals de naam via een overheidsidentiteitsbewijs controleren of een eenmalige scanbare code op je telefoon laten zien die je via je account kocht.

Wat hier verder nog gebeurt, is dat de dienstverlener zo te lezen met een machine learning algoritme onderzoekt of de foto geschikt is voor het beoogde doel. Dat is toegestaan áls het onderliggende gebruik van de foto (als identificatiemiddel van de abonnementshouder) dat ook is. Wel moet de dienstverlener natuurlijk voorkomen dat de ML-aanbieder de foto gaat hergebruiken voor trainingsdoeleinden (training van het ML-algoritme, voor de duidelijkheid).

Arnoud

Toezichthouder ACM heeft KPN terecht bestuurlijke boetes opgelegd wegens oneerlijke handelspraktijken. Dat las ik bij Emerce. De rechtbank Rotterdam bevestigde onlangs namelijk dat het misleidend is om bij een aanbieding van een mobiel bellen abonnement te spreken van “onbeperkt bellen”, terwijl het abonnement gelet op de Fair Use Policy niet onbeperkt bellen inhoudt. En als je die FUP wilde lezen, dan moest je héél goed zoeken.

Het voelt bizar lang geleden, maar al in 2008 maakte ik me druk over dit onderwerp. Je laat gewoon essentiële informatie weg als je zegt, je mag onbeperkt downloaden maar niet als je unfair veel downloadt. Zeg maar, onbeperkt spareribs maar als je te veel eet dan is dat niet netjes en moet je stoppen. Raar restaurant, zouden we dan zeggen.

Bij telecom en internet is dit echter staande praktijk: zo ongeveer iedereen die “onbeperkt bellen/smsen/internetten” aanbiedt, verwijst daarbij met een sterretje naar een fair use policy, die neerkomt op “als je je naar ons oordeel niet netjes gedraagt, dan blokkeren we je/knijpen we je af”. Waarbij het dan vaak gaat om ‘gewoon’  veel downloaden, wat dan vaak wordt uitgedrukt als “meer dan 10x wat de rest doet”.

In deze zaak maakte KPN-dochter Telfort het nog bonter:

In het document Productinformatie en Tarieven staat dat voor Onbeperkt bellen een beperking geldt van 3000 minuten per maand (Fair Use Policy). Tevens is bepaald dat Telfort maatregelen mag nemen bij regelmatig niet-normaal, oneigenlijk of excessief gebruik van Onbeperkt bellen (bijvoorbeeld bij gebruik als babyfoon).

KPN ging daartegen in beroep bij de rechtbank, onder meer met het argument copypastefoutje:

Eiseres heeft geen Fair Use beleid toegepast op Onbeperkt bellen abonnementen. De in het document “Productinformatie en Tarieven” vermelde beperking van 3.000 minuten per maand berust op een vergissing: als gevolg van het vernieuwen van de productinformatie was deze regel per abuis toegevoegd. Eiseres heeft deze verwijzing dan ook onmiddellijk verwijderd uit de Productinformatie.

Verder moet je als aanbieder echt duidelijk uitleggen wát je fair use policy dan precies inhoudt, enkel die frase is niet genoeg.

Indien is vermeld dat een Fair Use Policy geldt, moet een consument de inhoud daarvan kunnen vinden. Door de inhoud niet te vermelden heeft eiseres essentiële informatie over de voornaamste kenmerken van de dienst weggelaten. De consument wist daardoor immers niet wat eiseres als “niet redelijk gebruik” zou aanmerken en wat daarvan de consequenties zouden zijn. Consumenten konden hierdoor geen geïnformeerde beslissing nemen. De rechtbank volgt dit standpunt van de ACM.

Helaas gaat de rechtbank niet in op de inhoud van de FUP, omdat dat geen onderdeel van het besluit van de ACM was. Voor mij een gemiste kans, want het zou best goed zijn eens duidelijkheid te krijgen waarom bijvoorbeeld “gebruik als babyfoon” (een veel voorkomend voorbeeld in FUP’s) onredelijk gebruik is. Als ik de hele nacht wil videobellen met mijn baby, waarom is dat dan onredelijk?

Arnoud

Vreemde mededeling bij hippepresentatiemaakdienst Prezi: Wie komt er nou op het idee om te zeggen, als je je betaalde abonnement wilt opzeggen dan worden alle presentaties die je hebt gemaakt automatisch openbaar? Dat riekt naar, eh hoe zeg je dat netjes, een verwarrende UX beleving. Prezi is een aantal jaar geleden groot geworden als online… Lees verder

Wie wat koopt bij Dinodiscount, zit aan een abonnement vast dat honderden euro’s per jaar kost. Dat las ik bij Tweakers (dank, tipgevers). Dinodiscount is een webportaal voor iedereen die graag voor inkoopsprijzen producten wil bestellen en zo een heel leuk centje extra kan gaan verdienen, zo staat op de site. Maar wat ik dan… Lees verder

T-Mobile gaat klanten die nog een Flex- of Relax-abonnement hebben, waarbij het beltegoed ‘onbeperkt en voor altijd’ houdbaar blijft, overzetten naar een ander abonnement, las ik bij Tweakers. Het gaat in totaal om meer dan 80.000 abonnees, die hun opgebouwde beltegoed kwijtraken. Volgens T-Mobile wil men van deze abonnementen af omdat de achterliggende techniek verouderd… Lees verder

Het bedrijf Hotelpas.com mailt consumenten dat ze een abonnement niet tijdig hebben opgezegd en daarom aan een verlenging vastzitten, las ik bij Emerce. Dit gaf honderden klachten bij de Consumentenbond: mensen hadden naar eigen zeggen slechts een voucher geactiveerd voor een gratis hotelovernachting, en werden nu verrast met algemene voorwaarden die een abonnementsdraai geven aan… Lees verder

Wie een telefoonabonnement met toestel afsluit, valt onder de regels van koop op afbetaling. Dat bepaalde de Hoge Raad vorige week. Dat providers allerlei benamingen en constructies verzinnen om dit anders te maken, gaat ze niet helpen: het gaat hier om consumentenbescherming en dan moet je kijken naar de bedoeling en strekking van de wet…. Lees verder

Een lezer vroeg me: Ons bedrijf had een abonnement op een informatiedienst, dat we per 1 april hebben opgezegd. Echter onlangs kregen we een mail met een factuur voor extra gebruik ná 1 april, omdat uit hun logs bleek dat er nog medewerkers van ons bedrijf inlogden op de dienst. Moet ik dat betalen? Ik… Lees verder

Diverse mensen mailden me over een actie van Vodafone: men heeft een abonnement op Vodafone Thuis, en daar is zomaar analoge televisie uit geschrapt. En oh ja, opzeggen mag niet want in de voorwaarden staat dat dit niet nadelig is. Eh, hoezo? Vodafone Thuis is een pakketdienst waarbij je volledig vrij om precies dát pakket… Lees verder