Ben ik aansprakelijk als mijn kinderen illegaal downloaden?

youwouldntdownloadverbod.pngEen lezer vroeg me:

Mijn kinderen blijken stiekem films te downloaden via Popcorn Time. Nu weet ik dat je hiermee uit illegale bron downloadt, dus ik heb het ze nogmaals verboden maar stel dat Brein hierachter komt, ben ik dan aansprakelijk voor hun downloadgedrag?

Downloaden uit illegale bron is juridisch gezien een onrechtmatige daad, niet anders dan iemands auto bekrassen of een bal door de ruit schoppen. En voor die laatste daden heeft de wet voor kinderen een bijzondere regeling.

Kinderen tot 14 jaar zijn zelf niet aansprakelijk voor schade die zij anderen toebrengen (art. 6:164 BW). Daar heeft een benadeelde rechthebbende dus niets te halen. Bij een kind van 14 tot 18 jaar mag dus gewoon een claim worden ingediend, hoewel natuurlijk de vraag is of er wat te halen valt.

Ouders van minderjarige kinderen tot zestien jaar zijn meestal aansprakelijk voor wat die kinderen doen. De wet onderscheidt twee situaties (art. 6:169 BW):

  1. Het kind is nog geen veertien jaar. Dan zijn de ouders aansprakelijk als sprake is van ‘doen’, oftewel een actieve handeling. Downloaden is een doen, en hiervoor zijn dus de ouders van de veertienminner aansprakelijk. (Bij een nalaten, zoals niet waarschuwen dat er een gevaarlijke situatie is, is kind noch ouder aansprakelijk.)
  2. Het kind is veertien maar nog geen zestien. De ouders zijn nu aansprakelijk (voor doen én nalaten) tenzij het hen niet kan worden verweten dat zij niet ingegrepen hebben om dit te beletten.

Bij kinderen onder de veertien is het dus eenvoudig: de ouders zijn aansprakelijk, net zoals ze zijn als ze zelf hadden zitten downloaden. Bij kinderen vanaf zestien jaar zijn de ouders niet aansprakelijk.

Bij de tussencategorie krijg je dus de vraag: had je als ouder moeten voorkomen dat je kinderen gaan downloaden of torrenten? Of is dit iets dat kinderen van die leeftijd gewoon doen, en dus voor hun eigen rekening moet komen?

We hadden ooit een zaak waarin auteursrechtschending door een kind aan de ouders werd verweten. De rechter vond dat niet gepast: bij een vijftienjarige is het normaal dat hij een website heeft en daar foto’s op zet, dus valt het de ouders niet te verwijten dat ze de auteursrechtinbreuk door foto-overname hebben laten gebeuren.

Als een website bouwen op je vijftiende al normaal is, dan is downloaden dat al helemáál. Het staat zelfs in de Donald Duck, en als het daarin staat dan is het volledig aanvaard in de maatschappij. Dus in die leeftijdscategorie ben je niet aansprakelijk voor downloadgedrag van je kind.

Arnoud

32 reacties

  1. Maar is het tussen 14 en 16 niet zo dat als het de ouders niet aangerekend kan worden, het kind de rekening krijgt. En die dan maar zijn spaargeld aan moet spreken of een krantenwijk moet nemen?

    Overigens zijn er genoeg ouders die geen idee hebben wat hun kind (ook onder de 14) doet op de computer, het ontbreekt ze aan de kennis. Dit zelfde geldt ook voor lagere scholen. Ik mocht zelf meer dan 20 jaar terug op de middelbare school het computer lokaal niet meer in, nadat men er achter was gekomen dat toegan tot alle bestanden had, inclusief de ‘beveiligde’ van de leerkrachten en er lijkt weinig veranderd in die tijd 😉

    1. Het kind kan sowieso de rekening krijgen. Vanaf 14 ben je aansprakelijk voor onrechtmatig handelen. Dat staat los van of je ouders aansprakelijk zijn. De persoon met de schade mag dan dus kiezen waar hij de claim legt. (Uiteraard mogen de ouders de factuur betalen als hij claimt bij het kind en de ouders dat onprettig vinden.)

        1. Als het kind niet kan betalen, dan heeft het kind een probleem. In theorie kan het dan failliet worden verklaard, of via de rechter worden gedwongen in maandelijkse porties het geld te betalen. Dat is alleen voor een schuldeiser een bepaald rare situatie want hij zal zijn geld niet (snel) krijgen zo.

    2. De leeftijd waarop mensen kinderen krijgen is gemiddeld 29 jaar. Dat betekent dat je ongeveer 43 bent als je kind veertien is. Hoe kun je dan nog verklaren dat je geen idee hebt wat je kind online uitvreet? Iemand die 43 is, doet toch gewoon volledig mee in het digitale leven? Of bestaat nog steeds het beeld dat iedereen die boven de 40 is, een complete digibeet is die nog per briefkaart ende telex communiceert? Je hoort gewoon op de hoogte te zijn van wat je kind online allemaal uitspookt. Net zo als dat je hoort te weten waar het (ongeveer) op straat uithangt en met wie.

      1. Niet iedereen (en steeds minder ook neem ik aan), maar ik kom nog genoeg dertigers en veertigers tegen die een computer kunnen gebruiken, maar zodra er ook maar iets gebeurt dat niet standaard is volledig de weg kwijt zijn.

        Een update die blijft hangen of een virus melding en men weet gewoon niet wat men moet doen. Laat staan als zoon of dochter lief op het eigen account een portable usenet client heeft staan. Die vinden ze nooit, omdat ze geen benul hebben dat niet alle programmas in het startmenu/-scherm hoeven te staan.

        Overigens voor het downloaden van muziek (zoals in die Donald Duck) heb je geen illegale bronnen nodig: Vevo op youtube en een audio ripper werkt perfect en als één van de je vrienden de cd heeft dan kan je die lenen en rippen (legale bronnen!) Voor films werkt dit in principe ook, alleen overtreed je dan wel altijd het verbod op omzeilen van een beveiliging.

      2. Leeftijd is 0,0 indicatie voor het hebben van computerkennis. Er zijn vele 65+ ers die een tiener of twintiger kunnen voordoen hoe bepaalde zaken werken. Toen ik op school zat was de tendens dat “de nieuwe generatie” er mee zou opgroeien, en dus precies wist hoe e.e.a. werkt. Niets is minder waar. Iedere tiener kan blind klikken in de facebookapp, maar daar houdt het ook ongeveer op. Dat noem ik geen kennis. Er heerst onder de jeugd ontzettend veel desinteresse voor de techniek ansich, net zoals veel 40ers en 50ers allergiesch zijn voor de zoveelste verandering in Office 2016…

      1. Uiteraard doet een schademanager dat, daar is hij schademanager voor 🙂 . Dat doet hij ook wel bij minder. Je zult voet bij stuk moeten houden, als je denkt in je recht te staan. Laat ‘m die claim eerst maar onderbouwd en schriftelijk afwijzen. Vraag daarbij vooral om onderbouwing aan de hand van polisvoorwaarden.

      1. Mijn rechtsbijstandverzekering dekt IE niet, want schijnbaar is verdedigen/verhaal halen toch zeer lastige materie om op een verzekering te gooien. Maar of mijn WA het niet dekt (‘de schade zelf’) heb ik eigenlijk nooit opgezocht. Waarom zouden ze niet?! Wat ik wel dacht te weten is dat als m’n kinderen een auto bekrassen, mijn verzekering dit wel dekt. Even snel kijkend, sluiten ze alleen uit: opzet, eigen woning en auto/boot.

        Edit: ik zie de uitsluiting ook niet er tussen staan op https://www.centraalbeheer.nl/CB%20Downloads/voorwaarden_woonverzekering.pdf , dus het zou gedekt moeten zijn. Tenzij er nog een bijlage aan te pas komt die er niet bij zit. (disclaimer: ik heb die voorwaarden nog niet geheel gelezen. Alleen ctrl+f op ‘auteur’ en ‘intellect’… Beide kwamen niet voor.)

        1. Die Woonverzekering Aansprakelijkheid dekt IE schade niet, omdat de schade niet onverwacht is (artikel 7) en sowieso omdat het geen schade is die gedekt is (Artikel 8: hoofdzakelijk schade aan zaken van een ander, personen).

          1. @TheGuyOfDoom ‘Illegaal downloaden door een kind’ lijkt me net zo onverwacht als ‘een kind dat de auto van de buren bekrast’. Dus die vlieger lijkt mij niet op te gaan.

            Maar je bedoelt dus verder te zeggen dat een WA verzekering een schadeclaim zou afwijzen, simpelweg omdat ik de voorwaarden staat ‘zaken van een ander’, en deze schade niet een ‘fysiek ding’ is dat beschadigt wordt? Hmm, lijkt me far fetched. Ik betwijfel of dit stand houdt en of er geen analogien denkbaar zijn met niet-fysieke dingen, waarvan reeds bekend is dat ze wel gedekt worden. De schade hier lijkt mij in ieder geval ‘derving van inkomsten’ door benadeelde. Dan zou dit dus altijd niet gedekt moeten zijn door de verzekeraar.

    1. Een aansprakelijkheidsverzekering dekt meestal letselschade en materiële schade. Hier is van geen van beide sprake. Als je het mij vraagt is er helemaal geen schade (zelfs van winstderving is moeilijk te spreken bij een 14-jarige, want die is niet kapitaalkrachtig genoeg om de films die hij of zij downloadt te kunnen kopen). Dus veel succes om bij je verzekeraar aan te kloppen voor een paar duizend euro fictieve schade 🙂

      1. TheGuyOfDoom maakt een soortgelijke opmerking. Maar als ik even snel Google, dan valt ‘inkomstenderving’ onder een aansprakelijkheidsverzekering. Beweer jij van niet?

        Dat de schade jou of de verzekeraar fictief lijkt, lig ik niet wakker van. Dat mag de aansprakelijkheidsverzekeraar dan uitvechten met de benadeelde. Sterker nog, artikel 10 van de door mij aangehaalde voorwaarden stellen zelfs een impliciete ingebouwde rechtsbijstandsverzekering als je wordt aangeklaagd; zolang de verzekeraar maar alles mag beslissen.

        1. Nee, dat is niet wat ik beweer (al verbaast het me wel dat inkomstenderving gedekt is). Ik beweerde dat er van inkomstenderving nauwelijks sprake kan zijn bij een 14-jarige, simpelweg omdat het argument “anders zou je 30 euro hebben betaald om deze film te kopen in de winkel” niet opgaat. Immers, hoeveel geld geeft een gemiddelde 14-jarige uit aan DVD’s? Zelfs bij een volwassene vind ik het een lastig argument omdat de kans heel groot is dat hij die film die 30 euro niet waard vindt en als de mogelijkheid niet bestond om deze via popcorntime te bekijken, de film toch ook niet gekocht zou hebben.

          Eerlijk gezegd hoop ik stiekem wel eens dat de Breins en Sabams en MAFIAAs van deze wereld hun zin krijgen en illegaal downloaden onmogelijk wordt, en iedereen lekker legaal naar youtube gaat kijken en vooral geen (prutserige hollywood-) films meer koopt of in de bios gaat zien. Eens zien hoe hard ze dan gaan huilen over winstderving.</cynisch>

          1. @MatthijsWensveen 30 euro? Ha, daar houdt de pret niet op voor de benadeelde… Nee, Popcorn Time is een b2b bittorrent client. Dwz je bent niet alleen downloader, maar ook uploader! De geclaimde schade zal waarschijnlijk in de tigvoud van 30 euro zitten. En dat jij als kind toch niet die 30 euro zou hebben uitgegeven doet er niet toe. De downloaders die van jóu hebben gedownload, zouden dat misschien wél uitgeven.

            Ik lees op de Wiki ( http://en.wikipedia.org/wiki/Popcorn_Time#Legality ) dat dit jaar vele Duitsers een claim ontvingen voor 815 euro. Het is mij niet bekend waar dit bedrag op is gestoeld. Maar wel dat het te maken had met dat je naast downloader, ook uploader bent.

  2. Een Duitse jurist had daar de gouden greep voor. Van advocatenkantoor Waldorff en Frommer krijgt de IP-adreshouder een brief met als inhoud, dat er via dit adres illegaal gedownload wordt en dat de houder aansprakelijk gesteld wordt voor de gederfde inkomsten door illegaal downloaden. Deze houder wordt echter niet beschuldigd. De jurist adviseert om een brief terug te sturen, waarin gevraagd wordt, wie er nu en op grond waarvan aansprakelijk gesteld wordt.

    “Eine richtige Verteidigung sieht anders aus: Man muss den Abmahnern im Rahmen der sekundären Darlegungslast aufzeigen, warum im konkreten Fall 1) der Abgemahnte weder als Täter, noch als Störer für die Vorwürfe haftet, 2) dass Dritte als Täter in Frage kommen und 3) warum der Abgemahnte auch nicht für diese Dritten haftet, weil er eben gerade keine Pflichten verletzt hat, die eine Störerhaftung begründen könnten. Es ist einleuchtend, dass eine solche Auseinandersetzung mit dem konkreten Fall nicht mit einem vorgefertigten Standardschreiben erfolgen kann. Das Leugnen des Uploads ist sinnlos, da die Ermittlungen von Waldorf gerichtsfest sind.”

    http://www.abmahnungs-abwehr.de/waldorf-frommer-abmahnung/

    “Er is via uw internetaansluiting illegaal muziek uitgewisseld” is iets anders dan: “U heeft illegaal muzek uitgewisseld.”

    1. “Er is via uw internetaansluiting illegaal muziek uitgewisseld” is iets anders dan: “U heeft illegaal muzek uitgewisseld.”

      Vraag is of het voor de aansprakelijkheidstelling veel uitmaakt. Ik denk niet dat een rechter de aansprakelijkheidstelling van de aansluitingshouder zal afkeuren tenzij de houder van de internetaansluiting zelf expliciet duidelijk aangeeft welke andere persoon er aansprakelijk is. Dat is niet een vraag die de rechthebbende redelijkewijs hoeft te beantwoorden.

      1. Dit is Duitsland he, dit land leeft nog in de WiFi middeleeuwen vanwege de aansprakelijkheidsregels.

        Ondertussen kan ik bij mij thuis in Nederland nog steeds verbinding maken met twee open netwerken, beide met hoge snelheid internet toegang. En als ik de straat op ga rond mijn huis heb ik vrijwel overal wel een open netwerk.

        (Dan heb ik het maar niet over een oud WEP ‘beveiligd’ 11Mb netwerk, wat hier in de buurt ook nog draait :X)

  3. Ik vind het altijd bijzonder dat men wel denkt aan wie er verantwoordelijk is bij jonge kinderen maar niet bij twee andere groepen personen. Eerst en vooral zijn er natuurlijk de ouderen. Mensen van 70+ die eigenlijk geen ICT-ervaring hebben en ook niets meer willen leren, maar die mogelijk wel van hun (achter)kleinkinderen horen hoe ze muziek en films kunnen downloaden en dat vervolgens dus ook doen. Dat is ook soms enorm moeilijk uit te leggen aan ouderen, mede omdat het juist zo eenvoudig is. Maar goed, voor hen is de wet hard en zijn ze zelf verantwoordelijk… Maar wat als een verpleger in het bejaardentehuis voor deze mensen muziek downloadt op hun PC omdat ze het vragen?

    De andere groep zijn mensen met een geestelijke beperking, waaronder dementerende ouderen kunnen vallen maar ook jonge mensen met een (zware) hersenaandoening waardoor ze niet volwaardig meedraaien in de samenleving. Ik denk hierbij aan mijn neefje van 20+ die geestelijk op het niveau van de lagere school zit. Maar hij kan wel een computer en een telefoon bedienen! De tekst begrijpend lezen is iets te lastig maar de icoontjes herkent hij wel en daar klikt hij gewoon op. En als je hem laat zien hoe je muziek of spelletjes kunt downloaden dan blijft hij dat truukje wel gebruiken. (Ook als het geld kost, dus online betalingen zijn voor hem al geblokkeerd!) Wie is er verantwoordelijk bij mensen die geestelijk niet volwassen zijn?

    1. Is een verstandelijk gehandicapte niet gewoon niet- of verminderd-toerekeningsvatbaar?

      Een bewindvoerder is alleen voor financiele zaken gemachtigd te handelen (en lijk mij daarvoor en alleen daarvoor dus ook verantwoordelijk), ik kan mij nog voorstellen dat een curator wat meer verantwoordelijkheid draagt omdat die alle rechtshandelingen van de curandus kan terugdraaien.

      Dan nog denk ik dat het ondoenelijk is een curator verantwoordelijk te maken voor alle handelingen van een verstandelijkgehaqndicapte. Ik vermoed dat als je schade van een verstandelijke gehandicapte hebt, je gewoon pech hebt.

      Onze lift is bijvoorbeeld ooit eens totaal vernield door iemand met claustrofobie die in de lift in paniek op de rem gedrukt had en daarnaa in totale paniek het interieur heeft gesloopt. Advocaten gaven ons geen enkele kans om de schade te verhalen, aangezien de persoon door zijn aandoening niet toerekeningsvatbaar zou zijn. Een verstandelijke handicap zie ik dan als een permanente aandoening.

      (Overigens een belachelijke zaak, deze persoon wist van de claustrofobie en had gewoon de trap moeten nemen, de keuze de lift te nemen is een bewuste geweest, maar blijkbaar is gezond verstand niet meer vereist vandaag de dag).

      1. @ Wim en Elroy: Toerekeningsvatbaarheid is m.i. vooral een begrip uit het strafrecht en niet van toepassing op civiele aansprakelijkheid. Een verstandelijk (of lichamelijk) gehandicapte is gewoon civiel aansprakelijk voor zijn daden verricht onder invloed van die handicap, dat blijkt uitdrukkelijk uit art. 6:165 BW: een lichamelijke of geestelijke tekortkoming van iemand is geen beletsel om een gedraging als onrechtmatige daad aan de dader toe te rekenen. Hoogstens is een eventuele toezichthouder verplicht bij te dragen aan de schade indien deze niet voldoende toezicht gehouden heeft (lid 2 van art. 6:165 BW). Een curator kan idd hoogstens rechtshandelingen (en daaruit ontstane overeenkomsten) die de curandus heeft verricht ongedaan maken, maar van een rechtshandeling of overeenkomst is bij feitelijke gedragingen zoals illegaal downloaden of het slopen van een lift natuurlijk geen sprake. Waarom de advocaten destijds in die lift-kwestie meteen de handdoek in de ring gegooid hebben begrijp ik -anders dan een reden als “de dader heeft geen geld en is bovendien niet verzekerd”- dan ook niet.

    1. Dat is dus niet zo. Effectief bleken nederlandse rechters de wet wel jarenlang zo te interpreteren maar in hoger beroep heeft een Europees hof een einde gemaakt aan die incorrecte interpretatie van lagere Nederlandse rechters.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.