Hoe toegankelijk moet je videospel zijn?

Via Reddit:

I can’t use one hand and some fingers on the other after an industrial accident. I do things on the computer using mouse and 3 foot pedals. I play this game called Path of Exile, and in the game you need to refresh 4 potion buffs every 3-8 seconds. I physically can’t press 4 keys every few seconds so I use a macro that automatically does it for me. I got banned for it recently.

Een en ander blijkt nep te zijn, maar de vraag bleek desondanks interessant genoeg om duizenden discussies in allerlei subreddits op te werpen. De kern is: hoe ver moet je als game-ontwikkelaar mensen tegemoet komen die vanwege een lichamelijke beperking het spel niet kunnen spelen op de manier die jij had bedacht?

In de VS gaat het dan om de Americans With Disabilities Act uit 1990, die kort gezegd bepaalt dat je mensen niet vanwege een fysieke beperking de toegang tot een “locatie opengesteld voor publiek” mag ontzeggen. Heb je een verhoogde ingang, dan moet daar dus een oprit voor rolstoelen bij, bijvoorbeeld. En moet je dingen lezen om wat te kunnen doen, dan moet er dus braille bij (zoals bij geldautomaten op het nummerpad). Maar is een website een locatie? In 2016 bepaalde het Hof van Beroep van niet – de website van Domino’s hoeft niet toegankelijk te zijn voor een schermlezer van een blinde persoon die een pizza wilde bestellen.

Rond die tijd was er ook in Europa ophef: in januari 2016 werd het verdrag inzake de rechten van personen met een handicap goedgekeurd. Dit verdrag beschrijft rechten van mensen met een handicap (langdurige fysieke, mentale, intellectuele of zintuiglijke beperkingen) en bevat tevens de verplichting dat verdragsstaten alle passende maatregelen nemen om te waarborgen dat redelijke aanpassingen worden verricht.

Vanaf 2017 geldt in Nederland daarom de reden dat dienstverleners – ook online – “verplicht [zijn] tot het treffen van voorzieningen van eenvoudige aard en gaandeweg zorg te dragen voor de algemene toegankelijkheid voor personen met een handicap of chronische ziekte, tenzij dat voor hem een onevenredige belasting vormt.” Er zijn geen harde specifieke regels; zo is het ondertitelen van Youtubevideo’s een voorziening maar die hoeft dus alleen als dat geen onevenredige belasting oplevert.

Maar wat betekent dat nu voor games? In 2001 bepaalde het Amerikaanse Supreme Court dat een golfer met een fysieke handicap toegestaan moest worden met een golfkarretje van hole naar hole te rijden, omdat de reglementair verplichte wandeling voor hem niet haalbaar was. Dit omdat “use of the golf cart does not “fundamentally alter the nature” of the game of golf.” Een eis dat hij de bal met de hand zou mogen werpen, zou dus niet toegewezen hoeven te worden om eens een simpel voorbeeld te noemen.

In Nederland is er volgens mij nooit zo’n zaak geweest, maar in principe zou dit criterium heel goed bij ons kunnen werken. Er zit een fundamenteel stukje eerlijkheid in: als de regel mede bepalend is voor hoe het spel verloopt, dan zou je het spel dus aantasten als je uitzonderingen gaat maken. Is het een zijdelingse kwestie (zoals dat je een bril nodig hebt als voetballer) dan is een uitzondering dus in beginsel vereist.

Tussengevallen houd je dan nog over, en die zijn lastig. In een restaurant moet de voedselhygiëne goed geregeld zijn, dus geen dieren naar binnen. Maar als ik een hond nodig heb om vrij te kunnen lopen, dan moet die hond mee naar binnen. Daar kom je denk ik niet snel uit – al is in de VS bepaald dat zo’n hond dan wél mag omdat de impact van één geleidehond op de hygiëne acceptabel klein is.

Hoe zou dat bij dit spel uitpakken? De vraagsteller gebruikt dus een trucje om niet elke zo veel minuten snel vier toetsen achter elkaar in te hoeven drukken, omdat hij daar simpelweg de vingers en flexibiliteit in de hand niet voor heeft. Het doel van deze eis uit het spel is te controleren dat je nog steeds in het spel zit. Dat voelt voor mij als een zijdelingse kwestie. Bij een boks-spel waar snel toetsen indrukken snel slaan zou betekenen, zou dit een oneerlijk voordeel opleveren namelijk beter vechten dan je eigenlijk kan.

De complicatie is natuurlijk dat de spel-aanbieder dat niet kan zien, in tegenstelling tot een scheidsrechter bij het voetbal die je medische verklaring over je ogen kan lezen, of een restaurateur die zelf waarneemt dat een persoon blind is en die hond dus nodig heeft. Het voelt dan ook best risicovol om dit toe te staan enkel omdat mensen zeggen vingers te missen. Maar heel cru oordelen “dat doen we niet want cheaters” is wettelijk ook weer niet de bedoeling.

Hebben jullie een idee?

Arnoud

 

Moeten alle zakelijke Youtubevideos vanaf 2017 ondertiteld zijn?

youtube-subtitle-ondertitelsMoeten alle websites per 1 januari toegankelijk zijn voor mensen met een handicap, en meer in het bijzonder moeten alle (zakelijke) video’s op sites als Youtube vanaf die datum ondertiteld zijn? Vele lezers stuurden me die vraag, vaak met linkje naar dit bericht uit januari dat inderdaad stellig meldt “websites moeten toegankelijk gaan worden voor mensen met een handicap.” En toegankelijkheid voor doven bij een video, dat betekent ondertitels. Dus moeten we allemaal aan de slag nu?

Het was even spitten, maar in januari is het verdrag inzake de rechten van personen met een handicap goedgekeurd. Dit verdrag beschrijft rechten van mensen met een handicap (langdurige fysieke, mentale, intellectuele of zintuiglijke beperkingen) en bevat tevens de verplichting dat verdragsstaten alle passende maatregelen nemen om te waarborgen dat redelijke aanpassingen worden verricht.

In de uitvoeringswet wordt dit als volgt uitgewerkt (artikel 2a):

1. Degene tot wie het verbod van onderscheid zich richt, draagt daarnaast tenminste geleidelijk zorg voor de algemene toegankelijkheid voor personen met een handicap of chronische ziekte, tenzij dat voor hem een onevenredige belasting vormt.

En dit artikel geldt in het algemeen voor partijen die beroepsmatig producten of diensten aanbieden. Dus ook online dienstverleners. Lid 2 verwijst vervolgens naar de mogelijkheid een algemene maatregel van bestuur (zeg maar een uitvoeringsreglement opgesteld door de minister) waarin deze maatregelen nader kunnen worden uitgewerkt. Daar zou dus in kunnen staan dat zakelijke video’s moeten worden ondertiteld.

Die AMVB komt er inderdaad per 1 januari 2017. Er staat alleen weinig concreets in. De eis uit de wet “geleidelijk zorg voor algemene toegankelijkheid” wordt als volgt uitgewerkt:

1. [Dienstverleners zijn] verplicht tot het treffen van voorzieningen van eenvoudige aard en gaandeweg zorg te dragen voor de algemene toegankelijkheid voor personen met een handicap of chronische ziekte, tenzij dat voor hem een onevenredige belasting vormt.
2. Onder een voorziening van eenvoudige aard wordt verstaan: een voorziening die op weinig ingrijpende wijze en zonder of met weinig kosten tot stand kan worden gebracht.

Inderdaad kún je daarin lezen dat er ondertiteling aan Youtube-video’s moet worden toegevoegd, maar een harde regel is dat allerminst. De maatregel moet eenvoudig zijn en gaandeweg ingevoerd, en mag geen onevenredige belasting vormen voor de dienstverlener. Oftewel het mag weinig kosten en weinig impact hebben op de bedrijfsvoering van de dienstverlener. Dat kan ik hooguit lezen als “als je ondertitels hebt, moet je ze uploaden” of iets van dien aard. Of een plicht tot het aanzetten van de automatische ondertitels van Youtube, maar meer niet.

Nu ben ik wel benieuwd, wat zou hier dan wél onder vallen? Wat kun je als bedrijf wel eenvoudig doen met weinig kosten om de toegankelijkheid van je website te verhogen?

Arnoud

Toegankelijkheid van websites voor gehandicapten

invaliden-toilet-beneden.pngEen lezer wees me op de schikking tussen warenhuis Target en de National Federation of the Blind in de VS. De laatste had een collectieve rechtszaak aangespannen omdat de webwinkel van Target niet met screenreaders te gebruiken was. In de schikking zijn maatregelen afgesproken om hier een eind aan te maken. En nu is natuurlijk de vraag: kan dat ook in Nederland?

In de VS hebben ze de Americans with Disabilities Act, en in Nederland hebben we een veel grotere mond vol: de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte. Deze verbiedt het maken van onderscheid tussen personen op grond van een werkelijke of vermeende handicap of chronische ziekte in bepaalde gevallen. (De tekst van de wet lijkt sterk op de algemene Wet gelijke behandeling, en dat is natuurlijk geen toeval.) Artikel 2 van de Wgbogvhocz biedt in principe een mogelijkheid om concrete maatregelen te eisen:

Het verbod van onderscheid houdt mede in dat degene, tot wie dit verbod zich richt, gehouden is naar gelang de behoefte doeltreffende aanpassingen te verrichten, tenzij deze voor hem een onevenredige belasting vormen.

Het belangrijkste “excuus” om een aanpassing niet door te voeren is dat de aanpassing “naar gelang de behoefte” moet zijn. Dat wil zeggen, er moet een concrete situatie zijn op grond waarvan de aanpassing nodig is. Dit artikel is geen generieke verplichting om voor alle mogelijke handicaps preventief alvast maatregelen te nemen.

Maar dit artikel, en eigenlijk de hele Wgbogvhocz, geldt maar in een beperkt aantal situaties. Met name is niet genoemd het sluiten van overeenkomsten in het algemeen of het bezoeken van bedrijven. Daarmee is volgens mij deze hele wet niet van toepassing op websites van private partijen (particulieren en bedrijven).

We hebben nog wel artikel 429quater uit het wetboek van strafrecht, dat bepaalt:

Met [hechtenis van ten hoogste 2 maanden of geldboete van de derde categorie] wordt gestraft hij wiens handelen of nalaten in uitoefening van ambt, beroep of bedrijf zonder redelijke grond, ten doel heeft of ten gevolge kan hebben dat ten aanzien van personen met lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap de erkenning, het genot of uitoefening op voet van gelijkheid van rechten van de mens en de fundamentele vrijheden op politiek, economisch, sociaal of cultureel terrein of op andere terreinen van maatschappelijk leven, wordt teniet gedaan of aangetast.

Kort gezegd dus: discriminatie in het sociaal-economisch verkeer op grond van een handicap is strafbaar. En ook het nalaten van bepaalde aanpassingen voor gehandicapten kan een vorm van verboden discriminatie zijn.

Voor zover ik kan nagaan, moet het “handelen of nalaten” hier in dezelfde lijn als hierboven gezien worden: het maken van aanpassingen die “naar gelang de behoefte” van de wederpartij zijn en die in dat geval redelijkerwijs gevergd kunnen worden van de websitebouwer. Wanneer daar sprake van is bij een website, vind ik een hele lastige. Ik zou zeggen, wie niet opzettelijk dingen doet om screenreaders te hinderen zou weinig te vrezen moeten hebben. Ik geloof niet dat je als private partij gedwongen kunt worden om actief accessibility-features toe te voegen aan je site.

Arnoud