Wie een website bouwt voor een klant, mag niet op grond van zijn auteursrecht eisen dat deze offline gaat tot de facturen zijn betaald. Dat vonniste de rechtbank Amsterdam vorige week. Een lastige uitspraak voor de praktijk want wat is er nu logischer dan met intrekking van een gegeven recht dreigen wanneer je je geld niet krijgt?
In deze zaak had een mediabureau een website ontworpen voor een opslagbedrijf. Het mediabureau had de auteursrechten behouden op de site, een veel voorkomende praktijk. En in dit geval gaf ze dat een stok om mee te dreigen: er stonden nog facturen open en als die niet snel werden betaald, zou de site op zwart gaan. De rechtbank bepaalt dat het mediabureau inderdaad de auteursrechten heeft. ook al heeft het opslagbedrijf teksten en afbeeldingen aangeleverd en het website-thema gekozen (kennelijk uit een set standaardthemes), uiteindelijk lagen de creatieve keuzes bij het mediabureau.
De website is door het mediabureau live gezet, ook al stonden er nog facturen open. Mocht men nu de aldus gegeven impliciete licentie (gebruiksrecht) tijdelijk intrekken? Nee, want daar staat niets over in het contract. De rechtbank maakt een analogie met het eigendomsvoorbehoud: als je een fysiek product verkoopt maar je wilt het kunnen terughalen bij wanbetaling, dan moet je de eigendom expliciet voorbehouden (art. 3:92 BW). En dat moet dus ook bij het opschorten van een gebruiksrecht of intrekken van een licentie wegens wanbetaling.
Wel woog mee dat een aantal facturen al wél waren betaald. Mogelijk dus dat de rechter de maatregel niet proportioneel vond gezien het resterende bedrag en daarom eiste dat de botte bijl expliciet in het contract had moeten staan. Als de wederpartij niets had betaald, had dit wellicht anders uitgepakt. Ook speelde mee dat de vordering betwist werd. Het voelt dan unfair (“misbruik van recht”) om je gelijk af te dwingen.
Zelf adviseer ik altijd om getrapte maatregelen door te voeren, bijvoorbeeld eerst de beheersaccounts beperken zodat de klanten nog wél bestellingen kunnen plaatsen en je bij bestellingdata kan, maar er geen nieuwe producten meer in de webshop kunnen. Als volgende stap gaat dan de database op alleen-lezen zodat er niets verloren gaat maar nieuwe klanten krijgen een storing. En daarna gaat de site voor klanten op zwart maar kan men nog wel bij de backend zodat noodgevallen nog afgehandeld kunnen worden maar de dienstverlening er verder toch aardig onder piept en kraakt. Of juist alleen de backend op zwart zodat de klant het niet merkt maar je wel een prikkel hebt om het snel op te lossen. Wellicht dat een dergelijke getrapte maatregel hier ook beter had gewerkt?
Arnoud
Een lezer vroeg me: