Nee, ik blijf liever moddervet – Hoe illegaal is confirmshaming onder de AVG?

Kent u dat? Dat je gevraagd wordt je in te schrijven voor het een of ander, en dat de “nee” optie wordt voorzien van een beschamende kwalificatie. “Ja, ik wil de slankwordennieuwsbrief / Nee, ik blijf liever moddervet”. Of “Ik wil een groentetuin starten / Nee, ik weet alles al”. Of “Ja, houd me op de hoogte / Waaahh, ikke willen niet”. Lekkere voorbeelden te over bij de Confirmshaming Tumblr. Een paar lezers (dank) vroegen me, hoe legaal is dat nu eigenlijk, mensen proberen over te halen om ja te zeggen door van de nee een schaamtevolle gebeurtenis te maken. Want is het nog wel een vrije keuze als de nee voorzien is van een zó botte diskwalificatie?

Onder de AVG moet toestemming in vrijheid worden gegeven, en deel daarvan is dat je geen sancties koppelt aan het weigeren van toestemming. Dit is waarom het debat over cookiemuren speelt: iemand de toegang tot je site ontzeggen als hij geen toestemming voor marketing/profiling geeft, kun je zien als een sanctie. Maar het speelt natuurlijk niet alléén bij cookies.

Confirmshaming is het fenomeen waarbij je de keuze om de gevraagde toestemming te weigeren voorziet van een negatieve kwalificatie, specifiek eentje waarbij de gebruiker schaamte over zichzelf afroept. “Nee, ik blijf graag een loser zonder toegang tot superdeals”, bijvoorbeeld. Het idee is dan natuurlijk dat je dan liever de schaamte vermijdt en toch maar “ja” klikt. Dit artikel maakt duidelijk dat schaamte een zeer sterke emotie is om mensen over te halen:

“Because guilt is experientially bad, the act of making another person feel guilty clearly qualifies as an aversive interpersonal behavior. To make someone feel guilty is to inflict a negative, undesired emotional state that most people normally try to avoid.”

Het gaat hier natuurlijk niet om fysieke of juridische dwang, maar ik denk dat zo’n sterke negatieve emotionele reactie oproepen toch wel sterk in de buurt komt. Ik zie dan ook wel wat in het argument dat je hier niet echt vrij gelaten wordt.

Arnoud

6 reacties

  1. De vraag is natuurlijk wel hoe serieus je dat allemaal moet nemen en of het niet vaak meer ’tongue-in-cheek’ bedoeld is. Zoals van die Tumbler: “no thanks, I do not like delicious food” of “Wahhhh, I don’t wanna” zijn nauwelijks serieus te nemen als optie en hebben daarom denk ik eerder tot doel om iemand over te halen met een geintje dan om ze gelijk een schuldgevoel aan te praten.

  2. Hoe vind je overigens die Oath privacy options die je krijgt als je op Tumblr komt? ik heb nog niet kunnen ontdekken hoe je uit Google, facebook etc. out-opt. (allemaal om je gebruikerservaring te verbeteren, natuurlijk)

    1. Die vraag heb ik ook. Volgens mij zegt Oath dat je naar de sites van betreffende bedrijven (Google, Facebook, etc.) moet om je privacy-/gebruikersopties te beheren. Kan me niet voorstellen dat dat onder de AVG de bedoeling is.

      1. En die (in ieder geval Google) zeggen dan dat je eerst bij hun een account moet aanmaken, wat alleen kan als je de algemene voorwaarden accepteert, voordat je kunt aangeven dat je van je wettelijke recht om niet gevolgd te worden wil gebruikmaken.

        1. En dan zeker ook enkel voor wat je doet als je ingelogd bent. Het klinkt mij hardstikke fout in de oren, maar ik ben geen jurist/advocaat. Ik begreep dat ze eerst toestemming moesten regelen en dan pas mogen gaan volgen.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.