De hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag kan zijn werk amper doen omdat hij geen toegang meer heeft tot zijn Microsoft-e-mail. Dat meldde Tweakers vrijdag. Bij de AP wordt gemeld dat de reden Amerikaanse sancties tegen het ICC zijn, deel van een pakket dat in februari is aangenomen. Hopelijk komt de discussie over digitale soevereiniteit nu eens echt op gang.
De sancties dateren uit februari, zo meldt AP:
Neither the U.S. nor Israel is a member of or recognizes the court, which has issued an arrest warrant for Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu for alleged war crimes over his military response in Gaza after the Hamas attack against Israel in October 2023. Tens of thousands of Palestinians, including children, have been killed during the Israeli military’s response.De sancties zijn bedoeld om de “baseless arrest warrants” tegen Netanyahu ongedaan te maken. Diensten leveren aan een gesanctioneerde partij is in principe dan verboden naar Amerikaans recht, vandaar dat Microsoft de MS365 mailbox van de hoofdaanklager heeft opgeheven. (Hij werkt nu met Proton.)
Kan Europa hier wat tegen doen? MS bevelen dit ongedaan te maken? Dat ligt formeel wat ingewikkeld, omdat het Strafhof geen Europees orgaan is maar een VN-orgaan. Als een en ander wél onder EU-jurisdictie valt, dan is er sinds 1996 de mogelijkheid om via de Blocking statute een partij als Microsoft juridische bescherming te bieden zodat ze door kunnen gaan met levering.
Velen moeten natuurlijk denken aan eind april, toen Microsoft bekend maakte snel naar de rechter te zullen stappen als de Amerikaanse overheid Europese digitale veerkracht in gevaar zou brengen:
Brad Smith pledged during an event in Brussels on Wednesday to protect Microsoft’s European customer data and “agreed to challenge any government demand for EU public sector or enterprise customer data where we have a legal basis for doing so.”Als jurist vind ik dit geen héle sterke bewering maar de uitspraak had natuurlijk de context van Amerikaanse bevelen tot toegang bij Europese data. En het ICC is geen Europese organisatie dus valt buiten de toezegging. Maar het doet wel vreemd aan, die twee dingen zo kort na elkaar.
De zaak laat voor mij vooral zien dat de juridische en de praktische werkelijkheid fors uit elkaar liggen. En dat de problemen acuut zijn: die stekker eruit is geen proces van maanden. Je probeert in te loggen en dat mag niet, en dat is het dan. Heb je dáár al een strategie voor?
Arnoud
Een completer verhaal bij britse kranten vermeld dat tevenens zijn bankrekeningen in de UK geblokkeerd zijn. Khan heeft britse nationiteit. Gezien de gewone insteek in de UK met voorkeur tegen Israel is dat vreemd. Niet zomaar iets van enkel Trump. De lopende juridische procedures met een al langer lopende zaak is een signaal dat het minder zwart/wit is. Het geringe aantal zaken met de misdaden door bijvoorbeeld IS is een ander zorgpunt
Kun je dit zonder insinuaties nog een keer vertellen, inclusief uitleg waarom dit zonder gerechtelijke tussenkomst zou mogen?
De gerechtelijke tussenkomst … Zie: https://www.lbc.co.uk/world-news/british-icc-chief-prosecutor-lost-email-bank-accounts-frozen-trump-sanctions/ “and has bankaccounts frozen” Dat is geen insinuatie, achteraan “bank accounts in de UK”. Vertel mij hoe bankrekeningen in de UK (buiten de US) geblokkeerd kunnen raken zonder tussenkomst van juridische procedures.
https://www.heise.de/en/news/Criminal-Court-Microsoft-s-email-block-a-wake-up-call-for-digital-sovereignty-10387383.htm Het is de UN die al langer een zaak tegen hem heeft lopen. “The background to this are ongoing UN investigations into alleged sexual assaults, which the Briton himself initiated. Last year, two court employees reported that the chief prosecutor had tried to force one of his assistants into a sexual relationship.”
Het zou niet zo mogen zijn dat een ICC van één persoon afhangt, indien wel dan hebben we nog meer en grotere problemen dan dit hele gebeuren.
Dit alles heeft nul te maken met de Amerikaanse beslissing om de Microsoftmailbox van deze meneer te blokkeren. De VN doet haar eigen onderzoek en heeft geen bevoegdheid Microsoft te bevelen om mailboxen te sluiten hangende het onderzoek. Kunnen we het hebben over de actie van Microsoft?
Het kan een onhandige actie van een van de beheerders zijn geweest in het kader van (meewerken aan) onderzoek. Het kan een doorsturing naar een persoonlijke mailbox zijn geweest (voor zijn ICC adres), gezien ook de “omzetting” van zijn mailbox (ICC?) naar een Proton. Dat impliceert dat een “Microsoft mailbox” iets van Hotmail was (met wellicht doorsturing vanuit ICC), en voor consumentenproducten gelden andere overeenkomsten, zeker als hier onderzoek naar loopt. Noch AP nog latere artikelen geven voldoende (technische) handvaten hoe vork echt in de steel zit. Dat zou wel helderheid scheppen en al het gespeculeer stoppen.
Nou, zo gek is dat niet van die bankrekeningen. Als je als bank je niet houdt aan Amerikaanse sanctiewetgeving zal de Amerikaanse overheid al je (dochter)ondernemingen die actief zijn in de VS ook beboeten en het leven lastig maken. Op die manier strekken de tentakels van de Amerikaanse overheid zich ver buiten Amerikaans grondgebied en kan zomaar je Britse rekening geblokkeerd worden omdat de Amerikanen je niet lief genoeg vinden.
Banken staan onder controle van bankwetten en die dwingen banken meestal om iedereen die zich kan identificeren een bankrekening te verschaffen en naast voorzieningen in de wet om klanten te weigeren kan alleen de Britse overheid/rechterlijke macht Als je als britse bank kiest om Amerikaanse sancties toe te passen en daarmee inwoners van het UK gaat blokkeren en niet meer voldoet aan de bankwetten van de UK dan kan je je bankvergunning in het UK riskeren.
Volgens mij valt dat vies tegen. Banken hebben – in ieder geval in Nederland – geen acceptatieplicht. De theorie is dat banken private bedrijven zijn en dus zelf mogen bepalen wie ze wel/niet als klant willen.
Dat gezegd hebbende, in Nederland lijkt dat mogelijk te gaan veranderen: https://cultuurondervuur.nl/artikelen/overwinning-op-bankcensuur-pvv-dwingt-acceptatieplicht-bij-banken-af
EU regels garanderen je op zijn minst een betaalrekening zonder krediet. (Directive 2014/92/EU basic bank account)
Een vergelijkbare zaak had je in 2011 toen Visa (de betaaldienst) in IJsland Wikileaks blokkeerde. Wikileaks heeft toen bij de IJslandse rechter de uitspraak gekregen dat dit contractbreuk was, en dat VISA IJsland de dienst moest hervatten. Dit leidde er uiteindelijk toe dat Visa IJsland werd verzelfstandigd, zodat ze dat konden zonder in de VS in juridische problemen te komen (Niet dat echt het veel hielp, want voor internationale betalingen hadden ze alsnog Visa nodig).
Iets dergelijks zou hier ook moeten kunnen, als het ICC een overeenkomst heeft met Microsoft Europa in Ierland, naar de Ierse rechter om op grond van contractbreuk de dienst te herstellen, of anders een dusdanig grote schadevergoeding te laten toekennen dat ze daarmee een vervangende dienst kunnen inkopen, en alle kosten gerelateerd aan die aanpassing vergoed worden.
Ondertussen moet dit een gigantische eye-opener zijn voor Europese bedrijven en overheden dat afhankelijkheid van de Amerikaanse cloud, nu daar een zeer wispelturige en autoritaire leider zit, een zeer ongewenste situatie is.
Hetzelfde geldt natuurlijk ook voor ons betalingsverkeer, waar het Amerikaanse duopolie van Visa en Mastercard de dienst uit maakt.
Absoluut, goeie vergelijking en die was ik alweer helemaal vergeten.
In hoeverre is het hier een oplossing om een andere (europese) e-mail provider te nemen? De internationale infrastructuur is grotendeels in handen van Amerikaanse partijen, kunnen die partijen dan niet gewoon gesommeerd worden deze e-mails niet te accepteren op hun servers/infrastructuur. Dan ben je klant bij Proton, maar de facto kun je niets.
Interessante gedachte, dus dan krijgt Microsoft het bevel “accepteer geen mail afkomstig van het mailadres van deze gesanctioneerde persoon”. Die heb ik nog niet voorbij zien komen. Er is geen fundamenteel bezwaar tegen, afgezien van dat het erg veel administratief gedoe gaat geven.
Niet per se meer of minder gedoe dan de eis die nu al op tafel ligt dat alle providers bepaalde Russische sites moeten blokkeren. Zij moeten dat ook allemaal individueel inregelen. Zo’n mailblokkade zou van eenzelfde orde zijn denk ik?
Ik denk het verbieden mail te ontvangen van iemand in de VS gezien zal worden als beperking van de vrijheid van meningsuiting door de overheid. Daarmee zal het heel snel ongrondwettelijk zijn.
Als we dan hypothetisch verder denken. Er is in de VS ooit bepaald in een rechtszaak dat het spenderen van geld een vorm van meningsuiting kan zijn. Logischerwijs zou het doneren van een dienst dan ook een meningsuiting kunnen zijn, immers kost dat geld. Sterkern nog, met een beetje PR zou je het juist kunnen zien als een politieke uiting. Dus zou het misschien ook wel ongrondwettelijk zijn als Microsoft verboden wordt een betaalde email dienst te doneren aan een gesanctioneerd persoon. (einde dwaalspoor)
Ik denk dat de sanctie meer iets zal zijn als “alle service providers(email en netwerk) moeten verkeer van en naar Proton weigeren zolang Proton samenwerkt met het ICC”.
Zoals ze het ook doen met FATCA: Ook iedereen die wel zaken doet met Proton komt ook op de blokkade lijst etc…
Je hebt tegen de Amerikaanse praktijken echt een blocking statute nodig met forse sancties, ander zal elk bedrijf zwichten voor Amerikaanse druk.
Ik las dat ook zijn bankrekeningen bevroren/geblokkeerd zijn als gevolg van de sancties.
Hoe zou dat gaan in Nederland, met het oog op het blocking statute, als een Nederlandse bank de rekeningen blokkeerd adhv Amerikaanse sancties die hier niet erkend worden? Voor zover ik weet is het hebben van een bankrekening een recht, en mag een bank niet zomaar een rekening opheffen/blokkeren/bevriezen.
In een reactie (19/05/2025) aan Data News laat Microsoft het volgende weten:
Microsoft laat aan Data News weten dat de stopzetting van de account een gevolg is van keuzes van het ICC zelf, weliswaar gelinkt aan de sancties tegen Kahn en opgelegd door de VS. Maar het ontkent dat het zelf de account van de hoofdaanklager heeft stopgezet.
‘Sinds februari zijn we continu in gesprek met het ICC, wat uiteindelijk heeft geleid tot de ontkoppeling van zijn gesanctioneerde functionaris van Microsoft-diensten. Op geen enkel moment heeft Microsoft zijn diensten aan het ICC als organisatie stopgezet of opgeschort.’ Aldus Microsoft in een mededeling.
Dit verandert de hele context van deze berichtgeving.
In essentie zou de titel nu beter kunnen zijn dat het ICC geswitched is naar niet Amerikaanse emailprovider vanwege Amerikaanse sancties.