De miljoenen slachtoffers van het datalek bij de GGD moeten honderden euro’s schadevergoeding krijgen, zo eist de stichting ICAM die een collectieve rechtszaak tegen het ministerie van Volksgezondheid is gestart. Dat meldde Security.nl onlangs. Eerder dit jaar bleek dat callcentermedewerkers van de GGD privégegevens van ruim 6,5 miljoen Nederlanders te koop aanboden via berichtendienst Telegram. De claim komt neer op 500 euro per potentieel getroffen persoon en €1500 voor bewezen lekken. Kan dat zomaar?
Massaclaims wegens privacyschendingen zijn een relatief nieuw begrip. Sinds de AVG staat vast dat je je schade vergoed kunt krijgen als je persoonsgegevens worden misbruikt of gelekt, maar het grote probleem is nog steeds wat die schade dan moet zijn. Een tientje is een bedrag dat iedere rechter wel zou willen toekennen denk ik, maar daarvoor ga je niet naar de rechter. Vijfhonderd euro is een logischer bedrag, maar dan kijken rechtbanken skeptisch: kunt u dat onderbouwen, het liefst met bonnetjes?
Bonnetjes komen bij zaakschade (de deuk in de auto van de collega) wel aan de orde, maar bij immateriële schade zoals potentiële problemen bij datalekken is dat niet echt een optie. Je zou echt concreet facturen van vervangen pinpassen moeten aandragen, een credit monitoring dienst of noem eens een optie – en daar zit hem het probleem, want wat kún je als je data gelekt wordt? Helemaal niets, en meestal merk je er ook niet (direct) iets van. En heel cru gezegd dan heb je dus geen schade.
Nee, daar klopt iets niet. En dan is het wel logisch om bedrijven bij de les te houden door dit soort claims. Vele kleintjes maken een grote, en hopelijk worden bedrijven die data lekken daar wél bang van. Daarom zijn dit goede stappen.
Natuurlijk is het wat lastig dat het hier gaat om een overheidsinstantie, namelijk de GGD. Stel dat die moet betalen, dan zal dat uit overheidsmiddelen gebeuren. En dan is het logisch te denken dat we dat volgend jaar terugzien in de belastingaanslag. Dus het sentiment “duurbetaalde advocaten pakken 20% van geld dat wij opbrengen” snap ik wel.
Zo direct kun je het wat mij betreft niet stellen. Het is zeker niet zo dat als de GGD een miljoen moet betalen, zij fluitend de hand ophouden bij Financiën die dan de tweede schijf 0,0001% verhoogt om het goed te maken. Eerder gaat dit uit het budget voor volgend jaar, of uit de reserves die de GGD zou hebben. Dat doet ook pijn want dan functioneert de gezondheidsvoorziening nog slechter.
Aan de andere kant: hoe moet je dan wél een overheid bij de les houden als grote groepen mensen schade (kunnen) leiden door hun wan-ICT?
Arnoud
Er wordt grootschalig gehandeld in miljoenen adresgegevens, telefoon- en burgerservicenummers, afkomstig uit de twee belangrijkste coronasystemen van de GGD. Dat