Blogdialoog met Future of Copyright: de toekomst van het auteursrecht

Auteursrechtenblog Futureofcopyright en ik gaan de komende tijd in dialoog over de toekomst van het auteursrecht. Elke zaterdag vind je hier of bij Future of Copyright een nieuwe post in de serie. We reageren op elkaars stellingen en hopen met een inhoudelijke discussie verder te komen in complexe auteursrechtelijke vraagstukken.

FOC neemt vandaag de aftrap, en mijn antwoord lezen jullie volgende week hier.

De maker beslist

Dat is volgens ons het uitgangspunt van het auteursrecht. Wie bloed, zweet, tranen of venture capital investeert in de totstandkoming en ontwikkeling van een creatief werk, moet zelf kunnen beslissen wat er met zijn creatie gebeurt.

Lees verder bij Future of Copyright.

En reageer daarna daar en/of hier want zij zijn met een team en ik blog alleen 🙂

Arnoud

52 reacties

  1. Verkeerd uitgangspunt. Vermoed dat Arnoud Engelfriet dit wel weet. Het gaat om de discussie. Dus er wordt een prikkelende stelling geleverd.

    Het is niet waar. Uitputting is ook al besproken hier. Wie bloed, zweet, tranen of venture capital investeert in de totstandkoming en ontwikkeling van een creatief werk, moet zelf maar bekijken hoe het terugverdiend wordt. Dat geldt ook voor niet creatief werk. Niet valt in te zien waarom creatieven daarin anders behandeld horen te worden dan niet creatieven. Dat is discriminatie op grond van ‘een andere status’ zoals bedoeld in art 10 EVRM.

    Het uitgangspunt is dat makers een redelijke vergoeding krijgen, dat kan ook nihil zijn. De wetgever heeft er voor gekozen een heleboel handelingen auteursrechtelijk onbelast te laten. Zoals de thuiskopie. Er kan genuanceerd worden voor wat betreft exclusieve werken. De werken met waarachtig culturele waarde. Producten van de entertainment industrie zijn door de wetgever niet waardevol geacht om makers auteursrechtelijk een absoluut recht te vergunnen.

  2. Mijn insteek op de kwestie is dat “de maker beslist” de basis is waarop het huidige auteursrecht steunt, maar dat het niet het uitgangspunt van het auteursrecht is. De schrijvers maken leggen zoals velen de link met fysieke objecten (iets dat je maakt is van jou). Maar die analogie gaat mank, omdat een auteur door kopi?ren van een werk opzich geen nadeel ondervindt, terwijl anderen door het monopolie van de auteur wel nadeel ondervinden dat zij niet kunnen kopi?ren.

    Het uitgangspunt van het auteursrecht is anders: De gedachte is dat als de maatschappij auteurs het privil?ge op kopi?ren en openbaarmaken geeft, dat dat een prikkel is voor auteurs om creatieve werken te gaan maken, immers, van dat kopi?ren kunnen zij een leuk zakcentje verdienen. Zolang die prikkel goed werkt, en dat wil zeggen, de maatschappij heeft baat bij de werken die gemaakt worden, en auteurs worden daadwerkelijk geprikkeld, is het goed dat er auteursrecht is.

    Er zijn elementen in het auteursrecht die averechts werken, bijvoorbeeld de lange duur. Vanuit de visie van het artikel is die terecht (ook na tientallen jaren is het nog iets dat de auteur gemaakt heeft), maar als je de prikkel tot creativiteit als uitgangspunt neemt, dan kom je tot een heel andere conclusie: Niemand zal creatieve werken gaan maken zodat zijn kleinkinderen nog auteursrechten kunnen innen. Vanuit dat oogpunt is de lange duur van het auteursrecht totaal krankzinnig.

    De sleutel tot een beter auteursrecht zit hem in het toetsen van de huidige wetten aan het uitgangspunt: Welke wettelijke prikkel is nodig om auteurs tot creativiteit aan te zetten?

  3. Het kan toch niet erg moeilijk zijn om hierom met een overtuigend tegenbetoog op te reageren?

    Mij valt op dat FOC er een angstige conservatieve houding op nahoud. Ze willen geen liberale veranderingen, want dat houdt onzekerheid in. Het vertrouwen in het eigen product is kennelijk zo laag dat men denkt dat artiesten er massaal de brui aangeven wanneer er geen ingrijpende inbreuken op de privacy worden gepleegd. Angst dus, maar angst is een slechte raadgever.

    Bij de geschiedenisles laat men steken vallen. De wetgever heeft de auteurswet niet ingevoerd omdat ze auteurs zo zielig vond dat er voor hen een uitzonderingspositie moest worden gecre?erd, maar omdat ze dacht dat het volk wilde aanmoedigde om kennis tot zich te nemen door auteurs te prikkelen om meer werken te produceren. Dit was dan ook verwerkt in de subtitel van het statuut van Anne. De auteurswet is dus ingevoerd vanwege het algemeen belang, niet vanwege het individuele egocentrische belang van auteurs.

    Voor de invoering van het auteursrecht was er het kopijrecht. Ook dit recht was niet ingevoerd om het doom scenario van FOC, dat artiesten en investeerders er anders niet aan zouden willen, te voorkomen. Nee, dit recht was ingevoerd door de overheid om controle te krijgen op welke informatie er gepubliceerd werd: de overheid streefde censuur na.

    Tot slot, in de tijd van de Romeinen waren er geen auteursrechten, geen kopijrecht, maar wel een bloeiende boekenhandel. Dit ondanks het feit dat auteurs niet voor hun werk betaald werden. Dergelijke doom scenario’s zullen dus nooit werkelijkheid worden.

  4. @Dani?l(#2):

    Niemand zal creatieve werken gaan maken zodat zijn kleinkinderen nog auteursrechten kunnen innen. Vanuit dat oogpunt is de lange duur van het auteursrecht totaal krankzinnig.
    Daar kan ik het toch niet helemaal mee eens zijn. Zeventig jaar na de dood vind ik ook bijzonder lang, maar een bepaalde periode na de dood lijkt me toch wel te verdedigen. Er zijn genoeg mensen die tijdens hun leven iets opbouwen om aan hun kinderen en kleinkinderen na te laten.

    Verder zou het onmiddellijk wegvallen van het auteursrecht met de dood van de maker enorme zakelijke risico’s met zich meebrengen. Zeventig jaar is zoals gezegd erg lang, maar een bepaalde periode om investeringen te kunnen terugverdienen is gewoon nodig.

  5. @Alex(#3):

    Voor de invoering van het auteursrecht was er het kopijrecht. Ook dit recht was niet ingevoerd om het doom scenario van FOC, dat artiesten en investeerders er anders niet aan zouden willen, te voorkomen.
    Maar het voorkomen van dat doomscenario is toch exact het algemeen belang dat je eerder in je reactie noemt en dat volgens jou (en mij) door het auteursrecht wordt nagestreefd?

    Nee, dit recht was ingevoerd door de overheid om controle te krijgen op welke informatie er gepubliceerd werd: de overheid streefde censuur na.

    Bron?

    Het kopijrecht legde het “auteursrecht” bij de drukker, met wie de schrijver gelet op de stand van de techniek in die tijd sowieso een overeenkomst moest sluiten. Qua praktische uitwerking was er onder die omstandigheden weinig verschil met het moderne auteursrecht. De schrijver kon zelf met drukkers in onderhandeling treden en de voorwaarden stellen die hij wilde. Tegenwoordig kan een schrijver zelf publiceren en is het kopijrecht inderdaad volstrekt achterhaald. (Het geldt dan ook al lang niet meer.)

    Tot slot, in de tijd van de Romeinen waren er geen auteursrechten, geen kopijrecht, maar wel een bloeiende boekenhandel. Dit ondanks het feit dat auteurs niet voor hun werk betaald werden.

    Kun je nog eens uitleggen hoe die Romeinse schrijvers aan hun brood kwamen?

    Ik kan het je vertellen. Romeinse schrijvers waren: – rijkeluiszoontjes die niet hoefden te werken, of – schrijvers die door een Maecenas onderhouden werden.

    Willen wij terug naar een tijd waarin het schrijverschap is voorbehouden aan een kleine elite?

  6. @Piet: de bron voor Alex’ statement is de Licensing of the Press Act 1662, vroege Engelse kopijrechtwetgeving met als expliciet doel “preventing the frequent Abuses in printing seditious treasonable and unlicensed Bookes and Pamphlets”.

    De daarop volgende Statute of Anne zette als eerste de auteurs centraal in plaats van de drukkers, en introduceerde daarmee ook als eerste het algemeen belang (beschikbaar komen van boeken voor het publiek).

    Willen wij terug naar een tijd waarin het schrijverschap is voorbehouden aan een kleine elite?

    Wij willen graag vooruit naar een tijd waarin werken digitaal beschikbaar zijn en de markt (van verkopers van werken) zijn werk kan doen, in plaats van dat een kartel bovenop de rechten zit en elke innovatie blokkeert.

  7. Wij willen graag vooruit naar een tijd waarin werken digitaal beschikbaar zijn en de markt (van verkopers van werken) zijn werk kan doen, in plaats van dat een kartel bovenop de rechten zit en elke innovatie blokkeert.

    Daar is het mededingingsrecht voor bedoeld.

  8. @Piet:

    Er zijn genoeg mensen die tijdens hun leven iets opbouwen om aan hun kinderen en kleinkinderen na te laten.

    Dat wil ik niet ontkennen, desondanks kan ik niet anders concluderen dat de bescherming na de dood voor weinig auteurs een motivatie is om een boek te gaan schrijven en dus wel bijdraagt aan het maatschappelijk ongemak dat auteursrecht veroorzaakt, maar niet leidt tot meer boeken die ter beschikking van de maatschappij staan.

  9. @7, ik denk dat het wel leuk is om te beginnen met ???preventing the frequent Abuses in printing seditious treasonable and unlicensed Bookes and Pamphlets???, dan kun je naadloos overgaan naar persvrijheid. Om een goede discussie in “de pers” te bereiken is het nodig om commentaar te kunnen leveren op gepubliceerde stukken: zodra een auteur een artikel gepubliceerd heeft, zijn de meningen daarin rijp om met het fileermes te lijf te gaan; hoe kan dat beter dan door een paar citaten op de snijplank te leggen. In sommige gevallen kan het maatschappelijk nuttig zijn om materiaal te publiceren zonder toestemming van de maker, whistle-blowing. Voor een goede nieuwsgaring mag het auteursrecht niet te absoluut zijn.

    Waar het gaat om amusement: dat staat lager op de ranglijst van maatschappelijk belang. Hier is het vooral van belang dat zowel consument als producent tevreden zijn over de deal die ze sluiten. (Noem het kartel hier, dat aan beide kanten teleurstellingen verkoopt.) Actiever optreden van de overheid om zowel artiesten als consumenten beter te beschermen tegen de entertainmentindustrie. Dit betekent een zwakker economisch uitbatingsrecht.

    (Ik zie dat futureofcopyright de economische en morele rechten mengt in haar argument, het zou goed kunnen zijn om die met het fileermes los te prepareren.)

  10. @Mathfox: ondertussen is de grondslag van auteursrecht niet meer z? eenzijdig. Het is juist die mix van morele en economische argumenten die de discussie lastig maakt. Wil je de economische problemen aanpakken, dan krijg je het verwijt de morele rechten te willen opheffen (“onteigenen van mijn intellectueel eigendom!”).

    Mijn insteek zal denk ik worden dat intellectueel eigendom wezenlijk anders is dan fysiek eigendom, omdat de maatschappelijke rechtvaardiging ook ligt in het feit dat er werken op de markt moeten gaan komen. Wat jij doet met je achtertuin moet je zelf weten, maar mijn boek moet gewoon op de markt komen en niet alleen in mijn kluis liggen. En als de markt ebooks in EPUB eist, dan moet mijn boek in EPUB beschikbaar komen. Ik mag dan niet zeggen dat ik papier veel leuker vind en niet geloof in ebooks, daarmee rem ik de markt en de technologische innovatie.

    Waar ik nog niet uit ben, is hoe je dan omgaat met vergoedingen. Immers als een nieuwe marktontwikkeling lijkt te neigen naar gratis-met-advertenties, dan zal ik als auteur weinig geld meer krijgen. Wanneer moet je dat als auteur over je heen laten komen, en wanneer mag je zeggen “dit is geen markt meer maar gewoon gratis weggeven”. Oftewel: waarom moet mijn film wel via Hulu en Videoland.nl voor 3,99 te koop zijn en niet via Mininova voor nul euro met kans op advertentie-delen?

  11. Ik zou ook willen zeggen: Pas op iets af te doen als amusement, dus onbelangrijk.

    Cultuur is een belangrijke component in hoe wij over bepaalde zaken denken. Om een onafhankelijk denkend mens te worden neem je vanaf je jeugdige jaren vele cultuurwerken tot je. Dat loopt van leerboeken tot puur amusement, en daartussen zit heel veel in.

    Om een voorbeeld te noemen: Het sprookjesboek van de gebroeders Grimm. In twee eeuwen dat dat boek bestaat hebben honderden miljoen en misschien zelfs miljarden kinderen kennis genomen van Hans en Grietje, Doornroosje, Tafeltje Dekje en ontelbare andere verhalen. Die verhalen zijn voor kinderen amusement, maar leren kinderen ook belangrijke waarden over goed/fout, hebzucht, jaloersheid, en ga zo verder.

    In dat licht gezien kan ik niet puur zeggen dat het zuiver van belang is dat consument en producent tevreden zijn over de deal die ze sluiten. Het is van maatschappelijk belang dat burgers brede toegang hebben tot dit soort werken. Juist omdat het sprookjesboek van de gebroeders Grimm auteursrechtenvrij is kunnen er initiatieven onstaan zoals verfilmingen of bijvoorbeeld websites waarop de sprookjes te lezen zijn, om te zorgen dat ook de moderne jeugd er op eigentijdse wijze van kan genieten.

    Auteursrecht leidt dus enerzijds tot het produceren van werken, anderzijds belemmert het de toegang en doorontwikkeling van werken. Een goed auteursrecht brengt een balans in tussen beiden.

  12. @12: Ik denk dat het daarom heel goed is om een expliciete scheiding te maken tussen de morele rechten (die in het Europese auteursrecht niet overgedragen kunnen worden) en de economische rechten die wel verpatst kunnen worden. Als je die scheiding in het argument weet te maken, dan kan de discussie zicht toespitsen op “Wat is een goede morele deal?” en “Hoe zorgen we voor een goede financi?le afhandeling van de uitbating?” Zolang je die aspecten mengt, krijg je opmerkingen van auteurs als “Het is mijn boek!” waar het gaat om exempleren die door ex-lezers ter recycling worden aangeboden.

    “Betaald door advertenties”, klinkt als Spits, Story, Priv?… Ja, als je product voor ???4,99 niet verkoopt bij het Kruidvat, moet je aan andere kanalen en/of prijsstelling denken. Maar dit wordt een economische argument: Kan zich een voldoende vrije markt vormen binnen de beperkingen van het huidige Auteursrecht? Moet er een “conversierecht” komen waarbij handelaren kopie?n mogen maken (in een ander medium) tegen betaling van een vergoeding (dwanglicentie)? Is er eigenlijk al eens een economische analyse van de amusementsmarkt gemaakt? Mijn houtje-touwtje analyse: er is een beperkte hoeveelheid geld beschikbaar bij de consument voor besteding aan amusement. CD’s, DVD’s, spellen en online verkoopen moeten concurreren met alcohol (kroegbezoek), concerten, bioscoop en telefoonrekening. In deze concurrentiestrijd denkt de mediaindustrie te winnen door hun product voor de consument onaantrekkelijker te maken (DRM, BREIN trailers, …) en gewenste distributiemethoden (downloads) te frustreren. De industrie heeft een paar goede jaren gehad met LP->CD en VHS->DVD conversies, maar die tijd is nu voorbij.

  13. In mijn eerste bericht hier had ik al aangegeven dat de auteurswet nooit ingevoerd om iets te voorkomen, maar juist om iets te bereiken. Het doel van de auteurswet was om het volk aan te moedigen om kennis tot zich te nemen. Wordt dit doel vandaag de dag nog wel gehaald?

    Nu de tijden veranderd zijn, de techniek gevorderd is en de gewoontes van het volk hierop zijn aangepast zien auteurs een bedreiging in hun doelgroep. Toch worden ons ons doomsenario’s worden voorgehouden, waarbij aan deze veranderingen voorbij wordt gegaan. Zoals Piet dat in het laatste stuk van bericht #6 doet.

    In de tijd van het kopijrecht konden auteurs hun positie konden benutten om de voorwaarden te stellen die men wilde, aldus Piet. Maar in de tijd van technologische vooruitgang die auteurs meer kansen bied dan ooit, kunnen ze kennelijk niet meer voor zichzelf opkomen en daar moet de burger voor opdraaien.

    Willen we de rechten van burgers fors inperkingen of willen we een liberale marktwerking?

  14. Wij willen graag vooruit naar een tijd waarin werken digitaal beschikbaar zijn en de markt (van verkopers van werken) zijn werk kan doen, in plaats van dat een kartel bovenop de rechten zit en elke innovatie blokkeert.

    Het enige wat daarvoor gedaan hoeft te worden is het auteursrecht toepassen zoals het is. De wil die hier staat is het beoogde resultaat van nationale en internationale auteursrecht wetgeving. De EU richtlijnen leiden daartoe en het Nederlands auteursrecht. Toepassen van open source bij en tijdens creatie en in de productie van auteursrechtelijk beschermde werken, leidt autodidactisch tot inzicht in het bijpassende businessmodel in digitaal tijdperk.

    De idee dat het auteursrecht een absoluut recht is komt uit de koker van machtige auteursrecht monopolisten. Organisaties die de hele markt naar zich toe willen halen. Dat levert winst maximalisatie. Het auteursrecht dient niet ondernemers belangen ter verkrijging van winst maximalisatie. Het auteursrecht staat aan de zijde van de maker. Niet aan de zijde van auteursrechtenopkopers, monopolisten, speculanten of -criminelen. ATCA, de Anti-Counterfeiting overeenkomst die de wereld ondemocratisch opgelegd krijgt, is het zoveelste bewijs dat waarachtige vooruitgang alleen te boeken is wanneer het auteursrecht is afgeschaft.

  15. Ik wil niet direct reageren op de blogpost, maar wel in het algemeen wat gerelateerde zaken noemen. Ik lees regelmatig Duitse websites, daar komt ik wel eens relevante zaken tegen die net zo goed op nederland van toepassing kunnen zijn. Misschien interressant voor een van de komende weken.

    In Duitsland zenden commerciele zenders HDTV in het HD+ formaat uit. Dat werkt niet met bestaande HD apperatuur, de consument moet dus extra investeren. HD+ geven de zenders extra controle over de inhoud. Het vooruitspoelen bij opgenomen programma’s kan onmogelijk gemaakt worden (bijv. bij reclame). Bepaalde zendingen kunnen niet meer opgenomen worden, of dat opgenomen zendingen na een bepaalde tijd niet meer bekeken kunnen worden. Een informatievideo van tegenstanders is wegens auteursrechtenschending bij youtube gewist. (Maar door anderen al weer geupload). Bron: http://www.netzpolitik.org/2010/kampagnen-video-gegen-hd-auf-youtube-geloscht/

    Documenten die betrekking hebben over de Loveparade (waar 21 slachtoffers te betreuren waren) waren bij de redactie van een newssite terecht gekomen. Maar het werd door een rechter verboden die documenten te publiceren. Het stadsbestuur van Duisburg gaf aan dat het te maken had met persoonsgegevens en andere privacy gevoelige informatie die in de documenten stond. Maar in de rechtzaak werd databankenrecht als reden opgevoerd. Er was namelijk een advocatenkantoor erg druk geweest met het verzamelen en sorteren van die documenten. Inmiddels staan die documenten overigens op wikileaks. Bron: http://www.lawblog.de/index.php/archives/2010/08/20/gegen-die-stadt-duisburg-2/

    Peter Sunde (ja die van de piratebay) is initiatiefnemer van Flattr, een micropayment provider waarmee makkelijk contentaanbieders zoals bloggers een kleine donatie gedaan kan worden. Het is alleen mogelijk te betalen voor zaken die gratis zijn. Het lukt sommigen toch daar honderden euros per maand mee binnen te halen. Om een of andere reden slaat dit overigens tot nu toe vooral in Duitsland aan. Bron: http://blogs.ft.com/techblog/2010/07/pirate-bay-founder-aims-to-make-the-world-flattr/

    Nog een ander interessant feit. Van een boek dat in de VS $26 kost, krijgt de auteur gemiddeld nog geen $4. Bron: http://www.labnol.org/home/ebooks-vs-print-books/14344/

  16. Met het risico van het onderwerp af te dwalen toch een reactie op HD+:

    HD+ is geen formaat maar een certificaat. Technisch is de uitzendnorm binnen het HD+-platform een combinatie van Nagravision met CI+. De beperkingen die je opgelegd worden zijn een “feature” van CI+. CI+-apparatuur dient dan ook ten koste van alles vermeden te worden. Een wijze les in televisieland: Koop nooit en te nimmer een apparaat dat gecertificeerd is voor een bepaalde televisieaanbieder. Nooit. In Duitsland is het een HD+-certificaat, in Nederland is het “gecertificeerd voor Ziggo”.

    HD+ is overigens eenvoudig te pareren met een ontvanger die naar jou luistert i.p.v. de TV-aanbieder. Een Dreambox met Scam werkt prima in combinatie met een HD+-kaart, en dan kun je opnemen, vooruitspoelen, e.d. wat je wilt. Een andere optie is dat HD+ naast een CI+-module ook een gewone CI-module aanbiedt. Dat houden ze liever stil, maar de mogelijkheid is er. Bij gebruik daarvan heb je geen last van de CI+-beperkingen.

    Om terug op het onderwerp te komen: De consument moet dit soort maatregelen slikken in naam van het heilige intellectuele eigendomsrecht. Niet alleen erodeert het draagvlak voor auteursrecht op deze manier snel, dit soort excessen zijn een schoolvoorbeeld waarom het uitgangspunt dat “de auteur bepaalt” fout en onwenselijk is. Vanuit het correcte uitgangspunt werkt het auteursrecht hier averechts, want opnemen en het cultuurwerk tot je nemen als je er tijd voor hebt is, betekent dat je meer cultuur tot je kan nemen. Dat was nou precies waar het auteursrecht voor uitgevonden is.

  17. Wimmel en Dani?l, het is goed om eens na te gaan hoe die DRM-functies in de digitale media terechtgekomen zijn; het zijn niet de auteurs die erom vragen, nee het is de EI (uit BREIN) die ons dat levert. De EI “eist” dat… en de omroepen en ander verspreiders hebben maar te volgen. Klinkt dat als een vrije markt?

  18. @Arnoud(#9):

    Dat was niet het punt. Vervang ???kartel??? door ???klein groepje rechthebbenden??? en zet er eventueel bij ???dat geen prijsafspraken maakt of anderszins het mededingingsrecht schendt???.
    Dan is er ook geen probleem meer. Kwestie van wachten op mensen die wel willen innoveren of zelf in het gat in de markt springen.

    @Arnoud(#12):

    Wat jij doet met je achtertuin moet je zelf weten, maar mijn boek moet gewoon op de markt komen en niet alleen in mijn kluis liggen. En als de markt ebooks in EPUB eist, dan moet mijn boek in EPUB beschikbaar komen.
    Wie of wat let je?

    Ik mag dan niet zeggen dat ik papier veel leuker vind en niet geloof in ebooks, daarmee rem ik de markt en de technologische innovatie.

    Natuurlijk mag je dat wel zeggen. Op straffe van jezelf uit de markt werken. Moet je zelf weten.

  19. @Alex(#15):

    Toch worden ons ons doomsenario???s worden voorgehouden, waarbij aan deze veranderingen voorbij wordt gegaan. Zoals Piet dat in het laatste stuk van bericht #6 doet.
    Vertel nog eens over die Romeinse schrijvers. Wat waren dat voor jongens?

    Serieus, wat heb je in te brengen tegen dat laatste stuk van bericht #6?

    In de tijd van het kopijrecht konden auteurs hun positie konden benutten om de voorwaarden te stellen die men wilde, aldus Piet. Maar in de tijd van technologische vooruitgang die auteurs meer kansen bied dan ooit, kunnen ze kennelijk niet meer voor zichzelf opkomen en daar moet de burger voor opdraaien.

    Dat kunnen de auteurs dankzij het auteursrecht natuurlijk wel en dat moeten ze dan ook maar doen voor zover ze dat niet of niet optimaal doen. Niets let ze.

    Waar baseer je op dat ze dat “kennelijk” niet meer kunnen, en waar moet de burger voor opdraaien? Waar heb je het eigenlijk over?

  20. Een ander belangrijk punt (aangenomen dat veel makers zullen kiezen voor: niks mag zonder mijn expliciete toestemming, en die van mijn bankrekening) is het volgende.

    Er moet altijd een eindtermijn zitten, waarna anderen met je werk nieuwe zaken kunnen maken. Niemand maakt namelijk iets volledig origineels. De Beatles lieten zich inspireren door Chuck Berry, Disney door oude volksverhalen, de introtune van Harry Potter is een stuk 300 jaar oud klassiek, en iedereen maakt liedjes met dezelfde 4 akkoorden (http://www.youtube.com/watch?v=5pidokakU4I).

    Iedereen gebruikt zijn culturele bagage bij het creeeren van kunst, en zal die bagage dus ook op een gegeven moment vrij moeten geven voor anderen.

  21. De Beatles lieten zich inspireren door Chuck Berry, Disney door oude volksverhalen, de introtune van Harry Potter is een stuk 300 jaar oud klassiek, en iedereen maakt liedjes met dezelfde 4 akkoorden

    Op wellicht de introtune van Harry Potter na (geen idee hoe die gaat) kon dit allemaal zonder inbreuk op het auteursrecht. Zo’n blokkerend effect heeft het auteursrecht dus helemaal niet.

    Veel daadwerkelijk beperkende effecten van het auteursrecht worden opgeheven door wettelijke beperkingen op het auteursrecht (zoals bijv. het citaatrecht). Waar dat niet volstaat kan gedacht worden aan een uitbreiding van de wettelijke beperkingen.

    Verder lijkt het mij van groot belang om onderscheid te maken tussen “auteursrecht is slecht want het blokkeert andere makers” en “auteursrecht is slecht want ik wil alles mogen kopi?ren”. Merkwaardig genoeg zijn het vaak mensen uit de laatste categorie die argumenten uit de eerste categorie aanvoeren, vaak nog met de toevoeging dat wie zijn werk niet gratis wil weggeven het niet waard is om kunstenaar te worden genoemd.

  22. @Piet:

    Dan is er ook geen probleem meer. Kwestie van wachten op mensen die wel willen innoveren of zelf in het gat in de markt springen.
    Dat kan niet, want de rechthebbenden weigeren mij een licentie te geven om dat gat in de markt te vullen (Bittorrent-gebaseerde verkoop). Licentieweigering is onder normale omstandigheden geen marktmisbruik.

    Wat jij doet met je achtertuin moet je zelf weten, maar mijn boek moet gewoon op de markt komen en niet alleen in mijn kluis liggen. En als de markt ebooks in EPUB eist, dan moet mijn boek in EPUB beschikbaar komen.

    Wie of wat let je?

    De rechthebbenden op die boeken. De markt vraagt EPUB, dus alle boeken moeten EPUB. Maar driekwart van de boeken is er niet als EPUB, en als ik een site opzet waar dat kan, dan mag dat niet van het auteursrecht. Ik heb geen licenties van de rechthebbenden immers, en zij staan in hun recht door mij die niet te geven.

    De mededingingswet gaat uit van min of meer uitwisselbare producten (boeken, auto’s, computers) maar de auteurswet behandelt elk product als afzonderlijk uniek kunstwerk. Pas als de markt voor boeken verpest raakt, kun je via de NMa iets doen, maar een auteur die zijn boek niet als EPUB-formaat e-book op de markt brengt, verpest niet de gehele markt.

    Het is dus een andere afweging dan de mededingingswet maakt. Niet: gaat de markt stuk, zoals de mededingingswet. Maar eerder: willen we dat werken nu in dit formaat en via dit kanaal beschikbaar zijn?

    Tot nu toe is elk nieuw formaat en elk nieuw kanaal er gekomen ondanks en niet dankzij rechthebbenden. Van de pianola tot Bittorrent: noem mij 1 nieuw systeem waar rechthebbenden meteen enthousiast insprongen. Ik vind dat heel erg jammer.

  23. Op wellicht de introtune van Harry Potter na (geen idee hoe die gaat) kon dit allemaal zonder inbreuk op het auteursrecht. Zo???n blokkerend effect heeft het auteursrecht dus helemaal niet.

    Hmmm… Disney kon Assepoester verfilmen omdat daar geen auteursrecht op zat, maar op een verfilming van Arendsoog zal je nog minstens een kwart eeuw moeten wachten. Nu kan je wel proberen de rechthebbenden te achterhalen, maar dat is lastig en waarschijnlijk redelijk duur zodat het er waarschijnlijk niet van komt.

    Vertel nog eens over die Romeinse schrijvers. Wat waren dat voor jongens?

    Zoek het eens op op Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/GoudeneeuwvandeRomeinse_literatuur

    Lang niet allemaal de stereotype schrijvers waar je het over hebt. Maar moraal van het verhaal is dit: Zonder auteursrechtinkomsten is het lastig schrijver als enige bezigheid te hebben, je hebt immers inkomsten nodig, maar het leidt niet noodzakelijk tot gebrek aan boeken. De Romeinse literatuur was geraffineerd genoeg dat we ze nu, millenia later, nog steeds bestuderen.

    Een moderne analogie die je kunt maken is met openbronsoftware. Daar zit natuurlijk auteursrecht op, maar de auteurs ontvangen net als de Romeinse schrijvers geen geld voor het produceren van exemplaren. Dit programmeurs werken vaak bij een hardwareproducent, bij bedrijven die een gezamelijk belang hebben tot bepaalde software, bij bedrijven die support leveren op dit soort software, door wetenschappers, of door hobbyisten. Ondanks dat de software op zichzelf geen inkomsten oplevert, heeft de maatschappij toegang tot een gigantisch assortiment aan openbronsoftware, die goed genoeg is dat menig producent van traditionele software tegenwoordig moet oppassen dat hij de strijd ermee niet verliest.

    Het doemscenario dat er geen software (of boeken of films) zouden worden gemaakt als er geen auteursrecht zou zijn is onzin. Het is meer dat bepaalde inkomstenmodellen niet werken. Een softwarebedrijf dat 30 man in dienst neemt om een programma te maken in de wetenschap dat terug te kunnen verdienen met licenties heeft zonder auteursrechten een probleem. Even zo zou een schrijver die zo maar een boek begint te schrijven in de wetenschap er een inkomen aan over te houden van een koude kermis thuiskomen.

    Wie of wat let je?

    Waar kan ik Avatar als DivX-bestand aanschaffen? Dat is wat de markt eist, maar het enig aanbod dat er is, is van auteursrechtenschenders. Arnoud bedoelt volgens mij dat de auteur niet behoort te kunnen weigeren dat zijn werk als DivX-bestand aangeboden wordt zodra de markt erom vraagt, zodat een oorzaak van massaschendingen kan worden weggenomen.

  24. ‘De maker beslist’! Mee eens, totdat de maker besluit het product of de dienst te verkopen. Daarmee doet hij afstand van zijn creatie en is het vervolgens die koper die beslist. Dit principe werkt ook in het internet-tijdperk, en zou bij invoering tot veel meer duidelijkheid en geheel andere verdienmodellen leiden.

  25. Zonder meteen tot een oplossing te komen, hier een paar idee?n van mij:

    Het recht om als auteur genoemd te worden: dat lijkt mij redelijk: het is immers een kleine moeite, en het kan belangrijk zijn voor de reputatie en bekendheid van de auteur. Het is misschien wel beter om dit te formuleren als een verbod op het onterecht claimen van auteurschap. Er kunnen omstandigheden zijn waarin het noemen van welke auteur dan ook om praktische redenen onhaalbaar is. Het wel noemen van de juiste auteur, hoewel wenselijk, kan beter aan de etiquette over gelaten worden dan aan de wet. Ik zie dit trouwens in verband staan met het merkenrecht: wat mij betreft mag je ook niet zomaar beweren dat een ander de auteur is van een werk, als dat niet waar is. Het lijkt me redelijk dat iedereen een soort gratis merkenrecht heeft op zaken die jou als persoon identificeren, zoals je naam.

    Het recht op inkomsten uit een werk: bestaat wat mij betreft niet. Het is wel maatschappelijk wenselijk om auteurs te belonen voor hun prestatie, zodat mensen gestimuleerd worden tot het maken van creatieve werken, maar er bestaat niet zo iets als een moreel recht op inkomsten uit een werk, dus dit maatschappelijke belang mag afgewogen worden tegen andere belangen.

    Creaties en instanties van creaties Ik denk dat het onderscheid tussen creaties en instanties van creaties essentieel is.

    Instanties van creaties zijn bijna niet schaars. Een nieuwe instantie kan gemaakt worden door een bestaande instantie te kopi?ren, en hiervoor is slechts een data-drager en wat elektriciteit nodig (plus de originele instantie en wat apparatuur, maar die zijn herbruikbaar). In de praktijk is het tegenwoordig zo goedkoop dat er geen markt-economie voor nodig is: de meeste file sharing is meer een soort gift-economie.

    Creaties zelf zijn een stuk schaarser. Er is een behoorlijke hoeveelheid geld nodig voor het maken van een goede film of voor een goed software-product.

    De meeste kosten (en dus schaarste) zitten dus in de creaties, maar dat de meeste waarde zit in de instanties.

    Alternatieven voor het auteursrecht Ik denk dat we de volgende aanpak moeten volgen: 1) Vorm een beeld van hoe de wereld zou functioneren als het auteursrecht (en vergelijkbare rechten zoals het octrooirecht) afgeschaft zou worden 2) Bedenk of er een haalbaar systeem denkbaar is dat, alle aspecten in acht nemende, een verbetering is ten opzichte van de situatie in 1. Het bestaande auteursrecht is ??n van de mogelijkheden.

    Mijn post begint een beetje lang te worden, maar om een aanzet te geven voor stap 1: uiteraard zal het aantal instanties toenemen, en het aantal nieuwe creaties zal afnemen. De vraag is hoe veel. Er zijn business modellen die het auteursrecht niet nodig hebben om de inkomsten te verzamelen die nieuwe creaties mogelijk maken: denk bijvoorbeeld aan open source software, of aan alle creaties van voor de invoering van het auteursrecht.

  26. Waar kan ik Avatar als DivX-bestand aanschaffen? Dat is wat de markt eist, maar het enig aanbod dat er is, is van auteursrechtenschenders. Arnoud bedoelt volgens mij dat de auteur niet behoort te kunnen weigeren dat zijn werk als DivX-bestand aangeboden wordt zodra de markt erom vraagt, zodat een oorzaak van massaschendingen kan worden weggenomen.

    Flauwekul. Als de markt echt divx zou eisen dan zou men dat ook aanbieden. Wat blijkt is dat de markt voornamelijk eist dat de vidoebeelden gratis zijn en dat ze makkelijk illegaal verspreid kan worden en daarvoor is toevallig divx een populair formaat geworden (met name in de tijd dat de makes van divx nog makkelijk waren over hun codec).

    Inmiddels is divx allang voorbijgestreefd als codec en is het alleen in de illegale circuits nog populair.

    De echte markt (dus degene waar men legale video uitwisselt) eist nu eerder dat je h.264 gebruikt (zeker voor HD materiaal) en daar stellen de meeste video providers ook hun spullen in beschikbaar.

    Wat je nog wel ziet is dat er een niche markt is van audiofielen die alle muziek lossless willen hebben maar ook daar is gratis nu het devies en is er niet de indicatie dat als dergelijke extra kwaliteit ook echt geld zou kosten dat er dan een economisch haalbare markt overblijft.

  27. Flauwekul. Als de markt echt divx zou eisen dan zou men dat ook aanbieden.

    Daar hadden we het niet over. We hadden het erover of de rechthebbende het recht moet hebben publicatie in DivX te voorkomen. Er zijn overigens voorbeelden genoeg te verzinnen dat de markt DivX wil, maar die discussie wil ik niet voeren.

  28. Disney kon Assepoester verfilmen omdat daar geen auteursrecht op zat, maar op een verfilming van Arendsoog zal je nog minstens een kwart eeuw moeten wachten.

    Disney is een bedrijf dat veel sprookjes heeft verfilmd, daarna heeft gelobbied voor een bredere bescherming en daarin steeds haar zin heeft gekregen.

    Het doemscenario dat er geen software (of boeken of films) zouden worden gemaakt als er geen auteursrecht zou zijn is onzin. Het is meer dat bepaalde inkomstenmodellen niet werken. Een softwarebedrijf dat 30 man in dienst neemt om een programma te maken in de wetenschap dat terug te kunnen verdienen met licenties heeft zonder auteursrechten een probleem. Even zo zou een schrijver die zo maar een boek begint te schrijven in de wetenschap er een inkomen aan over te houden van een koude kermis thuiskomen.

    Bands die hun muziek weggeven zien waar hun fans zitten en kunnen zo met het grootste gemak uitverkochte concerten geven. Volgens de traditionele methode moet je eerst tig concerten geven voordat je er een keertje eentje geeft op een plek waar de fans zijn.

    Wat om een reden begint, gaat om een andere reden door. Auteursrechten hebben heel misschien een markt geschapen, maar die markt verdwijnt niet als auteursrechten verdwijnen.

  29. @Arnoud:

    Dat kan niet, want de rechthebbenden weigeren mij een licentie te geven om dat gat in de markt te vullen (Bittorrent-gebaseerde verkoop). Licentieweigering is onder normale omstandigheden geen marktmisbruik.
    Er zijn vast genoeg rechthebbenden die je w?l een licentie willen geven, als je tenminste een goed plan hebt.

    Is dat onverhoopt niet het geval, dan riekt dat naar kartelvorming. Het probleem dat je aankaart is gewoon mededingingsrechtelijk. In het auteursrecht kun je hier geen oplossing voor vinden, tenzij je wettelijk een vast businessmodel voorschrijft. Maar je hebt toch niet de hoogmoed om te beweren dat jij het beter weet dan alle rechthebbenden bij elkaar?

    “Wie of wat let je?” De rechthebbenden op die boeken.

    Jij bent rechthebbende op jouw boek, of anders heb je zitten slapen bij het zetten van je handtekening.

    Pas als de markt voor boeken verpest raakt, kun je via de NMa iets doen, maar een auteur die zijn boek niet als EPUB-formaat e-book op de markt brengt, verpest niet de gehele markt.

    Klopt. Ik zie niet in waarom alle boeken per se als e-book zouden moeten uitkomen. Laat de markt gewoon zijn gang gaan. Uitgevers kiezen vanzelf eieren voor hun geld.

    Maar eerder: willen we dat werken nu in dit formaat en via dit kanaal beschikbaar zijn?

    Dat willen we, maar dat betekent niet dat we anderen daartoe willen dwingen. Ik wil dat in ieder geval niet. Ik wil schrijvers die even geen zin hebben te schrijven ook niet dwingen om nog een extra boek te schrijven. Ik wil filmproducenten niet dwingen om iedere film in Nederland in de bioscoop uit te brengen, commercieel interessant of niet.

    In het leven kun je nu eenmaal niet alles krijgen wat je zou willen.

    Tot nu toe is elk nieuw formaat en elk nieuw kanaal er gekomen ondanks en niet dankzij rechthebbenden.

    En daarvoor is het nooit nodig geweest om het auteursrecht op zijn kop te zetten.

    Ik acht het trouwens heel goed mogelijk dat filesharing binnen bepaalde grenzen een nuttig katalyserend effect heeft. Maar dat effect houdt op waar die grenzen worden overschreden. Er moet uiteindelijk gewoon geld kunnen worden verdiend. Er is helemaal niets mis met geld verdienen met je werk. Geld is wat de maatschappij doet draaien. Het zorgt ervoor dat mensen zich uit eigenbelang nuttig proberen te maken voor anderen.

  30. En wat betreft de pianola:

    Contemporary music copyright laws, however, were ill-equipped to deal with the new format. The Berne Convention, for example, predated the invention of pianolas and therefore did not cover the reproduction of their music rolls. A clause of the convention ???exempting mechanical musical instruments from the range of the ordinary copyright law??? that had been inserted to exempt toy music boxes provided a loophole enabling printers to copy sheet music onto music rolls (Ord-Hume, 1984, p. 329).
    (bron)

    Geen wonder dat de rechthebbenden niet blij waren met de pianola! In ieder geval niet zolang die rechthebbenden geen bescherming genoten…

    Juist een (voldoende effectieve) bescherming is wat er nodig is om nieuwe distributiekanalen tot ontwikkeling te laten komen.

  31. @Dani?l(#25):

    “Vertel nog eens over die Romeinse schrijvers. Wat waren dat voor jongens?”

    Zoek het eens op op Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/GoudeneeuwvandeRomeinse_literatuur Ik lees daar:

    Kunstenaars konden rekenen op de gunst van mensen als Gaius Cilnius Maecenas.
    Dat wist ik al. En de meeste schrijvers uit het rijtje komen inderdaad uit een rijke familie.

    Een moderne analogie die je kunt maken is met openbronsoftware.

    Het mooie van software is dat de meeste soorten programma’s eigenlijk maar 1x hoeven te worden geprogrammeerd. Tot op zekere hoogte is er wereldwijd slechts behoefte aan 1 goed operating system (per klasse machines), 1 goede tekstverwerker, 1 goede spreadsheet, 1 goede browser, etc. Ik overdrijf natuurlijk (en ik vergeet voor het gemak dat smaken verschillen en dat er ook zoiets is als mode en hypes), maar het is duidelijk dat systeemsoftware en de meeste applicaties op dit punt niet te vergelijken zijn met films en boeken. “Ik heb al een boek” is een redelijk onzinnige uitspraak, maar “ik heb al een videoplayer” is dat allerminst.

    Toch zijn er wel degelijk pure consumptieprogramma’s: de meeste videogames worden hooguit een paar keer gespeeld en zijn dan niet meer interessant.

    Open source werkt goed voor de eerste (en belangrijkste) categorie van software, en niet voor de tweede categorie van pure consumptieprogramma’s. (Ik zeg niet dat open source in het geheel niet werkt voor games: het werkt wel voor games die je “eeuwig” kunt blijven (her)spelen.)

    Mijn punt is dat het voor zowel bedrijven als hobby?sten interessant is om bij te dragen aan de ontwikkeling van software in de eerste categorie. Zonder auteursrecht zal die software nog wel worden gemaakt. Videogames echter niet of nauwelijks (tenzij ze langs technische weg kunnen worden beschermd).

    Toch denk ik dat het auteursrecht ook voor de eerste categorie software wel degelijk nuttig is. Ten eerste staat het auteursrecht open source niet in de weg (en bevordert het zelfs open source via licenties als de GPL). Ten tweede zorgt het auteursrecht ervoor dat het de moeite waard is om nieuwe idee?n te implementeren en op de markt te brengen. Dat gratis beschikbare open source alternatieven innovatie aanjagen in commerci?le producten is alleen maar goed.

    @Corn?(#27):

    De meeste kosten (en dus schaarste) zitten dus in de creaties, maar dat de meeste waarde zit in de instanties.
    De meeste waarde zit wel degelijk in de creatie. Probeer maar eens het auteursrecht op een willekeurig boek te kopen. Ik wed dat een exemplaar van het boek, elektronisch of niet, heel wat goedkoper is.

    Doordat je voor een exemplaar of kopie van een werk meer betaalt dan alleen de kopieerkosten wordt het mogelijk om de zeer grote kosten van de creatie op een betaalbare manier te verdelen over alle afnemers van een exemplaar. Daar is niets mis mee, lijkt me. Het is niet anders dan het verdelen van de kosten van een concert over alle kopers van een kaartje.

  32. Er zijn vast genoeg rechthebbenden die je w?l een licentie willen geven, als je tenminste een goed plan hebt.

    Op het gebied van ebooks of digitale films lijkt er geen plan goed genoeg. Misschien dat het Jobs weer lukt met de ipad (net als met MP3 en iPod) maar wederom is het dan zijn stijfkoppigheid en niet de bereidwilligheid van de rechthebbenden.

    Nogmaals, weigeren een licentie te geven is geen marktmisbruik (Microsoft; vgl. Van Loon 2008) dus medediningsrechtelijk is dit heel lastig aan te pakken.

    Als je bedoelt dat ze onderlinge afspraken maken om niet te licentieren: dat is inderdaad eerder misbruik, maar a) dat is lastig aan te tonen en b) heb ik er niets aan als de helft me een licentie geeft, want dan heb ik een incompleet aanbod.

    Klopt. Ik zie niet in waarom alle boeken per se als e-book zouden moeten uitkomen. Laat de markt gewoon zijn gang gaan. Uitgevers kiezen vanzelf eieren voor hun geld.

    Dat jij dat niet inziet, wil nog niet zeggen dat het dus niet hoeft. E-books zijn een belangrijke technologische innovatie, die behoort niet te worden tegengehouden. (Kijk, ik kan ook een eigen inzicht tot waarheid verheffen.)

    Als je besluit dat zo’n nieuw model belangrijk is, dan moet je ook de markt ondersteunenn die dat model wil gaan uitrollen. En het is helaas lang niet altijd genoeg om te zeggen “laat de markt zijn werk doen”, want niet altijd werkt de markt.

    In het specifieke geval van auteursrechten zitten de rechten vaak bij partijen die er geen belang bij hebben dat nieuwe markten en publicatiemodellen open gaan. Zij zullen dus eerder de nieuwe markten tegenwerken dan graag licenties uitdelen.

    Ik wil filmproducenten niet dwingen om iedere film in Nederland in de bioscoop uit te brengen, commercieel interessant of niet.

    Ik vind het maatschappelijk onwenselijk dat films niet in Nederland beschikbaar zijn maar wel in de VS. Er is geen enkele reden waarom dat niet kan; de techniek voor verspreiding is eenvoudig genoeg.

    Of het per se in de bioscoop moet, weet ik niet, maar dat je zo’n film moet kunnen kijken staat voor mij vast. Er behoort een markt te zijn die dat mogelijk maakt, maar die is er niet.

    En daarvoor is het nooit nodig geweest om het auteursrecht op zijn kop te zetten.

    Het invoeren van verplichte licenties voor mechanische kopieen, BUMA/Stemra en dergelijke constructies vind jij geen “op zijn kop zetten”? Daar werd toch behoorlijk gehakt in het exclusieve recht van de makers. De videorecorder werd zelfs een sluipmoordenaar op het auteursrecht genoemd. Die legaliseren (Sony/Betamax) was toch wel een opmerkelijke gebeurtenis.

    Maar als je dat een gewone ontwikkeling vindt, dan zijn we er volgens mij: ik wil niet meer dan dat Mininova en collega’s een licentie kunnen halen bij Buma/Stemra en het nieuw op te richten equivalent voor video.

    Geen wonder dat de rechthebbenden niet blij waren met de pianola! In ieder geval niet zolang die rechthebbenden geen bescherming genoten???

    Je bron is wel wat vooringenomen met dat ‘loophole’. Citaatrecht is ook te zien als een loophole: waarom betalen mensen niet gewoon voor de zinnen die ze overnemen? Parodierecht idem.

    Auteursrecht is eigenlijk altijd een discussie over welke vormen van gebruik je vrijelijk toelaat (bv. citaatrecht), welke mogen mits tegen betaling (bv. thuiskopie) en voor welke toestemming nodig is (bv. ebookverkoop). Die keuze is niet alleen maar “wat wil de rechthebbende” maar heeft een belangrijke maatschappelijke component.

  33. Auteursrecht werkt per definitie marktverstorend omdat je de auteur een monopolie geeft. Als je het over marktwerking hebt, dan ontstaat automatisch de vraag hoe marktverstorend een dergelijk monopolie mag zijn. Als wij vinden dat dat monopolie niet zover mag gaan dat werken niet of niet in een bepaalde vorm ter beschikking komen, dan kan het monopolie dat de auteur heeft daarop ingeperkt worden.

  34. Arnoud,

    De inkomsten van entertainment industrie vertonen een stijgende lijn. Het enige moment waarop het de inkomsten dalen, is wanneer er een economische recessie heerst. Of het nu om de pianola, de radio of de videorecorder ging, het motto lijkt te zijn: ikke, ikke, ikke, en de gebruikers die kunnen stikken.

    Deze drie stappen industrie houd er een beleid om na: om eerst innovatie te negeren, dan te vervolgen en vervolgens te accepteren, omdat men wel moet. De laatste innovatie: is het internet. Bij de opkomst er van heeft de industrie het genegeerd. Toen mensen massaal werken gingen uitwisselen, werden de makers, de gebruiker en providers voor het gerecht gehaald. Alleen de acceptatie laat nog even op zich wachten.

    Gezien het verhaal van FOC, wil men in ruil voor de acceptatie dat de auteurswet opnieuw gunstiger wordt gemaakt voor de auteurs en ongunstiger voor de gebruikers. De thuiskopie moet er aan geloven want hun verwachting is dat hun handelsmodel anders geen kans van slagen heeft. En de privacy moet er aan geloven, want anders is het te lastig om mensen te vervolgen. En als we niet uitkijken moet de termijn straks ook weer omhoog want anders haalt men de investeringen er niet uit.

    De consument verliest haar recht privacy, beperkingen op het auteursrechten en krijgt er een slechter product voor terug. Om marktwerking een kans te geven moet er juist gesnoeid worden aan de regels die deze monopolie mogelijk maken.

  35. Ik wil filmproducenten niet dwingen om iedere film in Nederland in de bioscoop uit te brengen, commercieel interessant of niet.
    Ik vind het maatschappelijk onwenselijk dat films niet in Nederland beschikbaar zijn maar wel in de VS. Er is geen enkele reden waarom dat niet kan; de techniek voor verspreiding is eenvoudig genoeg.

    En waarom worden de uitzendrechten voor een WK voetbal in Europa op postzegelnivo (per land) verkocht en mag ik niet streamen van de BBC maar heeft de NOS hier een alleenrecht?

    Ik ben het hier eens met Arnoud, maar wil graag een stap verder gaan. Het Internet is een globaal netwerk, de netwerkmarkt opsplitsen in regio’s is kunstmatig (en niet af te dwingen zonder serieuze privacy-inbreuken). Een verspeidingsrecht via Internet zal een bedrijf moeten toestaan om werken wereldwijd te verspreiden. (Of de wet zet een schadevergoeding van 0 cent op verspreiden buiten licentiegebied.) Combineer met een dwanglicentie voor “distributie in electronische vorm van gepubiceerde werken en er kan zich een redelijk vrije markt vormen.

  36. De maker beslist, dat is volgens FOC het uitgangspunt van het auteursrecht. Dan volgt er een uitgebreide argumentatie die leidt tot de conclusie: “Er is een maatschappelijk signaal nodig dat file-sharing niet ok? is. Een downloadverbod kan dat signaal zijn. Pas in die context is er ook een goede kans dat nieuwe businessmodellen slagen.“.

    Feitelijk pleit FOC dus voor continuering van het huidige businessmodel, waarbij dat model zelfs nog wat verder in bescherming moet worden genomen door invoering van een downloadverbod.

    Maar hoe zich dat verhoudt met de stelling “De maker beslist” is mij niet duidelijk. Het is namelijk helemaal niet de maker die beslist. Tenminste niet als hij zijn werk wil exploiteren. Daar is geld voor nodig dat de meeste artiesten niet zelf hebben. Uiteindelijk is het dan ook simpelweg zo dat degene die in staat is en bereid is om voldoende geld te investeren, degene is die beslist.

    Ik denk dat de meest essenti?le vraag is: “Wil je de amusementsindustrie beschermen of wil je juist muziek als kunstuiting beschermen en stimuleren?”.

    Als ik de oorsprong van het auteursrecht juist interpreteer gaat het vooral om dat laatste.

    Het simpele feit dat nu nog vrijwel alle muziek wordt uitgegeven door platenlabels, wil nog niet zeggen dat als de platenlabels zouden verdwijnen, dat daarmee dan ook muziek als kunstvorm zou verdwijnen of zelfs maar verschralen. De platenlabels zijn uiteindelijk ook slechts productiebedrijven, de muziek zelf wordt niet door hen gemaakt.

    Een bedrijf dat zich niet aanpast aan veranderende omstandigheden is gedoemd om te verdwijnen. Dat geldt voor ieder bedrijf, dus waarom niet voor bedrijven in de amusementsindustrie? Tot nog toe hebben ze vooral kunnen overleven doordat er geen concurrentie is en verder doordat de overheden hebben meegeholpen aan het cre?ren van extra geldstromen zoals bijv. de thuisheffing op geluidsdragers e.d.

    Overigens, de enige reden waarom de amusementsindustrie dit soort van overheidssteun krijgt is omdat ze ons telkens dat doemscenario van verschraling van het (muziek)aanbod voorhouden. Alsof zij (de uitgevers dus) de enigen zouden zijn die de diversiteit van het aanbod waarborgen. In realiteit laten die labels zich echter leiden door de belofte van het rendement, dat heeft echt niets met ide?le keuzes te maken.

    De diversiteit komt uit de koker van de artiesten en dat blijft heus wel doorgaan. Het internet zorgt alleen voor een revolutie in de marketing-, productie- en distributie-keten. Sommigen zullen daaronder lijden, anderen zullen er juist van profiteren. Dat heet ondernemen.

  37. @Mathfox(#38):

    Ik ben het hier eens met Arnoud, maar wil graag een stap verder gaan. Het Internet is een globaal netwerk, de netwerkmarkt opsplitsen in regio???s is kunstmatig (en niet af te dwingen zonder serieuze privacy-inbreuken). Een verspeidingsrecht via Internet zal een bedrijf moeten toestaan om werken wereldwijd te verspreiden.
    Met die privacyinbreuken lijkt het mij wel mee te vallen.

    Een rechthebbende mag uiteraard via Internet wereldwijd verspreiden. Waarom dat niet altijd gebeurt lijkt me duidelijk: de BBC heeft vermoedelijk geen zin om veel geld te betalen voor een wereldwijde licentie en neemt daarom een meer beperkte licentie. Of misschien verleent de FIFA exclusieve licenties per land. Hoe dan ook is dit gewoon een zakelijke beslissing.

    Wat mij betreft mag je van mening zijn dat het recht om naar het WK-voetbal te kijken een onvervreemdbaar mensenrecht is, maar in het algemeen zie ik niet in waarom uitzendrechten niet het onderwerp mogen zijn van zakelijke onderhandelingen. Er zal toch geld moeten worden verdiend. En ik herhaal maar weer: er is helemaal niets mis aan geld verdienen met je werk. Geld is wat de maatschappij doet draaien. Het zorgt ervoor dat mensen zich uit eigenbelang nuttig proberen te maken voor anderen.

  38. @Dani?l(#36):

    Auteursrecht werkt per definitie marktverstorend omdat je de auteur een monopolie geeft.
    Auteursrecht is juist nodig om marktfalen tegen te gaan. De kosten van de creatie kunnen anders op een vrije markt niet worden terugverdiend.

    Het auteursrecht op een specifiek werk verhindert markttechnisch gezien dat anderen er commercieel mee aan de haal kunnen gaan zonder er zelf in te hebben ge?nvesteerd. Daar kan ik echt geen marktverstoring in zien.

  39. @Arnoud(#35):

    Maar als je dat een gewone ontwikkeling vindt, dan zijn we er volgens mij: ik wil niet meer dan dat Mininova en collega???s een licentie kunnen halen bij Buma/Stemra en het nieuw op te richten equivalent voor video.
    Kom dan eens met een uitgewerkt plan. De rechthebbenden zullen een vergoeding moeten krijgen voor deze dwanglicenties. Hoe wordt de hoogte van die vergoeding bepaalt en waar gaat het geld vandaan komen. Toch hopelijk niet als percentage van de opbrengsten van banner ads op mininova…

  40. @Piet #41,

    Auteursrecht is juist nodig om marktfalen tegen te gaan. De kosten van de creatie kunnen anders op een vrije markt niet worden terugverdiend. Het auteursrecht op een specifiek werk verhindert markttechnisch gezien dat anderen er commercieel mee aan de haal kunnen gaan zonder er zelf in te hebben ge?nvesteerd. Daar kan ik echt geen marktverstoring in zien.

    Daarmee zijn we precies bij het punt waar ik al eerder op duidde, nl. dat het auteursrecht gebruikt wordt door de bedrijven om (legaal) een monopoliepositie te verwerven waarmee ze een volledige markt van auteur tot consument onder controle kunnen houden. In gijzeling nemen is misschien een betere omschrijving.

    Per saldo bescherm je geen auteurs. Je beschermt bedrijven tegen “bedreigingen” van het internet. Tenminste dat is hoe de amusementsindustrie het internet beschouwt: een bedreiging en beslist geen opportunity. De bedrijven hebben dus helemaal geen behoefte om iets te veranderen, en evenmin een noodzaak zolang de wetgever hen in toenemende mate de helpende hand toesteekt.

    De andere kant van de medialle is dat initiatieven van artiesten die onder het juk van de industrie (uitgevers en rechtenorganisaties) uit willen komen, volop worden tegengewerkt door diezelfde amusementsindustrie, bang als ze zijn voor succesvolle alternatieven. Kijk in dat verband bijv. maar eens naar de manier waarop de industrie in de USA via SoundExchange ook grip krijgt op artiesten die helemaal niet bij hen (willen) zijn aangesloten.

    Niet alleen hebben de uitgevers in de amusementsindustrie het monopolie op de producties die zij uitgeven. Veel verontrustender is dat de amusementsindustrie langzaam maar zeker het monopolie aan het verwerven is op het uitgeven van amusementsproducten. En dat allemaal met steun van de wetgevers.

  41. Auteursrecht is juist nodig om marktfalen tegen te gaan. De kosten van de creatie kunnen anders op een vrije markt niet worden terugverdiend.

    In een ideale markt daalt de prijs van een produkt naar de prijs die exact gelijk is naar de produktiekosten van 1 exemplaar. In een dergelijke markt is geen ruimte voor investeringen en dat is ongewenst.

    Auteursrecht is ??n van de mechanismen die bestaan om te zorgen dat de prijs per exemplaar niet te snel daalt. Het doel is niet marktfalen aan te pakken, maar juist een te goed werkende markt aan te pakken.

    Zolang dat het het gewenste effect heeft is het prima. Maar zodra we merken dat de markt te ver verstoord raakt, bijvoorbeeld doordat nieuwe media bestreden i.p.v. verwelkomd worden, dan kan het inperken van de marktverstoring wel degelijk een optie zijn.

  42. Ik realiseer me dat ik dit eigenlijk niet mag zeggen van Piet, maar ik vind dat markt economische principes goed uitgelegd moeten worden.

    Een hogere prijs leid tot een hoger aanbod en een lagere vraag. De prijs waarvoor het aanbod gelijk is aan de vraag heet een evenwichtprijs. Martkwerking is het automatisch tot stand komen van deze evenwichtprijs. Deze prijs komt op een competitieve markt tot stand onder invloed van het handelen van kopers en verkoper.

    Van marktfalen is geen sprake wanneer de kosten van de creatie niet kunnen worden terug verdient. Van marktfalen spreken we wanneer de evenwichtprijs niet meer automatisch tot stand komt. Een verkoper kan vragen voor een product wat hij wil, indien hij de enigste is die het product verkoopt. Een hogere prijs zal dan wel leiden tot een lagere vraag, maar met een gelijke aanbod.

    Wanneer de maker van een werk het alleen recht zou hebben om te beslissen wat er mee gebeurt, dan is het gevolg dat er slechts ??n verkoper is. Dit heeft op zijn beurt het gevolg dat de evenwichtprijs niet meer automatisch tot stand komt en dus is er sprake van marktfalen.

  43. Wanneer de maker van een werk het alleen recht zou hebben om te beslissen wat er mee gebeurt, dan is het gevolg dat er slechts ??n verkoper is. Dit heeft op zijn beurt het gevolg dat de evenwichtprijs niet meer automatisch tot stand komt en dus is er sprake van marktfalen.

    Veelal zijn auteursrechtelijk beschermde werken voldoende substitueerbaar, zodat een alleenrecht van de maker niet automatisch leidt tot een falende prijsvorming. Wanneer (de erven van) de auteur Helman een mijns inziens te hoge prijs voor zijn boeken vragen kan ik besluiten om een boek van Willem Brakman te kopen.

  44. Klopt allemaal, maar laat het grootste probleem onbeschouwd: Als je een distributieplatform voor e-boeken op wilt zetten, dan kun je het niet maken om belangrijke auteurs niet te voeren. Omdat de rechthebbenden massaal tegenstribbelen (of met eurotekens in de ogen onrealistische bedragen vragen) mislukt zo’n initiatief op de koninklijke wijze. Met de beste wil van de wereld kan ik dat geen goed functionerende markt noemen.

    Wat er gebeurt: Degene met het innovatieve idee zorgt er dat maar voor dat de rechthebbenden maar niet betaald worden. D?t is de reden dat alle innovatie in de clandestiene platformen zit.

    Hervormingen op dit gebied zijn cruciaal om het auteursrecht te kunnen blijven hanteren. Ik doe een gooi in de richting van een oplossing op dit gebied: Maak de bescherming van een werk afhankelijk van de beschikbaarheid. Een werk dat breed beschikbaar is (op veel platformen in veel landen beschikbaar), krijgt veel bescherming, een werk dat beperkt beschikbaar is (op maar 1 medium in 1 land) krijgt weinig bescherming. Laat de auteur een afweging maken tussen veel bescherming en weinig exclusiviteit en weinig bescherming en veel exclusiviteit.

    Je zou het niveau van bescherming zowel in lengte als in verregaandheid flexibel kunnen maken.

  45. Dani?l, denk je dat Arnoud melding moet maken van de “lol” de Steve Jobs gehad heeft (of nog steeds heeft) met het onderhandelen over de voorwaarden voor de iTunes winkel voor ieder EU-land individueel…

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.