Hoe ver mag een beveiligingscamera reiken?

dome-camera.jpgAls het niet de mij meest gestelde vraag is, dan zit ie toch zeker in de top 3: mag de buurman mijn tuin filmen met zijn beveiligingscamera? Het standaardadvies is: nee, maar wel zijn eigen terrein, en ga met hem práten want hier een juridisch punt van maken gaat de sfeer niet verbeteren. Maar soms stappen er toch mensen naar de rechter over buurmans camera en dat geeft dan weer leuke brokjes jurisprudentie. Zoals nu.

In deze zaak (via) ging het om buren op een bedrijventerrein, beiden met woning in bedrijfspand dus. De gedaagde buurman had twee beveiligingscamera’s bevestigd aan een muur van zijn bedrijfspand, en die muur stond vijf meter van slaapkamers en terras van de eisende buurman. En dat gaf de eisende buurman “voortdurend het gevoel dat hij door [gedaagde] wordt bespied.”

De rechtbank constateert terecht dat het hier gaat om twee grondrechten: de privacy van de buurman en het eigendomsrecht van de buurman, waarbij dat laatste recht met zich meebrengt dat hij beveiligingsmaatregelen mag nemen zoals cameratoezicht. Bij twee tegenover elkaar staande grondrechten krijg je een afweging van belangen. Maar er moet natuurlijk wel allereerst bewijs zijn dát de eisende buurman in zijn privacy wordt aangetast. En dat krijgt hij niet voor elkaar:

[eiser] stelt dat hij in zijn privacy wordt aangetast door de aanwezigheid van de camera’s en dat uit de technische beschrijving van de camera’s kan worden afgeleid dat deze een zodanig bereik hebben dat er opnamen van zijn woning en tuin kunnen worden gemaakt. Wat [eiser] hiermee stelt, komt in feite daarop neer dat hij het gevoel heeft dat er inbreuk op zijn privacy wordt gemaakt, zonder dat hij deze inbreuk nader kan onderbouwen.

Belangrijk punt daarbij was nog dat de gedaagde buurman had uitgelegd dat hij niet kijkt naar de beelden, maar dat deze worden opgeslagen “enkel om te kunnen worden bekeken in het geval van bijvoorbeeld een inbraak.” En als niemand de beelden bekijkt, dan kun je ook niet echt spreken van continu bekeken worden.

Ja dit voelt wat makkelijk maar de hele situatie is nogal ongrijpbaar. Het is buitengewoon moeilijk een camera zo op te stellen dat deze inbrekers kan filmen maar de buren niet, wanneer de aanlooproute van de inbrekers bij de buren ligt. Een kapje kan natuurlijk, maar dan mis je net de wide shot waarmee de inbrekers nog met gezicht en dergelijke zichtbaar zijn. En je kunt wel van alles softwarematig regelen of beloven dat je niet kijkt, maar hoe weet je dat als buurman?

Omgekeerd is dat gevoel óók buitengewoon moeilijk te benoemen. Je weet niet of de buurman stiekem zit te kijken. En zelfs als er een legitieme zakelijke reden is, dan is het gewoon nog niet prettig om een camera in je rug te voelen. Ik vind het ook niet prettig als ik in een winkel kom en de verkoper tegen me begint te praten. Maar wat doe je eraan?

Arnoud

21 reacties

  1. Simpele oplossing om er hier samen uit te komen; laat het beheer van de beelden bij de aanklager. Opname apparaat verplaatsen; bedrijf betaalt de stroomkosten. Of kastje eromheen, slotje erop (aangenomen dat er geen tapes verwisseld hoeven te worden), kopieetje van de sleutel bij notaris, o.i.d.

    Ja, het kost een klein beetje moeite (de beelden worden immers niet vaak bekeken). Maar het kan wel.

    Nu de zaak echter is geweest, zit denk ik geen van beide op deze oplossing te wachten.

  2. Waar ik dan wel benieuwd naar : een beeld waarin het zicht van de camera wordt aangegeven. Wie zegt dat de buurman naar binnen ‘de slaapkamer’ kon kijken?

    Ik kan me de aanleiding wel voorstellen, mits de bewoner er bijvoorbeeld criminele zaken op nalaat of wekelijks ‘hoeren’ naar binnen laat lopen, dat mag de buurman natuurlijk niet zien.

    Maar uitgaande dat beide buurmanen vriendelijke burgers zijn, wat is zijn probleem? Hoeft hij zijn pand niet te beveiligen met camera’s ?

    1. De ene buurman was bang voor inbrekers denk ik. Beiden hadden immers een bedrijf aan huis. Ik kan me goed voorstellen dat je dan zegt, ik hang camera’s op ter beveiliging van winkel en voorraad.

      En met het soort camera als in het plaatje rechtsboven naast mijn artikel weet je niet waar deze heen kijkt. Hij kan goed een stukje omhoog kijken.

      1. Zelfs al kan de camera er kijken is het nog maar de vraag of de bewegingsdetectie er ook op af is gesteld. Degene die de camera adviseert en mogelijk de installatie verzorgt zal over het algemeen wel naar de omgeving kijken en de camera’s daarop aanpassen.

        Wij hebben ook een discussie meegemaakt met een buurman, die voelde zich bespeid terwijl de camera fysiek zelfs zijn balkon niet kon zien. Hij raakte al over zijn theewater van het gegeven ‘camera’.

        Ik vind dit een interessante discussie, daarbij is in het geval waar de zaak in de blog over gaat een industrieterrein betreft of in ieder geval mix bedrijven/wonen waar andere regels mogen gelden dan in woonwijken. Ik ben namelijk van mening dat je op een industrieterrein als buurman meer moet accepteren dan in een woonwijk. In woonwijken waar veel camera’s bij huizen worden geplaatst is de discussie minder omdat ze daar dusdanig ver van elkaar staan dat het geen issue wordt 😉

  3. Wij hangen regelmatig bewakingscamera’s op. Daarbij maak je dit soort verhalen inderdaad mee, maar ook de andere kant. Buurman die liever had gehad dat zijn terrein wel onder de dekking van de camera viel omdat er dan mogelijk opnames van inbrekers waren geweest 🙂

    Onder het motto privacy pogen wij camera’s altijd dusdanig te plaatsen en in te stellen dat de klant het gewenste resultaat heeft en de privacy niet of minimaal in het geding is. Overigens is het voor 99.99999999 procent van onze klanten zo dat zij er inderdaad alleen naar kijken als er een incident is geweest. Kijken zij er vaker naar, bijvoorbeeld omdat ze de poort moeten kunnen zien, dan is de instelling dusdanig dat daadwerkelijk alleen het noodzakelijke gebied in beeld komt.

  4. Kan men niet een plankje aan de muur monteren die de camera het zicht op de slaapkamer ontneemt, maar de straat overal zichtbaar laat (aangenomen dat de slaapkamer niet op de begaande grond zit). Of vraag of de eigenaar van de camera mee wil betalen aan rolluiken voor jouw slaapkamerraam. Met een rolluik ervoor zal je waarschijnlijk veel minder snel bespied voelen en is het probleem dus ook weg.

  5. Belangrijk punt daarbij was nog dat de gedaagde buurman had uitgelegd dat hij niet kijkt naar de beelden, maar dat deze worden opgeslagen “enkel om te kunnen worden bekeken in het geval van bijvoorbeeld een inbraak.” En als niemand de beelden bekijkt, dan kun je ook niet echt spreken van continu bekeken worden.

    Dat lijkt me niet in overeenstemming met jurisprudentie. Zo kan ik ook de bewaarplicht Telecomgegevens rechtvaardigen. We kijken echt niet continu!

  6. Ik zou er vooral een probleem mee hebben dat de beelden opgenomen (kunnen) worden, niet zozeer dat de buurman (live) de beelden bekijkt. Ik weet niet precies hoe die camera is opgesteld, maar ik kan me voorstellen dat de buurman precies het zelfde ook kan zien door uit een raam te kijken.

    Het probleem met opgenomen beelden is dat ze een eigen leven kunnen gaan leiden, buiten jouw wil om in een andere context terecht kunnen komen, waar je later dan mee geconfronteerd kunt worden. Om te voorkomen dat dit een vervelende confrontatie wordt, moet je je, in je eigen huis, zo gaan gedragen dat het er op die camerabeelden niet gek uit ziet. Kortom: je privacy is aangetast, en je kunt zelfs in je eigen huis niet meer helemaal vrij zijn.

    Het enige dat de camera-houdende buurman kan doen is de camera zo op te hangen dat het duidelijk zichtbaar is dat de camera niets kan zien van het privé-leven van de andere buurman, of helemaal geen camera ophangen. Elke minder controleerbare maatregel is niet overtuigend, en laat het nare gevoel achter dat de camera-houdende buurman de afgesproken maatregelen misschien toch niet goed naleeft.

    Mocht de camera-houdende buurman hier niet toe kunnen worden overgehaald of gedwongen, dan moet de andere buurman zelf maatregelen kunnen nemen: een extra hoge schutting op de plek van de camera, of altijd gordijnen dicht / vitrage o.i.d.. Dit moet altijd mogen: elk verbod op dit soort maatregelen schendt het recht op privacy.

  7. Zeer onrechtvaardig!

    Als je al zo een relatie met je buurman hebt dat je elkaar voor de rechter moet slepen voor een lullig kapje op een camera, dan ga je hem toch niet op zijn blauwe ogen vertrouwen dat ‘ie niet naar de beelden kijkt? Heus, beloofd! Dat vertrouwen is er niet en zou er ook niet hoeven zijn. Die camera moet sowieso niet bij de eiser naar binnen kijken, of de beelden nou bekeken worden of niet. De eiser kan niet hardmaken dat er daadwerkelijk bij hem naar binnen gekeken wordt en daarom wordt het afgewezen. Nou, dat lijkt me simpel zat: als je de cameralens kan zien, kan de cameralens jou zien. Dus het is geen inbreuk op de privacy om mensen alleen maar het gevoel te geven bespied te worden, door een camera op hun slaapkamer te richten en dan plechtig te beloven er niet naar te kijken? Daar draait mijn maag van om! Privacybescherming is er ook voor dat men ervan uit mag gaan dat privézaken privé zijn en blijven, om het gevoel dat je niet bespied wordt. Is er niet een andere manier waarop de gedaagde fout zit? Stalking ofzo?

  8. Beste Arnout,

    Eiser heeft het in zijn vordering kennelijk niet betrokken, maar hoe zit het met een eventuele inbreuk op het eigendomsrecht van eiser door verweeder? Zou immers niet verdedigd kunnen worden worden dat het eigendomsrecht mede omvat dat men zich dient te onthouden van gedrag dat leidt tot verstoring van het woongenot?

  9. Ik vind deze uitspraak terecht. Een partij die een stelling in brengt moet daar het noodzakelijke bewijs van aandragen. En de stelling moet verworpen worden als deze dat niet kan.

    In de afgelopen maanden is er bij mij lijm in het slot gesproten en eieren tegen de ramen gegooid. Ik verdenkt mijn onderburen hiervan. En die ontkennen natuurlijk alles.

    Dus heb ik een camera neergelegd. Gevolg daarvan is dat de binnenkomst en vertrek van de onderburen opgenomen wordt. Dan kun je zeggen “dit schend de privacy van de onderburen”. Maar de situatie vraagt hierom.

  10. Afhankelijk van het type camera is het mogelijk om een deel van het opgenomen beeld af te schermen, diverse IP camera’s bieden die mogelijkheid. In de Gemeente Sittard-Geleen is deze functionaliteit gebruikt om cameratoezicht in winkelstraten met bovenliggende woonpanden te realiseren zonder dat de bewoners worden aangetast in hun privacy, zie ook hun uitleg hier. Het lijkt me in bovenstaande casus prima mogelijk om alleen het raam van de buurman softwarematig te blokkeren, er is dan nog steeds voldoende zicht.

  11. Je kan je natuurlijhk afvraghen wat het v erschil is als de camera precies zo veel, niet meer niet minder, ziet als jezelf met het blote oog kan zien op die plaats op eigen woning of erf. Een glazen oog of een echt oog, maakt toch niet uit?

  12. mijn buren hebben geen bedrijfspand, ik ook niet. Hij heeft nu een camera opgehangen die op mijn achterdeur en een groot deel van mijn tuin kan kijken. Ik ga er niet vanuit dat ze naar mij kijken, maar het is geen prettig gevoel. Ik wil dat niet. Ik houd van mijn privacy. Er is ook niks overlegd. Ik ga zonder overleg aan mijn kant een plank ervoor schroeven. Rare situatie vind ik.

    1. vraag aan de verhuurder van mijn woning wat te doen tegen de camera die op en in onze tuin zichtbaar is van het bedrijf achter onze woning ,laat een boom groeien ,of zet een schutting ,maar in de brief die ikkreeg stelt de verhuurder de schutting mag niet hoger dan 2mtr ,terwijl de camera op 3 mtr hoogte hangt ,en een boom heb je ook maar zo niet op 3 mtr ,toch raar dat camera s op prive tuinen en woningen gericht mogen zijn

  13. Camera’s mogen niet op andermans tuinen of woningen gericht zijn. Zelfs niet in de openbare ruimte. U mag met uw eigen camera uw eigen terrein bewaken en desnoods een klein stukje van de buren of openbare weg meepakken als dat niet anders kan ivm de beeldpositie. Staat een camera echt zo opgesteld dat deze in uw woning kijkt, dan mag u er werk van maken. Ik adviseer dan om juridisch advies in te winnen als praten niet meer lukt.

Geef een reactie

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren, <UL>/<OL> voor lijsten, en <em> en <strong> voor italics en vet.