Een achttienjarige internettrol op livestreamsite Twitch zal zijn gedoneerde 50.000 dollar (omgerekend zo’n 44.000 euro) niet terugkrijgen van streamers, nadat hij ze probeerde voor de gek te houden. Dat meldde Nu.nl onlangs. De grapjas doneerde mensen enkele honderden dollars (omgerekend enkele honderden euro’s) via Paypal, en annuleerde de transactie na dertig dagen zodat het geld werd teruggehaald. Wat nogal pijnlijk is als de ontvanger het in alle vrolijkheid had uitgegeven in de tussentijd. Oké, hilarisch. Maar mag het?
Een grap strafrechtelijk duiden valt nog niet mee. Natuurlijk, er zijn zaken zoals oplichting en identiteitsfraude maar die veronderstellen allemaal dat je zelf enig geldelijk gewin wilt halen uit je actie. Zo luidt de wettelijke definitie van oplichting:
Hij die, met het oogmerk om zich of een ander wederrechtelijk te bevoordelen, hetzij door het aannemen van een valse naam of van een valse hoedanigheid, hetzij door listige kunstgrepen, hetzij door een samenweefsel van verdichtsels, iemand beweegt tot de afgifte van enig goed, tot het verlenen van een dienst, tot het ter beschikking stellen van gegevens, tot het aangaan van een schuld of tot het teniet doen van een inschuld, wordt, als schuldig aan oplichting, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie.
Je moet dus jezelf of een ander willen bevoordelen. En daar gaat het al mis: welk (zakelijk) voordeel haal je uit deze grap? Je wilt de ander benádelen, door hem ongewild 250 dollar te laten uitgeven onder het voorwendsel dat hij die van jou gedoneerd kreeg.
Valsheid in geschrifte? Je zegt immers, hier is geld, en daarna is hier geen geld. Maar nee, het geschrift is echt, je zegt echt, hier is geld. En het geld komt er ook. Dat je het daarna weer weghaalt, maakt de mededeling niet ‘vals’. Hij is incompleet maar dat is nog niet hetzelfde als vals.
Ik kan zo ook geen ander wetsartikel bedenken dat dit strafbaar stelt. Natuurlijk kunnen benadeelden wel een civiele claim bij hem indienen, een schenking die geen schenking blijkt, lijkt me onrechtmatig en dus tot schadevergoeding verplichtend. Maar goed, ga je voor 250 dollar iemand aanklagen?
Paypal had een simpeler oplossing: die weigerde de transacties terug te rollen (haha, payrollen), waardoor de ouders van de jongeman ineens elfduizend dollar armer waren. Want donaties blijken uitgezonderd van het refund-beleid. Zo winnen de kleine lettertjes dan uiteindelijk.
Arnoud
Ik snap wel dat een donatie niet refundable is. Daar staat namelijk geen tegenprestatie tegenover, itt aankoop van producten of diensten.
Als ik de tekst van het wetsartikel lees durf ik te beweren dat pesonen die advertenties op hun webpaginas tonen oplichters zijn:
– met het oogmerk zich te bevoordelen
– door listige kunstgrepen (javascript in webpagina)
– beweegt tot het verlenen van een dienst (downloaden van advertentie)
– en ter beschikking stelling van gegevens (browseer headers)
Zou justitie daar niet eens iets aan moeten doen, in plaats van de hardrijders achter de broek te zitten? 😉
Een beetje een gebrekkige definitie dus? Maar wat is dan wel een solide definitie van oplichting?
Misschien moet er een element van misleiding in zitten? Jezelf bevoordelen (of misschien belangrijker, de ander benadelen) door dingen aan anderen anders te laten lijken dan ze zijn?
Je mist het element ‘wederrechtelijk’, en dat is een cruciaal aspect van oplichting. Wie rechtmatig zichzelf bevoordeelt met een listige kunstgreep (etc) doet niets verkeerd. Ik zie geen onrechtmatigheid in wat gewone webpagina’s met advertenties doen.
Wat is dan het nut van die definitie van ‘oplichting’? Het lijkt zo alsof je er niks aan hebt, als iemand iets doet wat je oplichting zou willen noemen, dan is het alleen aan te pakken als het toch al aan te pakken was zonder die definitie (want het is toch al wederrechtelijk).
Goed punt, ik was iets te snel daarmee. Uit deze bron haal ik dat men ‘wederrechtelijk’ eigenlijk altijd koppelt aan de trucs (zoals de listige kunstgreep) die de oplichter uithaalt. Als je een kunstgreep dus ‘listig’ noemt, dan is het verkregen voordeel wederrechtelijk. Het moet onbetamelijk, ongepast zijn dat je die truc uithaalt. Dus eigenlijk had ik tegen MathFox moeten zeggen dat de kunstgreep die hij noemt, niet zo ongepast is dat we hem een wederrechtelijke, listige kunstgreep noemen.
Arnoud, ik kan je volgen voor zover het gaat om het tonen van advertenties van adverteerders en advertentienetwerken die zich netjes aan de (Nederlandse) wet, met name de WBP, houden. Als een op Nederland gerichte website echter gebruik maakt van adverteerders die (zonder mijn toestemming) cookies zetten op mijn computer, aan browser profiling doen en op andere manieren de WBP schenden, zie ik daar ‘wederrechtelijkheid’ in. En als ik de grote advertentienetwerken mag geloven is alleen al een beter profiel van websurfers opbouwen ten voordele van het advertentienetwerk.
Een ander punt is dan: Wie mogen we de oplichter noemen, de websiteredacteur of het advertentienetwerk?
Het ging niet om een paar honderd euro, maar om duizenden euro’s per persoon. Hij doneerde die $ 50.000 onder vier grote Twitch users met donaties tussen $ 10.000 en $ 15.000 per persoon. Hij begon vaak met een paar honderd per keer, en dat liep uiteindelijk op tot het totaal bereikt werd. Lijkt me wel de moeite van het aanklagen waard, als Paypal niet al ingegrepen had. Ze hadden serieus in de problemen kunnen komen als ze al een deel uitgegeven hadden en de donatie vervolgens teruggedraaid zou worden.
Hier een compilatiefilmpje van de donaties die hij gedaan heeft, om een indruk te krijgen: https://www.youtube.com/watch?v=Zf5sBvfaI-Q
Over het juridische aspect kan ik niet meepraten, maar als mens ben ik wel blij dat het ettertje een waardevolle les heeft geleerd.
Het idee bij PayPal en creditcards, dat je als consument bij een frauduleuze transactie altijd je geld terug kunt krijgen, klinkt leuk in theorie, maar zoals dit voorbeeld (bijna) aantoont, betekent het in de praktijk gewoon dat je transacties zo’n 30 dagen in het ongewisse zijn, zeker als je de ontvanger bent. In sommige gevallen claimt de ontvanger ook dat ‘ie het geld hoort te ontvangen, en kan de payment processor niets anders doen dan beide het geld geven. Mede(*) hierdoor zijn de kosten van zulke transacties vrij hoog (meerdere procenten). Daar merk je als consument niet zo veel van, maar de verkoper rekent dit door in de prijzen.
Het bijzondere is dat we in Nederland een compleet andere betalingscultuur hebben dan in de VS. In de VS willen mensen per sé die “bescherming” als koper, en zijn ze bereid er voor te betalen. In Nederland gaan we er meer van uit dat de verkoper een betrouwbare partij moet zijn (daar hebben we keurmerken voor), en hebben we het iDeal-systeem, dat niet deze “bescherming” biedt.
Verder is het natuurlijk raar dat mensen zoiets als credit cards überhaupt gebruiken: dat systeem is technisch ongelofelijk onveilig, zeker online. PayPal en iDeal zijn wat dat betreft veel beter.
Ik vind dit wel interessant, omdat mensen in de VS nog wel eens zeggen dat Bitcoin bij consumenten niet populair gaat worden omdat het geen chargeback feature heeft. iDeal laat zien dat dat, wellicht cultuur-afhankelijk, geen probleem hoeft te zijn.
(*) Ander probleem: deze bedrijven vormen een oligopolie, en kunnen de prijzen redelijk hoog opdrijven.
Credit cards waren inderdaad altijd tamelijk onveilig en moest je opletten dat de ontvangende partij en de payment processors betrouwbare partijen waren. Tegenwoordig is de veiligheid een stuk verbeterd met systemen als tweestapsverificatie etc. (ik krijg een sms met een code die ik moet invullen). iDeal is zo veilig als de beveiliging van de bank waarmee betaald wordt, dus meestal wel redelijk veilig. PayPal verandert zijn gebruiksvoorwaarden zo vaak dat ik daar geen vertrouwen in heb.
Waarom zijn de ouders de dupe van hun 18-jarig kind? Hij heeft dat geld zonder toestemming van hun account uitgegeven, neem ik aan.
Vaak is het wel een kwestie van dat je van een kale kip niet kunt plukken, en dat geld zal dan toch ergens vandaan moeten komen. Hoe de ouders dit dan weer met hun lieftallige zoontje op gaan lossen is vers twee, maar daar heeft de tegenpartij natuurlijk niets mee te maken, anders dan dat de ouders om teruggave kunnen vragen.
Omdat hij hun creditcard heeft gebruikt en de creditcardmaatschappij dan redeneert dat de ouders de uitgave hebben goedgekeurd. En als je een creditcarduitgave goedkeurt, dan moet je die natuurlijk betalen.
Was het niet zo dat de creditcardmaatschappij eist dat je aangifte doet als er door derden ongeoorloofd gebruik is gemaakt van jouw kaart? De ouders moeten nu de afweging maken tussen 50.ooo afbetalen of hun zoon een strafblad bezorgen.
Ik mis even waar die elfduizend dollar aan het eind opeens vandaan komt? Het ging toch over 50K?
Het doneren van geld is een risico voor de persoon die het accepteert. In het geval van Paypal die hier weigert om te refunden was de schade sowieso wat minder groot geweest. De kosten die Paypal incasseert op het gedoneerde bedrag worden namelijk ook teruggestort.
Er zijn echter een boel streamers die donaties accepteren op sites als Twitch.tv met helaas vervelende gevolgen. In onderstaande video wordt weer heel duidelijk wat dit soort praktijken voor problemen kunnen opleveren.
https://www.youtube.com/watch?v=WwadhBLHBgM
De beste persoon had ook te maken met donaties die ingetrokken werden, maar de kosten om te refunded werden verhaald op de ontvangende partij van de donatie. Als gevolg moet de streamer dus ‘boete’ betalen aan de tussenpartij terwijl de overeenkomst (het overmaken van de donatie) is teruggedraaid.
“Het doneren van geld is een risico voor de persoon die het accepteert. […] de kosten om te refunded werden verhaald op de ontvangende partij van de donatie.”
Is dat rechtvaardig? Met name wanneer derden moedwillig proberen de (niet-) ontvanger op kosten te jagen.
Yes!!! Eindelijk iemand die ‘significante cijfers’ snapt.