Mag Taylor Swift met gezichtsherkenning mensen weren van haar concerten?

Popartiest Taylor Swift gebruikt gezichtsherkenning tegen stalkers die naar haar concerten gaan, meldden diverse media. Een camera was verborgen in een zuil waar men highlights van het concert kon terugkijken. Deze scande gezichten van geïnteresseerden en een extern bedrijf vergeleek ze automatisch met bekende gezichten. Voor zover bekend werd er niemand gevonden. Maar het roept wel de vraag op, mag zoiets in Europa wel van de AVG?

Het herkennen van mensen aan hun gezicht staat natuurlijk bekend als een vorm van biometrie, en de AVG is daar streng in. Biometrische gegevens mogen niet zomaar worden gebruikt, dit zijn bijzondere persoonsgegevens, net als gegevens over seksualiteit of politieke voorkeur. Daar moet een specifieke wettelijke grondslag voor zijn. Artikel 9 van de AVG noemt er een aantal, maar het screenen van gezichten om ongewenste personen te weren staat daar niet bij.

Wel staat in lid 4 van dat artikel dat lidstaten eigen regels mogen maken over de inzet van biometrie. In Nederland is er sinds 25 mei de Uitvoeringswet AVG, waarin een aantal nationale regels zijn opgenomen die de AVG nader uitwerken of aanvullen, waaronder op het punt van biometrie. In artikel 29 daarvan wordt het verbod op gebruik van biometrie opgeheven wanneer

de verwerking noodzakelijk is voor authenticatie of beveiligingsdoeleinden.

Je kunt denk ik wel redelijk eenvoudig betogen dat hier sprake is van een beveiligingsdoel. Zij wil immers ongewenste en mogelijk zelfs gevaarlijke bezoekers buiten de deur houden.

De discussie zal gaan over noodzaak. Daarvoor is vooral de vraag of het ook anders kan. Denk aan bewakers die met foto’s voor de neus zelf kijken naar camera’s, in plaats van apparaten die dat doen. Of het vragen van identificatie van bezoekers wanneer ze een kaartje kopen, in combinatie met een verbod op doorverkoop. Maar dat voelt eigenlijk allemaal ongeveer even heftig qua privacy-inbreuk.

In de praktijk denk ik dat het zal worden uitgevoerd als een systeem dat mogelijke matches zoekt, en een mens de definitieve herkenning zal laten doen – en vooral, zal laten besluiten wat te doen. De tijd dat een robot de meneer in kwestie automatisch naar buiten werkt, ligt nog ver van ons. Ik denk om die reden dat het wel kan.

Meer moeite heb ik persoonlijk met het verborgen karakter in die zuil. Een duidelijk aangekondigde herkenning bij de ingang lijkt mij gevoelsmatig juist prettiger. Dan weet je waar je aan toe bent. Heel gechargeerd, iedereen verplicht zijn gezicht in de herkenzuil steken (en dat vooraf natuurlijk duidelijk zeggen) zou ik liever hebben dan “haha, we hebben er eentje gepakt bij de videozuil”. Wat denken jullie?

Arnoud

17 reacties

  1. Of het vragen van identificatie van bezoekers wanneer ze een kaartje kopen, in combinatie met een verbod op doorverkoop. Maar dat voelt eigenlijk allemaal ongeveer even heftig qua privacy-inbreuk.

    Tja… Maar als ik eerlijk ben, ik vind het wel een goede oplossing tegen doorverkoop. Kraftwerk doet dit al jaren, en met veel succes. Je voorkomt daarmee dat fans een poot uitgedraaid wordt daar opkopers… Als liefhebber heb ik het er graag voor over om bij de entree te bewijzen dat ik degene ben die het kaartje daadwerkelijk gekocht heeft…

  2. De discussie zal gaan over noodzaak. Daarvoor is vooral de vraag of het ook anders kan. Denk aan bewakers die met foto’s voor de neus zelf kijken naar camera’s, in plaats van apparaten die dat doen. Of het vragen van identificatie van bezoekers wanneer ze een kaartje kopen, in combinatie met een verbod op doorverkoop. Maar dat voelt eigenlijk allemaal ongeveer even heftig qua privacy-inbreuk.

    Ik heb vaak moeite met vergelijkingen waarbij een geautomatiseerd proces gelijk wordt gesteld aan een manueel proces. Voor mij is er wel degelijk verschil tussen het door bewakers laten doen en geautomatiseerd.

    Mijn voornaamste kritiek is dat de afweging om zo iets in te zetten bij automatisering altijd anders uitpakt. Als je effectief 50k mensen goed wil bekijken met een lijst van 50 mogelijke stalkers dan heb je daar erg veel mensen voor nodig (=kosten). Terwijl een geautomatiseerd proces veel goedkoper is (na de initiële ontwikkelkosten).

    Bij de meeste privacy schendingen kan je een handmatige variant bedenken die wél acceptabel zou zijn maar juist doordat het geautomatiseerd is, en dus relatief goedkoop, grootschalig inzetbaar, 24×7 en met een oneindig geheugen maakt het echt anders.

  3. Ik denk dat de reden dat het verborgen is, is omdat voor de gemiddelde onschuldige bezoeker – die niet toevallig (voor gezichtsherkenningssoftware) lijkt op een bekende stalker – het een open concert zonder gevaar moet lijken. Het zou mij niet verbazen als meer security, waaronder een scan, paradoxaal een minder veilig gevoel geeft. Onder het mom “Als je zoveel security nodig hebt, dan hebben ze het op je gemunt”, zelfs als je uitlegt waarom je iets doet. Ik vind het daarom niet raar dat je het verborgen wil doen, en dan gewoon stiekem twee klerenkasten op zo’n iemand afstuurt en die naar buiten begeleidt. Of het zo mag is een ander verhaal. Sfeer is vast geen goede reden voor de AVG om het verborgen in plaats van open te doen.

    1. Inderdaad. Plus, extra beveiliging kan ook bepaalde haatgevoelens bij mensen oproepen. Kijk maar eens naar ME-situaties: soms komt het voor dat een situatie rustig is, maar er wordt besloten om de ME in de buurt te houden “voor het geval dat”. En dan loopt het ineens uit de hand omdat bepaalde mensen haatgevoelens jegens de ME hebben. Met beveiliging op een concert kan dat ook zo zijn, zeker als de persoon in kwestie toch al een stalker is, dan zal ‘ie niet blij zijn als ‘ie door zoveel beveiliging heen moet en zich verzetten, wat weer onrust veroorzaakt.

  4. ‘Je kunt denk ik wel redelijk eenvoudig betogen dat hier sprake is van een beveiligingsdoel. Zij wil immers ongewenste en mogelijk zelfs gevaarlijke bezoekers buiten de deur houden.’

    Nou nou nou. Je moet het beveiligingsdoel wel objectief bekijken, niet door de ogen van (1) een potentieel slachtoffer, want die is per definitie niet objectief en (2) een artiest zonder veel besef van de echte wereld, laat staan van de juridische wereld.

    Echte, veroordeelde stalkers kun je straatverboden laten opleggen en andere juridische consequenties boven het hoofd hangen. En echte veroordeelde stalkers zijn sowieso al niet rationeel, dus die zullen ook wel rare maskers gebruiken om die beveiling te omzeilen.

    En waar ligt de grens tussen een stalker en een fanatieke fan. En dan nog, bij een concert kun je normaal gesproken niet op het podium komen, stalker of niet. Dus het echte gevaar is miniem. Volgens mij wil ze gewoon op het obsessieve af haar omgeving onder controle houden.

    Wat mij vooral stoort is dat er te gemakkelijk naar ‘beveiligingsdoel’ wordt bewezen om aan de bewegingsvrijheid en privacy van anderen te knabbelen. Een concreet veiligheidsrisico is meer dan een spook in het hoofd van een twintiger die succesvoller is dan gezond is voor twintigers (of voor wie dan ook).

    1. Nou nou nou. Wat een rare reactie. Heb je gezien dat het gaat om hónderden stalkers, die objectief als gevaarlijk te kwalificeren zijn? Vind je niet dat een van de beroemdste popartiesten van het decennium enige stappen mag nemen om zo’n horde buiten de deur te houden? Moet je dan maar gewoon zeggen, ach ja ik ben maar een blond meisje ik laat al die mannen wel in de buurt en ik bel de politie wel als ze écht niet lief zijn? Sorry, ik haak af.

    2. Ik zie ook wel een gevaar in het gebruik van de term ‘stalker’. Het artikel heeft het over ‘honderden’ stalkers, maar wie bepaalt dan wat een stalker is? Voor zover het mensen zijn die al een veroordeling oid achter hun naam hebben begrijp ik het, anders gaat het te ver denk ik. Daarnaast vraag ik me af of er niet de verkeerde boodschap vanuit gaat. Je wilt juist dat als mensen je willen zien in het echt dat ze naar je concert komen en niet je privé lastig vallen. Dan moet je ze wel die mogelijkheid geven.

      Het is waar dat een podium toch beveiligd is, maar als duidelijk is dat iemand een gevaar is wil je natuurlijk elk risico vermijden. Ook al heb je een gordel om rijd je toch voorzichtig. Je kunt niet zomaar zeggen dat het echte gevaar miniem is. Vergeet niet hoe gemakkelijk het in de VS is om aan een vuurwapen te komen.

      Verder vind ik het ook een beetje vreemd om direct iemand van een ‘obsessie’ te beschuldigen en van een ‘spook in het hoofd’. Daar spreekt toch wel enige vooringenomenheid uit als je het mij vraagt. Dit is in de popmuziek gewoon een van de grootste artiesten van het moment. Ik zou niet onderschatten wat dat met zich meebrengt.

  5. Meer moeite heb ik persoonlijk met het verborgen karakter in die zuil. Een duidelijk aangekondigde herkenning bij de ingang lijkt mij gevoelsmatig juist prettiger.

    “Gevoelsmatig prettiger”? Als dit zich in de openbare ruimte bevond, kun je in Nederland gelijk een paar treedjes hoger naar “Strafbaar”.

    Bovendien krijgen de slachtoffers nu geen enkel recht toegekend. Ze kunnen geen bezwaar maken, geen inzage eisen, geen verwijdering verzoeken… want ze weten niet dat een foto is gemaakt en wordt verwerkt.

  6. Ligt eraan of ze een privé concert geeft of een publiek concert

    In de publieke ruimte kan je moeilijk mensen weigeren, vandaar ook een ‘verborgen’ camera. Er zal vast wel e.a. uitgezocht zijn. En bewezen ‘recidivisten’ kan je natuurlijk weigeren, alleen zo lastig te vinden. Dus ook hier weer de goeden moeten onder de slechten leiden. En camera’s in de publieke ruimte is alleen weggelegd door een organisatie die al het alleenrecht op geweld heeft.

    Net als in NL is een winkel is openbaar tot de toonbank, er achter niet meer. Tot de winkel beslist om met een deurbel te werken en alleen binnenlaat die ze zien, en zo e.e. kunnen beoordelen. Zoals bijvoorbeeld veel juweliers het doen met een glazen draaideur. Maar ik weet ook een computerwinkel die het zo doet.

    1. Wat is een “publiek concert”? Want in principe moet je altijd een kaartje kopen en die zijn beperkt, dus ik zou het niet “publiek” durven noemen. Bij “publiek” denk ik eerder aan bijv. een concert op een marktplein, maar over het algemeen treden daar geen grote namen op zoals Taylor Swift en bovendien hangen daar vaak (in ieder geval in Nederland en de VS) al camera’s op straat.

  7. Oei oei, zulke heftige reacties had ik niet verwacht. Haak ajb niet af Arnoud.

    Ik geloof, zonder nader bewijs, inderdaad niet dat het gaat om honderden (ziekelijke en vasthoudende) stalkers. Als dat wel zo is dan trek ik mijn woorden in.

    Ik wil wel geloven dat het gaat om honderden mensen die in het echt of online wel eens iets vervelends gedaan hebben. Maar is het dan aan een artiest en haar management om daar een zwarte lijst van bij te houden (en niet eens van namen, maar van gezichten!)? Zonder duidelijkheid over hoe je erop komt of weer af komt? En om die mensen stalkers te noemen? En om (heel twijfelachtig AVG-compliante) technische maatregelen te nemen (die naar mijn inschatting niet heel effectief zijn, en potentieel een hoop onschuldigen treffen)?

    Ik begrijp best dat te opdringerige ‘fans’ haar storen, en er zullen ook wel een paar geesteszieken tussen zitten. Er zal echt wel een probleem zijn. Maar ik vind de oplossing nogal overkill.

    Het is niet omdat er een probleem is en er een technische oplossing bestaat, dat die oplossing geimplementeerd moet worden.

    Maar ook het aspect dat ik misschien wat denigrerend heb betoogd blijft staan: Hoeveel van het probleem is echt, en hoeveel van het probleem is nu eenmaal een (minder fijne, maar onvermijdelijke en verder onschadelijke) consequentie van het artiestenschap?

    1. Een mogelijk voordeel van dit soort aanpak is dat de beleving van ‘gewone’ fans mogelijk verbeterd. Er kan minder afstand zijn tusssen publiek en artiest, de security reageert misschien minder hard handig en bot, want de zware gevallen zijn al door de mand gevallen.

      Ik denk dat je niet mag onderschatten hoeveel maloten die sterren achter zich krijgen. In de vrije natuur, het Internet, kunnen die mensen wild om zich heen slaan. Maar een concert is een prive evenement, waar de organisatie toch best wel regels mag maken wie er wel en niet binnen mag. Net zoals ze niet het gedrag hoeft te accepteren wat daarbuiten wel kan want vrije meningsuiting.

    2. Ik denk juist dat honderden echte stalkers niet ver van de werkelijkheid is, eerder een onderschatting, kijk alleen al naar de bak stront die sommige bekende Nederlanders over zich heen krijgen en de hoeveelheid stalkers zij hebben, terwijl zij alleen maar gekend zijn door 17 miljoen Nederlanders. Taylor Swift is wereldberoemd, ongeacht wat je van haar kan vinden, zijn miljarden mensen bekend met haar. En dan is honderden gekken die potentieel gevaarlijk zijn geen irreëel nummer.

      1. Tja, OK, Hicham en Gijs, jullie hebben daar misschien meer zicht op dan ik. Ik heb werkelijk geen flauw idee hoeveel stalkers sommige bekende Nederlandsers hebben.

        Ik kan het me moeilijk voorstellen, maar ik ben dan ook geen BN en geen stalker.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.