“Voortgezet gebruik van deze site impliceert akkoord met de voorwaarden”

Het was mij niet opgevallen, maar een lezer stuurde me dit screenshot van zijn Linkedin:

linkedin-veranderde-voorwaarden.png

Met andere woorden, Linkedin vraagt niet expliciet een akkoord van haar gebruikers maar doet alsof voortgezet gebruik van de site mag worden gezien als akkoord. Kan dat zomaar?

In principe wel. Het Nederlands recht eist nergens dat je expliciet een handtekening zet of een vinkje voor akkoord plaatst om ergens mee akkoord te gaan. Een rechtshandeling mag op elke manier worden verricht (art. 3:37 BW), ook door een bepaalde handeling of gedraging. Zelfs stilzitten kan onder omstandigheden als rechtshandeling worden opgevat.

Het is dan ook zeker mogelijk om gebruik van een website op te vatten als aanvaarding van de (gewijzigde) voorwaarden van die website. Wel zul je mensen dan expliciet moeten wijzen op het feit dát er voorwaarden gelden, het enkele hebben van een linkje ‘disclaimer’ onderaan lijkt me daarvoor niet genoeg. Zoals Linkedin het doet, lijkt het me juist.

Ook naar Amerikaans recht trouwens. Het 9th Circuit oordeelde in 2007 dat je gebruiksvoorwaarden alleen mag wijzigen met expliciete notice naar de wederpartij. Een clausule “U dient elke week te kijken of deze voorwaarden wijzigen” werd expliciet ongeldig verklaard.

Bij geregistreerde gebruikers moet natuurlijk in de oude algemene voorwaarden staan dat je deze mag wijzigen. En de wederpartij moet dan het recht hebben om op te zeggen, anders is het wijzigingsbeding al snel ongeldig (art. 6:237 sub c BW, de grijze lijst).

Arnoud

26 reacties

  1. Maar ik neem aan dat de notice van wijziging dan wel moet opvallen? Anders kun je het in een klein hoekje met klein lettertype wel wegmoffelen. Mij was die van Linkedin ook niet opgevallen en nog steeds niet eigenlijk? Zelfs niet als ik ernaar zoek. Of geldt dit niet voor een basic account?

  2. Zijn ze ook verplicht de veranderingen aan te geven? Uiteraard kan je als user alles opslaan en na een verandering diff-en, maar echt practisch lijkt me dat niet..

    @Sjoerd; de screenshot laat een basic account zien ;). Het zou kunnen dat je er voorbij geklikt hebt natuurlijk (dat werpt de vraag op of deze notice boven elke pagina staat, of enkel boven de eerstvolgende visit).

  3. Dit werpt bij mij dan wel de vraag op waarom veel bedrijven (zoals Apple) je wél een vinkje laten zetten bij het wijzigen van de voorwaarden van hun diensten.

    En, is het gebruiken van de software ook voldoende instemming wanneer het voor het eerst wordt gebruikt / geïnstalleerd? Dus: Is het bij Microsoft Windows, Twitter, Gmail etc. nodig om een vinkje te laten aankruisen bij aanmelding / installatie?

    Microsoft vereist zelfs dat je de gebruiksvoorwaarden bij Windows compleet door hebt gescrolled (wat in dit geval staat voor ‘gelezen’) voordat je een vinkje kunt zetten om verder te gaan.

  4. Hm, en voor mensen die maar heel weinig inloggen dan?

    En wanneer accepteer ik precies? Of liever, wanneer heb ik voldoende gebruik gemaakt om te kunnen stellen dat ik ‘gebruik blijf maken’? Is dat na een maand gebruiken? Na 5 updates? Na 5x inloggen? Na het lezen van een notice op de homepagina? Hm.

    Ik annuleer de “we hebben bepaald dat u graag Nederlandse teksten en filmpjes wil zien” van youtube zonder iets te lezen. Hoe geel het ook is. Volgens mij zullen er veel mensen zijn die akkoord gaan zonder de voorwaarden te lezen (eh…), of dan ook maar überhaupt de waarschuwing hebben gezien.

  5. Dit lijkt me vrij netjes. Wat ze wel zouden kunnen doen is net als Apple bij de iTunes store voorwaarden bij wijzigingen een samenvatting van de wijzigingen publiceren bij de aankondiging (naast de volledige set waarmee je akkoord moet gaan)

  6. (3:33 BW) Een rechtshandeling vereist een op een rechtsgevolg gerichte wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard.

    Ik denk niet dat stilzitten onder wat voor omstandigheden dan ook een rechtshandeling op kan leveren, althans niet naar nederlands recht.

    Verder weet ik uit ervaring dat het godsonmogelijk is om te bewijzen dat “het vinkje” is aangevinkt door de contractpartij. In theorie kan het misschien wel, maar de hoeveelheid werk die dat kost staat niet in verhouding tot het type overeenkomst waar we het over hebben.

  7. Als ik bij een lezing vertel “Het nu volgende is strikt geheim, als je blijft zitten ga je ermee akkoord het niet door te vertellen” en jij blijft zitten, dan ben je akkoord met de geheimhoudingsverplichting.

    Het is wel ongebruikelijk en de omstandigheden moeten duidelijke aanwijzingen bieden dat het stilzitten zo bedoeld was.

  8. @Alex: In die situatie kun je wel degelijk een beroep doen op 3:35 BW. Het is gezien de omstandigheden duidelijk wat met het stilzitten wordt bedoeld, aangezien dit vooraf gemeld is. Ik heb mogelijk een bewijsprobleem vanwege het enkele mondeling melden maar geen rechter die zal zeggen “u mocht blijven zitten en daarna vrolijk publiceren”.

  9. @Arnoud: Zou een camera die het deel tot en met die zin opneemt (en die in de basis volledig binnen het recht er staat en duidelijk zichtbaar is) zou mogelijk bewijs opleveren van het roepen van die zin. Eventueel incl. het opnemen van wie vertrekt of wie er daarna nog zit (voor het geheime deel) zou voldoende moeten zijn lijkt mij.

  10. Ik zou hier glad overheen lezen, zeker als het maar één keer getoond wordt. Zo’n geel vakje valt niet echt op. Daarnaast ben je meestal iets van plan op die website, en als je LinkedIn vaak genoeg gebruikt is je spiergeheugen sneller dan dat je ogen het opmerken.

    Spiergeheugen ??? een op rechtsgevolg gerichte wil

  11. @Arnoud(14): Volgens die logica zou een colporteur kunnen verkopen door te melden dat de bewoner het aanbod aanvaard door de deur dicht te slaan. Dit zou nooit de Giechel-toets door staan. Er is ook geen basis voor te vinden in de wetgeving of de jurisprudentie. Enkel en alleen het feit dat vooraf gemeld is hoe jij een bepaalde gedraging opvat, maakt het nog niet redelijk dat jij die gedragingen ook daadwerkelijk zo opvat.

  12. @Alex: Ik weet niet welke logica jij gebruikt maar dat is niet wat ik zeg. Nogmaals, je moet alle omstandigheden meenemen. Jij focust alleen op de ene aangekondigde handeling, en dat is onjuist. In de context van een presentatie waar iets geheims wordt verteld, zijn de omstandigheden heel anders dan een overvalverkoper aan de deur die een duidelijk anders bedoelde handeling aangrijpt om een akkoord te construeren. (Nog even afgezien van de specifieke wetgeving over colportage.)

    Als je stelling is dat stilzitten (niets doen) nooit en te nimmer tot een rechtshandeling kan leiden, ongeacht de omstandigheden, dan heb je ongelijk. Zie bv. Hijma, Rechtshandeling en overeenkomst, SBR 5, pagina 31:

    Ook zuivere passiviteit kan een verklaring inhouden. Dat men ‘niets’ deed, kan -afhankelijk van de context- de betekenis van een rechtshandeling hebben. Steeds hangt het ervan af wat de wederpartij (of geadresseerde) in de gegeven omstandigheden uit het gedrag redelijkerwijs mocht afleiden.

  13. @Arnoud(20): Ik betwist niet dat de omstandigheden meespelen, maar onder een lezing of een prestatie kan erg veel vallen, waaronder een voor het publiek toegankelijke prestatie op de jaarbeurs in Utrecht. Het ging niet om een besloten bijeenkomst van werkgevers en werknemers waarbij de directeur dat zegt.

    @Gemert(21): Iets nalaten is ook een gedraging. De vergelijking met het dichtslaan van de deur is er in beide gevallen de een aangeeft hoe hij een gedraging van de ander zal opvatten. Dat het om een lezing gaat legt m.i. als omstandigheid weinig gewicht in de schaal.

  14. Ook bij een presentatie in de Jaarbeirs lijkt het me redelijk als een spreker zegt “u mag geen foto’s maken / dit openbaar maken / whatever en anders moet u nu de zaal verlaten”. Dat kan evengoed verwoord worden als “als u blijft zitten gaat u dus akkoord met mijn restricties.”

    Of de bijeenkomst besloten is of niet lijkt me dus niet relevant.

    Het dichtslaan van een deur kan niet rederlijkerwijs worden opgevat als akkoord. Ik kan ook niet zeggen “als je geen tientje aan mij overmaakt mag ik je auto komen ophalen”.

    Zouden we de passiviteit kunnen vertalen in “aanwezig blijven” of “blijven deelnemen” ? Kortom het passief-zijn houdt dan in dat je een eerdere handeling volhoudt ?

    Zoals LinkedIn het verwoordt “continued use”

  15. Beste Arnoud et al.,

    Speelt de bovenstaande situatie zich niet af binnen het privacyrecht enerzijds en het verbintenissenrecht anderzijds?

    Aangezien volgens LinkedIn verdere gebruik ook aanvaarding van de privacy policy zou inhouden, zou ik graag willen aandragen dat gebruik van persoonsgegevens op een dergelijke website expliciet en ondubbelzinnig duidelijk gemaakt dienen te worden, maar daarnaast ook door de betrokkene expliciet en ondubbelzinnig geaccepteerd te worden. Bovenstaande verklaring zou in mijn ogen dus niet leiden tot een acceptatie van de gewijzigde privacy policy.

    Ten aanzien van de aanvaarding van de wijziging van de contractsvoorwaarden sluit ik me absoluut aan bij de stilzwijgende acceptatie. Tevens zet ik me vraagtekens bij de R&B in geval de gebruiker geen termijn wordt geboden waarbinnen deze alle informatie van de website af kan halen, of bijvoorbeeld zou kunnen aanpassen. Redelijk paradoxaal zou de situatie immers zijn waarin de gebruiker verder gebruik moet maken van LinkedIn, om uiteindelijk te voorkomen dat de aangepaste overeenkomst van toepassing is op de gegevens die zich op de website bevinden. Dan zou een gebruiker dus nooit kunnen ontkomen aan het regime van de nieuwe overeenkomst. Het lijkt me dat ‘continued use’ in dat licht aangevuld dient te worden door de redelijkheid&billijkheid.

  16. Klopt, daar zit een spanningsveld dat de zaak compliceert. De Wbp eist ondubbelzinnige toestemming en die mag je niet uit stilzitten of passief gebruik afleiden.

    Ik denk dat je zeker wel een vooraankondigingstermijn moet gunnen. Zelf zet ik altijd 30 dagen in algemene voorwaarden voor websites. Maar op zich moet het wel mogelijk zijn om voorwaarden te wijzigen, webdiensten zijn er voor de lange termijn en het is niet onredelijk om dan van tijd tot tijd aanpassingen door te voeren.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.