Grote YouTube-kanalen moeten vanaf september Kijkwijzer hanteren

Nederlandse YouTube-kanalen met veel abonnees moeten vanaf september de Kijkwijzer hanteren, en leeftijdsaanduidingen en adviespictogrammen tonen. Dat meldde Tweakers onlangs. Wie niet meewerkt aan de Kijkwijzer, loopt het risico op boetes. Dit is het gevolg van Europese Richtlijn 2018/1808 die de Mediawet wijzigt, waardoor diensten als Youtube aangemerkt worden als ‘mediadienst op aanvraag’ en daarmee onder de Mediawet vallen. Waarmee dus meteen de vraag ontstaat wie zich dan aan die wet moet houden, is dat iedere vlogger, of alleen de grote jongens/meisjes met hun dikverdienende kanalen?

Het grote probleem bij diensten als Youtube is dat het in feite een tweetrapsraket is, in tegenstelling tot ‘gewone’ televisie. Daar is er een zenderbeheerder die programma’s kiest, en daarmee is er één partij die je kunt aanspreken op compliance-items als de Kijkwijzer of het niet uitzenden van voor minderjarigen ongeschikte dingen voor acht uur ’s avonds.

Bij Youtube werkt dat niet echt, omdat iedereen daar zelf kiest wat hij of zij uploadt. (Oh wacht even, zegt nu menig IT-er, dus als de televisie de zendercoördinator ontslaat en iedereen zijn eigen filmpjes laat uitzenden dan vallen ze ook buiten de Mediawet? Eh ja soort van, in ieder geval als je als toezichthouder dat tien jaar laat gaan onder het motto “het is maar internet” en dan merkt dat die bak met bagger-video’s zo groot is dat het niet meer te handhaven is. Sorry, mijn cynisme schoot even naar boven.)

Men lijkt er nu – na ook stevig onderhandelen met Google – uit te zijn dat wat Youtube doet, in principe wél onder de Mediawet gaat vallen. Althans, voor wie eigenlijk gewoon een eenmanstelevisiezender is. De grote commercieel ingestelde videomakers dus, niet de ‘hobbyisten’ zoals dat dan gelijk wat neerbuigend heet. Het Commissariaat heeft vooralsnog geen specifiekere richtsnoeren uitgevaardigd, dus ik zou voor nu aannemen dat als ik de inkomsten bij Youtube moet opgeven als inkomsten uit werk / overige arbeid bij de belastingdienst, of als ik bij de KVK ingeschreven sta, dat ik dan hier tegenaan loop.

Oh ja, en naast de Kijkwijzer is het dan ook wettelijk verplicht om te melden dat je kanaal reclame of productplaatsing bevat. Dat is nu eigenlijk alleen een aanbeveling uit de Reclamecode, die geen wet is.

Het wetsvoorstel ligt nu nog bij de Tweede Kamer, maar omdat we bij Richtlijnen als deze weinig te zeggen hebben, is er geen reden om te denken dat er dingen heel erg anders gaan worden tot aan de deadline.

Arnoud

Britse Kijkwijzer niet rechtsgeldig, want nooit aangemeld bij Europese Commissie

pacman-spelletjes-gewelddadig.pngDe Britse Video Recordings Act uit 1984 tegen gewelddadige games blijkt ongeldig, meldde Tweakers gisteren. Deze wet blijkt nooit bij de Europese Commissie te zijn aangemeld en is daarom formeel nooit in werking getreden. Of zoiets. Want sinds wanneer moet je als EU-lidstaat een wet aanmelden bij de Europese Commissie voordat deze rechtsgeldig is in jouw land?

Zo’n regel is er niet. Een land kan zijn eigen wetten aannemen, en zolang die niet in strijd zijn met het EU-recht, hoeft men verder niets te doen. Is de wet wel in strijd met EU-recht, dan hoor je dat vanzelf van de Europese rechter. Of misschien wel van je eigen rechter, als ze goed opletten.

Maar soms blijkt dat toch anders te liggen. Een slimme Slashdotter wees erop dat het hier om Richtlijn 83/189/EG gaat. Deze schrijft voor dat wanneer een EU-lidstaat standaarden wettelijk verplicht wil stellen, men de Commissie hiervan zo snel mogelijk op de hoogte moet stellen.

En dat is wat er hier fout ging. De Video Recordings Act bevat namelijk een standaard: de labeltjes “universal”, “parental guidance” en diverse leeftijdscategorieën die wij ook kennen met de Kijkwijzer. Ook zulke standaards moeten worden aangemeld, en dat is dus wat de Britten vergeten zijn.

Men is nu van plan om zo snel mogelijk reparatiewetgeving in te voeren. In de tussentijd hebben alle winkeliers toegezegd vrijwillig de leeftijdsgrenzen toch te handhaven. Opvallend is nog wel dat alle strafvervolging wordt stopgezet tegen mensen die nu voor de rechter staan vanwege schending van deze wet, maar mensen die reeds veroordeeld zijn, blijven gewoon zitten. Dat begrijp ik niet: een wet is rechtsgeldig of hij is het niet, en als hij het niet is dan kun je er niet onder veroordeeld worden.

Arnoud