Wie klikt er op mijn knopjes?

| AE 4951 | Informatiemaatschappij | 42 reacties

ie-aagree-ezel“Dan moet je nu op ie aag-ree klikken”. Met die woorden legde het zoontje van een bevriende jurist ooit een vriendje uit hoe hij zich kon registreren bij een spelletje. Gelukkig was vader er nog net op tijd bij om deze rechtshandeling te verhinderen, maar de vraag “wat gebeurt er nu juridisch bij zo’n klik” bleef wel hangen. Wat te denken van een IT-er die onderhoud pleegt bij een klant en dan bij een gedownloade update op “ie aag-ree” moet klikken?

Met een druk op de knop “Ik ga akkoord” wordt een overeenkomst gesloten. Daarvoor is immers niet meer nodig dan dat iemand een aanbod doet (u mag dit, tegen deze voorwaarden) en een ander aangeeft daarmee akkoord te zijn. En klikken op een knop die zégt “Ik ga akkoord” lijkt mij een evidente manier om een akkoord aan te geven.

De vraag is dan, wíe heeft die overeenkomst gesloten. In principe is dat de persoon die klikt, maar afhankelijk van de situatie kan dat anders zijn. Een werknemer gaat bijvoorbeeld eigenlijk nooit in eigen naam akkoord met zulke licenties, als de software iets met het werk te maken heeft. Hij handelt dan namens de werkgever. Voor een ingehuurde IT-er geldt hetzelfde: als deel van de opdracht (redelijkerwijs) is dat hij die software moet installeren voor de klant, dan gaat hij dus namens de klant akkoord met die voorwaarden.

Natuurlijk kan een werkgever of opdrachtgever altijd achteraf zeggen dat hij dat niet gewild heeft, maar zo makkelijk komt hij er naar de leverancier niet onderuit. Als de ‘achterman’ (degene die nu ineens aan de licentie vastzit) de indruk heeft gewekt dat de werknemer/opdrachtnemer de licentie mócht sluiten in zijn naam, dan zit hij eraan vast. Ook als dat volgens de interne regels niet mocht. Verder is een werknemer eigenlijk nooit aansprakelijk voor wat hij doet, dus als werkgever gaan roepen dat je niet gebonden bent aan die licentie is onverstandig, want je erkent auteursrechten te schenden en je kunt de schadeclaim van de leverancier nergens op verhalen.

Freelance IT-ers die bang zijn toch claims te krijgen, kunnen iets als dit in hun algemene voorwaarden (je hébt toch algemene voorwaarden?) opnemen:

Leverancier is gerechtigd alle redelijkerwijs benodigde licenties af te sluiten uit naam van Opdrachtgever. Wanneer de voorwaarden gebruikelijk zijn en/of niet onderhandelbaar, zal Opdrachtgever hiertegen geen bezwaar maken.

Bij een kind ligt het iets lastiger, die installeert meestal niet namens zijn ouders die software maar wil dat zelf. Dat ligt juridisch lastig, want een kind kan niet zomaar zelfstandig rechtshandelingen (zoals akkoord gaan) verrichten. De ouders kunnen dat tegenhouden, tenzij het “gebruikelijk” is dat iemand van die leeftijd zulke rechtshandelingen verricht. Dus dan zou de vraag zijn, hoe normaal is het voor leeftijdsgenoten van dat zoontje om op “ie aag-ree” te klikken bij dat soort EULA’s?

Arnoud

Deel dit artikel

  1. Zeer herkenbaar, deze situatie. Wordt ik als gedetacheerd klikker ook geacht om de voorwaarden te lezen voordat de opdrachtgever er door mijn klik mee akkoord gaat? Dat ik mag klikken (of typen, want Unix), dat lijkt me wel, omdat mijn opdracht is om die software geïnstalleerd te krijgen.

  2. En nu bedenk ik me: enkele grote bedrijven laten in raamovereenkomsten met softwareleveranciers opnemen dat de EULA’s bij updates en downloads niet van kracht zijn. Dat vond ik altijd wel een slimme. Alles dat je downloadt of installeert moet via de raamovereenkomst en/of een inkooporder daaronder gelicentieerd zijn, en dan weten we allebei waar we aan toe zijn.

  3. Tja. Leuke discussie. Het roept bij mij toch de vraag op of (en hoe) een leverancier die achter de ‘ie aag ree’ knop een dienst/software verkoopt kan zien of de knopdrukker geen kind is. In mijn geval had ik eenmalig mijn CC gekoppeld aan het tablet van mijn zoontje om een spelletje te kopen. Vervolgens gaat die vrolijk allerlei andere games/ingame credits kopen omdat ondergetekende was vergeten om dit te ontkoppelen… Ik weet het: mijn fout maar in dit geval was de ‘ie aag ree’-drukker minderjarig dus is er dan wel sprake van een rechtsgeldige overeenkomst ? Kan ik dan ook mijn geld terugvorderen in zo’n geval ? Lijkt mij een flinke uitdaging…

    • Ik denk dat je geld kan terugeisen van de verkoper. Ik denk echter ook dat de creditcard-verstrekker maatregelen kan nemen omdat jij je niet aan de regels voor het gebruik van de pas hebt gehouden (deze pas is strict persoonlijk etc etc). Jij heb indirect de pas aan een derde gegeven, of hij heeft hem gestolen (maar dan verwachten ze vast een aangifte).

  4. Een andere variant… Mijn zus komt met haar kinderen op visite en vraagt of ze even achter mijn computer mag zitten. Op zich prima, want ik neem de kinderen mee op een uitje met mijn eigen kinderen. Ik kom vervolgens thuis en dan blijkt mijn zus bij diverse websites op “Agree” te hebben geklikt. En ja, ik zorgde ervoor dat ze een eigen account had op mijn computer met alleen User-rechten, maar toch is ze achter mijn computer akkoord gegaan met een aantal zaken. Ze gaat vervolgens weer naar huis. En ik verwijder haar account weer van mijn PC. Netjes opruimen, he… 🙂

    Wie is er dan verantwoordelijk? Ik, omdat het mijn computer was? Of mijn zus, die op de knop heeft geklikt? En hoe toon ik aan dat het mijn zuster was die accoord ging, en niet ikzelf?

  5. In dit soort gevallen vind ik het altijd prettig om het wetsartikel (hier art. 1:234 BW) te hebben, zodat we het een en ander kunnen nazoeken. Volgens mij gaat het er namelijk niet hoe normaal het is dat een kind op de knop drukt, maar of het gebruikelijk is dat kinderen toestemming krijgen om dit soort overeenkomst te sluiten. De leeftijd speelt daarbij een belangrijke rol. Een kind van een jaar of vier zal geen spelletjes kopen, terwijl een kind van zestien dat wel zal doen.

    • Zou het draaien van zo’n soort applicatie niet betekenen dat je automatisch met elke en iedere voorwaarde akkoord gaat? Ik stel voor dat de maker van deze applicatie dat duidelijk in z’n voorwaarden zet 😀

      CookiesOK aims to automatically accept cookies on websites that are affected by the recent (26-02-2011) EU cookie laws
      Als je dit draait, ga jij ook automatisch akkoord met de cookies die je in je mik krijgt.

      Ik vraag me weleens af hoe rechtsgeldig die “I agree” knopjes in de EULAs überhaupt zijn. Ik weet dat het een rechtshandeling is, maar kinderen niet, en een heleboel volwassenen ook niet (kunnen geen engels, analfabeet, laag IQ). Naast het feit dat de EULAs meestal vol staan met allerlei onwettelijke bepalingen waar je helemaal niet akkoord mee kunt zijn.

      • Dat klopt, als jij een applicatie dingen voor jou laat doen dan ben jij daaraan gebonden. Een eBay-biedrobot kan jou dus met allerlei spullen opzadelen. En het wordt interessant als die applicatie van een derde is en deze dingen doet die jij niet mocht verwachten (denk aan een bug waardoor elk bod van 1024 euro automatisch akkoord is).

        Een rechtshandeling is vormvrij in de wet, dus die mag op elk manier. Een knop indrukken is net zo goed als je hand opsteken (op de veiling) of handjeklap op de veemarkt of door een deur lopen (huisregels café/disco). Dat de inhoud van de overeenkomst onwettig is* doet daar niet aan af. Formeel kun je best een overeenkomst hebben waarvan zo ongeveer alles illegaal is. Alleen als de gehele strekking in zijn totaliteit ongeldig is (huurmoordcontract) dan krijg je hem waarschijnlijk van tafel. Maar een koopcontract met 99% ongeldige algemene voorwaarden is gewoon een geldig koopcontract.

        • Net weer eens de mythes van de EULA agreement gelezen. Bedacht me ineens dat het klikken op het knopje soms niets zegt. Er is namelijk software die die EULA gewoon van een tekst bestand leest. Dat bestand kan je vervangen door een willekeurig bestand en dan ga je bij het installeren daarmee akkoord.

          Nu roep je giecheltest, maar wat als een ‘derde’ dat bestand vervangt?

          Uit mijn tijd in als winkel medewerker weet ik me nog een diefstal te herinneren: Persoon A stop duur apparaat in doos goedkoop apparaat en zet dit in het schap. Persoon B koopt doos goedkoop apparaat met duur apparaat erin.

          Persoon A en B waren niet aan elkaar te linken door de winkel. De gevolgen daarvan indertijd waren dat persoon B vrijuit ging. En persoon A ook voor diefstal, alleen moest die opdraaien voor de schade, zijnde een rol plakband die hij had ‘geleend’ om de dozen weer dicht te plakken.

          Ondenkbaar voor software? Ik heb een licentie code voor Windows 8, ik heb daarvoor een CD geleend om het te installeren, ik had geen zin om het te downloaden. Met Windows 8 werkt iedere licentie code met ieder installatie medium. Zo’n CD lenen is dus niet zo ver gezocht.

  6. Maak een applicatie die 1.) de akkoord pagina/dialoog opvangt. 2.) de tekst op de akkoord-knop veranderd in “ik ga NIET akkoord”, 3.) daarna op deze knop drukt. (Het analoge equivalent is onder een contract schrijven “Ik ga niet akkoord”; de verfijndere variant is in een contract een paar clausules doorstrepen met een handtekening erbij (dat is, even de tekst van de EULA aanpassen); als de tegenpartij dat dan accepteert, dan is er toch sprake van een contract.) Dat de onderliggende software (als agent van de tegenpartij) dit niet controleert is het probleem van die software of tegenpartij.

    Nu moet iemand nog even een virus schrijven die deze functionaliteit ongemerkt op alle computers plaatst….

Laat een reactie achter

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren en <em> en <strong> voor italics en vet.

(verplicht)

Volg de reacties per RSS