Mag je persoonsgegevens van een BN’er in je online stamboom stoppen?

Een lezer vroeg me:

Op de Nederlandse Publieke Omroep wordt het programma Verborgen Verleden uitgezonden. In dit programma wordt de stamboom van een bekende Nederlander (BN-er) uitgezocht. Nu ontdekte ik (amateur-genealoog) dat een bepaalde BN-er verre familie van mij is, op basis van dit programma. Ik zou hem graag aan mijn online gepubliceerde stamboom toevoegen, maar mag dat wel van de AVG? Hoe meer publiek moet het worden dan zo’n televisieprogramma?
Hoofdregel is dat het niet uitmaakt of je bron openbaar is gepubliceerd, je hebt nog steeds zelf een grondslag (reden) nodig om jouw informatie te publiceren. Daarom moeten stambomen afgeschermd zijn (ten aanzien van levende personen) terwijl de meeste bronnen (aktes van overlijden en zo) vaak online te vinden zijn.

Specifiek hier denk ik dat het wel kan, omdat de BN’er meedoet aan een programma over genealogie en dus kennelijk specifiek daarvoor de informatie vrijgeeft. De focus van zijn verstrekking is dan volgens mij specifiek genoeg gedaan in de context van stambomen dat het hergebruik door de beugel kan.

En omdat hij de informatie zó breed publiek deelde in die context, denk ik dat zijn privacybelang op die gegevens zodanig laag is dat je je op de grondslag van het eigen gerechtvaardigd belang (informatieverstrekking, artikel 7 Grondwet en 10 EVRM) kunt beroepen. Dus ik denk dat je zijn gegevens dan mag publiceren ook al leeft hij nog. Maar let wel: specifiek omdat deze persoon aan een genealogieprogramma meedoet én al enige bekendheid geniet.

Arnoud

17 reacties

  1. Maar let wel: specifiek omdat deze persoon aan een genealogieprogramma meedoet én al enige bekendheid geniet.

    Die laatste woorden maken het wat tricky: hebben de levende broers, zussen, kinderen, ouders van de BN’ers er ook voor gekozen?

    (Zeg ik zonder het TV-pr0gramma ooit gezien te hebben, misschien wordt dat daar wel geadresseerd).

  2. Oneens met deze analyse. Door mee te doen met het programma heeft de BN’er misschien het recht op privacy ‘prijsgegeven’ (art. 7 Handvest), maar zeer zeker niet het recht op gegevensbescherming (art. 8 Handvest). Niet alles wat iemand in de openbaarheid roept mag gelijk door jan en alleman verder worden gebruikt. Nog daargelaten dat zoals @Frank | 27 januari 2021 @ 09:21 terecht stelt dat genealogiegegevens niet alleen over de BN’er gaan, maar ook over andere levende personen.

    1. Maar ik zeg toch niet dat ineens zonder nuance alles mag? Nergens spreek ik van prijs geven. Ik geef gemotiveerd een beperkte uitzondering aan, zowel doelbinding als grondslag, en spreek tegen dat alles mag. Kun je inhoudelijk reageren op mijn argumenten in plaats van deze generieke opmerking?

  3. Ik vind het altijd wat flauw om dit soort onschuldige dingen te verbieden. Een te fanatieke toepassing van de AVG haalt draagvlak weg.

    Ik denk dat deze amateur genealoog een heel eind kan komen met ten eerste de uitzondering voor privegebruik en ten tweede eigen belang: het verkrijgen van een overzicht van familierelaties in zijn eigen familie.

    Hoever kan hij ermee komen? Heeft hij bijvoorbeeld een eigen belang bij publicatie (Je kunt zeggen: Ja, een belang als vertegenwoordiger van zijn familie, en ook individueel wegens status binnen de familie)? Ik heb geen idee, maar ik denk nu niet dat een rechter een privepersoon die een stamboom publiceeert daar keihard op gaat afrekenen.

    Het recht om je afstamming te weten lijkt me ook behoorlijk fundamenteel.

    1. Een stamboom met alleen namen, geboortedata en sterfdata is redelijk onschuldig, maar veel genealogen verzamelen ook nog foto’s, adresgegevens, beroep, werkgever, etc. en dan kan publicatie al snel minder onschuldig worden. Met name wanneer ook medische gegevens (overlijdensoorzaak) bekend zijn. Hoe leuk zou iemand het vinden als bekend wordt dat zijn/haar voormalige partner overleden is aan AIDS? In sommige landen word je gediscrimineerd als blijkt dat een (over-)grootvader een donkere huidskleur had.

      Zolang de genealoog zich beperkt in publicatie is het onschuldig; maar het publiceren van teveel details kan voelen als een privacy-inbreuk. Hoe formuleer je een redelijke grens tussen privacy en publicatie?

      1. Voor recente familie (1900+) gaat dat waarschijnlijk op, maar beroepen, religie etc. kunnen een bepalende factor zijn in het onderscheiden van personen met dezelfde naam. Achternamen komen vaak regionaal geclusterd voor, en voornamen was men vroeger ook niet altijd even creatief mee, je vindt dan ook veel dezelfde voor/achternaam combinaties in bepaalde gebieden. Het was daarom niet ongebruikelijk dat je in een dorp iemand niet bij zijn voor en achternaam noemde, maar bij zijn voornaam en die van zijn moeder of vader, of het beroep van de vader. Ineens wordt dan het beroep van de vader relevant voor het vinden van genealogisch relevante documentatie over een persoon. Daar komt nog bij dat registratie van geboorte en sterfte vaak niet centraal geregeld was, soms zijn data (datums) helemaal niet bekend, soms kun je ze in de annalen van een kerk of bij een werkgever terugvinden – dan is religie of werk ineens ook belangrijk om te weten.

        Jan Ton (vader was kuiper) heet eigenlijk Jan Kuipers, maar omdat er in het dorp 5 Jannen Kuipers waren kreeg Jan een bijnaam. Die bijnaam had hij bij zijn geboorte nog niet, maar toen hij stierft werd hij als Jan Ton in de boeken opgenomen (want dan wist iedereen over wie het ging) Vind dan de sterfdatum (of andere data zoals huwelijksdatum) van de juiste Jan Kuipers maar eens terug.

        Genealogie is niet simpelweg het aan elkaar koppelen van mensen met dezelfde achternaam. Vaak is het een kwestie van bijna forensische opsporing waarbij je feiten die je kent over bepaalde mensen moet gebruiken als link naar iemand anders. Ineens blijkt dan dat je als je genealogie pre WW2 wilt bedrijven, je veel meer informatie nodig hebt dan alleen een voor- en achternaam.

        Publicatie van deze informatie kan bepalend zijn voor het success van het genealogisch onderzoek van iemand anders die een raakvlak heeft met jouw onderzoek. Uitwisseling is gebruikelijk, niet alleen als aanvulling op eigen onderzoek, maar soms ook als correctie. Blijkt bijvoorbeeld dat die ene tak die je had gevonden toch de verkeerde is. We hebben het dan wel over historische data, data van mensen die al generaties geleden overleden zijn. Voor mensen die nu nog (in derde of vierde generatie) in leven zijn ligt dat anders, maar dat is dan gelijk ook een stuk minder relevant (voor nu) omdat die informatie vaak nog wel uit de overlevering kan worden gehaald. (oud-ooms/tantes, overgrootouders etc. (en jonger): belangrijke bronnen in de genealogie). Echter, wat je nu documenteert kan over 50 jaar cruciaal zijn voor iemands onderzoek. Moet je het dan niet documenteren omdat het te dicht bij de huidige tijd ligt?

        Resteert de vraag wat je verstaat onder publiceren. Als ik iets opneem in mijn stamboom dan is dat primair interessant voor mijn eigen familie en eventuele anderen met dezelfde/relevante achternaam. Ik ‘publiceer’ alleen de basis zaken (voor/achternaam, geboorte en sterfdatum) met mijn naam en contactgegevens. Als ik iets zoek over een bepaalde achternaam en ik vind iemand met diezelfde achternaam die ook genealogie bedrijft, dan vind ik het prettig dat ik die persoon vindbaar is en im hem/haar kan benaderen voor informatie (meestal heel gericht). Omgekeerd is dat natuurlijk niet anders.

        Ik vind het persoonlijk te ver gaan om alles wat ik heb, met foto’s en al te publiceren op een genealogiewebsite. Voor een echte genealoog (is dat een woord?) is dat ook niet nodig, die heeft vaak gerichte vragen die al getriggerd kunnen worden door de data in de publicatie. Daarmee heb ik dus ook niet echt een belang voor een bredere publicatie. Ik ben overigens een prive persoon en doe dit niet vanuit een beroep, dus veel van de AVG is op mij sowieso al niet van toepassing op dit vlak (want uitzondering privegebruik) Wil ik echter mijn hobby kunnen blijven uitvoeren dan ben ik afhankelijk van de beschikbaarheid van informatie. Ik zou mijn eigen spreekwoordelijke glazen ingooien als ik door brede publicatie van ‘gevoelige’ informatie over levenden en hun lang geleden overleden voorouders een situatie creeer waarbij deze informatie onder druk van de publieke opinie ontoegankelijk zou worden gemaakt door herziene wet- en regelgeving.

        1. Dank voor je uitgebreide verhaal.

          Ik zie (zoals al gezegd) geen problemen in het publiceren van voor- en achternaam met geboorte- en sterfdatum en plaats. Met publiceren bedoel ik “publiekelijk bekend maken”, zoals dat auteursrechtelijk geïnterpreteerd wordt, dus (buiten je directe familiekring) algemeen beschikbaar maken. Een email naar een collega genealoog is geen publicatie, maar kan onder de AVG wel als “gegevensverwerking” gezien worden. Geen probleem als de persoon al overleden is.

          Wat je privé documenteert mag meer zijn, als je het maar in redelijke mate beschermt. Ik ben bang voor organisaties die genealogie websites gaan scrapen in de hoop op data om ongefundeerde conclusies aan te verbinden.

  4. Ik denk ook, dat je moet kijken naar de familieband die boven water komt. In een stamboom hoeven niet alle verwanten vermeld te worden. Publiceren van de rechte lijn, dus zeg maar eigen kinderen, eigen broers en zussen, daarboven de eigen ouders met dus ooms en tantes, daarboven de grootouders met hun broers en zussen en zo door geeft je geschiedenis en afstamming weer. Maar steeds elke tak helemaal uitdiepen door steeds diens kinderen en daaronder kleinkinderen enz. is misschien voor eigen informatie nuttig, maar publiceren lijkt me zonder toestemming niet wenselijk.

    1. Absoluut waar.

      Het zijn wel twee verschillende manieren van genealogisch onderzoek die je noemt, elk een kant op. De een vanuit een persoon die nu leeft en die teruggaat in de tijd (je zou dit voorouder onderzoek kunnen noemen) De ander vanuit een voorouder (vaak een historisch relevante persoon) om vast te stellen wie er allemaal van die persoon afstamt (en in welke lijn) Dit zou je stamboom onderzoek kunnen noemen. Vaak is de tweede echter het direkte gevolg van de eerste, zeker als er geen sprake is van een historisch relevante persoon. Publiceren van die gegevens raakt anderen dan jezelf en je moet je afvragen hoe relevant dat dan is. Meestal dus inderdaad niet wenselijk

  5. Mr.Engelfiet, ik ben nogal geschrokken van uw advies “Specifiek hier denk ik dat het wel kan, omdat de BN’er meedoet aan een programma over genealogie en dus kennelijk specifiek daarvoor de informatie vrijgeeft….” Ik weet niet over welke BN’er uw vraagsteller het had, maar ik heb gisteren eens goed opgelet in de aflevering van Verborgen Verleden met Simone Kleinsma, maar haar persoonsgegevens kwamen slechts een fractie van een seconde in beeld en werden daarna door haar vinger afgeschermd. In het gesproken commentaar werd één keer haar geboortejaar (niet de datum) genoemd. Men zou het programma eigenlijk moeten registreren om het beeld te kunnen stilzetten, als men haar persoongegevens wil kunnen noteren. Ik zou dit niet willen typeren als “Hoe meer publiek moet het worden …” Verder vind ik Verborgen Verleden meer een historisch amusementsprogramma dan een serieus genealogieprogramma. Zou u in dit geval van Mw.Kleinsma nog steeds zeggen dat men haar persoonsgegevens op een internationale stamboomsite (het gaat hier om genealogieonline.nl) wel kan publiceren?

    1. Als de BN-er zó weinig informatie deelt en actief moeite doet om dingen als een geboortedatum te verbergen, dan vervalt mijn advies. Ik ging uit van een situatie waarin deze informatie groots en continu gedeeld wordt, zoals ik gewend ben dat BN-ers omgaan met persoonsgegevens in interviews en dergelijke.

  6. Ik werk al decennia aan een stamboom voor eigen gebruik. Daar zitten ook BN-ers tussen, maar bij de meest gangbare websites moet iemand 3 jaar overleden zijn om ‘openbaar’ te worden. De levenden worden aangegeven als ‘iemand met een achternaam’.

    Iemand is niet ineens geen broer, vader, zus, oom, tante, neef meer omdat die toevallig BN-er is. Alleen voor familie, die dat willen (vereisen toestemming van mij), is deze openbaar. Ook daar zie ik geen levende mensen in de aangesloten familie stambomen, zelfs niet als ze ook in die van mijzelf voorkomen.

    Als je zelf een stamboom samenstelt (in bijvoorbeeld Excel), en dit openbaar maakt, maakt het ook niet uit of het een BN-er is. Als het goed is worden levende mensen sowieso niet getoond/genoemd.

    1. John, u schrijft: “Als het goed is worden levende mensen sowieso niet getoond/genoemd.” Maar vraagsteller wil weten waarom niet. Hij heeft namelijk in zijn GEDCOM-code aangegeven dat “Toestemming tot publicatie verleend” is en gesteund door het bovenstaande advies van Mr.Engelfriet vraagt hij nu aan de helpdesk van Genealogieonline.nl uitleg waarom zij deze “Toestemming” negeren. Het is nu aan de helpdesk dit te beantwoorden, maar mijn vraag hier is of in het geval van Simone Kleinsma (louter op basis van de uitzending van Verborgen Verleden) sprake zou zijn van toestemming.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.