Een cent overmaken is wel een heel creatieve manier van spammen

Het betreft een door klaagster via haar privé bankrekening ontvangen uiting, onder meer omtrent de bijschrijving van € 0,01 op haar bankrekening. Wacht, wat. Ja inderdaad, dat is hoe een recente uitspraak van de Reclame Code Commissie over ongewenste elektronische reclame begon. KPN had een consument een cent gegeven, en in de omschrijving reclame opgenomen voor een nieuwe dienst naar aanleiding van het stoppen van de dienst ISDN (nee dat wist ik ook niet, dat ISDN stopt). KPN kon niet onderbouwen hoe ze aan de gegevens van de consument was gekomen, waarop deze naar de RCC stapte voor een uitspraak over of dit nu de Telecommunicatiewet overtreedt.

De gewraakte overboeking had als omschrijving:

ISDN stopt Wij helpen u verder. Bel gratis 0800-5025 op werkdagen 09.00 17.30u voor een persoonlijk advies. Voor info: kpn.com/ ISDNstopt IBAN: (bankrekeningnummer) Kenmerk: (een nummer) Datum maandag 12 november 2018 Bedrag € 0,01 Tegenrekening (in de bij de klacht overgelegde uiting weggelakt) Mutatiesoort Verzamelbetaling

Ik zou daar in mijn internetbankieren ook een tikje chagrijnig van worden. Dit riekt naar reclame, KPN’s eerste standpunt dat sprake was van een “servicebericht” ten spijt. De term ‘servicebericht‘ is in de e-mailmarketing ingeburgerd als vakterm voor mails die geen reclame zijn. Mijn vuistregel daarvoor is wel dat je het eigenlijk niet leuk vindt om te sturen – dit weekend gaat uw internetdienst offline, de levering is helaas vertraagd, dat werk. Bovenstaand bericht voldoet daar natuurlijk voor geen cent (haha) aan.

Reclame dus. Maar vrij zeldzaam, deze manier. Hoe kon dat gebeuren? KPN had een zakelijke klant gevonden die aan het bankrekeningnummer van deze mevrouw was gekoppeld, en die zou de reclame-uiting wel hebben willen ontvangen / de service hebben willen genieten. Dat gelooft de RCC inderdaad ook niet. Deze merkt de reclame dan ook aan als verboden spam onder de Telecommunicatiewet.

Je kunt als jurist natuurlijk nog wel enige vraagtekens stellen bij of dat laatste écht zo is. Immers, de wet definieert spam als:

Het gebruik van automatische oproep- en communicatiesystemen zonder menselijke tussenkomst, faxen en elektronische berichten voor het overbrengen van ongevraagde communicatie voor commerciële, ideële of charitatieve doeleinden aan abonnees of gebruikers (…)

Je kunt je dan natuurlijk afvragen of wel sprake is van een automatisch communicatiesysteem. Ik vind het een tikje gezocht om te spreken van een “communicatiesysteem” waar het enkel gaat over een veld waar je een opmerking bij een overboeking achterlaat. Is dat ‘communiceren’ met de ontvanger van dat geld?

Arnoud

19 reacties

  1. Ik vind het een tikje gezocht om te spreken van een “communicatiesysteem” waar het enkel gaat over een veld waar je een opmerking bij een overboeking achterlaat. Is dat ‘communiceren’ met de ontvanger van dat geld?

    Ik heb wel eens gehoord van correspondentieschaak op deze manier, in de tijd dat (opa vertelt) e-mail nog niet door de gewone burger werd gebruikt en overschrijfformulieren gratis waren en naar een antwoordnummer gestuurd konden worden.

    Maar terug naar nu: de opmerking is bedoeld om gelezen te worden, dus dat is communicatie. En KPN bedoelde hier overduidelijk dit systeem te gebruiken om te communiceren.

    1. Maar terug naar nu: de opmerking is bedoeld om gelezen te worden, dus dat is communicatie. En KPN bedoelde hier overduidelijk dit systeem te gebruiken om te communiceren.
      De wetgever heeft het niet over “het gebruik van systemen om te communiceren”, maar over “het gebruik van communicatiesystemen”, dat is het punt dat Arnoud wil maken denk ik.

      1. Het banksysteem zelf is uiteraard geen communicatiesystemen, maar ergens staat een computer die ingericht is om langs deze weg met mensen te communiceren en dat is wel een communicatiesystemen.ingevuld door mensen.

  2. LOL als trigger op de boekhouding om ze te laten weten dat ISDN stopt wellicht nog een service bericht als mensen nog een ISDN lijn hebben (wie leest die factuur nou 😉 Maar out of the blue… -> spam! Maar inderdaad, ISDN stopt per 1 september 2019 bij KPN en alle andere aanbieders.

  3. Je kunt je dan natuurlijk afvragen of wel sprake is van een automatisch communicatiesysteem. Ik vind het een tikje gezocht om te spreken van een “communicatiesysteem” waar het enkel gaat over een veld waar je een opmerking bij een overboeking achterlaat. Is dat ‘communiceren’ met de ontvanger van dat geld?

    In dit geval is het overmaken van een symbolisch bedrag alleen maar gebruikt (misbruikt) als tool om een reclame-uiting in de omschrijving te kunnen communiceren naar de rekeninghouder. In dat opzicht zou ik zeker stellen dat je hier kan spreken van een automatisch communicatiesysteem. Het beoogde gebruik is alleen anders.

    1. Nog naast dat als het naar een zakelijke rekening is het de ontvanger mogelijk meer dan die ene cent kost. Wat ik mis in dit soort zaken is een vergoeding voor de klager, door dat niet te doen of te laag is er weinig reden om het niet te doen.

  4. KPN gebruikt het banksysteem hier om te communiceren, niet om betalingen te doen. En ik zie geen bepaling in de telecomwet dat een systeem dat primair niet voor communicatie bedoeld is geen communicatiesysteem kan zijn.

    Daarnaast kun je prima betalingen doen zonder het opmerkingen veld te gebruiken. Het opmerkingen veld is juist bedoeld om te communiceren met de ontvanger (welliswaar in eerste plaats over de aard van de betaling, maar de banken hebben bij mijn weten nooit inhoudelijk gekeken naar de opmerkingen).

    Dit doet me denken aan de oude methode om een complete brief te schrijven op de achterkant van een postgiro-overschrijvingskaart, die in de gratis envelop naar de Rijkspostspaarbank ging, en dan bij de ontvanger meegeleverd werd met het afschrift. Duurde een paar dagen langer dan de post, maar je bespaarde wel 60 (gulden)cent.

  5. waar het enkel gaat over een veld waar je een opmerking bij een overboeking achterlaat. Is dat ‘communiceren’ met de ontvanger van dat geld?
    Hoe is dat tegenwoordig heel anders dan het versturen van een SMS. Alleen in dit geval niet naar een telefoonnummer maar naar een rekeningnummer.

  6. een zakelijke klant gevonden … aan het bankrekeningnummer

    Aan het ontvangen van overschrijvingen op een zakelijk bankrekening zijn meestal transactiekosten verbonden, bij ING bijvoorbeeld €0,10. Die bijschrijving van 1 cent kost de gedupeerde dus 9 cent!

    1. Het verbaast me dat dat niet misbruikt wordt door activisten en dergelijke. Laat een grote groep mensen 100 keer 1 eurocent overschrijven en het bedrijf krijgt flink wat kosten te verwerken. En dan hebben we het niet eens over de extra kosten die bij de boekhoudafdeling gemaakt moeten worden om dat allemaal te verwerken.

  7. KPN kon niet onderbouwen hoe ze aan de gegevens van de consument was gekomen
    Kan dan niet wachten tot de eerste AVG-uitspraken over dergelijke ‘marketing’.

    ACM zelf legt spam overigens al lang heel breed uit:

    Wat houdt het spamverbod in? De Telecommunicatiewet verbiedt het overlast te veroorzaken met ongevraagde commerciële elektronische berichten. Vaak gaat het hierbij om ‘direct marketing’. Alle directe elektronische berichten vallen hieronder, dus e-mails, maar ook sms’jes, mms’jes, appjes, directe berichten op sociale netwerksites en faxen. Het verbod geldt ook voor ingesproken berichten waarmee een computer automatisch mensen belt. Het maakt niet uit om welk doel het gaat: verkoop, naamsbekendheid, een goed doel, ledenwerving of verspreiding van een levensovertuiging. Stuurt u zulke berichten uit? Van spam is alleen geen sprake, als de ontvangers: 1. u vooraf toestemming hebben gegeven, en 2. kunnen zien dat u de afzender bent, en 3. zich probleemloos kunnen afmelden. .

  8. … een zakelijke klant gevonden die aan het bankrekeningnummer van deze mevrouw was gekoppeld

    Voor de meeste zakelijke rekeningen moet je betalen als er een overboeking naar plaatsvindt. Bij ING bijv. is dat €0,10 per transactie. Deze bijschrijving van 1 cent kost de ontvanger dus 9 cent.

  9. Het beste bewijs dat het noodzakelijk is om een service bericht over ISDN-2 te sturen is dat per 1 september aanstaande ISDN als techniek uitgefaseerd wordt. Dan werkt het niet meer. Klanten krijgen nu ook aangetekende brieven waar nogmaals op deze wijziging gewezen wordt. Er is al jaren aandacht voor deze wijziging. Hier gaat het echt niet om een commercieele actie; de techniek van het ISDN-2 zal niet langer beschikbaar zijn

    1. Dat is natuurlijk zo, maar de toonzetting van het bericht is voor mij een blije, commerciële en geen zakelijke dienstmededeling dat ISDN-2 stopt. Als Ziggo mij mailt dat er zaterdag onderhoud is en ik dus geen internet heb, dan zetten ze er ook geen aanbieding voor een 5G dongel bij onder het mom “wij helpen je graag verder”.

    2. Probleem i.c. is dat het servicebericht een commercieel karakter had én naar een niet-klant gestuurd werd (met een ongeloofwaardig verhaal).

      Hier gaat het echt niet om een commercieele actie; de techniek van het ISDN-2 zal niet langer beschikbaar zijn.

      Het commerciële zit erin dat ze ongetwijfeld een alternatief aanbieden – klantbehoud heeft een commercieel karakter.

  10. Semi-gerelateerd: mijn creditcardmaatschappij stuurde mij ook ‘serviceberichten’ per e-mail dat mijn afschrift online beschikbaar was, met daaronder een hele sloot reclame. Omdat het serviceberichten zijn mocht ik die niet uitzetten. Na maandenlange correspondentie met hun bedrijfsjuriste hebben ze bakzeil gehaald en de reclame eruit gehaald, (althans bij mij). Ik vermoed dat alle honderdduizenden andere klanten nog steeds reclame onder hun “servicebericht” krijgen.

    Grappig detail was nog dat ze eerst beweerden dat ik een opt-in had gedaan voor het ontvangen van reclame per e-mail, bij het afsluiten van mijn bankrekening. Toen ik vertelde dat ik heel nieuwsgierig was naar dat formulier, aangezien dat in 1989 was en het me sterk leek dat het toen al over e-mail ging, meldden ze dat het “kwijt” was.

  11. “Ik vind het een tikje gezocht om te spreken van een “communicatiesysteem” waar het enkel gaat over een veld waar je een opmerking bij een overboeking achterlaat. Is dat ‘communiceren’ met de ontvanger van dat geld?”

    Voor de spammer is het een communicatiesysteem en hij gebruikt het als zodanig. In de jaren negentig heb ik eens gehoord, dat mensen op die manier ook schaakten. Met een cent werd dan de volgende zet bekend gemaakt. Ook is er al eens iemand veroordeeld, die middels de omschrijving beledigende teksten naar een bedrijf stuurde.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.