Legitimatie Archives

kraftwerk-evoluon We hadden het er vorige week al over: wie naar het Kraftwerkconcert in Eindhoven wil, moet zijn BSN afgeven. Dat gaf de nodige commotie, dus nu is dat het ‘identificatiebewijsnummer’ geworden want “wat een hoop idioten niet weten, is dat dat allemaal precies hetzelfde nummer is”, aldus de organisatie. Eh. Juist.

Nee, natuurlijk is het serienummer van je identiteitskaart of rijbewijs een ander nummer dan je BurgerServiceNummer. Maar mag je die nummers dan wél gebruiken? Het BSN valt onder het verbod van art. 24 Wbp: “een nummer dat ter identificatie van een persoon bij wet is voorgeschreven” mag alléén worden gebruikt als in de wet staat dat (en waarvoor) dat mag. Dit geldt zowel voor overheden als voor private partijen, en dit is dus de reden dat een ‘kopietje paspoort’ bij een private organisatie niet mag tenzij men het BSN afdekt bij het kopiëren.

Zo moeten opkopers van metalen tegenwoordig hun klanten zich laten legitimeren, en dat is wettelijk verplicht in verband met koperdiefstal. Ook bij de Rijkspas mocht het BSN niet worden genoteerd. De Richtsnoeren ‘Kopietje paspoort’ bevatten meer voorbeelden.

Maar een paspoort- of ID-nummer is niet bij wet voorgeschreven om mij als persoon te identificeren. Het identificeert vooral dat legitimatiebewijs, en alleen indirect mijzelf. Daarom valt dat niet onder het strenge verbod van artikel 24. Je komt dan terug op de hoofdregels uit de wet: er moet (weigerbare) toestemming zijn, het moet nodig zijn voor de uitvoering van de overeenkomst, of er moet een dringende noodzaak zijn die rechtvaardigt dat je niet kúnt vragen om toestemming. Verder moet je duidelijk informeren wát je doet met die gegevens.

Dan het privacystatement er maar eens bij gepakt. Ah, dat begint goed, ze zijn netjes aangemeld:

SEE heeft haar verwerking van persoonsgegevens gemeld bij het College Bescherming Persoonsgegevens te Den Haag op 21 augustus 2002 onder het nummer m1053015.

Alleen, eh, huh, wat idioot:

Ergens ook wel te verwachten dat er tussen 2002 (datum registratie) en 2013 iets veranderd zou zijn in wat men verwerkt. Het is maar goed dat zij “tijdens onze bedrijfsprocessen speciale aandacht besteden” aan privacy en dus dit soort dingen actualiseren.

Dan maar even op naam gezocht, en See Tickets Nederland BV blijkt een melding te hebben gedaan (m1413603, ach ja typefoutje in het nummer zullen we maar zeggen) voor ticketlevering en de daarbij onvermijdelijke op de persoon afgestemde directmarketingactiviteiten. Volgens de privacyverklaring verzamelt men niet meer dan NAW-gegevens, emailadres en telefoonnummer. Je identiteitskaartnummer is volgens mij toch echt geen NAW-gegeven of telefoonnummer.

Hebben ze nu een formeel probleem? Tsja. Het hóórt in de privacyverklaring zulke informatie. Anderzijds, door het expliciet bij het bestelproces te melden informeer je mensen ook dus misschien is dit nog wel netter dan in een privacyverklaring onder artikel 12.

Wel kun je je serieus afvragen of dat nu écht nodig is, een nummer van een legitimatiebewijs vastleggen. En die vraag moet je je altijd stellen bij verwerking van persoonsgegevens, want dingen die je niet nodig hebt mag je niet vragen, ook niet als mensen best bereid zijn die te geven. Het doel van See is tickethandel tegen te gaan, dat doel willen ze bereiken door persoonsgebonden tickets uit te geven en dus is een koppeling nodig tussen de koper en de persoon die bij het concert verschijnt.

Maar volgens mij kun je dan best volstaan met een naam op laten geven en bij de ingang checken of die naam op het legitimatiebewijs staat (en of de foto matcht met de persoon). Wat voegt een extra nummer toe bij die verificatie? Als daar geen reden voor is, dan mag je dat nummer niet vragen. Dan moet je het houden bij vergelijken naam.

Opmerkelijk is nog dat de privacyverklaring afgezien van tutoyeren en de bedrijfsnaam 99,9% identiek is aan de privacyverklaring van Ticketpoint, waarbij ik echter vermoed dat die laatste ‘m geleend heeft omdat er wél over melding gesproken wordt maar zonder meldingsnummer (en ik geen melding kan vinden van Ticketpoint BV). Maar dat terzijde.

Arnoud

lichtbildausweis Een lezer vroeg me:

Vorig jaar ontstond enige opschudding toen bleek dat Brenno de Winter met een Lichtbildausweis overal binnenkwam. Nu wil ik er ook eentje bestellen, maar is het strafbaar om zo’n nepbewijs te gebruiken?

Er is geen wetsartikel dat in het algemeen het hebben of tonen van een stuk gelamineerd plastic met je foto erop verbiedt. Een Lichtbildausweis (de term betekent gewoon ‘foto-identiteitsbewijs’) is dus op zich legaal om te maken en te hebben, en te showen als je daar zin in hebt. Er moeten aanvullende omstandigheden zijn rond het gebruik die het strafbaar kunnen maken.

Het meest algemene wetsartikel dat in de buurt komt, is valsheid in geschrifte (art. 225 Sr):

een geschrift dat bestemd is om tot bewijs van enig feit te dienen, valselijk opmaakt of vervalst, met het oogmerk om het als echt en onvervalst te gebruiken of door anderen te doen gebruiken

Maar zolang alle gegevens echt zijn, zie ik niet hoe je dit wetsartikel kunt overtreden omdat het geschrift gelamineerd is en “Lichtbildausweis” vermeldt. Zou je er een functie of bevoegdheid op vermelden die je niet hebt (denk aan een nep-bankmedewerkerskaart) dan schend je wél dit artikel. Staat er iets vals op (bv. een nepadres) en gebruik je het om spullen te bestellen, dan is dat een vorm van oplichting wanneer je daarmee hoopt niet te hoeven betalen.

Als de kaart bestemd is voor het doen van betalen of toegang krijgen tot een dienst, dan valt dat onder “vervalsen van betaalkaarten” (art. art. 232 Sr). Denk aan een nep-toegangspas voor een pretpark of een zelfgemaakte kortingskaart waarmee je de cassière probeert te verleiden tot een prijsverlaging. Dit zou ook oplichting zijn trouwens.

Specifiek voor identiteitskaarten relevant is art. art. 231 Sr:

een reisdocument valselijk opmaakt of vervalst, of een zodanig stuk op grond van valse gegevens doet verstrekken

In beide situaties gaat het om “valselijk opmaken of vervalsen”, wat in principe betekent namaken of van valse gegevens voorzien. Een rijbewijs valselijk voorzien van een andere categorie rijvaardigheid is dus strafbaar onder deze twee artikelen. Ook een identiteitsbewijs valt overigens hieronder. Maar een zelfverzonnen categorie kaarten die je identiteit vermelden, valt niet onder een “reisdocument” want daarmee wordt verwezen naar officiële documenten.

Spannend wordt het wanneer het ausweis toch enigszins lijkt op een echt legitimatiebewijs, want daarvoor is artikel 440 Strafrecht bedacht:

Hij die drukwerken of andere voorwerpen in een vorm die ze op munt- of bankbiljetten, (..) of op reisdocumenten doet gelijken

Van gelijken is sprake als het moeilijk van een reisdocument van een bepaald land is te onderscheiden, zo blijkt uit de parlementaire geschiedenis. Hetzelfde geldt voor geld, overigens. Dit is dan ook de voornaamste reden waarom bij het afbeelden van bankbiljetten de kleur vaak wordt aangepast. Je zult dus een duidelijk afwijkend ontwerp moeten maken, en dan nog zou een creatieve officier van justitie kunnen betogen dat het woord “Ausweis” en het feit dat er een naam + foto op staat, hem al doet “gelijken” op een identiteitskaart. Maar daar zou ik tegenover stellen dat dan monopoliegeld óók strafbaar zou zijn.

Mogelijk krijg je ook een probleem als een agent je sommeert je te legitimeren onder de Wet op de identificatieplicht:

Een ieder die de leeftijd van veertien jaar heeft bereikt, is verplicht op de eerste vordering van een ambtenaar als bedoeld in artikel 8a van de Politiewet 1993, een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 ter inzage aan te bieden. Deze verplichting geldt ook indien de vordering wordt gedaan door een toezichthouder.

Het lichtbildausweis staat niet in dat artikel 1. Laat je dat ding zien, dan heb je niet voldaan aan een ambtelijk gegeven bevel, en dat is strafbaar. Het komt me wel érg flauw over als een agent in eerste instantie de kaart accepteert, en nadat hij is uitgelachen door z’n collega’s je alsnog gaat vervolgen onder dit artikel.

Bij private organisaties is er geen wettelijke plicht om je te identificeren, afgezien van de werkgever en enkele speciale gevallen. Wil men toch een legitimatie zien (wat ik laatst moest toen ik een aankoop retour wilde geven, eh wat) dan is het niet verboden om daar je lichtbildausweis te gebruiken. In het ergste geval levert dat contractuele wanprestatie op, namelijk wanneer in de algemene voorwaarden staat dat een wettelijk erkend legitimatiebewijs gebruikt moet worden.

Iets anders kan ik zo niet bedenken. Jullie wel? In welke situaties zou het vervelend/lastig/ongewenst zijn als mensen een nepkaartje laten zien waar wél gewoon hun eigen gegevens op staan, zonder valse pretenties over bevoegdheden of rechten?

Arnoud

Tag: Legitimatie

Mag See Tickets bij Kraftwerkconcertkaartjes wel vragen om het nummer van je identiteitsbewijs?

De legaliteit van het Lichtbildausweis