Mag de eigenaar van een gestolen laptop deze opsnuffelen bij een legitieme koper?

Een lezer vroeg me:

Onlangs kreeg ik de politie aan de deur: ik zou in het bezit zijn van een gestolen laptop! Bij navraag bleek het te gaan om een tweedehands die ik keurig in een computerwinkel had gekocht (met bon, reële prijs, semi-bekende keten wiens naam ik even niet noem) dus niets aan de hand. Maar men bleek me te hebben opgespoord door ‘Absolute Software’ van het bedrijf LoJack/CompuTrace. Het bedrijf geeft te kennen dat het geen middelen schuwt om via een voorgeïnstalleerde backdoor informatie te vergaren betreffende het “gestolen” goed, waaronder: hard drive mining, keystrokes/typed data, screen images en position. Is dat wel legaal, zeker in mijn situatie?

Het kopen van gestolen goed heet normaal ‘heling’ en is strafbaar. Echter, de wet (art. 3:86 BW beschermt de consument die gestolen goed koopt bij een bedrijf of winkel. Deze wordt gewoon eigenaar van het goed, en kan niet worden vervolgd voor heling.

Steeds meer ICT-producten zoals laptops, tablets of telefoons worden voorzien van “phone home”-achtige software, waarmee de eigenaar op afstand kan zien waar het apparaat zich bevindt. Vaak is die software ook voorzien van aanvullende features, waarmee kan worden rondgekeken op de telefoon en waarmee de camera kan worden bediend om de huidige houder vast te leggen. (Zie deze mooie documentaire over wat er allemaal kan.)

Informatie achterhalen over je eigen laptop valt onder de informatievrijheid en dat is een grondrecht. Maar de privacy is óók een grondrecht, zelfs tot op zekere hoogte voor de dader van een misdrijf. De schandpaal is immers afgeschaft, heet dat dan onder beschaafde juristen. En hier gaat het niet om een dief maar om een gewone eerlijke burger die iets legaal kocht in een winkel. Hoezo mag diens privacy worden geschonden door de oude eigenaar van het apparaat? Dit is typisch zo’n balans uit het internetrecht waar niet meteen een eenduidig antwoord op is.

Voor mij zou denk ik uiteindelijk de doorslag geven hoe groot de kans is dat een gestolen laptop via een winkel terecht komt bij een particulier die te goeder trouw is. Als de overgrote meerderheid die laptop in strafbare hoedanigheid verwerft, dan zou ik weinig moeite hebben met de privacyaspecten van deze zaak. Zeker als de gegevens ook nog eens alleen voor aangifte en opsporing gebruikt worden, en niet voor eh documentaires of andere openbaarmakingen door het slachtoffer.

Arnoud