“De wijze van schadeberekening is niet juist, dan wel niet redelijk”

sapph-lingerie.pngGoh, da’s een vonnis om vrolijk van te worden: doorlinken naar een site geen nieuwe openbaarmaking, die richtprijzen fotografie daar doen we niet aan én het gaat over een pikant onderwerp ook nog. Het lingeriemerk Sapph had een fotograaf ingehuurd voor reclamefoto’s. De uitleg van het contract leidde tot een fors juridisch geschil, waarbij de fotograaf uiteindelijk maar liefst 2,6 miljoen euro aan schadevergoeding eiste. Daar blijft maar bar weinig van over – zo’n 13.000 euro – want de rechtbank hanteert als terechte maatstaf voor de schade de misgelopen royalties en niet de fantasievolle 300%-berekenwijze van de Fotografenfederatie. En meerdere domeinnamen maken van een website nog niet méérdere sites.

Sapph wilde de fotograaf inhuren voor een serie reclamefoto’s, en dat wilde die fotograaf ook wel maar wel onder zijn eigen eisen en voorwaarden. Hij zag zichzelf niet als gewoon een reclamefotograaf die eenmalig betaald krijgt, en hij wilde dan ook per herpublicatie opnieuw geld. Na enig geharrewar ging Sapph akkoord, maar u voelt hem al aankomen: de afspraak was niet helemaal tot volle tevredenheid doorgecommuniceerd binnen alle gelederen van het bedrijf. Er werd dus vrolijk gebillboard en geposterd met die foto’s zonder dat daarvoor per publicatie opnieuw werd afgerekend met de fotograaf. Dat wordt door de rechtbank afgestraft: als je zo’n expliciete afspraak maakt, dan zit je daaraan vast ook al is de afspraak zeer ongebruikelijk binnen de reclame.

Dan komt het bekende probleem bij auteursrechtschendingen: welk bedrag aan schade is er geleden? Bij een kras op je auto is dat objectief vast te stellen, maar bij een ongautoriseerde kopie van een foto op een billboard heel wat minder. De fotograaf kwam aan een bedrag van EUR 2.646.390,40, berekend aan de hand van de algemene voorwaarden van de Fotografenfederatie. Die bepalen:

Op grond van artikel 15 van de algemene voorwaarden is Sapph volgens [A] voor elk gebruik van een werk (buiten het eenmalig gebruik op grond van de licentie) een vergoeding verschuldigd van tenminste driemaal de “bij de fotograaf gebruikelijke vergoeding voor een dergelijke vorm van gebruik”, met een minimum van EUR 500,–. Voor de bepaling van de “gebruikelijke vergoeding” knoopt [A] aan bij de richtprijzen. Bij het nalaten van het vermelden van zijn naam dient, aldus [A], dit bedrag te worden verhoogd met 100 % van de bij de fotograaf “gebruikelijke vergoeding voor een dergelijke vorm van gebruik” op grond van artikel 16 van de algemene voorwaarden.

De rechtbank vindt deze vaak gehanteerde dikkeduimmethode “niet juist, dan wel niet redelijk”. Terecht concludeert men dat de schade niet hoger kan zijn dan de afgesproken vergoeding. Die is de fotograaf misgelopen en die moet dus alsnog worden betaald. En zo hoort het.

Ook verwerpt de rechtbank de verzesvoudiging van de schade omdat Sapph’s website sapphlingerie.com ook bereikbaar was vanaf de domeinnamen sapph.be, spahh.eu, sapphbeach.be, sapphbeach.eu en sapphbeach.nl. Dit zijn slechts aliassen en geen aparte websites, dus van vijf maal herpublicatie op die andere domeinnamen kan geen sprake zijn.

Wel erkent de rechtbank dat de naam van de fotograaf genoemd had moeten worden. Dat was immers expliciet afgesproken, en afspraak is afspraak – ook als het volstrekt ongebruikelijk is om op een reclame-uiting de naam van de fotograaf te vermelden. Lastig is wederom de vraag: wat is de schade? Die is er niet, aldus de rechtbank. Voor dit soort dingen moet je een contractuele boete afspreken, en dat is niet gebeurd. Gewoon maar wapperen met wederom die algemene voorwaarden is niet genoeg. De schade is dus nihil.

Er waren nog vele andere schadeposten, maar omdat die niet (genoeg) waren onderbouwd geeft de rechtbank nu gelegenheid om die nader uit te werken. Ik ben heel benieuwd.

Arnoud<br/> Foto: Shoppen.blog.nl