Een curieus takedownverzoek op een foto van een aap

aap-foto-publiek-domein-hoor.jpgZit er auteursrecht op de foto hiernaast? Je zou zeggen van wel: leuke camerahoek, kleurspel, precies goede moment gekozen om af te drukken.

Alleen: de maker is in dit geval de afgebeelde aap die de camera had geleend (via) van fotograaf David Slater. Het beest bleek geïntrigeerd door de reflectie van hemzelf in de lens, en drukte door zuiver toeval precies op het beste moment op het knopje.

Het nieuwtje werd opgepikt door Techdirt, dat zich verwonderd afvroeg waarom er op deze foto’s een copyrightnotice stond. Immers, een aap kan toch geen rechten bezitten?

Aardige discussie voor de vrijmibo, maar het wordt leuker: niet gehinderd door enige juridische kennis stuurde het fotoagentschap van Slater een takedownbevel:

These images are being used without David’s or our permission, therefore can I ask you remove these images from your site immediately.

Navragen hoe meneer Slater aan de auteursrechten zou zijn gekomen – een aap is niet handelingsbekwaam immers, dus hoe tekent hij die akte – leverde de volgende draaikontreactie op:

You have blatantly ‘lifted’ these photographs from somewhere – I presume the Daily Mail online. On the presumption that you do not like to encourage copyright theft (regardless of who owns it) then please remove the photographs.

Hier begrijpt iemand het auteursrecht niet. Er is geen eigenaar van deze foto, aangezien de aap geen rechten kan hebben en er geen enkele bemoeienis van Slater was bij het totstandkomen van de foto.

Maar zelfs als de aap het in opdracht van Slater handelende werktuig was (zeg maar een harige afstandsbediening), dan nog kan er geen sprake zijn van inbreuk. Het tonen van zo’n opmerkelijke foto is een vorm van beeldciteren, zeker wanneer je de foto ook nog eens als startpunt van een discussie neemt over auteursrechten.

Het gemak waarmee auteursrechtproponenten menen dat alles maar onder hun rechten moet vallen, en dat elk verweer een smoesje is van een vuile inbreukmaker, begint me steeds meer de keel uit te hangen. Maar dat wist u al.

Update (19/7): via Boek9 een vonnis over inbreuk op auteursrechten op luchtfoto’s.

De rechtbank stelt voorop dat Aerodata als de maker van de luchtfoto’s ingevolge artikel 1 Auteurswet het uitsluitend recht heeft die luchtfoto’s openbaar te maken en te verveelvoudigen. Anderen mogen dit niet dan met de voorafgaande toestemming van Aerodata.

Jammer dat niet betwist is of er wel auteursrechten op de foto’s zit. Immers een camera onder een vliegtuig hangen lijkt me niet creatief. Maar misschien hing er wel iemand uit het raam met een camera?

Arnoud