Tip via Twitter: mag je software proberen te verkopen door een ander softwarepakket te imiteren? Het blijkt te gaan om Officedownloadcenter.nl waar men “populaire office software direct [kan] digitaal downloaden”. En nee, dan val ik niet over de onmogelijkheid van analoog downloaden: bekijk die site en zeg me dat je geen seconde aan een Microsoft Office-licentieverkoop dacht.
Tussen de regels door is het vrij duidelijk dat men hier OpenOffice (of LibreOffice) aanbiedt: dat is het enige legitieme LGPL-gelicentieerde officepakket dat op een beetje fatsoenlijke wijze compatibel is met de Microsoft Office® suite. En ja, open source verkopen mag. Het is volstrekt legaal om geld te vragen voor het verspreiden van open source, Red Hat en vele anderen zijn er groot mee geworden.
Onderdeel van de consumentenwetgeving is een verbod op oneerlijke handelspraktijken. “Een handelaar handelt onrechtmatig jegens een consument indien hij een handelspraktijk verricht die oneerlijk is”, staat in 6:193a BW. Ik moet altijd lachen om lid 4 dat hiervan uitzondert de “gangbare en rechtmatige reclamepraktijk waarbij overdreven uitspraken worden gedaan of uitspraken die niet letterlijk dienen te worden genomen”, maar dat terzijde. Iets relevanter is namelijk artikel 193c iets verderop, dat letterlijk verbiedt dat:
a. door de marketing van het product waaronder het gebruik van vergelijkende reclame verwarring wordt geschapen ten aanzien van producten, handelsmerken, handelsnamen of andere onderscheidende kenmerken van een concurrent;
Ik zet voor de grap even twee logo’s naast elkaar, links deze verkoopsite en rechts het logo van Microsoft Office®tm©:
Dat vierkant heeft exact dezelfde kleurstelling, ook het lettertype is volgens mij hetzelfde als wat Microsoft gebruikt om de titel van hun merkproduct te vermelden. Toegegeven, het woord ‘Microsoft’ ontbreekt en ‘Office’ is geen merknaam maar voor de oneerlijke handelspraktijken is het niet vereist dat je letterlijk andermans naam of logo gebruikt: het is genoeg als er “verwarring wordt geschapen”. En daar twijfel ik geen seconde aan.
Verderop staat er nog deze:
en daar staat wél het Microsoft logo. Maar dat kan denk ik net wel: je mag van de merkenwet aangeven waar je eigen producten of diensten voor bestemd zijn of “compitabel” (ahem) mee zijn. En dat geldt ook voor logo’s. Wel geldt de eis dat je geen verwarring mag stichten over de relatie tussen jouw product en dat van de merkhouder. Met een logo zit je sneller aan verwarring dan met enkel een naam, maar een automatisme is het niet.
Ook misleidend is het om valselijk de indruk te wekken dat je bijna ‘los’ bent met je voorraad:
bedrieglijk beweren dat het product slechts gedurende een zeer beperkte tijd beschikbaar zal zijn … om de consument onmiddellijk te doen beslissen en hem geen kans of onvoldoende tijd te geven een geïnformeerd besluit te nemen;
En dan zie ik een statement dat er nog slechts “twee exemplaren beschikbaar” zijn en dat men “niet lang in staat” is een kortingsactie lang in de lucht te houden vanwege “het beperkt aantal exemplaren”. Wat dát moet betekenen in de context van software die je onbeperkt mag kopiëren (en verkopen) ontgaat me volledig. Natuurlijk, je mag best op zeker moment je prijs aanpassen en met de tijd tot dat moment kun je prima urgentie creëren maar ik zie hier toch echt een bewering in dat de goedkope licenties straks op zijn.
Detail is wel dat formeel de Wet oneerlijke handelspraktijken alleen ter bescherming van consumenten geldt. Een concurrent die last heeft van zo’n handelspraktijk kan er dus geen beroep op doen. Microsoft zou dus niet direct met deze wet een halt kunnen toeroepen aan deze site. Ze zouden het op het merkenrecht moeten gooien, of jurisprudentie moeten creëren dat indirect die wet toch óók tot onrechtmatig handelen jegens concurrenten leidt. U weet wel, de exception handler in het recht die maatschappelijke zorgvuldigheid heet.
Er is nog het meer algemene artikel over misleidende reclame (art. 6:194 BW)., dat expliciet misleiding over “de omvang van de voorraad” noemt. Daar zou je dus dat beschikbaarheidsverhaal ook onder kunnen vegen. Ook misleiding over de aard en afkomst van het product mag niet, en doen alsof je Microsoft®B9; Officetm℗ bent, lijkt mij daar wel onder te vallen.
Dat de domeinnaam achter een proxy zit, en ook alle informatieplichten voor internetdienstverleners schendt, wekt ook al weinig vertrouwen. Het niet noemen van je naam, adres en contactgegevens als online handelaar is trouwens óók een oneerlijke handelspraktijk (art. 6:193f BW) en zelfs formeel een strafbaar feit (economisch delict).
Oh, er staat ook nog een groot plaatje van een typische Microsoft-Officeverpakking met daarin de tekst “legale office pakketten” en de URL OrangeOffice.eu, waar men zich enige tijd geleden bij het TROS Radar-forum over opwond. Ook bij Klacht.nl lees ik alleen maar verhalen van mensen die dachten MS Office te krijgen en tot hun verrassing Open Office ontvingen.
Zien jullie nog meer?
Update (12 juni): bij Webwereld hebben ze Microsoft gebeld, en die zijn MS Boos®:
“De algehele indruk die gewekt wordt op de site is op zijn minst misleidend”, reageert Microsoft Nederland dinsdagnamiddag op vragen van Webwereld. “Deze kwestie is dan ook direct aan het hoofdkantoor van Microsoft gerapporteerd. Zij zullen deze kwestie verder oppakken.”
Ondertussen is de site enigszins aangepast.
Arnoud