De Argentijnse president wil haar presidentiële socialemediaaccounts niet inleveren nu ze geen president meer is, las ik bij Vice. De accounts, allemaal iets met @CasaRosadaAR (“roze huis”, de ambtswoning van de president), zijn nu omgezet in een soort van tribute-pagina. De nieuwe president moet nu zijn eigen Twittervolgers en Facebookvrienden gaan werven. Kan dat zomaar?
De status van accounts bij diensten als Facebook en Twitter is juridisch een ingewikkelde. Of nou ja, eigenlijk heel simpel: die dingen hébben geen status want ze zijn niets. Het is gestolde dienstverlening, vergelijkbaar met een bioscoopkaartje of het bonnetje van de stomerij. Als de jas niet van jou is, dan kun je aan het bezit van het bonnetje ook geen rechten ontlenen. Net zo min als je aan het weten van een accountwachtwoord kunt afleiden of je ‘eigenaar’ bent van het account.
Uiteindelijk komt het volgens mij heel basaal neer op een stukje contractenrecht: met wie deed Twitter of Facebook zaken? Was dat de rechtspersoon de Argentijnse Republiek, of de persoon mevrouw Cristina Fernandez de Kirchner privé? Dat eerste geval hebben we volgens mij bij ons: het ministerpresidentsaccount op Twitter bijvoorbeeld is een zuiver functioneel account, beheerd door het Rijk en ingevuld door de Rijkswerknemer de heer Rutte.
Het account @CasaRosadaAR is aangemaakt door mevrouw zelf, maar nadat ze aan de macht kwam. Dat zou je kunnen zien als een slimme stap van een politica, en dus een persoonlijke handeling waardoor het account echt van haar is. Je kunt het ook zien als initiatief tonen door een werknemer, maar daarmee wel als een actie namens de werkgever – de Argentijnse staat dus.
De accountnaam is niet de officiële naam van het ambt of van het land. Dat pleit er enigszins voor om het als privéaccount te zien, maar niet heel sterk: in politieke reportages bij ons hoor je ook wel “uit het Torentje werd gemeld” of uit Amerika “het Witte Huis verklaarde vanochtend”. Dergelijke termen zijn dus te associëren met het werk, en als die associatie er is dan zou ik het geen sterk argument vinden dat het een privé-account is.
Op het account wordt verslag gedaan van werkgerelateerde zaken. Dat suggereert dat mevrouw het toch op zijn minst zag als iets dat met het werk verband houdt, zeker als je dat in combinatie met de accountnaam ziet. Maar zou “PietvandeINGbank” die babbelt over werk dan ook een zakelijk account zijn? Dat gaat me wat ver. Er werden bij @CasaRosadaAR geen zaken gedaan via Twitter, geen webcare of toezeggingen namens de Staat. Maar toegegeven, dat zou ook wel érg onverwacht zijn.
Twitter had het account erkend als officieel. Een verified account krijg je als je een bekend persoon bent die volgens Twitter beroemd genoeg is om deze dienst te krijgen. Na deze controverse heeft Twitter het vinkje weggehaald. Dus Twitter vond kennelijk dat het account beroemd was toen mevrouw president was, maar nu niet meer. Dat wijst erop dat Twitter het linkte aan het werk.
Uiteindelijk komt het neer op een totaalindruk. En die is voor mij: dit was een werkgerelateerd account en had moeten worden ingeleverd. Wat denken jullie?
Arnoud
