De nieuwssite van Google sluit zijn deuren in Spanje, nadat een nieuwe wet het verplicht maakt om te betalen voor het tonen van fragmenten uit nieuwsartikelen. Dat las ik bij Nu.nl na enig aansporen vanuit de comments hier. Een Spaanse wet
Google News is controversieel bij nieuwsuitgevers, omdat ze gerichte snippets van nieuws aanbiedt zonder contractuele afspraken met die uitgevers. Formeel past dat binnen het citaatrecht. Het is immers kort, functioneel en met bron. Maar als je bij een nieuwsbericht de eerste twee regels overneemt, dan gaan weinig mensen de rest nog lezen. En dat maakt het misschien toch een verkapte exploitatie van het werk.(Wie van jullie las eerst het Nu.nl artikel uit zin 1 en wie dacht er “handig Arnoud, zo hoef ik niet door te klikken”? Bij overwegend antwoord 2 schend ik het auteursrecht van Nu.nl.)
In Duitsland was eerder al een wet aangenomen die het vragen van geld voor nieuwssnippets legaliseerde, maar de Spaanse wet gaat een stapje verder: daar is het verplicht te betalen, ongeacht wat de nieuwsuitgever ervan vindt. Dit om machtsspelletjes van zoekmachines te voorkomen: oh je wil geld, nou dan laat maar en dan gooien we je integraal uit de zoekmachine. Een soort Buma/Stemra-constructie, of beter gezegd Sena-constructie: als je muziek openbaar maakt dan móet je geld betalen aan de Sena, ongeacht wat de uitvoerend artiest daarvan vindt.
Of dit mag van de Europese auteurswetgeving is nog wel een relevante: je mag geen andere criteria voor bescherming of inbreuk invoeren dan wat in de Europese regels staat. Om die reden is onze geschifte bescherming, pardon geschriftenbescherming dan ook afgeschaft. En deze regel lijkt het citaatrecht tog enigszins te doorkruisen.
Afijn. Google ziet met die constructie geen andere optie dan geheel te stoppen met Google News in Spanje. Ik gok met name omdat als ze wél gaan betalen, alle andere landen meteen ook zo’n betaalregeling invoeren. Maar het zal ook vanuit het principe zijn dat openbare content te indexeren en te herverpakken moet zijn.
Ja, ik hink op twee gedachten hier. Het doet gek aan om categorisch te zeggen “snippet gebruiken == geld betalen” maar aan de andere kant gaat Google News voor mij wel een paar stappen verder dan de gewone Google zoekresultaten.
Uiteindelijk komt het neer op de gunfactor, zoals bij wel meer van dit soort geschillen. Gunnen we het Google dat die (indirect, want geen advertenties) verdient aan deze slimme exploitatie, of gunnen we het meer aan de aanbieders van de informatie zelf? Een beetje zoals we het Über lijken te gunnen dat die slimmer maar zonder vergunning opereert en we het The Pirate Bay gunnen omdat dat nu eenmaal zo veel efficiënter is (en goedkoper) dan een dvd kopen. Hm. En we gunnen het die nieuwe jongens omdat de oude zulke fossielen zijn. Toch?
Arnoud