De Ierse fastfoodketen Supermac’s had last van het merk van een van de hamburgers van McDonald’s, namelijk de BIG MAC hamburger. Dat las ik bij de blog van Van Diepen van der Kroef advocaten. Supermac startte daarop een rechtszaak om dat merk van tafel te krijgen, en tot verbijstering van de hele merkengemeenschap werd dat nog toegewezen ook. De Big Mac mag dan een wereldwijd bekend merk zijn, volgens het Europese Merkenbureau kon McDonald’s niet aantonen dat het merk daadwerkelijk in de praktijk werd gebruikt. Iedereen die wel eens een Big Mac heeft besteld, zal hier de nodige vraagtekens bij hebben. Wat ging hier mis?
Je leest vaak dat bedrijven hun auteursrechten moeten handhaven “omdat ze anders vervallen”. Dat klopt niet, maar voor merken klopt dat wel. De merkenwet bepaalt dat wie een merk vastlegt, maar niet daadwerkelijk gebruikt, dit kwijtraakt na vijf jaar. Dit om te voorkomen dat allerlei grapjassen bergen merken gaan deponeren in de hoop dat een ander er dan veel voor komt betalen.
Nu heeft McDonald’s natuurlijk hun merk BIG MAC niet vastgelegd als een soort merkenkaperij, het is hun bekendste product dat al sinds 1967 verkocht wordt onder die naam, aldus Wikipedia. Je zou zeggen dat het dan ook vrij makkelijk moet zijn om aan te tonen dat hier de afgelopen jaren daadwerkelijk mee gehandeld is. Toen de eis tot vervallenverklaring binnen kwam, had McDonald’s dan ook snel haar bewijs klaar:
– drie beëdigde verklaringen met betrekking tot de verkoopaantallen van de BIG MAC in de periode van 2011 tot en met 2016;
– brochures en reclameposters met betrekking tot BIG MAC uit de periode van 2011 tot en met 2016 en kopieën van (McDonald’s)websites uit achttien verschillende landen betrekking hebbende op de jaren 2014 tot en met 2016;
– een kopie van de Engelse Wikipedia-pagina over de BIG MAC hamburger.
Redelijk overtuigend, zou je denken. Maar juridisch niet. Die beëdigde verklaringen waren afkomstig van eigen franchisenemers, en dergelijk ‘partijbewijs’ wordt niet heel zwaar gewogen. Je eigen mensen verklaren natúúrlijk dat er veel verkocht is, als je ze dat vraagt. Dat overtuigt dus niet.
Mijn bloed ging een beetje koken bij de gemakzuchtige manier waarop Wikipedia afgeserveerd werd: iedereen kan dat wel editten, dus dat bewijst helemaal niets. Dit is wat mij betreft een zwaar achterhaalde opvatting in het tijdperk van fakenews: Wikipedia is een van de weinige bronnen die zich actief inzet voor het behoud van feitelijke informatie en een gebalanceerde presentatie van bronnen en overzichten. Iedereen die zegt, dat kan iedereen wel aanpassen: probeer het eens en kijk of het een dag blijft staan.
Afijn. Ik ben alweer rustig. Wat dus overbleef waren die brochures en posters, alleen daar blijken geen verkoopcijfers uit. Leuk dat je reclame maakt, maar je gebruikt een merk pas actief als je ook dingen verkoopt en daar resultaten van kunt laten zien. En daarmee was het dus einde oefening voor de Big Mac®.
Dit is zeker niet het einde van het verhaal. McDonald’s mag met andere cijfers komen, zoals objectief gemeten bezoekersaantallen op hun sites of wellicht beëdigde accountantsverklaringen over de verkoop. De uitspraak is dan ook vooral een tik op de gemakzuchtige vingers van McDonald’s. Als je werkelijk wereldberoemd bent, dan mag je best even lopen om dat aan te tonen.
Arnoud
Fastfoodketen Burger King heeft in de Verenigde Staten een televisiereclame uitgezonden die opzettelijk de stemassistent van Google activeerde,