Website klant op slot? Alleen met expliciet beding daarover!

gallery-website-templates.pngWie een website bouwt voor een klant, mag niet op grond van zijn auteursrecht eisen dat deze offline gaat tot de facturen zijn betaald. Dat vonniste de rechtbank Amsterdam vorige week. Een lastige uitspraak voor de praktijk want wat is er nu logischer dan met intrekking van een gegeven recht dreigen wanneer je je geld niet krijgt?

In deze zaak had een mediabureau een website ontworpen voor een opslagbedrijf. Het mediabureau had de auteursrechten behouden op de site, een veel voorkomende praktijk. En in dit geval gaf ze dat een stok om mee te dreigen: er stonden nog facturen open en als die niet snel werden betaald, zou de site op zwart gaan. De rechtbank bepaalt dat het mediabureau inderdaad de auteursrechten heeft. ook al heeft het opslagbedrijf teksten en afbeeldingen aangeleverd en het website-thema gekozen (kennelijk uit een set standaardthemes), uiteindelijk lagen de creatieve keuzes bij het mediabureau.

De website is door het mediabureau live gezet, ook al stonden er nog facturen open. Mocht men nu de aldus gegeven impliciete licentie (gebruiksrecht) tijdelijk intrekken? Nee, want daar staat niets over in het contract. De rechtbank maakt een analogie met het eigendomsvoorbehoud: als je een fysiek product verkoopt maar je wilt het kunnen terughalen bij wanbetaling, dan moet je de eigendom expliciet voorbehouden (art. 3:92 BW). En dat moet dus ook bij het opschorten van een gebruiksrecht of intrekken van een licentie wegens wanbetaling.

Wel woog mee dat een aantal facturen al wél waren betaald. Mogelijk dus dat de rechter de maatregel niet proportioneel vond gezien het resterende bedrag en daarom eiste dat de botte bijl expliciet in het contract had moeten staan. Als de wederpartij niets had betaald, had dit wellicht anders uitgepakt. Ook speelde mee dat de vordering betwist werd. Het voelt dan unfair (“misbruik van recht”) om je gelijk af te dwingen.

Zelf adviseer ik altijd om getrapte maatregelen door te voeren, bijvoorbeeld eerst de beheersaccounts beperken zodat de klanten nog wél bestellingen kunnen plaatsen en je bij bestellingdata kan, maar er geen nieuwe producten meer in de webshop kunnen. Als volgende stap gaat dan de database op alleen-lezen zodat er niets verloren gaat maar nieuwe klanten krijgen een storing. En daarna gaat de site voor klanten op zwart maar kan men nog wel bij de backend zodat noodgevallen nog afgehandeld kunnen worden maar de dienstverlening er verder toch aardig onder piept en kraakt. Of juist alleen de backend op zwart zodat de klant het niet merkt maar je wel een prikkel hebt om het snel op te lossen. Wellicht dat een dergelijke getrapte maatregel hier ook beter had gewerkt?

Arnoud

10 reacties

  1. Wat ook nog een leuke is, bandbreedte terugschroeven van de standaard 100MBit naar een 100KBit… dan draait de site op zich wel… maar duurt het laden dusdanig lang dat ze vanzelf naar de concurrent gaan?

  2. Ik vind ook je voorgestelde getrapte maatregel niet terecht. Als je de site live zet dan moet je maar accepteren dat het product overgedragen is net zoals een fysiek product en moet je ook gebruik maken van dezelfde rechts middelen die ook leveranciers van fysieke producten gebruiken. Webbouwers zouden geen extra bescherming via het auterusrecht tegen wanbetaling moeten hebben tov gewone leveranciers. Dat geeft een onnodige rechtsongelijkheid.

    Als de afnemer de site of delen daarvan gaat kopieren of iets dergelijks dan lijken me oplossingen vanuit het auteursrecht wel passend.

    1. De leverancier van fysieke producten heeft juist wél extra rechtsmiddelen. Hij kan gebruik maken van het eigendomsvoorbehoud. Je verkoopt het product maar pas na de laatste betaling wordt de klant er eigenaar van. Met dat machtsmiddel kun je het product terughalen als er niet wordt betaald, het is immers nog steeds je eigendom. Dit is eenvoudiger dan bij wanbetaling de koop ontbinden en dán het product pas terugeisen.

      1. Die rechtmiddelen van eigendomsvoorbehoud heb je alleen als ze expliciet contractueel zijn vastgelegd. Dat kan met een website ook. Dat geeft de rechter in feite ook aan.

        Jou getrapte maatregelen behoeven niet dat het in het contract is afgesproken te zijn en een dergelijk verschil met eigendomsrecht lijkt me ongewenst

  3. In geval van bouw van een website lijkt het mij wijs deze pas live te zetten als aan alle verplichtingen is voldaan.

    Als een deel niet wordt betaald is de gang simpel: aanmanen, dagvaarden, rechter.

    Als het gaat om hosting, dan heb je met stapsgewijs verminderen functionaliteit wellicht gelijk. Alhoewel het daar bij sommigen geldt dat als er niet tijdig verlengd is de site hoe dan ook op zwart gaat..

    Wat in dit geval beter was geweest: kennelijk werd een deel van de vordering betwist. Dan overleg je met de klant en overtuig je deze of sluit je een deal.. Was ongetwijfeld goedkoper geweest dan waar ze nu staan.. die deal moet er toch komen, of ze moeten een volgende zaak beginnen voor het openstaande bedrag 🙂 In ieder geval is de onderlinge verstandhouding er vast niet beter op geworden 😉

    Zonder motivatie van de rechter kan je alleen een gok doen naar de motivatie.

  4. Als een vordering betwist wordt dan moet je niet meer de standaard malle molen in. Ga erover in gesprek, los het op of dwing het langs de rechter af. Ik vind het ’terughalen’ van de website dan inderdaad een keurige optie (al dan niet in stappen), maar dan had je die wel moeten bedingen. Dat kan niet achteraf.

    1. Dennis, heb je een standaard vergoeding aan de klant in gedachten wanneer jij als hoster een website terughaalt en (achteraf) blijkt dat de klant het bij het rechte eind had in het conflict over de vordering?

      1. Het lijkt mij meer voor de hand een zaak te beginnen over de vordering, dan acties die tot schade bij de klant leiden. Dan heb je dat hele probleem niet dat door deze actie wordt veroorzaakt en hoef je ook geen lastieg schade bepalingen te doen. (Wat is die schade eigenlijk? Volgens mij kan je die pas bepalen als achteraf de site een tijdje in de lucht is en je weet hoevel omzet deze genereert. Je hebt immers geen historische data bij een nieuwe site.

        Nu is de klant meteen naar de rechter gestapt vanwege de schade. Maar stel dat de rechter nu had gezegd dat dit een ok dwangmiddel was. En later wordt de rechtzaak over de vordering verloren.

        Dan krijg je dus achteraf alsnog een nieuwe zaak over de schade. Dan zou immers vast zijn komen te staan dat het op zwart zetten onterecht/onrechtmatig is geweest. En zou deze zaak zijn beslist op onware informatie.

        Het lijkt mij ook dat de rechter in deze zaak nooit had kunnen vinden dat het op zwart zetten terecht is, zonder de vordering te beoordelen. Dit omzeilt hij mooi door te stellen dat het op zwart zetten nooit terecht kan zijn in deze zaak.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.