Mag ik vanaf de openbare weg mensen op een buurtfeest fotograferen?

Een lezer vroeg me:

Recent liep ik door de buurt en zag ik een buurtfeest met mooie sfeer. Weliswaar achter een afzetting maar op een straat met plein, dus openbare weg volgens mij. Ik maakte vanaf de straat aan de overkant foto’s, en werd toen aangesproken door twee deelnemers dat dat niet mocht, mede omdat er kinderen op de waterglijbaan speelden. Achteraf hoorde ik dat een heleboel ouders wel zelf foto’s van het feest (én de kinderen) op internet hadden gezet. Mag dit nu wel of niet, foto’s maken van zo’n situatie?

Vanaf de openbare weg mag je in principe fotograferen wat en wie je wilt. Dat was altijd het devies voor fotografen en andere nieuwsjagers. Pas bij publicatie moet je rekening houden met privacy, dat bepaalde het portretrecht.

Echter, de AVG heeft daar enige verandering in gebracht. Weliswaar kent die net als het portretrecht een belangenafweging (en dus géén absoluut verbodsrecht), maar de AVG geldt op iedere vorm van verwerking. En het máken van foto’s is al een verwerking, zodat je al op het moment van indrukken van de sluiter onder de wet valt. Sinds 25 mei kun je dus al bezwaar maken tegen het máken van een foto, niet pas tegen publicatie.

In principe blijft voor mij overeind staan dat een gebeurtenis op de openbare weg weinig privacyverwachting heeft. Een hekje er omheen maakt daarbij niet uit. (Een afzetting met blindering of een rij zeecontainers natuurlijk wel.) Maar als je daar van afstand gaat fotograferen, dan zie ik wel hoe mensen daar toch enige moeite mee hebben. Die fotografie is dan geen deel van het feest, en breekt in op de privacyverwachting die men heeft.

En zeker bij foto’s van kinderen op een evenement dat alleen besloten toegankelijk is, is de privacywaarde erg hoog. De ouders verwachten een ontspannen sfeer waarin kinderen vrijelijk kunnen spelen. Bij dergelijke foto’s zie ik dan ook de belangenafweging onder de AVG echt uitvallen in het voordeel van de kinderen.

Ik ben er nog niet uit wie er moet winnen als er alleen volwassenen feest vieren, maar begrijp wel dat daar aanwezige mensen er boos over worden en de vraagsteller sommeren te stoppen.

Arnoud

Filmen van agenten is hinderen in hun taakuitoefening?!

politie-bordje-logo-aangifte-bureau.jpgVorige week hebben politieagenten een 19-jarige man aangehouden in Culemborg; hij weigerde weg te gaan en belemmerde agenten bij een mogelijke aanhouding. Dat las ik in een politiepersbericht. De man filmde de aanhouding, wat de verdachte niet zo leuk vond. Omdat dit extra gedoe gaf voor de agenten, werd de filmer gesommeerd daarmee op te houden. Toen hij dat niet deed, werd hij aangehouden. Eh, wacht, wat?

Laten we even juridisch helder zijn: je mág aan de openbare weg filmen wat en wie je ziet. Ook als het agenten zijn, ook als het verdachten zijn. En oh ja óók als mensen zeggen dat ze niet in beeld willen, want op de openbare weg héb je dat niet te willen.

Natuurlijk mag je mensen niet hinderen, dus pontificaal voor ze lopen met een camera of er tussen springen met je mobieltje mag niet. Maar de hinder zat hem hier niet in het feit dat de filmer in de weg liep of zo. Nee, volgens het persbericht:

Twee omstanders filmden dit waartegen de aangesproken man bezwaar maakte. Hierdoor werd het werk van de politie bemoeilijkt, waarop het duo is gezegd weg te gaan. Toen ze dit niet deden vorderden de politiemensen beide filmers om weg te gaan. De aangesproken 19-jarige bleef weigeren en is daarop aangehouden.

Oftewel: de gearresteerde persoon werd boos omdat hij gefilmd werd, en daardoor werd zijn arrestatie lastiger dan verwacht. Het niet ophouden met filmen maakte de situatie dus erger, waardoor de politie de vordering tot weggaan gaf. Omdat deze niet werd opgevolgd, werd hij aangehouden. Daar is een wettelijke grond voor (art. 185 Strafrecht): als je “opschudding veroorzaakt” en niet op bevel daarmee ophoudt, dan ben je strafbaar.

Ik heb er alleen grote moeite mee dat énkel het filmen (van een afstandje) kwalificeert als “opschudding veroorzaken”. Dat een ander op mij reageert, is toch in eerste instantie niet mijn schuld?

Natuurlijk, je kunt vanuit fatsoen zeggen “die man wordt boos en die agent krijgt daar last van, ik stop even met filmen” maar tegelijk, je doet iets dat volstrekt legaal is en dan moet jij ophouden omdat iemand anders het niet wil, terwijl die het niet te willen hééft. Dat steekt me toch wel een beetje. Maar misschien is dit waar de jurist een stapje opzij moet doen voor de ethicus?

Arnoud