Google News sluit in Spanje na nieuwe wet

google-spanjeDe nieuwssite van Google sluit zijn deuren in Spanje, nadat een nieuwe wet het verplicht maakt om te betalen voor het tonen van fragmenten uit nieuwsartikelen. Dat las ik bij Nu.nl na enig aansporen vanuit de comments hier. Een Spaanse wet

Google News is controversieel bij nieuwsuitgevers, omdat ze gerichte snippets van nieuws aanbiedt zonder contractuele afspraken met die uitgevers. Formeel past dat binnen het citaatrecht. Het is immers kort, functioneel en met bron. Maar als je bij een nieuwsbericht de eerste twee regels overneemt, dan gaan weinig mensen de rest nog lezen. En dat maakt het misschien toch een verkapte exploitatie van het werk.(Wie van jullie las eerst het Nu.nl artikel uit zin 1 en wie dacht er “handig Arnoud, zo hoef ik niet door te klikken”? Bij overwegend antwoord 2 schend ik het auteursrecht van Nu.nl.)

In Duitsland was eerder al een wet aangenomen die het vragen van geld voor nieuwssnippets legaliseerde, maar de Spaanse wet gaat een stapje verder: daar is het verplicht te betalen, ongeacht wat de nieuwsuitgever ervan vindt. Dit om machtsspelletjes van zoekmachines te voorkomen: oh je wil geld, nou dan laat maar en dan gooien we je integraal uit de zoekmachine. Een soort Buma/Stemra-constructie, of beter gezegd Sena-constructie: als je muziek openbaar maakt dan móet je geld betalen aan de Sena, ongeacht wat de uitvoerend artiest daarvan vindt.

Of dit mag van de Europese auteurswetgeving is nog wel een relevante: je mag geen andere criteria voor bescherming of inbreuk invoeren dan wat in de Europese regels staat. Om die reden is onze geschifte bescherming, pardon geschriftenbescherming dan ook afgeschaft. En deze regel lijkt het citaatrecht tog enigszins te doorkruisen.

Afijn. Google ziet met die constructie geen andere optie dan geheel te stoppen met Google News in Spanje. Ik gok met name omdat als ze wél gaan betalen, alle andere landen meteen ook zo’n betaalregeling invoeren. Maar het zal ook vanuit het principe zijn dat openbare content te indexeren en te herverpakken moet zijn.

Ja, ik hink op twee gedachten hier. Het doet gek aan om categorisch te zeggen “snippet gebruiken == geld betalen” maar aan de andere kant gaat Google News voor mij wel een paar stappen verder dan de gewone Google zoekresultaten.

Uiteindelijk komt het neer op de gunfactor, zoals bij wel meer van dit soort geschillen. Gunnen we het Google dat die (indirect, want geen advertenties) verdient aan deze slimme exploitatie, of gunnen we het meer aan de aanbieders van de informatie zelf? Een beetje zoals we het Über lijken te gunnen dat die slimmer maar zonder vergunning opereert en we het The Pirate Bay gunnen omdat dat nu eenmaal zo veel efficiënter is (en goedkoper) dan een dvd kopen. Hm. En we gunnen het die nieuwe jongens omdat de oude zulke fossielen zijn. Toch?

Arnoud

Kan een land Google News schatplichtig aan de uitgeefindustrie maken?

googlenewsGoogle verzet zich tegen wetsvoorstellen in Duitsland die de vrijheid om content door te plaatsen flink inperken, las ik bij Tweakers. De Duitse regering wil haar uitgeefindustrie steunen door wettelijk vast te leggen dat het soort overnemen dat Google doet, een vergoeding eist. Of die wet het gaat halen wordt betwijfeld, maar kán dit wel?

In Europa is auteursrecht vergaand geharmoniseerd. De basis is een Europese richtlijn uit 2001 die precies bepaalt welke rechten vallen onder het auteursrecht, en ook welke uitzonderingen landen mogen invoeren. Het is niet toegestaan om meer of andere uitzonderingen op het auteursrecht te creëren. Dit is de reden waarom fair use als uitbreiding op het citaatrecht zou moeten worden ingestoken: een aparte uitzondering opvoeren mág eenvoudigweg niet.

Die uitzondering zou er komen door vast te leggen dat het maken van user generated content valt onder een “met aankondigen of bespreken vergelijkbaar doel”, de frase uit het citaatrecht die bepaalt waarom iets geciteerd mag worden. En de Googlenewsbelasting zou hier ook op kunnen aanhaken: je legt eenvoudigweg vast dat het tonen van een overzicht van actueel nieuws nóóit een vergelijkbaar doel is. Daarmee is wat Google doet per definitie inbreuk, en vervolgens tuig je een systeem van collectieve licenties op. Of men bepaalt dat deze vorm van “aankondigen” alleen mag mits daar een vergoeding tegenover staat, dan ontneem je uitgevers het recht van weigeren (net zoals ze gewoon citeren niet mogen weigeren) maar ligt het recht op vergoeding wel vast.

De vraag is alleen of ze daarmee wegkomen. Want hoewel een richtlijn formeel geen wet is, maar slechts een instructie aan de nationale wetgevers om hun wet aan te passen, is het Europese Hof van Justitie stiekem toch heel hard bezig om één geharmoniseerd auteursrecht in te voeren door consequent te bepalen dat zij en zij alleen bepaalt hoe auteursrechtelijke terminologie wordt gedefinieerd. Zo werd in het Infopaq-arrest bepaald wanneer een werk beschermd is, en vervielen vanaf dat moment alle lokale criteria (zoals ons mooie “stempel van de maker”). Meer recent werd in het Premier League-arrest een definitie van “openbaarmaken” en “verveelvoudigen” gegeven, en in Usedsoft-arrest het uitputtingsrecht ook van toepassing verklaard op gedownloade software.

Mocht er zo’n Duitse (of Franse) wet komen, reken maar dat Google dan naar het Europese Hof wil om eens te vragen wat de raadsheren aldaar vinden dat “citeren” is. En goede kans dat die dan bepalen dat citeren technologieneutraal is en dus ook geldt voor zoekmachines die overzichten met snippets geven. Net zoals het ochtendnieuws de koppen uit de krant mag voorlezen.

Iets spannender wordt het wanneer Google besluit haar News-dienst te staken in Duitsland, of nog erger als ze organisaties gaat boycotten die dit recht zouden gaan inroepen. De news-dienst als zodanig sluiten kan denk ik nog wel, maar een nieuwssite weren uit de gewone Google-index vanwege ruzie over de News-index lijkt me niet te kunnen. Dat is misbruik van de economische machtspositie die Google heeft.

Wat denken jullie? Zou Google die stap aandurven?

Arnoud

Haalt Google de Belgische kranten uit haar index, is het weer niet goed

gnews-be.pngDiverse Franstalige kranten uit België zijn niet meer te vinden in de zoekresultaten van Google, meldde Nu.nl. Franstalige kranten als La Capitale (dat het een boycot noemt) zijn uit de complexe index van de zoekmachine verwijderd. Het Belgische Hof van beroep had in mei Google News inbreukmakend geacht, en volgens Google moet men nu zo handelen om aan dwangsommen te ontkomen.

Met dank aan Tweakers vond ik het arrest van begin mei dit jaar. Hoewel wat Google doet, best wel lijkt op citeren, is daarvan geen sprake. Google neemt telkens het “hart” van het artikel over volgens het Hof. Dat lijkt me echter onvermijdelijk bij nieuws: nieuwsberichten zijn eigenlijk altijd zo opgebouwd dat je in de eerste drie zinnen de kern leest, en pas als je dan doorleest krijg je meer achtergrond.

De persexceptie gaat ook niet op, want daarvoor moet het gaan om actueel nieuws dat nú nú nú gebracht moet worden. Google bewaart nieuws 30 dagen, daar is geen haast bij. Bovendien publiceert Google geen eigen nieuws, ze is meer een knipselkrant (wat het Hof onderbouwt met een link in het arrest naar een Frans Wikipedia-artikel ter onderbouwing).

Google herpubliceert volgens het Hof eenvoudigweg het nieuws, en zorgt er daarbij voor dat de bron inkomsten en bezoekers misloopt. Dat is dus in strijd met de driestappentoets (zie ook het Infopaq-arrest van het Europese Hof). Je mag stukjes uit andermans werk gebruiken maar zij mogen er geen boterham minder om eten.

Vanwege deze schendingen van het auteursrecht werd Google verplicht

à retirer des sites Google.be et Google.com, plus particulièrement des liens en cache visibles sur «Google Web» et du service «Google News», tous les articles (…)

Dit was in lijn met de eisen van de kranten, die ook hun pijlen hadden gericht op “tout ses sites (Google News et «cache» Google sous quelque dénomination que ce soit)”.

Het draait dus om “plus particulièrement” oftewel “meer in het bijzonder”. Bedoelt het Hof daarmee “deze specifieke diensten op Google.com/.be” of “alle diensten op Google.com/.be en met name maar niet alleen deze specifieke”? De dwangsom van 25.000 euro per dag dat niet voldaan wordt aan het bevel zou voor een gemiddeld bedrijf reden moeten zijn om de conservatieve interpretatie te kiezen.

Nu is Google geen gemiddeld bedrijf, maar ook voor hen lijkt me 25.000 euro per dag toch aan te gaan tikken. Hoewel men recent in Taiwan toch enige tijd de boetes voor schenden van het retourrecht op apps willens en wetens heeft laten oplopen, maar dat is nu ook gestopt. Het komt natuurlijk wél heel goed uit dat het vonnis hier net een tikje ambigu is.

Arnoud