Internetrecht door Arnoud Engelfriet

Otto, the inflatable autopilot from the movie “Airplane.”

Programmeur en jurist Matthew Butterick heeft Microsoft en Github aangeklaagd vanwege schendingen van opensourcelicenties, las ik bij Bleeping Computer. De reden is Github’s tool Copilot, een AI code generator die getraind is op de bergen software die op Github gehost worden. De generator blijkt regelmatig lappen tekst uit bestaande werken 1-op-1 aan te leveren, zonder daarbij de juiste licentie + bron te noemen. Hoe zeiden ze dat ook weer, één bron jatten is plagiaat en duizend is inspiratie?

Vorig jaar bracht Github de dienst Copilot uit, een AI-gedreven pair programmer die ontwikkelaars helpt bij het schrijven van code. Copilot stelt contextgebonden code en functies voor, en helpt actief bij het oplossen van problemen door te leren van de code die iemand schrijft. “Trained on billions of lines of public code, GitHub Copilot puts the knowledge you need at your fingertips, saving you time and helping you stay focused.” Het idee is vrij simpel: soms heb je even een klein zetje nodig, een paar regels code om weer verder te kunnen – of om te beseffen, nee dit is precies niet hoe het moet. (Ik experimenteer zelf met Lex.page, die dit doet voor tekstschrijvers, als iemand een invite wil hoor ik het graag.)

Het probleem is natuurlijk: die suggesties moeten ergens vandaan komen. Dat is dus die inspiratie, die patronen die Copilot leert herkennen in honderdduizenden bestanden met source code. Net zoals Lex.page en vele andere tools dat doen met tekst, en DALL-E en consorten met afbeeldingen. Alleen: die hebben een bronbestand dat orde van groottes ruimer is. Alle teksten van heel internet versus alle geprogrammeerde software op Github, dat scheelt nogal een slok op een borrel. Daar komt bij dat er bij software nou eenmaal heel wat minder manieren zijn om iets aan te geven, het moet nou eenmaal technisch aansluiten op het voorgaande.

Het verbaast mij dan ook helemaal niets dat je bij Copilot veel vaker gewoon een lap code uit eerdere software krijgt, “hier, zoals deze het doet”. Dat is helemaal logisch gezien context en dataset, alleen is dat juridisch dus problematisch want een lap broncode in je eigen werk overnemen noemen wij auteursrechtinbreuk tenzij dat mag van de licentie. En aangezien dat dus vaak een opensourcelicentie is, krijg je dan te maken met eisen zoals naamsvermelding of – bij de GPL – het weer moeten open sourcen van je eigen broncode wanneer je dat werk publiceert.

Naar goed Amerikaans gebruik is Butterick dus nu een class action lawsuit begonnen, waar iedereen mag meedoen die ook code op Github heeft staan. Het lastige bij zulke zaken is altijd bewijzen dat jouw werk is overgenomen. Maar specifiek bij dit soort Amerikaanse zaken kan dit interessant worden: als onderdeel van de discovery procedure moet Github op zeker moment onthullen hoe zij aan haar dataset is gekomen. En dan kun je gewoon zien dat jouw code daarin is opgenomen (of niet, maar dat lijkt onwaarschijnlijk).

Arnoud

“De curatoren hebben te maken met een grote en machtige Amerikaanse partij die elk risico dat zij mogelijk wereldwijd loopt als gevolg van de sancties, hoe klein ook, koste wat kost wil zien te vermijden en zich daarbij alleen door haar eigen belangen laat leiden.” Oh kijk, dat was een gezellige boel in Amsterdam: cloudleverancier Microsoft weigerde de curatoren van een dochter van de Russische Alfa Bank toegang te geven tot de bedrijfsadministratie, onder meer onder verwijzing naar de EU-sanctieregels tegen Russische bedrijven. Een dilemma zoals we dat vaker horen, de Nederlandse wet zou tot iets verplichten maar vanwege altijd schimmig blijvende “US law” zouden bedrijven daar dan geen gehoor aan hoeven geven.

In april ging de betreffende dochter – de Amsterdam Trade Bank – failliet, mede vanwege sanctieregels: “Leveranciers van bijvoorbeeld software konden door de strafmaatregelen niet langer zaken doen met ATB, waardoor het heel moeilijk was om nog verder te gaan met bankieren”, zo meldde het AD. Dat is op zich een begrijpelijke consequentie van sancties, maar creëert hier wel een bijzonder probleem bij de afwikkeling van datzelfde faillissement.

Je zou zeggen dat dit een klaar klontje was. De Faillissementswet zegt immers in artikel 105b letterlijk dat iedereen die administratie van een failliet heeft, die moet geven:

Derden met inbegrip van accountantsorganisaties en een externe accountant, die in de uitoefening van hun beroep of bedrijf, op welke wijze dan ook, de administratie van de gefailleerde geheel of gedeeltelijk onder zich hebben, stellen die administratie en de daartoe behorende boeken, bescheiden en andere gegevensdragers desgevraagd volledig en ongeschonden aan de curator ter beschikking, zo nodig met inbegrip van de middelen om de inhoud binnen redelijke tijd leesbaar te maken.

In de aanloop naar dit kort geding heeft (de advocaat van) Microsoft verstoppertje gespeeld door niet kenbaar te maken welke Microsoft-vennootschap moest worden gedagvaard en door nog niets van haar verweer prijs te willen geven.

Evenmin is aannemelijk dat Microsoft bij het voldoen aan het gevorderde strafrechtelijke of financiële risico’s van enige betekenis loopt. Het verlenen van toegang tot de Microsoft-omgeving in het kader van een faillissement kan voorshands niet worden aangemerkt als een door de EU Sanctieverordening verboden handeling (het ter beschikking stellen van “economische middelen” die kunnen worden gebruikt om “tegoeden, goederen of diensten te verkrijgen”). Ook ten aanzien van het Amerikaanse sanctieregime geldt dat voorshands niet aannemelijk is dat het verlenen van toegang tot de Microsoft-omgeving in het kader van een faillissement strijd oplevert met de verplichting eigendommen van gesanctioneerde (rechts)personen te blokkeren en/of strijd oplevert met het verbod die eigendommen over te dragen, waarbij het nog de vraag is of gedaagde sub 3 (Microsoft Ireland Operations Limited) al dan niet (indirect) gebonden is aan het Amerikaanse sanctieregime.

De Competition and Markets Authority (CMA) is een onderzoek gestart naar Microsofts overname van Activision Blizzard, las ik bij Tweakers. Tot die overname ter waarde van 68,7 miljard dollar werd in februari besloten, maar vanwege de grootte van beide bedrijven op de game-markt startten diverse markttoezichthouders een onderzoek. Naast de Amerikaanse Federal Trade Commission dus ook de Britten. Wat natuurlijk de vraag opriep: Hoe kan een Brits bedrijf zich bemoeien met de overname van een Amerikaans bedrijf door een Amerikaans bedrijf?

Het juridische antwoord is heel simpel: de CMA gaat over marktmacht op de Britse markt, en als een overname door Microsoft invloed heeft op die markt dan mag de CMA daar wat van vinden. Om precies diezelfde reden zou onze ACM ook een onderzoek mogen doen (en een bindend besluit zoals een verbod mogen geven) naar deze zelfde overname.

Dat voelt natuurlijk raar, omdat de overnameovereenkomst naar Amerikaans recht is. Maar dat is niet echt een argument in deze discussie, want het gaat dus om de effecten op andere markten zoals Groot-Brittannië of Nederland. Dat kun je niet buitenspel zetten door een rechtskeuze in je overeenkomst, of zelfs de vestigingsplaats van de partijen.

De interessante vraag is: wat gaat er gebeuren als de Amerikaanse FTC zegt dat de overname prima is maar de CMA deze afkeurt vanwege te grote negatieve effecten in het perfide Albion? Het ligt voor de hand dat MS en AB dan doorzetten, maar dat kan tot boetes en/of dwangsommen leiden in Groot-Brittannië. Handhaven van de incasso kan dan leiden tot verstoring van de bedrijfsvoering in het land, met als extreme consequentie dat men weg kan gaan. Maar dat is zeldzaam. In februari hadden we discussie over Facebook, dat zou hebben gedreigd uit Europa weg te gaan als er niet snel een nieuw Privacy Shield zou komen. Ik zie het niet gebeuren.

Arnoud

Microsoft moet aan nabestaanden van een overleden Nederlander toegang verstrekken tot zijn Hotmail-account, meldde Tweakers onlangs. Het bedrijf maakte zich zorgen om de privacy van de correspondenten en wilde voorkomen dat kwaadwillenden in het account zouden kunnen, wat voor mij een mooie manier is om te zeggen “eigenlijk willen we geen gedoe met nabestaanden”. Maar… Lees verder

Microsoft kondigde onlangs aan gebruikers de keuze te bieden zonder wachtwoorden in te loggen, zo las ik bij Nutech.nl. Wie dat wil, kan sinds kort het wachtwoord van zijn Microsoft-account verwijderen en inloggen met gezichtsherkenning, een toegestuurde sms- of mailcode, een codegenerator of een fysieke sleutel. Op zich natuurlijk geen juridisch nieuws, maar ik licht… Lees verder

Je krijgt ongevraagd een onbetamelijke foto toegestuurd, waarna Microsoft je levenslang verbant van al haar diensten. Dat meldde NRC afgelopen zondag. Want dat is terecht, zo vonniste de rechtbank: een man had een kort geding daartegen aangespannen maar krijgt zijn bestanden niet terug en mag ook zijn Microsoft-account nooit meer gebruiken. Althans, voor nu –… Lees verder

Het advies in het Windows 10-startmenu om Microsoft Edge te gebruiken, dat te zien is bij het zoeken naar andere browsers, is inmiddels niet meer weg te halen. Dat meldde Tweakers onlangs. Tot voor kort was dat wel het geval, en het lijkt ook wisselend bij mensen of het wel of niet weg te halen… Lees verder

Een lezer vroeg me: De kinderopvang waar mijn kinderen naartoe gaan hebben onlangs een contract gesloten met Bitcare voor hun management en registratie van wat er zoal gebeurt gedurende de dag. Echter, registreren kan alleen door je via een ‘identity provider’ aan te melden. Je hebt een Google, Microsoft of Facebook account nodig zodat het… Lees verder

Via Windows 10 Enterprise en Microsoft Office verzamelt Microsoft gebruikersgegevens die het bedrijf in de VS opslaat. Dat meldde Tweakers op basis van onderzoek bij het ministerie. Deze opslag geeft een inbreuk op de privacy van de ambtenaren, plus een ieder wiens gegevens door die ambtenaren worden verwerkt. Het onderzoek werd uitgevoerd als een DPIA… Lees verder

De Supreme Court gaat uitspraak doen in de Microsoft-cloudzaak waarbij het Amerikaanse bedrijf door de rechter verplicht werd data van haar Europese dochter af te geven aan de FBI. Dat las ik (dank, tipgevers) bij Ars Technica. De zaak loopt al een tijdje en kan enorme gevolgen hebben voor de bruikbaarheid van de cloud voor… Lees verder