Het zou goed zijn als gebruikers van socialemediaplatform Threads snel kunnen praten met mensen op Mastodon en andersom, las ik bij Nu.nl. De Nederlandse overheid experimenteert namelijk sinds vorig jaar juni met een eigen Mastodon-omgeving, maar men zou graag willen dat de communicatie ook naar Meta’s X-concurrent Threads kan lopen. Het gaf wat ophef in de zin van “waar bemoeit de overheid zich mee” of “hoe dom kun je zijn”, maar juridisch is dit zo raar nog niet.
Technisch is het ook al helemaal niet zo raar:
Threads en Mastodon gebruiken allebei het protocol ActivityPub, waardoor ze in principe kunnen samenwerken. Als ze gekoppeld worden, zou een bericht op Threads daardoor ook zichtbaar zijn voor gebruikers op Mastodon. Mogelijkheden voor deze koppeling worden nu op kleine schaal getest, zonder zicht op een grootschalige uitrol.Het lijkt dus primair een implementatieprobleem dat vanwege de nieuwigheid wat langer duurt dan je zou verwachten. Maar de bezwaren zijn fundamenteler, dit is toch iets dat je niet kunt eisen? Iedereen timmert zijn eigen platform toch helemaal dicht en waarom zou je de concurrent erop laten?
Nou, omdat dat moet, zei de jurist. De Digital Markets Act (DMA), het chagrijnige broertje van de DSA, bevat in artikel 7 namelijk een expliciete plicht tot interoperabiliteit als je “poortwachter” bent:
Een poortwachter die nummeronafhankelijke interpersoonlijke communicatiediensten aanbiedt welke op grond van artikel 3, lid 9, zijn opgenomen in het aanwijzingsbesluit, zorgt ervoor dat de basisfuncties van zijn nummeronafhankelijke interpersoonlijke communicatiediensten interoperabel zijn met de nummeronafhankelijke interpersoonlijke communicatiediensten van een andere aanbieder die dergelijke diensten in de Unie verleent of voornemens is dat te doen. Daartoe maakt de poortwachter de nodige technische interfaces of soortgelijke oplossingen met het oog op interoperabiliteit op verzoek en kosteloos beschikbaar.Het ‘aanwijzingsbesluit’ is het besluit van de Europese Commissie dat je poortwachter bent, oftewel een ict-dienstverlener met aanzienlijke impact, een belangrijke toegangspoort voor zakelijke afnemers naar hun (potentiële, b2b en/of b2c) klanten en dat nog duurzaam en verankerd ook nog.
Meta is vorig jaar aangewezen als poortwachter, en daarbij is hun dienst Messenger genoemd. Meta vecht dat nu aan, met als argument onder meer dat het consument-consument communicatie is en geen belangrijke toegangspoort voor bedrijven. Voor Threads kan ik het zo snel niet vinden, maar dat kan zijn omdat het net te laat (zomer ’23) werd geïntroduceerd.
Twitter (X) specifiek is géén poortwachter, hun omzet is te klein om ze hiervoor in aanmerking te laten komen. Die hoeven dus niet interoperabel te zijn met Mastodon, Threads of Messenger.
(De grote knaller is natuurlijk dat Apple voor iMessage wél als poortwachter voor chatdiensten is aangemerkt, en dus open zou moeten. Apple is het daar Heel. Erg. Niet. Mee. Eens.)
Arnoud
Kun je dan andersom als eigenaar van een grote Mastodon-server dan ook verplicht worden om te koppelen met Meta? En wat betekent dit voor de privacy van individuele gebruikers, die het misschien helemaal niet eens zijn met het idee dat Meta de metadata van al hun gesprekken in kaart brengt.
Je zou verwachten dat mensen die de platforms van grote techreuzen vermijden niet indirect alsnog hun data daar terecht hoeven te zien komen. Ik vermoed dat dit voor veel Mastodon-gebruikers hoogstwaarschijnlijk het geval is, want waarom zouden ze anders niet “gewoon” op Twitter of Threads zitten?
Mastodon is niet aangemerkt als poortwachter, dus die heeft geen koppelplicht. En het is poortwachters verboden om dat soort bijvangst voor eigen doeleinden te gebruiken.
Het verschil is dat je met een Meta account over het hele internet gevolgd wordt. Vanaf een Mastodon account ontvangt Meta alleen wat je zelf bewust publiceert (en dat is nu ook al toegankelijk voor iedereen).