Vanaf vandaag mag je geen telefoon meer vasthouden op de fiets

De Nederlandse overheid waarschuwt dat het vanaf maandag 1 juli verboden is om tijdens het fietsen een smartphone, tablet, muziekspeler of camera vast te houden. Dat meldde Tweakers vrijdag. Wie dat toch doet riskeert een boete van 95 euro. Vanaf vandaag mogen ‘bestuurders van een voertuig tijdens het rijden’ niet langer een ‘mobiel elektronisch apparaat dat gebruikt kan worden voor communicatie of informatieverwerking’ in de hand houden. Stilstaan en appen of anderszins vasthouden mag nog wel, en de knopjes op je je Bluetooth-oortje mag je ook nog bedienen tijdens het fietsen. Het geldt ook voor paardrijders, maar ik weet niet zeker over steppende appers onder het verbod vallen.

Driekwart van de Nederlanders is voorstander van een verbod op het gebruik van smartphones op de fiets, bleek in 2017 uit onderzoek van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Niet heel raar: het is een zeer ergerlijke praktijk, en het leidt ontzettend af van het deelnemen aan het verkeer. Omdat het onschuldiger voelt, en er geen boete op staat, doen meer fietsers het dan automobilisten.

Maar er komen ongelukken van, en dan wreekt zich dat fietsers desondanks niet aansprakelijk voor de schade uit het ongeval zijn. Fietsers zijn zwakke verkeersdeelnemers, en daarom is in de Wegenverkeerswet (art. 185) opgenomen dat de eigenaar (of bestuurder) van een motorvoertuig in principe altijd aansprakelijk is voor schade aan de fiets of fietser. De uitzondering is bij overmacht, oftewel wanneer de bestuurder helemaal niets kon doen om het ongeluk te vermijden. Deze uitzondering is zéér beperkt: je kunt immers altijd remmen en je kunt altijd alle plotselinge bewegingen anticiperen, is de lijn in de rechtspraak. Er moet jou geen enkel verwijt te maken zijn.

Vandaar dus deze wetgeving. De tekst is breed opgesteld, dus het gaat niet alleen om appen op de smartphone maar ook om zeg schaken op je tablet, zelfs als die laatste niet aan internet verbonden is. Het apparaat verwerkt dan informatie, het doel waarvoor een tablet is gemaakt. De wet voegt aan de tekst nog toe:

Onder een mobiel elektronisch apparaat wordt in elk geval verstaan een mobiele telefoon, een tabletcomputer of een mediaspeler.

Daarmee kan er dus geen discussie meer ontstaan of bijvoorbeeld een MP3-speler onder het verbod valt.

Als je de telefoon vastmaakt in een houder (bestaan die eigenlijk, fietstelefoonhouders?) dan wordt het een ander verhaal. Het verhaal van onveiligheid op de fiets wordt een stuk zwakker met apparaten die vast aan je fiets zitten. Of aan je lijf, want een smartwatch heb je ook niet in de hand. Die mag je dus blijven bedienen tijdens het fietsen.

Arnoud

51 reacties

  1. Ja, fietshouders bestaan al jaren. Veelal zijn de houders wel anders dan hun auto tegenhangers, want binnen in een auto is binnen (geen regen en dergelijk), maar op de stuur van een fiets is buiten (wel regen en dergelijk). En buiten wil je toch je soms wel 1000+ euro apparatuur beter beschermen.

    Ik hoop dat er ook goede handhaving komt, want ander denk ik dat dit net zo goed of slechter werkt dan het verbod op mobiel gebruik in de auto. Dat mag ook al jaren net, maar ik kom je regelmatig tegen.

  2. Houders voor mobiele apparatuur op de fiets bestaan zeker. Voor ieder gangbaar model telefoon is er wel een houder en anders is er wel een generiek model. Veel fervente fietsers gebruiken de telefoon als routeplanner en hebben de telefoon dus in een houder. Maar zodra je die optie gaat gebruiken om onderweg te appen etc. dan is dat natuurlijk net zo afleidend als wanneer je hem in de hand houdt.

    https://www.google.com/search?q=telefoonhouder+fites&rlz=1C1GCEA_enNL782NL782&oq=telefoonhouder+fites&aqs=chrome..69i57j0l5.3191j0j8&sourceid=chrome&ie=UTF-8

    1. Inderdaad, het gevaar zit ‘m er niet in of je de telefoon/tablet wel/niet vasthoudt, maar dat je aandacht bij je speeltje is en niet bij het verkeer. Al met al dus eigenlijk volledig nutteloze wetgeving. Die had moet worden opgesteld met het gebruik van een telefoon/tablet als centraal argument, niet of je hem wel of niet vasthoudt.

          1. Daar zit ‘m dan natuurlijk ook de moeilijkheid voor het opstellen van effectieve wetgeving: een mobiel die je telkens zegt of je links- of rechtsaf moet is geen probleem, maar hetzelfde mobieltje op een stuur vastgezet terwijl de fietser Twitter of Facebook aan het doorlezen is kan niet de bedoeling zijn. Toch mag dat laatste, terwijl juist daar het veiligheidsprobleem zit…

            1. Volgens mij is de wetgeving een reactie op wat er vooral gebeurde in praktijk: mobieltjes die worden vastgehouden om even berichtjes te sturen enzovoort, met als gevolg meer gevaarlijke situaties in het verkeer. De houders worden (nog) niet zo veel gebruikt. Ik betwijfel ook dat er nu massaal houders verkocht gaan worden om de nieuwe wetgeving op deze manier te omzeilen.

              Dat er nog een gat in de wet zit is dan misschien niet zo erg, als de wet ondertussen het meest problematische gebruik al effectief verminderd en daarmee het doel (minder gevaarlijke situaties in het verkeer/minder verkeersslachtoffers, neem ik aan) behaald wordt.

              1. Dat gat in de wet is eigenlijk op voorhand al afgedicht door Artikel 5 WVW 1994:

                Het is een ieder verboden zich zodanig te gedragen dat gevaar op de weg wordt veroorzaakt of kan worden veroorzaakt of dat het verkeer op de weg wordt gehinderd of kan worden gehinderd.

                Dit zogenaamde kapstok artikel wordt weliswaar niet vaak ingezet maar ik zie zeker wel mogelijkheden om ‘creatief omzeilen’ van deze aanpassing van artikel 61a WVW hier direkt mee af te straffen.

    1. Als je die lijn doortrekt is het bedienen van een fietscomputer of autonavigatie nu dus ook verboden. Die apparaten zijn tenslotte per definitie mobiel en worden gebruikt voor “informatieverwerking”.

    1. Dat is een hele goeie. Dat is een volledig analoog werkend apparaat, volgens mij. De wetstekst spreekt van een “elektronisch apparaat dat gebruikt kan worden voor communicatie of informatieverwerking”. Volgens de toelichting is dat een subspecies van “geautomatiseerd werk” oftewel:

      elektronisch apparaat dat gebruikt kan worden voor communicatie of informatieverwerking

      Ik neig er naar om een Walkman hier buiten te rekenen omdat die niet elektronisch zijn. Ze werken mechanisch en weliswaar elektrisch aangedreven maar er is geen elektronica waar de gebruiker mee werkt. Ik twijfel omdat er binnenin een Walkman wel schakelingen zitten en het apparaat dus elektronica heeft. Maar spreek je dan van een elektronisch apparaat?

      Zo ja, dan is dus de vraag of je het afspelen van een analoge cassette rekent onder “informatieverwerking”. Die term is wettelijk niet gedefinieerd; in de brede zin in de ICT rekenen we denk ik magnetische signalen naar geluid omzetten onder “informatieverwerking”. Dus dan mag je ‘m niet vasthouden en volgens die zaak uit 2017 niet bedienen – dat is immers een vorm van “in de hand houden”.

      Alleen: als je het zó breed rekent dan mag je ook de auto niet bedienen, want die houd je dan ook vast wanneer je op een knopje drukt.

      1. en het apparaat dus elektronica heeft. Maar spreek je dan van een elektronisch apparaat?

        Eh.. ja? Waar moet het dan anders aan voldoen om een een elektronisch apparaat te zijn? Dit doorstaat geen giecheltoets hoor.

          1. Voor mij voelde het altijd wel elektronisch, zeker wanneer ik de batterijen moest verwisselen. Ik kijk er echt heel anders naar. Feit dat er een koptelefoontje aan zat met een snoertje, en dat er geluid uit kwam, dat was toch al elektronisch?

            Een transistorradio heeft geen mechaniek, is die dan wel elektronisch? Qua techniek is dat een subset van een walkman.

            1. Alleen heeft Arnoud ook gelijk dat een (moderne) auto ook elektronisch is, en tegenwoordig zijn diverse modellen zelfs uitgerust met 4G (Opel bijv.) en whatnot (waarmee het dus een “elektronisch apparaat dat gebruikt kan worden voor communicatie of informatieverwerking” is), dus mag je dan ook geen auto meer bedienen?

      2. Een cassettebandje bevat een magnetische laag die gecodeerde geluidsinformatie bevat. Dit gecodeerde geluid wordt via elektronica omgezet in een analoog geluidssignaal. Ergo: een cassettespeler is een elektronisch apparaat. Ik denk ook dat de bedoeling van de wet is, dat je in het verkeer zo weinig mogelijk wordt afgeleid door zaken die niet met het deelnemen aan het verkeer te maken hebben. Dus: het drukken op knopjes voor het bedienen van de auto is ok, het eten van een boterham achter het stuur zou van mij ook bestraft mogen worden.

  3. Ik heb geen elektronica die ik onderweg meeneem. Gewoon omdat ik niet gestoord wil worden. Maar ik zie ook mensen op de fiets een appeltje eten of een blikje redbull opentrekken. Kan ook niet goed zijn qua opletten. Het malle is dat de fietsslachtoffers voor 75% 50plus zijn. Vooral fietsende mannen boven de 70 drijven die aantallen op. En zo ver ik weet zie ik die veel minder appen dan 50minners.

    Aan de andere kant zal handhaving niet verder komen dan de sporadische handhaving op snorfietsgebruik in onze snorfietsvrije binnenstad (Alkmaar). 1x per jaar doen ze daar iets aan en binnen 10 minuten weet iederen snorscootermalloot die plek te mijden.

    1. Een appeltje eten of een redbulletje opentrekken kan nagenoeg iedereen zonder er over te hoeven nadenken. De mate van afleiding zal dan ook minimaal zijn. Ik zie dit ook duidelijk als een verschil met een applicatie op je telefoon bedienen (bijv. een bericht intikken of een lokatie opzoeken)

      Interessant statement over de demographics van slachtoffers. Heb je daar wat meer informatie over? Een linkje naar deze statistieken zou denk ik voor iedereen die meeleest in deze thread een handig middel kunnen zijn om een eventuele mening bij te stellen.

      1. Ik kan die statistieken wel beamen maar heb hier op de telefoon ook zo niet een linkje bij de hand. Komt uit berichtgeving van een tijdje terug dat het aantal fietsslachtoffers voor het eerst sinds jaaaaren weer steeg, maar bij nader onderzoek bleek het vooral eenzijdige ongevallen met ouderen te zijn. Het aantal aanrijdingen door fietsers blijft echt verwaarloosbaar klein als je het vergelijkt met automobilisten.

        Daarnaast wil ik alvast waarschuwen voor toekomstige statistieken over aantallen boetes: op de fiets ben je veel zichtbaarder aan het appen dan in de auto, dus je kunt die twee aantallen niet zomaar vergelijken en een conclusie trekken over of fietsers dit meer overtreden dan automobilisten.

      2. Hieronder staat al dat het CBS o.m. fietsdoden per leeftijdsgroep en geslacht bijhoudt. Daar heb ik zelf wat grafieken van gemaakt: https://ximaar.wordpress.com/2018/04/25/apr-25-fietsonveiligheid/ Deze maakte ik al in 2012 https://ximaar.files.wordpress.com/2013/05/fietsdoden-vm2012.gif Dat beeld wijzigt niet erg. Zou het graag aanpassen naar het aantal afgelegde kilometers per persoon. Dan wordt de grafiek nog extremer. Heb wel een ruw inzicht daarin, maar geen onderscheid tussen bijvoorbeeld mannen en vrouwen.

  4. Ik vind dit echt stupide, de meeste ongelukken gebeuren onder oude mensen, ik bel al mijn hele leven op de fiets en ik heb nog nooit een ongeluk of zelfs last ervan ervaren, het is op geen manier anders dan samen fietsen met iemand en met die praten. Het is niet alsof ik zit te appen op de snelweg. Maar nu als ik ff bel op de fiets kan ik dus al een boete verwachten… Ik vind het oprecht onnodig, een wet tegen appen of iets doen op je telefoon oke, maar hem bij je oor houden dan kijk je er toch niet eens op?

    1. “maar hem bij je oor houden dan kijk je er toch niet eens op?” Fietsen doe je met 2 handen, PUNT. hoe maak je een noodstop met die prul in je handen? Je bent net als de BMW-mafkezen die slalommen op de snelweg “ik kan rijden hoor, het zijn de trage oudjes”.

      1. Dank je voor de stereo type, mafkees ben ik al een tijdje niet genoemd, meestal is het BMW-aso.

        Ik heb mijn telefoon niet vast onder het fietsen omdat ik niet wil dat hij stuk valt. Daarom heb ik een BT headset en voicedial.

        Ik fiets echter vaak genoeg met geen enkele hand aan het stuur. Uiteraard niet bij druk verkeer, maar als ik dat op een lang recht stuk fietspad wil doen zie ik het probleem echt niet. Ik wil je ook wel een keer laten zien hoe je zonder handen een noodstop maakt, is niet heel moeilijk als je het een paar keer geoefend hebt.

        1. “maar als ik dat op een lang recht stuk fietspad wil doen zie ik het probleem echt niet.”

          Ik zie ook het probleem niet van door rood lopen op een weg met éénrichtingsverkeer als de weg leeg is, maar dat is net zo goed strafbaar. Laten we die boete dan ook maar afschaffen…….

        1. Nou, probeer het eens. De tweede hand heb je nodig om in positie te blijven zitten, om je evenwicht te houden, om de fiets recht te houden en om te voorkomen dat je niet alsnog op je plaat gaat als je je voeten op de grond zet als je gestopt bent.

  5. Er zal, zo vermoed ik, ook snel een conflict ontstaan met andere wetgeving. In een auto mag een agent zijn portofoon gewoon gebruiken, en een 27mc bakkie mag ook worden gebruikt. Dit ondanks het verbod op gebruik van de telefoon in die voertuigen. ( Art. 61a RVV en de toelichting daarop, 04-02-2002, in staatsblad 2002 67 , p.4 ) Het verschil wordt hem gemaakt in gesloten of openbare telecommunicatiediensten, de portofoon, 27mc bakkies, taxi mobilofoons etc. vallen hierbuiten, deze vallen dus niet onder de beperking van art. 61a RVV.

    Nu zijn er ook agenten op fietsen, deze zullen ook een portofoon mogen/moeten kunnen gebruiken. Mag ik dan ook een bakkie gebruiken, of een portofoon, op de fiets? Deze uitzondering is, bij mijn weten, niet aangepast/toegevoegd voor deze nieuwste aanpassing in de wet.

      1. Beste Arnoud, Ik weet niet helemaal zeker of je opmerking cynisch is bedoeld? In principe moet de politie zich aan alle verkeersregels/wetten houden. Om begrijpelijke redenen zijn hier uitzonderingen voor vast gelegd binnen de wet. Vandaar dat ik het e.e.a opmerkelijk vind, het gebrek aan aanvullende regels om dit in deze ook als uitzondering vast te stellen.

  6. Het geldt ook voor paardrijders, maar ik weet niet zeker over steppende appers onder het verbod vallen.

    @Arnoud, hoe is het verbod uit artikel 61a RVV van toepassing op ruiters? Ruiters vallen wel onder weggebruikers, maar in het artikel wordt een subset daarvan genoemd:

    Het is degene die een motorvoertuig, bromfiets, snorfiets of gehandicaptenvoertuig dat is uitgerust met een motor bestuurt verboden tijdens het rijden een mobiele telefoon vast te houden. Onder een mobiele telefoon wordt verstaan een apparaat dat bestemd is voor het gebruik van mobiele openbare telecommunicatiediensten.
    Een step valt hier volgens mij alleen onder als die gemotoriseerd is.

    1. De tweede quote is de oude tekst van het artikel, er staat nu:

      Het is degene die een voertuig bestuurt verboden tijdens het rijden een mobiel elektronisch apparaat dat gebruikt kan worden voor communicatie of informatieverwerking vast te houden.
      Het verbod geldt voor bestuurders van voertuigen en derhalve niet voor ruiters. Een paard is geen voertuig. Om die reden denk ik dat zowel de ruiter als het paard tijdens de draf een mobiel apparaat zouden mogen gebruiken.

            1. Toch nog even terugkomend op de verwarring rond dit artikel: ik keek uiteraard ook even op 1 juli op wetten.overheid.nl op zoek naar de precieze formulering (een collega vroeg zich af of mp3-spelers ook onder het verbod vielen).

              Ik was wat teleurgesteld dat daar nog niet de nieuwe tekst van art 61a RVV stond. Als ik de headers goed interpreteer is de pagina pas op 4 juli bijgewerkt:

              <meta name=”dcterms:modified” content=”2019-07-04″ />

              Ik vind dat wel raar: het is toch al tijden bekend wanneer zo’n wijziging ingaat? En zeker als een wijziging zo in het nieuws is lijkt het me wel zo klant-, eh, burger-, eh, onderdaanvriendelijk om die op tijd te publiceren. 🙂

              1. Zou je een boete (van tussen 1-4 juli) kunnen aanvechten op basis hiervan? Hoe moet je de wet kennen als ze deze nog niet op de gebruikelijke plaats gepubliceerd hebben? Natuurlijk was de strekking al breed in het nieuws geweest, dus het is wat lastiger de giecheltoets te doorstaan.

                Maar als je dus wel bent beboet voor het gebruiken van een MP3-speler ipv een telefoon, dan zou ik nog wel kunnen zien hoe je dat kunt aanvechten, want het meeste nieuws had het toch versimpeld tot mobieltjes.

                1. Helaas, wetswijzigingen worden, zoals te doen gebruikelijk en verplicht, in de Staatscourant gepubliceerd. Als je wilt weten wat er wijzigt (of de tekst van een nieuwe wet wilt weten), moet je daar kijken. Op 28 juni 2019 is keurig de wijziging van art 61a gepubliceerd: link. En zeker als bekend mag worden verondersteld dat er een wijziging op handen is, kom je niet weg met een verwijzing naar een nog niet bijgewerkte pagina op wetten.overheid.nl.

    1. Er zijn aparte regels waar een elektronisch apparaat zoals een walkman, en een auto (zoals een volledig elektrische auto) aan moet voldoen. Zo mag er in een walkman geen loodhoudende soldeer gebruikt worden, terwijl voor de auto een maximale hoeveelheid lood voor de gehele auto geld, ongeacht hoe het gebruikt wordt. (En tellen lood-accu’s niet mee want weer aparte productcategorie).

      Als je elektronische apparaat definieert als alles wat onder de laagspanningsrichtlijn valt neemt denk ik dat je weinig gaten meer overhoud. Hooguit dat je ook apparaten zoals een afzuigkap, krultang en wafelijzer niet meer mag bedienen op de fiets, terwijl die eigenlijk geen doel waren van deze regels. Maar auto’s vallen niet onder de laagspanningsrichlijn.

      1. Moderne auto’s zijn op zichzelf al geautomatiseerde werken in de zin van artikel 80sexies. Bijvoorbeeld, als de politie gegevens uit een auto wil uitlezen dan wordt via 126nba geleund op dit artikel. Ook de gegevensverwerking waar een bestuurder iets van merkt (lane assist, filewaarschuwingen, haptische feedback in stuur en pedalen) wijst hier op. Dus lijkt het verboden om als Tsl-rijder enzovoorts je wagen vast te houden.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.