Opdrachtgevers leggen risico op naheffing bij zzp’er, terwijl dat niet altijd mag

Photo by Eric Prouzet on Unsplash

Zzp’ers treffen vaker clausules aan in hun contracten waarin opdrachtgevers financiële risico’s doorschuiven naar de zzp’er zelf. Dit terwijl dat juridisch gezien niet altijd helemaal mag. Dat meldde de NOS onlangs. Vooral in de zakelijke dienstverlening en ICT-sector, vandaar dat ik ‘m er even uitlicht.

In februari blogde ik over de zzp-inhuurproblematiek:

Het onderliggende probleem is dat bedrijven mensen zeggen in te huren als zzp’er, terwijl ze eigenlijk arbeidscontracten aan het sluiten zijn waarbij allerlei verplichtingen voor werkgevers worden genegeerd. En daar zit dus ook de oplossing: aantonen dat je écht een zelfstandig professional nodig had, in plaats van een werknemer wiens sociale premies je niet wilde afdragen.
Het is bepaald niet genoeg om in een contract af te spreken dat de ingehuurde een zzp’er is. Het gaat om de omstandigheden. Maar zoals dat gaat: je wilt toch iets meer zekerheid, dus laten we dan op zijn minst even vastleggen dat de zzp’er alles betaalt mochten er naheffingen of boetes van komen. Want ja, jij wilde toch zo graag zzp-er zijn?

Het NOS-artikel benoemt wat er wel en niet mag:

  • Loonheffingen: wel. Deze bestaan uit loonbelasting en premies volksverzekeringen en mogen verhaald worden op de werkende (artikel 27 Wet LB). De zzp-er mag dit dan weer wel verrekenen met de door hem verschuldigde inkomstenbelasting.
  • Premies werknemersverzekeringen en inkomensafhankelijke bijdrage aan de zorgverzekeringswet: niet, Artikel 20 Wet financiering sociale verzekeringen.
  • Boetes van de Belastingdienst: onduidelijk. Er is geen wetsartikel dat zulk verhaal verbiedt, maar als je zzp-er toch werknemer blijkt, voelt het voor mij raar dat je een overheidsboete op de werknemer zou mogen verhalen. Afgezien van verkeersboetes kan dat eigenlijk nooit.
Het artikel laat vooral zien hoe weerbarstig de praktijk is: mensen piepen over deze clausules en lopen dan opdrachten mis, wat voor beide partijen toch ongewenst zou moeten zijn. Maar ik zie het zo gebeuren dat áls het misgaat, de opdrachtgever/werkgever gewoon alles verhaalt door de factuur niet te betalen, en dat de werknemer/zzp-er dan moet gaan procederen tegen een klant/werkgever om zijn geld te krijgen. Een goede rechtsbijstandsverzekering zou dus een hele verstandige zijn.

Arnoud

8 reacties

  1. Bedankt voor je interessante artikel(en).

    Misschien een beetje off-topic: kunnen we niet beter stoppen met het niet officieel juridische begrip “ZZP”? Maar specifiek praten over ondernemers met een eenmanszaak of BV (DGA)?

    1. Ik vind het juist zo plezierig om een term te hebben voor personen die zich verhuren om werkzaamheden te verrichten, maar waarvan niet duidelijk is of ze nu werknemer of ondernemer zijn. (Het is mogelijk dat een zzp-er bij de ene klus een tijdelijk werknemer is, maar op een andere een ondernemer.)

      Als je een betere term weet dan zzp-er, houd ik me aanbevolen.

      1. Oei, dan is er toch begrips-inflatie (of begripsverschuiving) opgetreden. In mijn optiek is een zelfstandige NOOIT een werknemer. Het begrip is uitgevonden juist om het onderscheid met een werknemer aan te geven.

        Een zzp-er kan een bv hebben (of nog een paar andere rechtpersonen) of kan gewoon als eenmanszaak handelen, en kan wel of niet een BTW nummer hebben. Dat staat allemaal los van zelfstandige zijn.

        Het is trouwens niet nodig om ‘een term te hebben voor personen die zich verhuren om werkzaamheden te verrichten, maar waarvan niet duidelijk is of ze nu werknemer of ondernemer zijn’.

        Dat gaat namelijk niemand, behalve die persoon en zijn opdrachtgever en de overheid, iets aan, en die drie partijen weten wel welke status de persoon heeft. Ik heb nog nooit behoefte gehad aan een dergelijke term die beide situties dekt. Als bij mij iemand komt om mijn verwarming te onderhouden, is het voor mij niet relevant of die persoon ondernemer of werknemer is en hoe vrijwillig die status is.

        (Zo’n term is er trouwens al lang: ‘werker’, ‘opdrachtuitvoerder’, of gewoon ‘mens’)

  2. Het stuit mij echt tegen de borst dat boetes die aan iemand worden opgelegd überhaupt kunnen worden doorgeschoven. Dat is net zoiets als dat je iemand anders zou kunnen inhuren om jouw gevangenisstraf uit te zitten, en dat kan dus niet de bedoeling zijn.

    In het verleden zagen we ook al verzekeringen voor verkeersboetes, die dan overgenomen worden door de verzekeraar.

    Bij verkeersboetes: in principe zouden er bij een verkeersovertreding door iemand in het kader van zijn dienstverband twee boetes moeten zijn: een voor de persoon zelf, en een voor de werkgever, als duidelijk is dat deze op het gewraakte gedrag heeft aangestuurd (voorbeeld: snelheidsovertredingen als er beloningen zijn voor snel bezorgen, of overtredingen van het rijtijdenbesluit).

    1. Bij werknemers ben ik dat helemaal met je eens, maar stel ik besteed een stuk dienstverlening uit en die onderaannemer van mij maakt een fout die tot een boete leidt. Het spreekwoordelijke administratiekantoor dat mijn personeelsadministratie datalekt. Waarom mag ik die boete niet naar dat bedrijf doorschuiven?

      1. Het is in deze casus veel leuker (en ook relevanter) om het administratiekantoor een fout in de loonbelastingaangifte te laten maken. Je krijgt dan te maken met

        1. Naheffing loonbelasting, mogelijk door te schuiven naar de werknemer
        2. Naheffing sociale premies, door de werkgever te betalen
        3. Boetes en rente, daarvoor kan de dienstverlener aansprakelijk gesteld worden
        Ik verwacht dat het derde punt nog wel eens via de rechter uitgevochten kan worden.

      2. Bij een oprechte fout horen wat mij betreft geen boetes, dan moet het probleem gewoon worden opgelost, en de bijbehorende kosten door de verantwoordelijke worden gedragen.

        Boete heeft bij mij de connotatie van een straf te zijn, en iemand straffen voor een fout die niet bewust is gemaakt is contraproductief en wordt altijd als onrechtvaardig ervaren, en zijn daarmee een ondermijning van het rechtssysteem.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.