Frans Hof verklaart “trois strikes et vous etes out!” ongrondwettig

Half mei kwamen de eigenwijze Fransen met hun three strikes et vous etes out-concept, vlak nadat het Europees Parlement had aangegeven daar niets voor te voelen. En nu al is dit systeem weer ongeldig verklaard: het Grondwettelijk Hof (Conseil Constitutionnel) acht deze regeling in strijd met de Franse Grondwet. (Bedankt, Dolf!)

Het Hof ziet twee grote problemen:

  • De wet bepaalt dat de abonnee geacht wordt de schuldige te zijn, tenzij deze kan bewijzen dat een ander de verbinding gebruikte om auteursrechten te schenden. Dat is in strijd met het rechtsbeginsel dat je onschuldig bent tot de staat je schuld bewijst.
  • De wet wijst het Hadopi aan als bevoegde instantie om de sanctie van een jaar lang afsluiting op te leggen. Dat mag niet; alleen een onafhankelijke rechter mag strafrechtelijke sancties opleggen.

Een goede zaak, wat mij betreft. Afsluiten van internet is een volstrekt onaanvaardbare sanctie, zeker voor iets als auteursrechteninbreuk. Internettoegang is fundamenteel voor de westerse maatschappij, zo bepaalde de Raad van Europa enige tijd geleden.

Gelukkig lijken we in Nederland verstandiger. Hoewel? De laatste zin van Van Heemskerk over dit onderwerp zegt: ” In het bijzonder zal duidelijk moeten worden in welke gevallen men wel en in welke gevallen men geen rechterlijke tussenkomst wil voorschrijven.” In alle respectievelijk geen, zou ik zeggen.

Het heeft me overigens altijd verbaasd dat de Fransen iets wilden invoeren dat zo’n overduidelijk Anglicisme is.

Arnoud

7 reacties

  1. Dat afsluiten buitenproportioneel is lijkt me overduidelijk. Waar ik meer meer zit is een situatie waarbij een gezin met 4 of meer personen worden gestraft met dergelijke sancties omdat een van het gezin zit te downloaden. Of nog leuker, een onbeveiligd wifi netwerk.

    Toetsing door een rechter lijkt me de minste eis als er al verregaande maatregelen als afsluiting plaatsvinden.

    Wel aardig dat Sarkozy zoveel moeite heeft gedaan om deze wet erdoor te krijgen. En al zijn pogingen bij het europees parlement om het op europees niveau door te voeren en dan krijgt hij nu zo’n antwoord van de rechterlijke macht. Is dat een epic fail?

    edit: @Bram, klopt. In NL mag de rechter geen wetten toetsen aan de grondwet. artikel 120 GW.

    De rechter treedt niet in de beoordeling van de grondwettigheid van wetten en verdragen.

  2. @Bram: dat klopt, wetten mogen niet door de rechter aan de grondwet worden getoetst (art. 120 Grondwet). De Raad van State wordt tijdens de parlementaire behandeling gevraagd om commentaar, en daar zit altijd een stukje bij over eventuele conflicten met de grondwet. Maar de wetgever mag dat advies negeren.

    Wel kan de rechter toetsen aan verdragen en algemene beginselen van Europees recht. Hij kan dus bepalen dat een hypothetische Nederlandse “three strikes” wet in strijd is met artikel 10 EVRM (vrije meningsuiting) of artikel 6 (eerlijk proces). En de opinie van de Raad van Europa weegt heel zwaar bij zo’n toetsing.

  3. Gelukkig lijken we in Nederland verstandiger De opmerking van Heemskerk zou je kunnen zien in de context van een werkend NTD systeem. Waarmee wat mij betreft direct een aardig dilemma in het gekozen PPP model de kop opsteekt. Maar daarover komen we vast nog wel te spreken in de workshop van volgende week.

  4. @Arnoud: Waarom is er een artikel 120 grondwet? Waarom is het wenselijk dat rechters niet mogen toetsen aan de Grondwet? Het lijkt me toch logisch dat wetgevers geen wetten kunnen invoeren die strijdig zijn met de Grondwet?

  5. Het belangrijkste argument tegen die toetsing is dat rechters niet op de stoel van de wetgever mogen gaan zitten. De wetgevers zijn democratisch gekozen, en als die bepalen dat een wet binnen de grondwet kan, dan moet niet 1 voor het leven benoemde rechters bepalen dat het anders is.

    Er ligt al enige tijd een initiatiefwet waarin dit artikel wordt aangepast. Wel is dat beperkt tot concrete toetsing. De rechter kan dan niet de wet als zodanig ongrondwettelijk verklaren (zoals het Franse Consil heeft gedaan in deze zaak) maar alleen in het concrete geval dat voor hem ligt zeggen dat de toepassing van die wet in dat geval in strijd is met de grondwet.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.