Onder het begrip vasthouden moet ook worden verstaan het met een hand bedienen van een telefoon terwijl deze geplaatst is in een telefoonhouder die bevestigd is op het dashboard. Dat bepaalde de rechtbank Noord-Nederland vorige maand (pas dinsdag gepubliceerd) in een van de vele vonnissen rond wat je nu wel en niet mag doen met een telefoon als bestuurder van een motorvoertuig. Een tikje vreemd misschien want het ding zit niet in je hand. Maar dit is waarom rechters do-what-I-mean compilers van het recht zijn.
Een man kreeg in december vorig jaar een boete voor het vasthouden van een mobiele telefoon tijdens het besturen van een motorvoertuig (art. 61a Reglement verkeersregels en verkeerstekens). Maar hij ging in bezwaar, want:
Betrokkene heeft ter zitting aangevoerd dat hij zijn mobiele telefoon niet heeft vastgehouden. Betrokkene heeft zijn mobiel altijd in een dashmount die geïnstalleerd is aan de linkerkant van het dashboard bij de linker raamstijl. Betrokkene heeft zijn arm altijd ter hoogte van de raamstijl, hetgeen voor hem een comfortabele houding is.
Taalkundig gezien is dus inderdaad geen sprake van overtreding van het verbod: de man hield de telefoon niet fysiek vast. Hij bediende deze wel, maar met een vinger het scherm aanraken kun je moeilijk taalkundig als ‘vasthouden’ aanduiden. Maar wetsteksten worden op meer manieren gelezen dan enkel taalkundig. Ook het doel van een wet, en hoe het artikel was bedoeld door de wetgever, weegt zwaar bij bepalen of iets er nu onder valt of niet.
In dit geval was het doel van dit wetsartikel de verkeersveiligheid verhogen. Het is al decennia bekend dat handmatig telefoneren en het gelijktijdig besturen van een motorvoertuig, invalidenvoertuig of bromfiets vormt een gevaar voor de verkeersveiligheid vormt. Een belangrijk aspect daarvan is dat je dan maar één hand over had om het voertuig te besturen (denk aan schakelen of sturen). Vandaar dat het verbod is geformuleerd als “vasthouden”.
Datzelfde probleem doet zich voor als je de smartphone weliswaar in een carkit hebt zitten maar vervolgens een hand gebruikt om deze te bedienen. Ook dan is die hand niet beschikbaar om het stuur te bedienen et cetera. Daarom rekent de rechter dit nu ook onder het verbod. Dit was de bedoeling van de wet en daarom is dit een overtreding van de wet.
En nee, het betekent niet dat je nu te allen tijde twee handen aan het stuur moet hebben of dat je niet mag bellen met een handsfreekit. Het betekent grofweg dat je van je telefoon af moet blijven tijdens het rijden. Dus ook niet een gesprek accepteren, als dat via een toets op je scherm of telefoon gaat.
Arnoud
Uit de MvT
Dat is dus een duidelijke grens voor de toepassing van RVV 61a lijkt me. En onder ‘etc.’ ook ‘in een carkit’ te lezen gaat me echt te ver. Op zich prima dat er voor geschreven wordt als op de telefoon bezig zijn een gevaarlijke situatie oplevert, maar dan wel voor WvW 5. Maar goed, ik ben benieuwd wanneer de eerste mobilofoongebruiker een boete gaat krijgen. Dat levert dezelfde problemen op en valt dan dus ook onder dit artikel.PS : OM wil meer duidelijkheid over gebruik smartphone in houder auto
wat is het verschil tussen het ‘neem op’ knopje van de carkit of de knop op het touch screen. beide de zelfde actie, beide resulteren in een handfree gesprek.
De wetgever heeft ooit bepaald dat het makkelijker was om vast houden aan te pakken dan bellen. En daar is deze wet op geschreven. Als de rechter echt een ‘doe-wat-ik-bedoel’ compiler is, moet bij niet vasthouden toch echt aangetoont worden dat het gevaarlijker was dan een carkit. waarbij we weer terug kunnen vallen op artikel 5.
het probleem nu is het verschil tussen telefoon en navigatie; beide hebben een lte chip, beide aan het dashboard bevestigt, beide hebben touch screen. En een van 2 mag niet niet bedienen.
Het grootste verschil tussen touchscreen en echte knoppen: Ik weet blindelings (dus letterlijk zonder mijn ogen van de weg te halen), welk knopje op het stuur ik moet induwen om een gesprek aan te nemen. Idem voor airco bedienen en radiozenders wisselen en natuurlijk ook schakelen: op de tast/gevoel weet je de juiste plek te vinden voor de handeling. Bij een touch-screen (ongeacht of dat tomtom/gsm/fancy touchscreen op je auto is), moet je eerst kijken waar je met je vinger heen moet en kan het niet meer op de tast.
In mijn auto kan ik de airco/verwarming, de radio, het navigatiesysteem en nog een aantal functies enkel via het aanraakscherm op de middenconsole bedienen. Ik vind dit een gevaarlijke achteruitgang ten opzichte van mijn vorige auto omdat ik inderdaad niet meer kan voelen waar de knopjes zitten en daarom altijd mijn ogen van de weg moet halen.
Zie mijn onderstaande post. Met touch screen kon ik met twee-drie taps iemand bellen en dan moest ik even kijken. Met het ‘handige systeem’ in mijn huidige fiat met een regeltje tekst tussen de toerenteller en de snelheidsmeter, moet ik eerst naar contacten bladeren en dan handmatig naar het juiste contact om te bellen. Al met al ben ik nu van een moment naar bijan een minuut afleiding gegaan om iemand uit mijn telefoon boek te bellen.
Touchscreens zijn ideaal, mits de bedieningsstructuur heel breed is ipv van diep.
Ik weet dat het tegenwoordig schaars is, maar wat nu als je een telefoon (danwel smartphone) hebt met fysieke knoppen voor opnemen/weigeren? Dan is het hetzelfde als met die knopjes voor airco etc. of niet?
Wel gek, dat ik niet een gesprek mag opnemen op mijn telefoon (die inderdaad ter hoogte van het stuur bij de raamstijl hangt), maar nu ergens onderin de middenconsole op een knopje moet gaan duwen (en dus mijn ogen van de weg halen). Bovendien valt dat knopje niet op, zit het naast andre knopjes, en moet ik dus ook nog gaan zoeken naar wat ik wil induwen. Nee, dat is lekker veilig…
Natuurlijk, gaan zitten facebooken met je telefoon in je rechterhand en omlaag staren naar zo’n apparaat terwijl je op een file inrijdt, daar is niemand voorstander van. Maar even je Google Maps instellen om naar huis te rijden (moet je twee keer je telefoon voor aanraken) is toch geen probleem? Het alternatief is dat je het namelijk via een onmogelijke auto interface moet doen op een middenconsole, waarbij je een stuk minder zicht hebt op de weg. De wet schiet soms wel een beetje zijn doel voorbij hier.
Parkeer dan even een halve minuut om Google Maps in te stellen. Dat is toch ook geen probleem?
Toch wel teleurstellend dat onderscheid in de nota van toelichting als men bedenkt dat zowel handsfree bellen, niet-handsfree bellen als converseren met een passagier hetzelfde negatieve effect hebben op de prestaties van de bestuurder (Horrey & Wickens, Human factors, 2006). Het hebben van maar één vrije hand maakt dus geen enkel verschil, zeker niet als de andere hand niet echt bezet is (het laten vallen van jouw telefoon die je immers waarschijnlijk minder gauw, dan het bewegen van jouw hand van het scherm van de telefoon naar het stuur bijvoorbeeld). Het ontbreekt het verbod op niet-handsfree bellen en dat onderscheid dus kennelijk aan feitelijke grondslag.
Hear! Hear! Te stellen ‘Het is al decennia bekend dat handmatig telefoneren en het gelijktijdig besturen van een motorvoertuig, invalidenvoertuig of bromfiets vormt een gevaar voor de verkeersveiligheid vormt. Een belangrijk aspect daarvan is dat je dan maar één hand over had om het voertuig te besturen (denk aan schakelen of sturen). Vandaar dat het verbod is geformuleerd als “vasthouden”.‘ is misleidend.
Het is integendeel inderdaad al jaren bekend dat het afleidende cq. verkeersonveiligheidsvergrotende effect niet in het vasthouden gelegen is. En dat wordt in nieuw onderzoek consequent bevestigd. Zie bv. ook dit Britse onderzoek van vorig jaar.
Het is illustratief dat een land als Zweden, pioneer op het gebied van verkeersveiligheid, géén generiek verbod op hands-free-bellen kent.
Ik vind het doortrekken van vasthouden naar handmatig bedienen ook wel erg ver gaan. Zeker omdat er qua veiligheid geen verschil zit tussen handheld en handsfree bellen vraag ik me af hoe je had moeten weten dat je je telefoon helemaal niet mag aanraken.
Het doortrekken gaat me te ver. Dat vasthouden niet mag is duidelijk. Dat we onder vasthouden alles kunnen verstaan waarbij het lichaam een belangrijke rol speelt om het toestel op een bepaalde plek te houden wil ik ook nog wel in mee gaan. Dat het bedienen van een toestel in een houder er onder valt gaat mij weer te ver.
Als het toestel in een houder zit kun je heel makkelijk je hand naar het stuur bewegen zonder dat je toestel valt of je er echt over na moet denken.
Inderdaad. Als er al een verbod moet komen op het bedienen van een toestel in een houder (hoewel ik daar geen voorstander van ben), dan moet het m.i. anders gebeuren, bijv. d.m.v. artikel 5 of een gloednieuwe wet danwel bepaling.
Maar, ik heb een tomtom doosje in mijn auto. Ik kan er niet mee bellen, maar wel het scherm aanraken. Oom agent kan aan de buitenkant niet zien of het een tomtom is, de tomtom app op mijn telefoon of het “neem op” knopje.
Ik ga dus aan de kant gezet worden?
En dan moet ik zeker gaan bewijzen dat ik niet in overtreding was? (omgekeerde bewijslast?)
De agent moet daadwerkelijk zien dat jij een telefoon in je hand hebt. Een TomTom-kastje ziet er evident niet uit als een telefoon, dus dat zou goed moeten gaan toch?
Ik was met mijn onderstaande reactie net wat later. Maar het heeft dezelfde strekking.
In deze uitspraak passen de rechters de wet immers niet meer letterlijk toe, maar proberen de strekking toe te passen. De strekking is dan toch eerder dat je ogen van de weg afhalen en/of je handen niet aan het stuur hebben gevaarlijk is. Het gaat dus niet meer om het apparaat. Ja, het wordt onder de kapstok van telefoon vasthouden gehangen. Maar de uitspraak gaat daar op zich voorbij.
Oftewel; deze uitspraak had nooit zo gedaan moeten worden. Of je moet alle apparaten/voorwerpen gelijk behandelen.
Je kan het ook omdraaien: als je kijkt naar de bedoeling van de wet (het verkeer veiliger maken) en niet naar de letterlijke tekst (aanraken =/= vasthouden) dan vind ik dat ik ook mijn telefoon vast mag houden achter het stuur als ik die telefoon op dat moment verder compleet negeer, of als hij bijvoorbeeld uit staat.
En dan nog even een vraagje: iedere Nederlander wordt geacht de wet te kennen. Prima. Maar dat wordt met deze uitspraak schier onmogelijk omdat ik met het hebben van kennis van de wet nog niet per se weet wat de wetgever ermee bedoelt, blijkbaar. Hoe moet ik daarmee omgaan? Een meditatiesessie over elke wet gaat me wat te ver dus er moet een praktischer oplossing zijn.
En mijn TomTom app op mijn telefoon, dan?
Wat er op je telefoon staat, is irrelevant. Als het ding voldoet aan de omschrijving “een apparaat dat bestemd is voor het gebruik van mobiele openbare telecommunicatiediensten” dan mag je het niet vasthouden. Niet om je navigatie in te stellen, niet om het geluid uit te zetten, niet om een foto van je kind te bekijken en niet om te voelen of hij warm aan het worden is.
Nee want blijkbaar wordt de wet niet letterlijk genomen, maar “zoals hij bedoeld is”.
Je kunt niet aan de ene kant claimen dat alle vormen van vasthouden onder de wet vallen omdat de wet dat letterlijk zegt, maar ineens aan de andere kant gaan claimen dat sommige vormen van evident niet vasthouden er stiekem toch onder vallen omdat je naar de bedoeling van de wet moet gaan kijken en hem niet letterlijk moet nemen.
En even afgezien daarvan, dit is toch een duidelijk gevalletje rechtsonzekerheid? Die bestuurder had in alle redelijkheid niet kunnen weten dat de wet waarin het letterlijk over vasthouden gaat, stiekem toch ineens ook niet-vasthouden omvat.
Wat mij betreft is dit een duidelijk gevalletje rechter die op de stoel van de wetgever gaat zitten. Op deze manier verliest men het vertrouwen in het rechtssysteem.
Dat zou je denken. Maar een aantal jaar geleden was er een voorval met een jongen in busje die een CD vasthield maar oom agent zag het aan voor een telefoon. Hij heeft op camera zijn hele busje leeggehaald en zijn broekzakken ook en nergens een telefoon te bekennen en wél die CD. Hij wilde zelfs dat de agenten het busje zelf ook nog eens doorzochten maar dat weigerden ze want nee, ze hadden echt een telefoon gezien.
Dus nee, zo goed gaat dat niet. Oké, een CD vasthouden is ook niet gewenst, maar dan hadden ze op zijn minst een boete kunnen uitschrijven voor het vasthouden van een CD i.p.v. een zogenaamde telefoon.
Ik heb het ook gehad, ik had wel een telefoon bij, maar die zat in mijn tas in de achterbak. Gelukkig had ik wel een fatsoenlijke agent en niet zo’n machtsgeile dictator. Met excuses voor de vertaging door kunnen rijden.
In Amsterdam heb ik de afgelopen jaren regelmatig bumper klevende agenten gehad of agenten die voor me expres heel langzaam gaan rijden.
In Amstelveen wilde een agent me een bon geven omdat ik een fietser geen voorrang had verleend bij het zebra pad. Ik heb alleen geen bon gekregen omdat een voetganger die alles gezien had aanbood voor mij te getuigen als ik het aanvocht.
Ook in Amstelveen werd ik afgesneden door een agent die daarvoor had zitten bumper kleven. Toen ik mijn raam opendraaide en er wat van zei, kreeg ik te horen dat ik een bon zou krijgen. Op mijn vraag waarvoor kwam letterlijk het antwoord dat hij wel iets verzon want het was toch zijn woord tegen dat van mij en mijn passagier en hij is politie. (Blijkbaar is een passagier dus geen geloofwaardige getuige?) Hij ging er met knal rode kop vandoor toen mijn passagier zich identificeerde als agent.
Daar kan je toch geen respect meer voor hebben?
Misschien moet de politie eens koren van het kaf scheiden en het ongeschikte tuig de laan uitsturen. Dat helpt waarschijnlijk ook voor het gebrek aan respect waar ze over klagen.
Maar een CD vasthouden tijdens het rijden is op zichzelf niet strafbaar. Het OM moet dan eerst aantonen dat de verkeersveiligheid concreet in het geding was. Dat lukt meestal niet. En daarom is er in de wet opgenomen dat het vasthouden van een telefoon altijd foute boel is. Maar die bepaling mag uiteraard niet breder worden uitgelegd dan de bewoording ervan toelaat. Anders had de wetgever wel geschreven dat je tijdens het rijden slechts het stuur mag vasthouden.
De rechter in deze dashboardzaak bedoelt het wellicht goed, maar zit er evident naast. Hij had zich gewoon aan zijn taak moeten houden: rechtspreken op basis van de wet. Niet op basis van zijn (niet geheel goed doordachte, zoals de andere reacties al hebben duidelijk gemaakt) gevoel.
Blijkbaar niet aangezien er in dit specifieke geval de agent overduidelijk geen telefoon in de hand gezien kan hebben. Ik ben dus zeer benieuwd op basis waarvan de staandehouding plaats heeft gevonden.
Heb jij een TomTom met fileinformatie? Die communiceert via het mobiele telefoonnet. Afblijven dus tijdens het rijden!
File-informatie gaat toch gewoon via de Radio:
https://nl.wikipedia.org/wiki/TrafficMessageChannel
TomTom Live gebruikt GPRS om informatie uit te wisselen met de centrale. http://www.tomtomupdate.nl/tomtom-live/
Bestuurders van de Tesla modellen mogen de kachel dus ook niet aanpassen? Die hebben immers touchscreens in plaats van fysieke knoppen.
U geeft uw telefoon voor het wegrijden aan uw passagier. Als de telefoon gaat dan zegt u: “neem de telefoon op”. Dit valt onder spraakbediening. Als de passagier niet luistert dan port u uw passagier. U raakt in dat geval de telefoon niet aan, maar wel de telefoonhouder. Mag dat?
Er ontbreekt ergens een </a>. Weet niet waar.
-edit Arnoud: Merci, gefixt in de verwijzing naar art 61a RVV-
Toch wel sneu dat een wet achteraf zomaar veel ruimer kan worden uitgelegd dan de gemiddelde burger naar alle redelijkheid van tevoren kan verwachten. We worden al geacht, alle voor ons relevante wetten te kennen. En dan moeten we ook nog eens een juridische afweging kunnen maken tussen wat er staat, en wat er eigenlijk bedoeld wordt, zeker?
Ik vind dat wanneer zo’n verruimende interpretatie plaatsvindt, de handhaving pas vanaf die datum zou mogen gelden: dan pas kan een normaal mens immers weten dat er in principe meer verboden is, dan er daadwerkelijk in de wettekst staat. En idealiter zou die wettekst binnen een bepaalde tijd aangepast moeten worden.
In het strafrecht kun je alleen veroordeeld worden voor daden die met zoveel woorden in de wet genoemd worden. Vasthouden is iets anders dan aanraken of bedienen en daarop zou een strafrechtelijke veroordeling stuklopen. Ik zou van de kantonrechter graag een motivatie gezien hebben waarom hij/zij meent van dit strafrechtelijke principe te mogen afwijken.
Hoe zit dit dan precies met besturingsknoppen die op het stuurwiel van de auto zijn aangebracht? Daarmee bedien je feitelijk ook de telefoon (die dan weliswaar gekoppeld is), maar het zorgt vast voor eenzelfde soort afleiding.
Of is het dan een optie om je iPhone maar op het stuur vast te tapen? Mag je hem dan wel bedienen, aangezien je dan ook je handen niet van het stuur hoeft te halen? Komt toch wat vreemd over in mijn ogen, niet iedereen kan zich een auto veroorloven met dergelijke functionaliteiten op het stuurwiel… als je dan al een carkit hebt aangeschaft en in alle redelijkheid alleen een oproep aanneemt door 1 keer te drukken zou daar toch ook meer begrip voor kunnen zijn?
Accepteren van een gesprek door op de telefoon te drukken mag niet maar bijvoorbeeld op de accept knop op een parrot BlueTooth apparaat of een knop bij de stuurkolom mag wel? Het gebied wordt steeds grijzer en lijkt nu meer op willekeur dan rechtspraak.
Taalkundig is het geen vasthouden en ook naar het doel van de wet is het geen vasthouden.
Dat met een elastiekje aan de pols als vasthouden wordt gezien (wat het taalkundig ook niet is) is voor mij logisch. Immers ook dan moet je de hand bij het oor haden of voor je en heb je die langere tijd niet beschikbaar voor het bedienen van de auto.
Echter als het de bedoeling was dat aanraken van de telefoon in een houder verboden werd, dan had de wetgever ook wel het bedienen van de autoradio en airco verboden. Het aanraken van het scherm om een gesprek aan te nemen of op te hangen is immers niet anders dan de autoradio of airco aan of uitzetten.
Sterker nog in mijn oude auto had ik op het touchscreen van de autoradio/nav een telefoonboek en kon ik een contact selecteren en bellen. Dit is alles volkomen legaal, zelfs artikel 5 wordt er niet bijgehaald als ik aan dat ingebouwde scherm zit. Tenzij een agent natuurlijk ziet dat ik constant met dat scherm bezig ben, dan komt artikel 5 snel kijken. (En terecht!)
Sterker nog: Bellen in mijn vorige auto ging sneller en met minder aflijding dan in mijn huidige auto, waarbij de bediening via het stuur gaat. Ik moet nu door een hele menu structuur manoevreren en wordt veel meer afgeleid als ik iemand wil bellen. En dit laatste systeem staat geen moment ter discussie.
“En nee, het betekent niet dat je nu te allen tijde twee handen aan het stuur moet hebben”
Nou, Arnoud, dan mag je mij uitleggen waarom 2 rijscholen (heb er bij 2 rijles gehad!) mij keer op keer het hart drukten dat je altijd twee handen aan het stuur moet hebben. Lijkt me raar om zoiets te leren, zeker met het woord “moet” erbij als het eigenlijk niet hoeft.
Het staat nergens in de wet (WVW of RVV) dat de bestuurder van een (motor-)voertuig te allen tijde twee handen aan het stuur moet hebben, dus moet het niet. Ik vermoed dat die rijschoolhouders een dringend advies gaven, geformuleerd als praktische regel, om artikel 5 WVW niet te overtreden. Met één hand aan het stuur, zeker als beginnend bestuurder, is de kans op gevaarlijk rijgedrag aanzienlijk groter. Pas wanneer je ervaren bestuurder bent, besef je wanneer één hand genoeg zou moeten zijn en dan kun je boven die regel uitstijgen.
Duidelijk, bedankt! 🙂
Je handen “verkeerd” aan het stuur hebben is een van de punten waar je in het examen op kunt zakken…
In een auto zonder stuurbekrachtiging is het met twee handen aan het stuur veel makkelijker de auto in bedwang te houden op een oneffen wegdek. Dat is nu vrijwel alle auto’s stuurbekrachtiging hebben minder van belang.
Ik hoop dat dit toch wat verder uitgezocht wordt in een hoger beroep, want het lijkt mij een ongewenste verruiming van dit wetsartikel.
Ik ben bekend met de onderzoeken die aantonen dat de afleiding niet zit in het vasthouden van het toestel en zelfs zonder zo’n onderzoek kan ik me goed voorstellen welk gevaar er schuilt in het bedienen van telefoon, radio, dvd-speler, of navigatie. Maar laat daar dan een wet op geschreven worden, in plaats van het uitrekken van de huidige.
En als we dan toch bezig zijn, graag het bedienen van een telefoon op de fiets verbieden.
Waarom zou dit een ongewenste uitbreiding zijn? Verkeersveiligheid dient toch voorop te staan.
Omdat er ergens een grens moet zijn, anders kan je ook auto’s verbieden. Dat komt de verkeersveiligheid ook ten goede. Ergens moet een middenweg worden gevonden waar de toename in veiligheid nog opweegt tegen de beperkingen die worden opgelegd.
Het niet mogen aanraken van de telefoon, terwijl je wel alle andere knoppen en touchscreens van bijvoorbeeld de radio mag bedienen, voegt helemaal niets toe aan de veiligheid en is daarom wat mij betreft een ongewenste uitbreiding en beperking van de vrijheid van een automobilist.
Ik vind het niet zo zeer ongewenst in de zin van: “het is geen goed idee om het bedienen in een houder to verbieden”, maar wel in de zin van: “wetteksten moeten niet achteraf zomaar ineens breder worden uitgelegd”. Anders heb je (zeker als leek) helemaal geen houvast meer in de wet.
Als ze deze nieuwe interpretatie willen, kan dat best, maar dan moet dat wel vooraf duidelijk worden vastgelegd, vind ik.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/verkeersveiligheid/vraag-en-antwoord/mag-ik-bellen-in-de-auto
“U mag uw telefoon wel bedienen (hands free) via het dashboard, mits u dat vóór het rijden heeft ingesteld. Ook is spraakbediening (siri) toegestaan.”
Dus op de telefoon drukken mag niet, maar op het dashboard drukken zoals bijvoorbeeld bij Volkswagen via de touchscreen mag wel? Of zoals bij bijvoorbeeld een Ford een sms openen via het scherm? Iets zegt mij dat de wet hier nog op moet anticiperen (moderniseren)
Inderdaad. En ook qua spraakbediening moeten ze moderniseren want Siri is allang niet meer de enige spraakbediening 😉