Moet een president zijn socialemediaaccounts inleveren na zijn ambtstermijn?

| AE 8294 | Informatiemaatschappij | 12 reacties

social-mediaDe Argentijnse president wil haar presidentiële socialemediaaccounts niet inleveren nu ze geen president meer is, las ik bij Vice. De accounts, allemaal iets met @CasaRosadaAR (“roze huis”, de ambtswoning van de president), zijn nu omgezet in een soort van tribute-pagina. De nieuwe president moet nu zijn eigen Twittervolgers en Facebookvrienden gaan werven. Kan dat zomaar?

De status van accounts bij diensten als Facebook en Twitter is juridisch een ingewikkelde. Of nou ja, eigenlijk heel simpel: die dingen hébben geen status want ze zijn niets. Het is gestolde dienstverlening, vergelijkbaar met een bioscoopkaartje of het bonnetje van de stomerij. Als de jas niet van jou is, dan kun je aan het bezit van het bonnetje ook geen rechten ontlenen. Net zo min als je aan het weten van een accountwachtwoord kunt afleiden of je ‘eigenaar’ bent van het account.

Uiteindelijk komt het volgens mij heel basaal neer op een stukje contractenrecht: met wie deed Twitter of Facebook zaken? Was dat de rechtspersoon de Argentijnse Republiek, of de persoon mevrouw Cristina Fernandez de Kirchner privé? Dat eerste geval hebben we volgens mij bij ons: het ministerpresidentsaccount op Twitter bijvoorbeeld is een zuiver functioneel account, beheerd door het Rijk en ingevuld door de Rijkswerknemer de heer Rutte.

Het account @CasaRosadaAR is aangemaakt door mevrouw zelf, maar nadat ze aan de macht kwam. Dat zou je kunnen zien als een slimme stap van een politica, en dus een persoonlijke handeling waardoor het account echt van haar is. Je kunt het ook zien als initiatief tonen door een werknemer, maar daarmee wel als een actie namens de werkgever – de Argentijnse staat dus.

De accountnaam is niet de officiële naam van het ambt of van het land. Dat pleit er enigszins voor om het als privéaccount te zien, maar niet heel sterk: in politieke reportages bij ons hoor je ook wel “uit het Torentje werd gemeld” of uit Amerika “het Witte Huis verklaarde vanochtend”. Dergelijke termen zijn dus te associëren met het werk, en als die associatie er is dan zou ik het geen sterk argument vinden dat het een privé-account is.

Op het account wordt verslag gedaan van werkgerelateerde zaken. Dat suggereert dat mevrouw het toch op zijn minst zag als iets dat met het werk verband houdt, zeker als je dat in combinatie met de accountnaam ziet. Maar zou “PietvandeINGbank” die babbelt over werk dan ook een zakelijk account zijn? Dat gaat me wat ver. Er werden bij @CasaRosadaAR geen zaken gedaan via Twitter, geen webcare of toezeggingen namens de Staat. Maar toegegeven, dat zou ook wel érg onverwacht zijn.

Twitter had het account erkend als officieel. Een verified account krijg je als je een bekend persoon bent die volgens Twitter beroemd genoeg is om deze dienst te krijgen. Na deze controverse heeft Twitter het vinkje weggehaald. Dus Twitter vond kennelijk dat het account beroemd was toen mevrouw president was, maar nu niet meer. Dat wijst erop dat Twitter het linkte aan het werk.

Uiteindelijk komt het neer op een totaalindruk. En die is voor mij: dit was een werkgerelateerd account en had moeten worden ingeleverd. Wat denken jullie?

Arnoud

Deel dit artikel

  1. Lijkt me inderdaad ook een functioneel account. Lijkt me ook dat je als bedrijf (of staat) over dat soort dingen moet nadenken. In Amerika is er @POTUS en @BarackObama, dan is het helemaal duidelijk wat functioneel is en wat niet. Als je er na je presidentschap zo over moet vechten dan is dat toch geen mooi afscheid.

    Kan je in een social media code vastleggen hoe met accounts om te gaan? Lijkt me iets waar @ICTRecht (bedrijfsaccount neem ik aan?) toch over heeft nagedacht.

  2. Je schrijft: “het ministerpresidentsaccount op Twitter bijvoorbeeld is een zuiver functioneel account, beheerd door het Rijk en ingevuld door de Rijkswerknemer de heer Rutte”

    Ik denk dat dat nog een te rooskleurig beeld schept van de betrokkenheid van Rutte met dat account. Als je kijkt naar het account, staat er “Redactie door de Rijksvoorlichtingsdienst”. Ik betwijfel daarom ten zeerste dat het ‘ingevuld wordt’ door de heer Rutte zelf. Hij draagt natuurlijk de verantwoordelijkheid, maar ik twijfel er sterk aan of hij voor elke tweet afzonderlijk opdracht geeft – laat staan dat hij ze zelf schrijft.

  3. Aan wie zou mevrouw Kirchner het account moeten inleveren? Als ik de Argentijnse overheid was, zou ik het niet willen hebben. Dikke kans dat er zaken op dit account gepubliceerd zijn die ik als Argentijnse overheid niet voor mijn rekening wil nemen. Een paar potten verf over de ambtswoning smeren lost het probleem politiek veel makkelijker op.

    Tip voor de huidige bewoners: casarosada dot com lijkt nog beschikbaar.

    Frappant om te zien dat overheden niets geleerd hebben van het gestuntel rond het whitehouse.com domein.

  4. Moeilijke vraag. Ik denk dat ook de naam van het account en de inhoud van de geplaatste berichten meegewogen moeten worden.

    Ook lijkt me de vraag in wezen niet anders dan voor een blog of een andere willekeurige website. Ook die hebben een bepaalde naam en bepaalde URLs waarmee de geplaatste berichten gevonden kunnen worden. Ze zijn in feite een publicatie.

    Is een electronische (of andere) publicatie altijd “juridisch niets” als je daar niets specifieks voor regelt? Kan er puur door het gebruik niet een soort makersrecht ontstaan? Kan de maker van een populaire publicatie bijvoorbeeld schade claimen als die publicatie ineens niet beschikbaar is terwijl dat wel verwacht mocht worden, ook als er geen expliciet contract met iemand is dat dan wordt geschonden? (Het lijkt me van niet.)

    En als je dan je makersrecht (dus niet het auteursrecht, want dat is al beschermd, maar bijvoorbeeld het recht om de publicatie te maken of het recht om die onder een bepaalde naam of een bepaald adres aan te bieden) expliciet wilt beschermen, hoe zou je dat dan zou moeten regelen? Of gaat dat helemaal niet en kun je alleen expliciete contracten afsluiten met derden voor expliciete diensten die er samen voor moeten zorgen dat de publicatie beschikbaar blijft met jou als maker en met door jou gewenste naam en adres?

  5. Die ‘Verified Accounts’ vind ik sowieso erg controversieel. Zo zie ik bijv. mensen die net een beetje beroemd aan het worden zijn die al verified zijn, maar bijv. een cabaretier als Freek de Jonge krijgt geen verified account terwijl hij toch zeker wel een beroemd cabaretier is. Naja, het zal ook allemaal wel 😉

Laat een reactie achter

Handige HTML: <a href=""> voor hyperlinks, <blockquote> om te citeren en <em> en <strong> voor italics en vet.

(verplicht)

Volg de reacties per RSS