Wie “onbeperkt bellen (FUP)” roept, moet ook echt de fair use policy erbij vermelden

Toezichthouder ACM heeft KPN terecht bestuurlijke boetes opgelegd wegens oneerlijke handelspraktijken. Dat las ik bij Emerce. De rechtbank Rotterdam bevestigde onlangs namelijk dat het misleidend is om bij een aanbieding van een mobiel bellen abonnement te spreken van “onbeperkt bellen”, terwijl het abonnement gelet op de Fair Use Policy niet onbeperkt bellen inhoudt. En als je die FUP wilde lezen, dan moest je héél goed zoeken.

Het voelt bizar lang geleden, maar al in 2008 maakte ik me druk over dit onderwerp. Je laat gewoon essentiële informatie weg als je zegt, je mag onbeperkt downloaden maar niet als je unfair veel downloadt. Zeg maar, onbeperkt spareribs maar als je te veel eet dan is dat niet netjes en moet je stoppen. Raar restaurant, zouden we dan zeggen.

Bij telecom en internet is dit echter staande praktijk: zo ongeveer iedereen die “onbeperkt bellen/smsen/internetten” aanbiedt, verwijst daarbij met een sterretje naar een fair use policy, die neerkomt op “als je je naar ons oordeel niet netjes gedraagt, dan blokkeren we je/knijpen we je af”. Waarbij het dan vaak gaat om ‘gewoon’  veel downloaden, wat dan vaak wordt uitgedrukt als “meer dan 10x wat de rest doet”.

In deze zaak maakte KPN-dochter Telfort het nog bonter:

In het document Productinformatie en Tarieven staat dat voor Onbeperkt bellen een beperking geldt van 3000 minuten per maand (Fair Use Policy). Tevens is bepaald dat Telfort maatregelen mag nemen bij regelmatig niet-normaal, oneigenlijk of excessief gebruik van Onbeperkt bellen (bijvoorbeeld bij gebruik als babyfoon).
Onbeperkt definiëren als 3000 minuten, je moet er maar op komen. De ACM vond dit ook niet door de beugel kunnen en legde (ook voor andere gerelateerde overtredingen) totaal een bestuurlijke boete van € 2.630.000 op.

KPN ging daartegen in beroep bij de rechtbank, onder meer met het argument copypastefoutje:

Eiseres heeft geen Fair Use beleid toegepast op Onbeperkt bellen abonnementen. De in het document “Productinformatie en Tarieven” vermelde beperking van 3.000 minuten per maand berust op een vergissing: als gevolg van het vernieuwen van de productinformatie was deze regel per abuis toegevoegd. Eiseres heeft deze verwijzing dan ook onmiddellijk verwijderd uit de Productinformatie.
Dat is bij de rechtbank (gelukkig) geen argument: misleiding kan ook gebeuren als je dat zelf niet van plan was. Consumenten die dit lezen, denken hierdoor dat ze maar 3000 minuten mogen bellen en gebruiken het abonnement dus anders dan geadverteerd. Dat is gewoon niet eerlijk.

Verder moet je als aanbieder echt duidelijk uitleggen wát je fair use policy dan precies inhoudt, enkel die frase is niet genoeg.

Indien is vermeld dat een Fair Use Policy geldt, moet een consument de inhoud daarvan kunnen vinden. Door de inhoud niet te vermelden heeft eiseres essentiële informatie over de voornaamste kenmerken van de dienst weggelaten. De consument wist daardoor immers niet wat eiseres als “niet redelijk gebruik” zou aanmerken en wat daarvan de consequenties zouden zijn. Consumenten konden hierdoor geen geïnformeerde beslissing nemen. De rechtbank volgt dit standpunt van de ACM.
Dat bevestigt dus de kern: je moet echt concreet en direct aangeven wat de fair use policy inhoudt. Dus wat je regels zijn en wanneer je iets als “unfair” zou aanmerken. Enkel een generieke zin “wij mogen alles naar eigen oordeel onredelijk noemen” is niet genoeg. Je moet uitleggen wat redelijk en onredelijk gebruik is.

Helaas gaat de rechtbank niet in op de inhoud van de FUP, omdat dat geen onderdeel van het besluit van de ACM was. Voor mij een gemiste kans, want het zou best goed zijn eens duidelijkheid te krijgen waarom bijvoorbeeld “gebruik als babyfoon” (een veel voorkomend voorbeeld in FUP’s) onredelijk gebruik is. Als ik de hele nacht wil videobellen met mijn baby, waarom is dat dan onredelijk?

Arnoud

Hoe onbeperkt is dat ‘onbeperkt’ van T-Mobile?

oneindig-tmobileT-Mobile komt met een nieuwe databundel, die in combinatie met een smartphone of tablet onbeperkte data biedt, meldde Tweakers gisteren. Ja, haha quote quote onbeperkt: Tetheren is toegestaan, maar met een maximum van 20GB per maand. Zo lust ik er nog wel eentje, onbeperkt spareribs maar als je veel eet dan krijg je er maar 20.

Allereerst dan maar even het juridische bezwaar. We hebben in Nederland een strenge wet over netneutraliteit. Art. 7.4a Telecomwet verbiedt het belemmeren of vertragen van diensten of toepassingen op internet (en dus ook de internettoegang zelf) behalve in een paar specifieke uitzonderingen zoals het bestrijden van veiligheidsrisico’s of het blokkeren van spam.

“We willen onbeperkt aanbieden maar niet als mensen dan héél veel gaan slurpen” staat niet in de uitzonderingenlijst. Wat er wél staat, lijkt er een beetje op maar net niet helemaal:

om de gevolgen van congestie te beperken, waarbij gelijke soorten verkeer gelijk worden behandeld;

Je mag mensen afknijpen als het netwerk druk belast is. Logisch, want anders stort de boel in. Maar dit is bedoeld voor concreet handelen in een congestie-situatie, niet om preventief caps te introduceren. En een onderscheid tussen tethered verkeer van een laptop en verkeer vanaf de telefoon of tablet zelf, dat zie ik niet als “ongelijk soort verkeer” in de zin van dit artikel. “Gelijke soorten verkeer” gaat over bijvoorbeeld dat je bij iedereen dan de livestreams afknijpt of Skype maar even blokkeert (in tegenstelling tot alleen bij de basic-abonnees en niet bij de premium-klanten.) Dus nee, dit is in strijd met netneutraliteit.

Ten tweede moet het wat mij betreft écht eens afgelopen zijn met bedrijven die dingen onbeperkt noemen terwijl dat ze niet zijn. Het is gewoon een misleidende handelspraktijk, je geeft een vals voorwendsel over een essentiële kwaliteit van de dienst, namelijk de limiet die erop zit. En nee, die neem je niet weg door in de kleine lettertjes datacaps te noemen. Oneerlijkheid corrigeer je niet met een sterretje.

Natuurlijk, T-Mobile zegt in haar reclame overal netjes dat het voor je telefoon is: “Stel je voor dat je jouw mobiele telefoon buiten net zo kan gebruiken zoals thuis”, “Onbeperkt internet op je smartphone in NL” en dergelijke. Leuk, maar dat maakt niet uit als je vervolgens zegt dat je bij “ongewoon gebruik” gaat onderzoeken en afknijpen. Internettoegang mag niet worden beperkt afhankelijk van of je met een telefoon dan wel een laptop internet op gaat.

T-Mobile noemt dat overigens “misbruik”:

Als we vermoeden dat je misbruik maakt van de bundel, bijvoorbeeld door gebruik als vaste lijn, dan nemen we contact op.

Maar “misbruik” is geen grond uit de wetgeving over netneutraliteit. Wat in de wet staat, is “integriteit en de veiligheid van het netwerk”. Die komt in gevaar als mensen bijvoorbeeld malware verspreiden, dan mag je ze in een sandbox stoppen. Maar de integriteit van het netwerk komt niet in gevaar omdat mensen de hele dag zitten te slurpen.

Dus nee, ik zie niet hoe dit legaal kan zijn. Maar ja, wie ben ik.

Arnoud