Een lid van Kickass Torrents heeft crowdfundingcampagnes opgezet om uploaders DisasterZany en ipod020 te helpen met het betalen van hun schikkingsbedrag aan Brein, meldde Tweakers gisteren. De twee uploaders schikten eind november met de antipiraterijstichting voor niet nader bekend gemaakte bedragen. Tegen Tweakers zegt Breinbaas Kuik “dit muisje krijgt nog een staartje” nu het erop lijkt dat anderen dan de uploaders de schadevergoeding betalen.
Allereerst: wat Brein claimt, is geen boete. Ik snap dat dat lekker bekt, maar het is fout – het is een civielrechtelijke schadevergoeding, niet meer. Dat maakt uit, want boetes worden opgelegd door overheidsinstanties belast met opsporing en bestrijding van strafbare feiten of bestuursrechtelijk verboden gedragingen.
Ten tweede is het bepaald raar om terug te komen op een schikking vanwege het feit dat anderen met de pet rond gaan om de schadevergoeding bij elkaar te brengen. Als je schikt over geleden schade, dan is het daarmee klaar. Je spreekt af dat de ander inderdaad schade heeft berokkend, je bepaalt hoe hoog die schade is en vervolgens wordt vastgelegd dat hij die zal betalen (en meestal ook zich zal onthouden van toekomstige schade, op straffe van een contractuele boete – ja, dat heet dan weer wel boete). Er is geen enkele rechtsregel dat alleen de schadeveroorzakende persoon die schade mag vergoeden.
Een schikking openbreken omdat dit je niet bevalt, zal niet gaan lukken. Je moet wel een buitengewoon hardvochtige rechter zijn wil je dáár in meegaan.
Ik geloof onmiddellijk dat Brein voor een lager bedrag heeft geschikt dan ze zouden doen bij een multimiljonair-uploader. Het is volstrekt normaal om de hoogte van een schikking af te stemmen op de persoon van de dader. Je schikt immers omdat je allebei je kansen voor een rechtszaak inschat en denkt dat je zo netto beter uitkomt. Om dan als schikking €1750 te pakken omdat je bij een rechtszaak mogelijk lager uitkomt, of de dader in schuldsanering valt waardoor je dus niets krijgt, is een reële commerciële overweging.
Alleen: daar mag je dus achteraf niet meer op terugkomen. De vaststellingsovereenkomst is in de wet geregeld (art. 7:900 en verder BW) als overeenkomst om dingen af te sluiten. Wat je op papier zet, dat is het en niets meer of minder. Openbreken kan eigenlijk niet. De lat ligt érg hoog:
Indien gebondenheid aan een beslissing van een partij of van een derde in verband met inhoud of wijze van totstandkoming daarvan in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn, is die beslissing vernietigbaar.
En dat is een heel stuk hoger dan “hela, gaan andere mensen een beetje met de pet rond, wat krijgen we nou”. Er is immers niets op tegen om met de pet rond te gaan zodat iemand zijn schadevergoeding kan betalen. Dat daaruit blijkt dat mensen het gedrag van deze uploaders eigenlijk helemaal niet onrechtmatig vinden, is vervelend voor het slachtoffer, maar dat maakt het niet “maatschappelijk onaanvaardbaar”
Ook je beroepen op dwaling of andere juridische noodgrepen zal niet snel lukken. Het kan op zich, maar er moet dan wel sprake zijn van actief zwijgen of verkeerd voorlichten door de wederpartij. Dan moet je eerder denken aan valse opgaven over je financiële status. Claimen armlastig te zijn en achteraf een ton op de bank hebben kan reden zijn (maar niet automatisch) om een lage schikking van tafel te krijgen.
Een na de schikking opgestarte crowdfunding kan echter geen geslaagde grond voor dwaling opleveren. Dwaling kan immers nooit gebaseerd zijn op een “uitsluitend toekomstige gebeurtenis” (art. 6:228 BW). Iets dat je pas achteraf ontdekt, is dus je eigen probleem.
Dus nee, ik zie hem niet. Voor toekomstige schikkingen misschien wel; Brein zal zo minder snel geneigd zijn de volgende keer weer voor een laag bedrag te schikken als de uploader stelt krap bij kas te zitten. Maar het lijkt me uitermate sterk dat als je enkel tegen dát punt bezwaar maakt, Brein bij de rechter succes krijgt met een schadeclaim.
Arnoud
Arnoud