Al eerder gemeld, maar nu is het definitief: de nieuwe open source licentie voor open en vrije databanken. Databanken bevatten vooral feitelijke data, en er komt zelden creativiteit aan te pas. Bestaande open source licenties zijn eigenlijk vooral bedoeld voor software, en ook de Creative Commons-licenties passen niet goed bij databanken. Vandaar deze nieuwe licentie.
De licentie noemt expliciet drie rechten: auteursrecht, databankenrecht en het recht op toegang tot de databank. Recht op toegang? Ja, wie een database publiceert, of algemener gezegd wie een dienst aanbiedt met een server, kan op grond van zijn eigendomsrecht op die server regels stellen over het gebruik van die dienst. Daar hoef je uiteindelijk helemaal geen intellectueel eigendomsrecht voor te hebben. Slim gevonden dus.
Ik heb al een paar keer (deel 1, deel 2, deel 3) aandacht besteed aan de vraag hoe het zit met afgeleide werken, kaarten die gemaakt worden op basis van de OpenStreetmap-databank. Ik kom volgende week met deel 4 trouwens, beloofd.
De ODBL is speciaal geschreven voor dit soort situaties. De definities bevatten de term “Produced Work”, en die luidt als volgt:
a work (such as an image, audiovisual material, text, or sounds) resulting from using the whole or a Substantial part of the Contents (via a search or other query) from this Database, a Derivative Database, or this Database as part of a Collective Database.
En het is natuurlijk de bedoeling dat zo’n Produced Work net zo vrij beschikbaar is als de oorspronkelijke brondatabase. Vandaar:
If You Publicly Use a Derivative Database or a Produced Work from a Derivative Database, You must also offer to recipients of the Derivative Database or Produced Work a copy in a machine readable form of:Onder “Use” wordt dan weer verstaan “alles wat normaal onder auteursrecht of databankenrecht valt, maar in ieder geval kopiëren, verspreiden, openbaar maken etcetera”. En “publicly” wil hier zeggen “naar personen die niet voor jou werken”.a. The entire Derivative Database; or<br/> b. A file containing all of the alterations made to the Database or the method of making the alterations to the Database (such as an algorithm), including any additional Contents, that make up all the differences between the Database and the Derivative Database.
Kort gezegd: wie een kaart maakt van een ODBL-databank, en deze kaart online aanbiedt aan het publiek, moet de databank erbij doen inclusief alle wijzigingen die hij op de databank heeft doorgevoerd.
En dat geldt zelfs als blijkt dat je helemaal geen recht hebt op grond van je auteurs- of databankenrecht om zoiets te eisen: het is immers een gebruiksvoorwaarde om toegang te krijgen tot de site. Op zich is dat slim bedacht, hoewel ik me afvraag in hoeverre dat ook echt werkt. Tegenover de persoon die dit accepteert en de site bezoekt lijkt het me wel rechtsgeldig. Die gaat het contract aan, en kan daar in principe aan gehouden worden. Uit het XS4All/Ab.Fab-arrest van de Hoge Raad blijkt dat je als eigenaar van een site in principe elke voorwaarde aan het gebruik mag stellen die je wilt. Maar tegenover derden? Dat kan nog een hele interessante worden.
Arnoud
Als ik het goed begrijp (correct me if I’m wrong) gaat het over 1 database. Dus als je een site maakt die gedeeltelijk wordt opgebouwd rond een ODBL-gelicensieerde database, maar waar je vanuit een 2de database (niet-ODBL) on-the-fly informatie ophaalt, geldt niet de eis dat je die 2de database ook beschikbaar moet maken? Voorbeeld: een file-informatie site met kaartmateriaal van OpenStreetMap, gecombineerd met verkeersinformatie gekocht van Rijkswaterstaat oid.
Die tweede database is geen Derivative Database van de eerste, want ze bestonden onafhankelijk naast elkaar. Het resultaat (de site) is wel een Produced Work, maar dit verplicht je alleen tot het publiceren van de eerste (ODBL) database.
Het wordt wel spannend nu de week is aangebroken waarin deel 4 over OpenStreetmap komt…. 😉
Met betrekking tot het contract en de voorwaarden daarvan tegenover derden lees ik in het OpenGeoData blog dat een contract de enige manier is om toegang in de vs te regelen. In de eu gaan ze er vanuit dat het databankenrecht van toepassing is, en wordt het dus op die manier geregeld. En als ik de problemen die de 6pp postcodedatabase had goed herinner, zijn toch ook gegevens beschermd die via een omweg uit een met databankenrecht beschermde databank komen?