Minecraft staat NFT’s niet toe in game, kunnen ze dat mogen?

Gradezone / Pixabay

Volgens de ontwikkelaar van de bouwwereld Minecraft zijn de digitale eigendomsbewijzen in strijd met “de waarden van het spel”, aldus Nu.nl. “NFT’s en andere blockchaintechnologieën die digitaal eigendom creëren op basis van schaarste en uitsluiting passen niet bij de Minecraft-waarden van creatieve inclusie en samen spelen”, aldus de ontwikkelaar. Dat klinkt zo mooi dat je haast zeker weet dat er een juridische afweging onder zit. Wat is hier aan de hand?

Het spel Minecraft is een zogeheten sandbox game: het spel genereert automatisch een omgeving met grondstoffen, tegenstanders, dieren, grot- en tunnelsystemen, bergformaties en meren. De speler heeft een eigen avatar, waarmee hij de omgeving actief kan aanpassen, zo legt Wikipedia behulpzaam uit. Er zijn vele mogelijkheden om het spel aan te passen: van andere skins op je speler-avatar tot extra apparaten, elementen of andere aspecten van het spel.

In principe zijn zulke objecten dan voor iedereen beschikbaar die meespeelt, wat goed te regelen is omdat er vele servers opgezet worden waar mensen met (of tegen) elkaar spelen. Dat past ook goed bij het karakter van het spel. Maar er is dus een trend dat mensen NFT’s maken van Minecraft-objecten, wat betekent dat alleen de NFT-houder iets met zo’n object mag doen. Of nou ja, mag: anderen hóren het niet te doen, want een NFT is juridisch helemaal niets en formeel staat het je vrij een NFT-gekoppeld object te gebruiken. Je bent in de ogen van NFT-liefhebbers dan een vuige rechtsklikker (dat is daar een scheldwoord) maar dat is het dan. Maar als iemand een server opzet en als huisregel zegt “respecteer de NFT-verdeling van eigendom” dan is dat wel bindend.

Er zijn meer opties, zoals Minecraft-eigenaar Mojango uitlegt:

Other examples of how NFTs and blockchain could be utilized with Minecraft include creating Minecraft collectible NFTs, allowing players to earn NFTs through activities performed on a server, or earning Minecraft NFT rewards for activities outside the game.
Het stuit ze vooral tegen de borst dat mensen hiermee een schaarste-economie creëren die nou net niet in Minecraft zat:
NFTs are not inclusive of all our community and create a scenario of the haves and the have-nots. The speculative pricing and investment mentality around NFTs takes the focus away from playing the game and encourages profiteering, which we think is inconsistent with the long-term joy and success of our players.
Vervolgens verbiedt men dus de integratie van blockchain-technologie in de Minecraft-serversoftware, wat dus voorkomt dat objecten alleen gekoppeld aan NFT’s gebruikt kunnen worden, of dat activiteit uit het spel via een blockchainregistratie tot een NFT leidt. Dat kan, formeel is dat een amendment op de softwarelicentie. En meer algemeen verbiedt men de opname van game assets zoals skins of objecten in een NFT, wat kan op basis van het auteursrecht op die assets.

Arnoud

Nike klaagt StockX aan om verkoop NFT’s van sneakers

Kledingmerk Nike heeft het onlineplatform StockX aangeklaagd voor het maken en verkopen van ongeautoriseerde afbeeldingen van zijn sneakers, las ik bij RTL Nieuws. De NFT’s (zoals hiernaast getoond) bevatten immers het merk van Nike, waar deze niet blij mee is. StockX had tegen kopers gezegd dat ze deze tokens in de toekomst zouden kunnen inwisselen voor fysieke versies van de schoenen. Maar Nike is kennelijk van plan zélf NFTs uit te brengen.

We hebben het eerder gehad over de gebakken lucht in een NFT:

De kern van een nft is dat ergens (op de blockchain dus) wordt genoteerd dat jij ‘eigenaar’ bent van een bepaald stukje informatie. Net zoals je eigenaar bent van zo’n zeldzaam voetbalplaatje, of van een koekblik van Rembrandt. En dat is dus niet hetzelfde als eigenaar zijn van waar het echt om gaat; de afbeelding van de voetballer (u mag zelf zeggen of u zich oud voelt bij a) Messi b) Gullit c) Van der Kuijlen) dan wel het schilderij van Rembrandt.
Verkoop van een nft zegt dus niets over de onderliggende rechten. Meestal gaat het dan over auteursrecht, want die plaatjes zijn natuurlijk auteursrechtelijk beschermd.

Nike gooit het over een andere boeg:

“Nike did not approve of or authorize StockX’s Nike-branded Vault NFTs,” the complaint reads. “Those unsanctioned products are likely to confuse consumers, create a false association between those products and Nike, and dilute Nike’s famous trademarks.”
Als ik zelf zo die plaatjes bekijk, dan snap ik dat wel: de naam StockX zegt me weinig, de Nike sneakers en hun wereldberoemde logo des te meer. Dus ik zie wel hoe men bang is voor associatiegevaar dan wel verwarringsgevaar (over het verschil tussen die twee kun je hele boeken schrijven in het merkenrecht). Het helpt natuurlijk niet dat StockX het “authentic NFTs” noemt, terwijl Nike er voor niets tussen zit.

Nike wijst ook op de enorme prijsverschillen, “pointing out that a fairly pedestrian sneaker like the black and white Nike Dunk Low is selling for an average of $282 on the site while the NFT version is selling for an average of $809.” Op dergelijke manier profiteren van andermans merk is zeer zeker niet de bedoeling. (En naast dat Nike als merk wereldberoemd is, heeft ze het merk ook apart gedeponeerd voor NFT’s.)

De enige escape voor StockX zou zijn dat ze als Nike-verkoper gerechtigd zijn de producten te vertonen die ze verkopen. Dat is namelijk een uitzondering op het merkenrecht. En StockX zegt op haar site ook dat ze de betreffende schoen ook echt in hun kluis hebben staan, maar wel een tikje haha cryptisch:

Each Vault NFT is backed by a physical item held in StockX’s custody, tied directly one-to-one via the blockchain. This means if you buy an edition of a Vault NFT, you are the owner of the corresponding physical good which is secured and stored in StockX’s Vault. As an NFT owner you may be granted exclusive access to StockX benefits, promotions, experiences, and rewards.
StockX zegt dus dat je eigenaar wordt van de fysieke schoenen in hun kluis door de NFT te kopen. Het product blijft dan gewoon in de kluis. (Dat kan: levering c.p., mocht u voor een tentamen vermogensrecht zitten.) En je mag het opeisen (revindicatie, sorry, geen tentamenstof), alleen wordt je NFT dan digitaal verbrand oftewel opgeheven. Dat gaat wel een beetje in tegen het doel van een NFT kopen denk ik.

Verder heb ik er conceptueel een beetje moeite mee om dit nog een vorm van verkopen van schoenen te noemen. Juist omdat je standaard dus wel de NFT koopt maar de schoenen niet op een plankje op de muur thuis kunt zetten. Daarmee zou ik een beroep op die uitzondering voor verkopers niet helemaal logisch vinden.

Arnoud

Hoe veel gebakken lucht zit er juridisch in een NFT?

TheDigitalArtist / Pixabay

Hoeveel is een digitaal exemplaar van een column van de New York Times over NFT waard? Dat vroeg de NOS zich onlangs af in een overzichtsverhaal over de non-fungible tokens die nu enorme bedragen opbrengen. En zijdelings mocht ik wat mensen in de gordijnen jagen met mijn quote: “Het is puur een eretitel, de winnaar van de Formule 1 zijn, maakt je ook geen eigenaar van het racecircuit. Je koopt echt lucht, je doet het om te kunnen zeggen dat je een NFT hebt.” Wacht, wat?

Zoals ik vorig jaar al blogde:

De kern van een nft is dat ergens (op de blockchain dus) wordt genoteerd dat jij ‘eigenaar’ bent van een bepaald stukje informatie. Net zoals je eigenaar bent van zo’n zeldzaam voetbalplaatje, of van een koekblik van Rembrandt. En dat is dus niet hetzelfde als eigenaar zijn van waar het echt om gaat; de afbeelding van de voetballer (u mag zelf zeggen of u zich oud voelt bij a) Messi b) Gullit c) Van der Kuijlen) dan wel het schilderij van Rembrandt.
Er worden  nu grote winsten gemaakt met handel in NFT’s. Kritiek is er ook: de site Digiconomist becijferde dat één transactie zoveel rekenkracht van computers vergt dat daarbij 110 kilo CO2 wordt uitgestoten. Maar dat terzijde.

De handel in NFT’s roept de vraag op “hoe dat nou juridisch zit”. Ben je eigenaar van de NFT, heb je rechten op het onderliggende kunstwerk (of waar de NFT maar blijk voor is), wat doet het met de auteursrechten et cetera?

Nou ja, het korte antwoord is dus: helemaal niets. Het is een apart, buitenrechtelijk systeem waarbij eigenlijk op basis van eer wordt gehandeld. Binnen de context van zijn die aan NFT’s doen ben ik de eigenaar van die ene aap, en wie dat plaatje opslaat en als kopie ook gebruikt die schendt de mores, dat hoort niet. Maar juridisch gezien is er geen enkele regel waarmee de NFT-“eigenaar” kan optreden tegen zo’n vuile rechtermuisklikker (zoals dat heet).

De maker van de NFT kan dat wel: die heeft het auteursrecht op die tekening van die aap, en dat blijft bij hen, want alleen met een ondertekend document gaan die rechten over. Geen enkele NFT-handel omvat het overdragen van auteursrechten.

De reden dat we niet van eigendom spreken is trouwens precies omdat de NFT, het plaatje dus, vrij kopieerbaar is. Dat de registratie op de blockchain niet manipuleerbaar is, doet daar niet aan af. Natuurlijk, er is het Runescape-arrest uit 2012 dat bepaalde dat je virtuele goederen in online games kunt stelen. Maar er is een cruciaal verschil: games zijn zo gebouwd dat je spelobjecten niet kunt kopiëren maar alleen overdragen, en dát is wat er nodig is (naast economische waarde) om een object eigendomsvatbaar te noemen.

Daar komt bij dat dit arrest uit het strafrecht komt, waar men anders tegen “eigendom” aankijkt dan in het privaatrecht. Een simpel voorbeeld is dat een huurder in het strafrecht van het gehuurde bestolen kan worden, ondanks dat hij niet de eigenaar is. In het privaatrecht is het echt fout om de huurder de eigenaar te noemen.

Ik ben er nog niet uit over wat nu wenselijk is. Het voelt vrij logisch om NFT’s maar gewoon eigendommen te noemen, omdat je dan juridische bescherming aan NFT handelaren geeft. Alleen: wat voor bescherming? Binnen de kring is de blockchain immers het niet-manipuleerbare bewijs, wat voegt het recht daar nog toe? (Hacken van de blockchain, zo dat al kan, is al op te lossen via computervredebreuk.)

Buiten de kring heb je de vuige rechtermuisklikkers, zij die andermans NFT opslaan en gebruiken. Daar heb je het auteursrecht voor, zou het veel toevoegen om ook de NFT-eigenaar een procesbevoegdheid te geven? Of een eigendomsrecht, maar hoe verhoudt zich dat dan tot het auteursrecht van de ontwerper?

Arnoud

Wat moet ik juridisch nou weer van NFT’s vinden?

In onze digitale wereld, ons ecosysteem dat bestaat uit enen en nullen, onze vrijplaats waar alles kan wat in het echt niet kan, daar is het heel lastig om zaken uniek te maken. Dat las ik in een recent Tweakers Plus-artikel, dat me wijs zou gaan maken over de lol van de non-fungible tokens oftewel NFT’s die nu hot, pardon cool, pardon wreed, pardon populair zijn. U ziet het: ik voel me oud bij het lezen over deze nieuwe technologie. Ik zag het recent voor het eerst voorbij komen als het digitale equivalent van Panini-voetbalplaatjes: de NBA Topshots, flitsen van een spannend basketbalmoment. Maar daar word je dan weer geen eigenaar van. Leeswaarschuwing: blockchain.

Waarom staan nft’s nu ineens zo in de belangstelling? Dat komt doordat Christie’s, een traditioneel kunstveilinghuis, ineens een nft ging veilen. Dat gaf “real world” aandacht voor een internethype, en omdat het ook nog eens over blockchain en crypto gaat is de hype dan snel gegroeid.

De kern van een nft is dat ergens (op de blockchain dus) wordt genoteerd dat jij ‘eigenaar’ bent van een bepaald stukje informatie. Net zoals je eigenaar bent van zo’n zeldzaam voetbalplaatje, of van een koekblik van Rembrandt om het Tweakers-artikel nog even te citeren. En dat is dus niet hetzelfde als eigenaar zijn van waar het echt om gaat; de afbeelding van de voetballer (u mag zelf zeggen of u zich oud voelt bij a) Messi b) Gullit c) Van der Kuijlen) dan wel het schilderij van Rembrandt.

Wat je dan in feite koopt of krijgt, is een token  dat gekoppeld is aan een bepaald digitaal bestand. Dat bestand is gewoon een serie nullen of enen en daar kan van alles mee gebeuren. Maar er is maar één token met die koppeling, en als jij dat token onder jouw beheer bent dan kun je jezelf dus ‘eigenaar’ van dat bestand noemen. De geregistreerde houder van het token kan worden gewijzigd, en zo draag je eigendom dan over. Door dit aan smart blockchains, pardon smart contracts te koppelen kan dat zelfs volledig automatisch gebeuren – na betaling, na een zekere periode, als het bestand ergens verplaatst wordt of ga zo maar door.

Juridisch betekent dit allemaal heel weinig. De échte eigendom op bijvoorbeeld dat schilderij van Rembrandt blijft liggen waar het ligt, en ook de auteursrechten op het werk veranderen niet van eigenaar. Dat vereist namelijk een ondertekend contract (een akte) en een nft is dat niet. Men heeft dus een digitale parallelle handelswereld gecreëerd, waarbinnen ruimte is om geheel eigen regels voor de zelfbedachte “nft eigendom” te hanteren. En dat mag, maar juridisch is daar weinig van te vinden.

Arnoud