T-Mobile gekocht door Amerikanen, kan ik mijn contract opzeggen?

Een lezer vroeg me:

T-Mobile heeft vandaag bekendgemaakt dat ze (deels) in Amerikaanse handen overgaan (als alles doorgaat). Ik maak me zorgen dat mijn telecomdata dan in de VS terechtkomt, en wil dan ook van provider wisselen. Is dat juridisch haalbaar? De voorwaarden van het bedrijf zeggen er niets over.
Investeerders Apax en Warburg Pincus trekken inderdaad maar liefst 5,1 miljard euro uit voor het telecombedrijf, zo meldden de huidige eigenaren Deutsche Telekom en Tele2 Sverige vorige week. De transactie heeft “geen effect op de proposities en diensten van T-Mobile”, staat in de persverklaring over de overname.

En dat laatste is gelijk een juridisch struikelblok, want we weten dat je telecomcontracten bij een (negatieve) wijziging tussentijds mag opzeggen. Maar een verandering van eigenaarschap bij de dienstverlener is geen wijziging van het contract, het bedrijf T-Mobile blijft als rechtspersoon gewoon bestaan. En als de contracten dan ongewijzigd blijven, dan kun je je niet beroepen op dat opzegrecht.

Algemeen kun je contracten voor telecom (telefonie, internet en dergelijke) na de eerste verlenging per maand opzeggen. Wie dus al enige tijd bij T-Mobile zit en nu weg wil, heeft dat recht. Maar let op: heb je tegen het einde van je contract een mooi aanbod gekregen voor een nieuwe telefoon, extra korting of iets dergelijks, dan heb je juridisch een nieuw contract genomen en mag je niet tussentijds weg.

Ik zie de zorg natuurlijk over Amerikaanse datagraaiers en geheime National Security Letters waarmee je telecomdata door de mallemolen gaat. Maar mijn eerste gedachte daarbij is wel dat de AVG hier toch echt voorgaat, er is werkelijk nul reden waarom abonneedata (inclusief metadata en verkeersgegevens) naar een Amerikaans moederbedrijf zou moeten gaan. Dus dat mag niet.

De toezichthouders moeten de overname nog goedkeuren. En ik kan me goed voorstellen dat omgang met persoonsgegevens een belangrijk aandachtspunt daarbij is.

Arnoud

T-Mobile deelde herleidbare locatiegegevens met CBS voor bouwen van algoritme

T-Mobile heeft jarenlang niet-anonieme gebruikersgegevens gedeeld met het Centraal Bureau voor de Statistiek, meldde Tweakers onlangs. Deze werden gebruikt om een algoritme te bouwen waarmee mensenstromen in kaart werden gebracht. NRC Handelsblad onderzocht een overeenkomst uit 2017 tussen de twee, waarbij het slechts „een pilot-project”, zou zijn waarbij alleen met „geanonimiseerde” gegevens zou zijn gewerkt. Dat blijkt dus niet waar, zo ontdekte de krant met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur, die daarmee een verontrustend inkijkje gaf in de manier waarop het CBS en T-Mobile met de privacy van bellers omgingen.

In 2017 ging het CBS een samenwerking met T-Mobile aan. Het doel was een algoritme ontwikkelen dat op basis van de locatiedata van één mobiele provider het mobiliteits- en verblijfsgedrag van Nederlanders kan meten. En dat noemen we dan wel “algoritme” maar het gaat natuurlijk om big data machine learning: gooi een grote bak met data in een opgevoerde versie van Excel en kijk hoe de grafiekjes lopen. En ja, dat werkt alleen met hele grote bergen data, en daarbij moet je per datapunt zo veel mogelijk informatie hebben. Het CBS aasde daarom niet alleen op telecomgegevens, maar ook op „data over betalingen” van banken en op andere informatie, wat je ‘verrijking’ kunt noemen of ‘datagraaien’ afhankelijk van aan welke kant je staat.

In het contract met het CBS staat dat T-Mobile „de methode voor het bepalen van locatiegegevens ook voor eigen doeleinden” mag gebruiken, „zowel tijdens als na de pilot”. Maar geen zorgen, „De data zijn zo privacygevoelig dat als er één partij vertrouwd kan worden om dit te analyseren … dan is dat het CBS”, aldus het businessplan.

En dan val ik van mijn stoel want dan blijkt men het verschil tussen pseudoniem en anoniem niet te kennen. Cruciaal, want de AVG is van toepassing op pseudonieme data – maar niet op anonieme. Dus wat krijg je dan, dat iedereen zegt dat de data anoniem is. Maar ik heb hier een AI die met 95% accuratesse voorspelt dat jouw data niet anoniem is maar alleen gepseudonimiseerd*. En ja hoor: “de unieke IMSI-nummers van mobiele toestellen zijn vervangen door andere nummers.” Dat is klassiek pseudonimiseren en nadrukkelijk niét anonimiseren. Ook niet als die andere nummers random zijn. Met de rest van de data is nog méér dan genoeg analyse te doen om over personen uitspraken te kunnen doen.

Gebruikers werden niet op de hoogte gehouden van de plannen. Wel werd de samenwerking besproken met de toezichthouders, maar daarbij werd niet verteld dat er toegang was tot niet-anonieme gegevens. Het Agentschap Telecom gaat, samen met de Autoriteit Persoonsgegevens, nu onderzoek doen naar het datadelen.

Arnoud * De AI zegt altijd “dit is pseudonimiseren” en dat klopt 95% van de tijd. Waar haal ik mijn VC funding voor deze GDPR Compliance Lawyerbot?

Internetdiensten buiten databundel zetten schenden netneutraliteit

Providers in de Europese Unie mogen sommige diensten niet voor hun klanten beter toegankelijk maken dan andere. Dat meldde RTL onlangs. In het eerste arrest over netneutraliteit bepaalde het Hof van Justitie namelijk dat het inzetten van een nultarief (niet meetellen voor je databundel) voor sommige internetdiensten effectief hetzelfde is als het vertragen of blokkeren van de diensten die wél voor de bundel meegeteld worden. Daarmee is dus de praktijk van het “beter toegankelijk maken” (wat moet PR een heerlijk vak zijn) van “sommige internetdiensten” de nek omgedraaid. Lezen jullie mee, T-Mobile en ACM?

De zaak kwam uit Hongarije, waar provider Telenor een speciaal pakket aanbood dat “MyChat” heette: je kreeg één gigabyte databundel en daar bovenop onbeperkt gebruik (oftewel buiten de bundel, maar ook als je bundel op was) van de diensten Facebook, Facebook Messenger, Instagram, Twitter, Viber en WhatsApp.

De nationale mededingingsautoriteit Nemzeti Média- és Hírközlési Hatóság vond dat strijdig met de Europese netneutraliteitsregels, die immers bepalen dat bepaalde diensten niet mogen worden geblokkeerd of vertraagd zonder objectieve technische reden. Toegang tot internet en alle diensten daarop moeten op gelijke en niet-discriminerende wijze worden verleend.

De open vraag was vervolgens: als je dienst A buiten de bundel laat, blokkeer of vertraag je dan diensten B tot en met Z? Die werken nog net zo goed immers, en een databundel is een objectief criterium. Volgens het Hof is dat inderdaad aan de orde:

(…) kunnen dergelijke pakketten, die onderdeel zijn van een commerciële praktijk in de zin van artikel 3, lid 2, van verordening 2015/2120, gelet op het gecombineerde effect van de overeenkomsten waartoe zij kunnen leiden, het gebruik van bepaalde specifieke toepassingen en diensten doen toenemen, namelijk die welke onbeperkt tegen een „nultarief” kunnen worden gebruikt wanneer het datavolume is opgebruikt dat in de door de klanten gekochte bundel is vervat, en tegelijkertijd het gebruik van de andere beschikbare toepassingen en diensten doen afnemen, gelet op de maatregelen waarmee de betrokken aanbieder van internettoegangsdiensten het gebruik daarvan technisch gezien moeilijker of zelfs onmogelijk maakt.
Als ik dat zelf moet samenvatten, dan zou ik zeggen: vanwege die bundel zou je minder snel een andere chatdienst gebruiken (want dat kost megabytes) dan de gratis diensten, dus dat is effectief een maatregel tégen het gelijk kunnen gebruiken van je diensten. En als de bundel op is, dan zeg je dus “je mag internet niet meer op” en daarna “oh maar wél Facebook en Twitter”. Hoe is dat laatste géén voortrekken van die twee?

Omdat deze ingrepen gebaseerd zijn op commerciële motieven, kun je ook niet zeggen dat het beheersmaatregelen zijn of andere toegestane technische ingrepen. Het is dus duidelijk dat dit niet kan.

In Nederland dachten we dat ook, totdat de ACM ineens bepaalde dat T-Mobile wél haar dienst datavrije muziek mag aanbieden. Het formeel-juridische punt daarbij was dat in de Nederlandse wet het net wat strakker was opgeschreven dan in de Verordening waar het Hof zich op baseert, en dat is iets dat niet mag.

Ik ben natuurlijk geen PR-expert van T-Mobile, maar het arrest van het Hof is zó algemeen geschreven dat ik niet zou weten hoe je nu datavrije muziek nog recht kunt breien. Ik kom niet verder dan “we bestuderen de uitspraak”, of “dat was een specifieke Hongaarse kwestie” of “wij staan voor de rechten van de consument” of iets dergelijks. Ik ben dus heel benieuwd waar men nu mee gaat komen.

Arnoud

 

T-Mobile mag (voorlopig) doorgaan met onbeperkt datavrije muziek, ondanks netneutraliteitswet

De actie van datavrij muziek van internetaanbieder T-Mobile is weliswaar in strijd met de Nederlandse netneutraliteitswet, maar die wet is ongeldig dus T-Mobile mag voorlopig doorgaan. Dat bepaalde de rechtbank Rotterdam gisteren. T-Mobile had een tik op de vingers gehad van toezichthouder ACM, omdat deze actie (“zero rating”) nogal botst met de wetgeving rond netneutraliteit. Maar de ACM moet nu terug naar de tekentafel en beargumenteren waarom ook onder de Europese netneutraliteitsregels dit niet is toegestaan.

Zero rating is de vakterm voor de praktijk waarbij je weliswaar geld vraagt voor datatransmissie, maar bepaalde diensten niet mee laat tellen. Dat is commercieel aantrekkelijk, maar levert concurrentievervalsing op: als dienst A (bijvoorbeeld Spotify) geen bundel-capaciteit kost maar dienst B (bijvoorbeeld Napster) wel, dan komt Spotify veel aantrekkelijker uit de bus dan Napster. Dat is oneerlijk en netneutraliteit verbiedt dat. Soort van.

Het vonnis laat zien waar de pijn zit. We hebben sinds een tijdje een Europese verordening over netneutraliteit, met een regeling over zero rating maar ahem geen hele duidelijke. De Nederlandse wet die daarop volgde, bevatte een duidelijk verbod tegen zero rating. De regering vond dat dit mogelijk was onder de Europese wet, maar de rechter ziet dat anders:

Het in tweede lezing door het Europees Parlement aanvaarde compromis bevat geen verbod op prijsdiscriminatie en een amendement in artikel 3, tweede lid, dat voorzag in de mogelijkheid van de lidstaten om aanvullende wetgeving vast te stellen om “zero-rating” tegen te gaan, heeft de eindstreep niet gehaald. Vanuit de Europese Commissie is herhaaldelijk bevestigd dat “zero-rating” niet als zodanig in de ban is gedaan, maar dat een dergelijke praktijk zal moeten voldoen aan de eisen van de netneutraliteitsverordening.

De Europese regels vereisen dus een inhoudelijke toetsing: hoe eerlijk of oneerlijk is deze vorm van zero rating. En de Nederlandse regels zeggen gewoon “het mag niet, punt”. En dat is dus in strijd met de Europese regels.

Het besluit van de ACM wordt dus terzijde geschoven. Men moet nu terug naar de tekentafel en ditmaal inhoudelijk beargumenteren dat ook de Europese regels worden overtreden. Tot die tijd mag T-Mobile doorgaan met deze dienst.

Arnoud

Eerste Kamer akkoord met strengere netneutraliteit en zeroratingverbod

netneutraliteit.pngDe Eerste Kamer heeft dinsdag ingestemd met kabinetsplannen voor een netneutraliteitswet die strenger uitpakt dan de Europese variant die eerder dit jaar werd ingevoerd, las ik bij Nu.nl. Dit raakt het plan van T-Mobile om muziekstreaming buiten de bundel aan te gaan bieden, waarvan zij meenden dat dit van de Europese regels mocht.

Het aangenomen wetsvoorstel wijzigt onze Netneutraliteitswet (dat klinkt spannender dan artikel 7.4a Telecommunicatiewet) naar aanleiding van een Europese Verordening over dit onderwerp. Over die “Europese wet netneutraliteit” is veel gebakkeleid; providers zien al te strenge netneutraliteit als een bedreiging voor innovatie, terwijl burgerrechtenorganisaties er juist op wijzen dat gaten in netneutraliteit het hele concept ondergraven.

Nederland introduceert nu strengere regels, zo lijkt het. Mag dat wel? Je zou zeggen van niet, want een Verordening is gewoon direct een Europese wet en daar hebben lidstaten weinig meer aan te veranderen. Maar deze Verordening biedt de mogelijkheid aan lidstaten om eigen voorschriften te stellen ter nakoming van de Europese netneutraliteitsregels. En dat is in feite wat deze wet doet.

Het belangrijkste voorschrift – en waar ze bij T-Mobile dus over zitten te knarsetanden vandaag – is dat zero rating, oftewel diensten buiten de bundel, niet is toegestaan. Het gaat dan om het nieuwe lid 3 van artikel 7.4a:

3. Aanbieders van internettoegangsdiensten stellen de hoogte van tarieven voor internettoegangsdiensten niet afhankelijk van de diensten en toepassingen die via deze diensten worden aangeboden of gebruikt.

Dit verbod werkt twee kanten op: je mag geen toeslag vragen voor bepaalde diensten (“Ook Netflix kijken? €5 per maand!”) en je mag geen korting geven bij bepaalde diensten. En diensten buiten je bundel laten is een vorm van korting.

Maar is dat niet in strijd met de Europese regels? Er zijn immers richtsnoeren van de BEREC, het samenwerkingsverband van Europese telecomtoezichthouders. En die lijken (paragrafen 37-40) te suggereren dat zero rating mag, onder strenge voorwaarden en met name een waarborg dat eindgebruikerskeuze niet significant wordt ondermijnd. Mijn lezing van die paragrafen is dat ze daar eerder zeggen, dit kan in theorie maar het lijkt ons te ingewikkeld, maar dat terzijde. Belangrijker is immers wat de minister vindt bij invoering van onze wet:

Naar het oordeel van de Nederlandse regering gaat de BEREC daarbij echter ten onrechte voorbij aan het onder lid 3, eerste alinea, van artikel 3 van de netneutraliteitsverordening expliciet opgenomen verbod op discriminatie bij het aanbieden van internettoegangsdiensten. Uiteraard is het de BEREC niet toegestaan in de (niet-bindende) richtsnoeren van de verordening af te wijken.

Want dat artikel 3 lid 3 zegt expliciet er géén discriminatie (van welke aard dan ook) mag plaatsvinden op internetverkeer. Vertragen, blokkeren et cetera van zulk verkeer mag alleen onder de voorwaarden van de Verordening, en die komen kort gezegd neer op integriteit en veiligheid waarborgen, netwerkcongestie wegnemen en voldoen aan specifieke wetten of gerechtelijke bevelen.

Zero rating is natuurlijk ook een héél eng verhaal als je kijkt naar het doel van netneutraliteit. Dat gaat er immers om dat iedere partij gelijke toegang tot internet heeft. Niet alleen iedere consument, maar ook ieder bedrijf dat die consument wil bereiken. Als bedrijf A wel en bedrijf B niet van de zero rating profiteert, dan staat B op achterstand in Nederland. En ja, ik weet dat T-Mobile heeft gezegd dat iedere (legale) streamingdienst onder de zeroratingparaplu komt, maar wat nu als B nog nooit van T-Mobile heeft gehoord – zeg, een Chinese streamingdienst.

Nog even afgezien van hoe T-Mobile controleert of een streamingdienst legaal genoeg is. Ons eigen Nederland.FM staat bijvoorbeeld onder de paraplu maar de SENA vindt dat het bedrijf de Wet op de naburige rechten schendt. En hoe zit het met zeg een Australische internetzender die geen licentie voor Nederland heeft, is die legaal of niet?

Met deze Nederlandse wet is het dus wachten tot de ACM T-Mobile gelast die dienst te staken en gestaakt te houden, op straffe van een dwangsom. Natuurlijk kan het bedrijf daartegen in bezwaar en beroep, maar het is zeer de vraag of de bestuursrechter dan kan en wil zeggen, die Nederlandse wet kan écht niet, dit is in strijd met Europees recht. Het is mogelijk maar de lat ligt hoog: had de regering in redelijkheid mogen denken dat deze wet wél mocht onder de Europese regels? Marginale toetsing, noemen juristen dat. En dan moet je naar het Europees Hof van Justitie om te horen dat de wet écht niet mag. Dan zijn we wel een paar jaar verder.

Arnoud

Hoe onbeperkt is dat ‘onbeperkt’ van T-Mobile?

oneindig-tmobileT-Mobile komt met een nieuwe databundel, die in combinatie met een smartphone of tablet onbeperkte data biedt, meldde Tweakers gisteren. Ja, haha quote quote onbeperkt: Tetheren is toegestaan, maar met een maximum van 20GB per maand. Zo lust ik er nog wel eentje, onbeperkt spareribs maar als je veel eet dan krijg je er maar 20.

Allereerst dan maar even het juridische bezwaar. We hebben in Nederland een strenge wet over netneutraliteit. Art. 7.4a Telecomwet verbiedt het belemmeren of vertragen van diensten of toepassingen op internet (en dus ook de internettoegang zelf) behalve in een paar specifieke uitzonderingen zoals het bestrijden van veiligheidsrisico’s of het blokkeren van spam.

“We willen onbeperkt aanbieden maar niet als mensen dan héél veel gaan slurpen” staat niet in de uitzonderingenlijst. Wat er wél staat, lijkt er een beetje op maar net niet helemaal:

om de gevolgen van congestie te beperken, waarbij gelijke soorten verkeer gelijk worden behandeld;

Je mag mensen afknijpen als het netwerk druk belast is. Logisch, want anders stort de boel in. Maar dit is bedoeld voor concreet handelen in een congestie-situatie, niet om preventief caps te introduceren. En een onderscheid tussen tethered verkeer van een laptop en verkeer vanaf de telefoon of tablet zelf, dat zie ik niet als “ongelijk soort verkeer” in de zin van dit artikel. “Gelijke soorten verkeer” gaat over bijvoorbeeld dat je bij iedereen dan de livestreams afknijpt of Skype maar even blokkeert (in tegenstelling tot alleen bij de basic-abonnees en niet bij de premium-klanten.) Dus nee, dit is in strijd met netneutraliteit.

Ten tweede moet het wat mij betreft écht eens afgelopen zijn met bedrijven die dingen onbeperkt noemen terwijl dat ze niet zijn. Het is gewoon een misleidende handelspraktijk, je geeft een vals voorwendsel over een essentiële kwaliteit van de dienst, namelijk de limiet die erop zit. En nee, die neem je niet weg door in de kleine lettertjes datacaps te noemen. Oneerlijkheid corrigeer je niet met een sterretje.

Natuurlijk, T-Mobile zegt in haar reclame overal netjes dat het voor je telefoon is: “Stel je voor dat je jouw mobiele telefoon buiten net zo kan gebruiken zoals thuis”, “Onbeperkt internet op je smartphone in NL” en dergelijke. Leuk, maar dat maakt niet uit als je vervolgens zegt dat je bij “ongewoon gebruik” gaat onderzoeken en afknijpen. Internettoegang mag niet worden beperkt afhankelijk van of je met een telefoon dan wel een laptop internet op gaat.

T-Mobile noemt dat overigens “misbruik”:

Als we vermoeden dat je misbruik maakt van de bundel, bijvoorbeeld door gebruik als vaste lijn, dan nemen we contact op.

Maar “misbruik” is geen grond uit de wetgeving over netneutraliteit. Wat in de wet staat, is “integriteit en de veiligheid van het netwerk”. Die komt in gevaar als mensen bijvoorbeeld malware verspreiden, dan mag je ze in een sandbox stoppen. Maar de integriteit van het netwerk komt niet in gevaar omdat mensen de hele dag zitten te slurpen.

Dus nee, ik zie niet hoe dit legaal kan zijn. Maar ja, wie ben ik.

Arnoud

Mag T-Mobile je telefoon updaten met hun eigen apps?

android-screen-lock-wachtwoord-passwordT-Mobile werkt samen met diverse fabrikanten om op basis van de simkaart die mensen gebruiken updates te verspreiden voor smartphones, las ik bij Tweakers. In die updates zitten onder meer apps van T-Mobile, ringtones van de provider en netwerkoptimalisaties. Kijk, en dít is dus waar de cookiewet tegen bedoeld is.

De update wordt getriggerd wanneer het toestel bepaalde informatie op de simkaart aantreft die erop wijzen dat deze persoon klant is bij T-Mobile. Het toestel zegt dan dat er een “Tmobile Customization” update klaar staat. Dit installeren

Formeel lijkt het in orde: ze vrágen het, en pas nadat je ja klikt, wordt het uitgevoerd. Dat ze het na elke reboot van de telefoon opnieuw vragen, tsja, vragen staat vrij toch? Het gaat me wat ver om te zeggen dat de toestemming afgedwongen wordt omdat je elke keer nee moet zeggen.

Iets belangrijker lijkt me hier een ander deel van de cookiewet (dat nóg vaker genegeerd wordt), namelijk de informatieplicht. Je moet mensen in detail uitleggen wat je gaat doen, zodat ze in staat zijn een afgewogen beslissing te maken over wat er gaat gebeuren. “Tmobile customization” voelt wel erg mager als uitleg wat er komt:

De T-Mobile Customization vervangt onder andere je opstart/afsluitanimatie naar die van T-Mobile en stelt de standaard T-Mobile ringtone en notification geluidjes in. Verder installeert het “App Enabler” zoals al genoemd, waarmee je o.a. reclame-notificaties krijgt van T-Mobile. Voor zover ik weet heeft dit niks met de MMS-instellingen te maken, maar dit heb ik niet getest (ik gebruik sowieso nooit MMS).

Als het inderdaad zo werkt, dan is de gegeven toestemming niet rechtsgeldig omdat dit niet expliciet (genoeg) wordt toegelicht.

Iemand hier ervaring mee? Hoe los je dit op zonder je telefoon te rooten?

Arnoud

Mag T-Mobile haar Flex en Relax-abonnementen zomaar opzeggen?

t-mobile-akkoor.pngT-Mobile gaat klanten die nog een Flex- of Relax-abonnement hebben, waarbij het beltegoed ‘onbeperkt en voor altijd’ houdbaar blijft, overzetten naar een ander abonnement, las ik bij Tweakers. Het gaat in totaal om meer dan 80.000 abonnees, die hun opgebouwde beltegoed kwijtraken. Volgens T-Mobile wil men van deze abonnementen af omdat de achterliggende techniek verouderd is, en bieden ze een passend alternatief door een goedkoper abonnement aan te bieden dat ook onbeperkt lijkt te zijn. Maar mag dat zomaar?

Nee, niets in het recht mag zomaar. Er mag veel, maar dat is altijd met belangenafwegingen en redelijkheid omgeven. Het komt dus altijd neer op een afweging: hoe hard was de afspraak, waar zitten we ondertussen en hoe redelijk is het nog om het bedrijf aan dit contract te houden?

Ik kan flauw doen en zeggen, een telecomboer mag altijd de contracten wijzigen mits ze je met een maand vooraankondiging laten gaan als je dat wilt (art. 7.2a Telecomwet) maar daar is tegenin te brengen dat dat artikel niet bedoeld is voor het opzeggen van contracten. Het volledig herschrijven van een contract is trouwens een onredelijk bezwarende algemene voorwaarde (art. 6:236 sub a BW) dus T-Mobile kan niet zeggen, wij mogen de contracten herzien dus we herzien ze bij deze tot “u heeft geen contract meer”.

We moeten dus terug naar algemene principes uit het recht. Oké, dat kan. In het algemeen heeft de Hoge Raad al diverse malen bepaald dat duurovereenkomsten (contracten voor onbepaalde tijd) in principe altijd mogen worden opgezegd. Ik citeer even de juridische mond vol:

Of, en zo ja onder welke voorwaarden, een dergelijke overeenkomst opzegbaar is, wordt bepaald door de inhoud daarvan en door de van toepassing zijnde wettelijke bepalingen. Indien, zoals hier, wet en overeenkomst niet voorzien in een regeling van de opzegging, geldt dat de overeenkomst in beginsel opzegbaar is. De eisen van redelijkheid en billijkheid kunnen in verband met de aard en inhoud van de overeenkomst en de omstandigheden van het geval meebrengen dat opzegging slechts mogelijk is indien een voldoende zwaarwegende grond voor de opzegging bestaat. Uit diezelfde eisen kan, eveneens in verband met de aard en inhoud van de overeenkomst en de omstandigheden van het geval, voortvloeien dat een bepaalde opzegtermijn in acht moet worden genomen of dat de opzegging gepaard moet gaan met het aanbod tot betaling van een (schade)vergoeding.

In iets behapbaarder formaat:

  1. Als de overeenkomst bepaalt hoe er mag worden opgezegd, dan is dat leidend.
  2. Als de overeenkomst niets zegt over opzeggen, dan mag er worden opgezegd.
  3. In beide gevallen kan het zijn dat opzeggen alleen redelijk is wanneer
    1. men een voldoende zwaarwegende grond heeft, en/of*
    2. men een voldoende lange opzegtermijn hanteert, en/of
    3. men een schadevergoeding aan de wederpartij moet betalen.

(* Ik zeg en/of hoewel in het Nederlands ‘of’ altijd ‘en/of’ betekent – Ruud corrigeer me als ik het fout heb alsjeblieft. Het is een ICT-blog hier dus voor de zekerheid toch maar en/of.)

Goed. Wat zegt de overeenkomst? De algemene voorwaarden (PDF) van de telecomboer zeggen niets over zomaar opzeggen door T-Mobile. Het enige dat er staat, is dat het abonnement onbepaalde tijd wordt na de eerste periode en dat T-Mobile mag ontbinden bij wanprestaties door de klant. Voor T-Mobile is er dus geen opzegregeling. Daarom mag T-Mobile opzeggen.

De redelijkheidstoets dan. T-Mobile komt met een redelijke grond (verouderd systeem ter administratie, abonnementsvorm die in 2011 uit de markt gehaald is). Is dat zwaarwegend? Na 4 à 5 jaar denk ik van wel. Het houdt een keer op met oude abonnementen. Ja, ik weet dat ze “beltegoed ‘onbeperkt en voor altijd’ houdbaar” hebben gezegd maar het lijkt me niet redelijk om daaruit af te leiden dat ze dus maar eeuwig een legacy systeem in de lucht moeten houden.

Is er een voldoende lange opzegtermijn? Ik kan niet ontdekken wanneer je over móet zijn, het lijkt vooralsnog een “goh het zou leuk zijn als je eens overstapte”-actie te zijn. Een half jaar tot een jaar lijkt me redelijk.

Moet er een schadevergoeding worden betaald? Niet perse. De HR bedoelde met die eis niet dat je áltijd de schade moet vergoeden, alleen dat dat een grond kan zijn om een opzegging legaal te verklaren. De vraag bij deze eis is of er schade is door het voortijdig opzeggen. Daarbij moet je rekening houden met de aard en inhoud van het contract en de omstandigheden van het geval, wat zo veel betekent als “bedenk zelf wat leuks, succes”. Maar het punt is dat niet elk nadeel schade is.

Het beltegoed, zeggen veel mensen dan. Genoeg die er honderden euro’s aan ongebruikt beltegoed hadden staan. Dat ben je kwijt als je overstapt naar een nieuw abonnement. En dat klopt, maar in de algemene voorwaarden van T-Mobile staat dat opgebouwd beltegoed komt te vervallen. En ik zou niet weten waarom dat tegen de wet is. Beltegoed is geen zaak, geen bezit. Het is gestolde dienstverlening, een teller die zegt hoe veel je nog mag. Die teller kun je niet laten uitbetalen enkel omdat hij toevallig in Euro’s wordt uitgedrukt.

Dus nee, ik zie niet waarom T-Mobile dit niet mag, mits ruim van tevoren aangekondigd natuurlijk, en mits het verhaal over de infrastructuur natuurlijk klopt. Hoewel ik geen reden heb om aan dat laatste te twijfelen.

Arnoud

Mag ik een vals access point opzetten?

t-mobile-akkoor.pngOp Twitter kreeg ik de intrigerende vraag:

Is het illegaal om in de trein de wifi hotspot van m’n telefoon ’tmobile’ te noemen? En het verkeer te bekijken?

Op zich mag je natuurlijk je hotspot noemen wat je wilt, maar met specifiek die naam doe je alsof dit een hotspot is van het bedrijf T-Mobile. En dat is precies de hotspot die veel treinen tegenwoordig aanbieden.

Er is geen wetsartikel dat je specifiek verbiedt die naam te gebruiken (hoewel, het merkenrecht maar dat lijkt me nogal gezocht). Maar het gaat in het recht niet alleen om acties als zodanig, maar ook om de intenties. En vanwege de intentie hier (het meekijken met verkeer dat mensen op die hotspot gaan genereren) zou ik zeggen dat dit toch strafbaar is, en wel als poging tot aftappen van datacommunicatie.

Het opzettelijk en wederrechtelijk met een technisch hulpmiddel aftappen of opnemen van gegevens die voor iemand anders bedoeld zijn, is een strafbaar feit (art. 139c lid 1 Strafrecht). Zo’n telefoon/hotspot is een technisch hulpmiddel, en de gegevens die mensen daar overheen sturen zijn niet voor jou bedoeld. En de wederrechtelijkheid zit hem er hier dan in dat je het doet voorkomen dat je T-Mobile bent, de vertrouwde provider in de trein. Jezelf vals voordoen is eigenlijk altijd wel wederrechtelijk in zo’n context.

Het enkele áán hebben staan van die hotspot levert nog geen aftappen op, want er is dan nog geen data over je netwerk gegaan. Maar daarvoor kent het strafrecht de constructie van de “poging”: als je begonnen bent met een misdrijf te plegen maar dat misdrijf is nog niet daadwerkelijk gepleegd, dan is dat een strafbare poging tot plegen van dat misdrijf. Vereist is dat “het voornemen van de dader zich door een begin van uitvoering heeft geopenbaard”.

Alleen maar dit als gedachtenexperiment bespreken op Twitter is niet strafbaar, want dan heb je nog niets aan voorbereidende handelingen gedáán. Maar die hotspot daadwerkelijk activeren lijkt me wel een begin van uitvoering.

Interessant wordt het nog als die hotspot beveiligd is, met een raadbaar wachtwoord dat echter niet publiek is (en niet “t-mobile”) of zo. Want als mensen zelf gaan raden wat je wachtwoord is, plegen ze computervredebreuk op je netwerk. En het sniffen van verkeer van inbrekers lijkt me niet verboden. Of ben je in zo’n situatie mensen aan het uitlokken om in te breken bij jou?

Arnoud

Schendt HTC de GPL door broncode vertraagd te publiceren?

Een lezer wees me (dank!) op een bericht bij Freedom to Tinker waar werd gesignaleerd dat de Android-gebaseerde HTC smartphone Linux draait, maar de broncode maar moeizaam beschikbaar komt. Linux is open source (GPL versie 2) en de broncode moet dus meegeleverd worden (of er moet een schriftelijk aanbod bij zitten waar staat waar je de broncode kunt bestellen). Ene “vladyman” had HTC gevraagd hoe dit zit, en kreeg als antwoord:

Thank you for contacting HTC Technical Assistance Center. HTC will typically publish on developer.htc.com the Kernel open source code for recently released devices as soon as possible. HTC will normally publish this within 90 to 120 days. This time frame is within the requirements of the open source community.

Nou, dat lijkt me niet. Ik heb nog nooit gehoord van een tijdsbestek van 90 tot 120 dagen voordat broncodes beschikbaar komen. De GPL zelf bevat zo’n vertragingsmechanisme al helemaal niet: de broncode moet gewoon bij het product zitten.

Er zijn verschillende verklaringen waarom HTC zo reageert: ze hebben de juiste broncodes niet paraat, er zitten codes van derden in die (nog) geen GPL mogen worden, men is naar de verkeerde cursus open source compliance geweest of men werkt gewoon altijd al zo en dus nu ook, want wetten en regels kunnen natuurlijk niet het bedrijfsbeleid in de weg zitten. Of, en dan wordt het wat meer aluhoedje: men is bang dat afgifte van de broncode zal leiden tot een succesvolle jailbreak van de telefoon.

Het blijkt namelijk dat de HTC G2 wel te jailbreaken is, maar tot nu toe levert dat slechts beperkte resultaten op. De meeste hacks worden bij de eerstvolgende reset ongedaan gemaakt door een speciaal stukje firmware. Vanuit Linux zou dat stukje firmware aan te sturen moeten zijn, maar daarvoor is wel de broncode van de Linux-kernel in het apparaat nodig. En die komt “normaliter” pas na 90 tot 120 dagen beschikbaar.

Frustrerend is wel dat eigenlijk alleen de auteursrechthebbenden op de Linuxkernel hier wat tegen kunnen doen. Als ontvanger van de code kun je je niet op de GPL beroepen tegenover HTC (of T-Mobile, die het toestel uiteindelijk aan je levert) want de GPL is een licentie tussen jou en de auteursrechthebbende, niet tussen jou en T-Mobile. Ik heb me wel eens afgevraagd of het geen goed idee zou zijn om juist wél toe te staan dat jij mag procederen uit naam van Linus over jouw exemplaar van Linux.

Update (15 oktober) in de comments wijst Piet erop dat HTC de code ruim binnen die 90 dagen heeft vrijgegeven.

Arnoud