Tag: Joomla

Via Bert Boerland op Twitter las ik:

Bijzonder lachwekkend (tot tranen toe!) stukje over #opensource (#cms-en) en licenses. Microsoft deed dit truukje (“Fear, Uncertainty and Doubt) zo’n 10 jaar geleden nog, maar is op het rechte pad. Lang geleden dat ik zo’n tenenkrommend stuk over proprietary vs OSS stuk las

Het gaat om dit artikel van geslotensourcecmsmaker Plate (“Meer met multisites”). In de wereld van contentmanagementsystemen is opensource al lang ingeburgerd dacht ik altijd, met Joomla, WordPress en Drupal als bekendste voorbeelden. Maar zo lees ik dan hier “achter het gemak van open source schuilt namelijk een schimmige wereld van licentievoorwaarden.” Ik heb even gecheckt en het artikel is niet uit 2002 en per abuis opnieuw online gezet. Dus eh, wat krijgen we nou.

Toen open source nog een nieuw verschijnsel was in het zakelijk firmament (eind jaren negentig) ontstond meteen discussie over de bijbehorende licentievoorwaarden. Die waren namelijk nogal anders dan het gebruikelijke licentiegeweld: in tegenstelling tot veel moeten betalen en beperkte rechten krijgen zonder aansprakelijkheid voor fouten, stond in opensourcelicenties dat je niet hoefde te betalen, alles mocht maar dat je (althans soms) wel mee moest doen met de opensourcegedachte. Oh en er was geen aansprakelijkheid voor fouten.

Dat “mee moeten doen” gaf de nodige bedrijven juridische zorgen, want die hadden allemaal net tien jaar geleerd dat geld verdienen met softwarelicenties verkopen het grote ding was. En dan zou je dus die software, die broncode gewoon weggeven en anderen alles laten doen daarmee zonder vergoeding? Kon niet waar zijn. De ietwat principiële opstelling van de Free Software Foundation hielp ook niet echt; nadat een stel slimmeriken de zakelijke term “open source” erop plakten en webbrowser Netscape vrijgaven onder zo’n licentie werd het iets makkelijker maar de twijfels bleven.

Die zorg over geheimhouding van je waardevolle software zien we ook meteen in dit artikel terug:

Stel je daarbij voor dat als je een opdracht hebt gegeven om aanvullend maatwerk te laten ontwikkelen op een Joomla platform, waarin een belangrijk deel van een businessproces in is verwerkt, de kans bestaat dat dit maatwerk vrijgegeven moet worden door de ontwikkelaar.

Ik noem dit altijd de IP-reflex: we hebben een stukje software dat we van onszelf zien (en dat noemen we IP) en dús moet dat waardevol zijn en dus geheim gehouden worden. Voor juristen heel normaal, je leert namelijk dat rechten van iemand zijn, en dus te beschermen. Maar de achterliggende zakelijke afweging – de onderliggende waardering – die blijft dan buiten beschouwing.

Zo ook hier: waarom is het waardevol om die businessprocesinformatie geheim te houden? Is het écht voordeliger voor het bedrijf om dat stukje software voor eeuwig in-house te houden, zelf te onderhouden en bij te werken? Wat voor superwaardevol bedrijfsproces heb je dan? Ik ben heel benieuwd.

Dit nog los van het juridische punt dat de GPL (want dat is de Joomla-licentie) helemaal niet eist dat als je maatwerk ontwikkelt, je dit vrij moet geven of terug moet leveren aan de Joomla community. De GPL zegt: wanneer jij maatwerk (voortbouwend op Joomla) levert aan een derde, dan moet die derde het maatwerk onder GPL kunnen gebruiken.

Maar in de meeste gevallen ga je een CMS helemaal niet aan derden leveren. Je installeert het CMS op je eigen server, voegt daar maatwerk aan toe en zet het ding aan. Er is dan geen situatie waarin de GPL enige eisen stelt. Wie een open source CMS inzet, hoeft zich nul zorgen te maken over het vrijgeven van enige maatwerkcode. Echt nul. Ik vind het echt kwalijk dat men anno 2020 nog steeds wat anders beweert.

Oh ja, inbreuk op rechten van derden. Dat zou zomaar kunnen, blijkt dat je Joomla in gebruik hebt en dat je de GPL schendt. Of dat je leverancier dat heeft gedaan. Dan krijg jij de claim. In theorie een probleem maar in de praktijk nog nooit voorgekomen, en ook iets waar je niet meteen een schádeclaim voor krijgt. In de opensourcegemeenschap is compliance het toverwoord: men eist dat je de licentie naleeft, maar naar de rechter voor een gebruiksverbod of schadevergoeding komt niet voor.

Een derde punt dat wordt aangedragen, is de beveiliging. Daar zou je niemand op aan kunnen spreken. En ja dat klopt, opensourcelicenties zeggen dat de makers nergens voor aansprakelijk zijn. Maar veel gesloten licenties zeggen dat ook (ik heb de Plate licentie niet gezien noch de SLA, dus ik weet niet hoe veel aansprakelijkheid zij aanvaarden voor securityfouten), dus in hoeverre dit uniek OSS aan te wrijven is?

Natuurlijk, met geslotensoftwareleveranciers kun je afspraken maken. En vooral: die kun je aansprakelijkheid en een vrijwaring opdringen, dus dan is het geregeld. Dat is de juridische mindset, wij zijn eigenlijk een soort tovenaars: zeg hoe het moet zijn, laat een handtekening zetten en bracchiabindo, we hebben het geregeld.

Ik sprak ooit een inkoper van IBM die bij leveranciers altijd vroeg om volledige aansprakelijkheid en een onbeperkte vrijwaring. Toen ik zei dat hij dat niet kreeg van mijn klant, was zijn reactie “mooi, want wie dat geeft die vertrouw ik voor geen cent”. Want leuk en aardig dat het op papier staat, maar wat is dat papier waard? Kan deze leverancier die kwaliteit leveren, heeft hij de expertise om de veiligheid echt goed op te lossen? Ja, het is hun product dus dan zullen ze het echt snappen. Precies, dat zeiden ze bij Zoom ook.

En dan de uitsmijter: “Het gebruik van closed source software maakt een organisatie minder kwetsbaar voor claims van buitenaf.” Dat is niet mijn ervaring, als je in de rechtspraak kijkt dan zie je eigenlijk alleen zaken tussen closedsourceleveranciers over inbreuk op elkaars licenties of rechten. Opensourcepartijen die procederen, dat komt gewoon niet voor.

Maar ach, leuk he weer eens terug naar hoe men vorig decennium dacht?

Arnoud