LinkedIn moet account van Tweede Kamerlid Van Haga terugplaatsen

| AE 12952 | Ondernemingsvrijheid, Uitingsvrijheid | 13 reacties

LinkedIn moet het verwijderde profiel van Tweede Kamerlid Wybren van Haga van de rechter binnen drie werkdagen terugplaatsen, meldde de NOS gisteren. Negen specifieke verwijderde berichten hoeven niet te worden teruggezet, en Linkedin hoeft haar handelen niet te rectificeren. Het is voor zover ik weet de eerste keer dat een sociaal medium door de Nederlandse rechter wordt gecorrigeerd bij een accountverwijdering.

Het account van Van Haga werd verwijderd, nadat hij het sterftepercentage van corona volgens LinkedIn had gebagatelliseerd en had gezegd dat mondkapjes niet werken. Dergelijke uitspraken doen denken aan de diverse rechtszaken tegen Youtube, waarbij juist werd bepaald dat zo’n kanaal wél mensen mag weren op grond van haar beleid. Ook als dat tot eenzijdige beeldvorming zou leiden.

Uit het Linkedin-vonnis blijkt een cruciaal verschil: het sociale-medium-met-stropdas had niet of nauwelijks beleid geformuleerd over wanneer accounts worden opgeheven, maar was zo te lezen gebleven bij “ons café, daar is de deur als wij dat zeggen”:

Anders dan andere grote platforms inmiddels hebben gedaan, heeft LinkedIn haar beleid op dit gebied nauwelijks uitgeschreven. Zij heeft volstaan met de enkele mededeling in haar Beleidslijn dat een gebruiker ‘geen content mag delen die volledig ingaat tegen richtlijnen van toonaangevende, wereldwijde gezondheidsorganisaties en overheidsinstellingen voor volksgezondheid’. Die mededeling is weinig informatief. Zij maakt niet duidelijk waar volgens LinkedIn de grens loopt tussen berichten die volledig in strijd zijn met die richtlijnen en berichten die kritische kanttekeningen plaatsen bij die richtlijnen.
Dat je als zakelijk netwerk niet gewend bent aan onzakelijke berichten zoals die van Van Haga, is dan geen excuus. Als iets zó maatschappelijk relevant is en iedereen erover praat, dan heb je als grote professionele partij maar snel beleid te maken voordat je gaat handhaven.

Opmerkelijk is dat de rechter alvast aansluiting zoekt bij de Digital Services Act, een voorstelde Europese Verordening voor regulering van sociale media zoals Linkedin. Dat mag, want je kunt zo’n voorstel zien als hoe de regelgevende wind staat en dat gebruiken om open normen als redelijkheid en billijkheid mee in te vullen. Een van die aankomende regels is dat je mensen uitlegt waarom je een bericht of account weghaalt. En dat ging hier mis:

Die zorgvuldigheid houdt in ieder geval in dat bij iedere verwijdering notificatie aan de gebruiker plaatsvindt, waarbij, afhankelijk van de inhoud van het bericht, ernaar moet worden gestreefd de verwijdering zodanig te motiveren dat de gebruiker uit de beslissing lering kan trekken.
Ook lijkt het erop dat men na de opheffing van een tijdelijke schorsing het een tijdje heeft aangezien met nieuwe berichten die zogezegd tegen de regels zouden zijn, om dan te kunnen zeggen “nu is het genoeg, wegwezen”. Maar ook dat is niet redelijk. Je kunt natuurlijk zeggen “bij tien kleine overtredingen ben je af” maar daarmee mag je niet individuele kleine overtredingen bewust negeren tot je er tien hebt, zodat je van iemand af kunt.

De voorzieningenrechter is wel van oordeel dat “LinkedIn op goede gronden betoogt dat [Kamerlid] ’s misinformatie past in het standaard patroon van Covid-19 gerelateerde misinformatie en als zodanig schadelijk is.” Daarom hoeven de specifieke berichten die apart verwijderd waren, niet te worden teruggezet.

Arnoud

Politie Los Angeles gevraagd om socialmedia-accounts burgers te noteren

| AE 12906 | Regulering | 23 reacties

Agenten van het politiekorps van de Amerikaanse stad Los Angeles hebben instructies gekregen om van elke burger die ze spreken de socialmedia-accounts en e-mailadressen te noteren, ook als er geen verdenking van een misdrijf is. Dat meldde Security.nl vorige week. Diverse lezers vroegen me of de Nederlandse politie dat ook zou mogen, en zo ja wanneer dan.

Wanneer agenten uit LA een burger spreken en de gegevens op een “field interview” kaarten noteren zouden ze ook om socialmedia-accounts en e-mailadres moeten vragen, zo blijkt uit instructies van het politiekorps. De via de kaarten verkregen informatie gaat in een systeem van het bedrijf Palantir, dat informatie uit allerlei bronnen samenvoegt voor analyses. Dat is natuurlijk saillant, Palantir is een dubieus bedrijf en ligt ook in Nederland onder vuur.

Maar laten we even een stapje terug doen. Stel de data gaat alleen politiesystemen in, en wordt niet gedeeld met vage particuliere clubs van derden. Zou het dan wel mogen? Het doel van field interviews in LA is gestructureerd noteren wat een getuige verklaarde, inclusief data zodat je die getuige kunt terugvinden voor bijvoorbeeld vervolgvragen. De social media gegevens kun je gebruiken voor dergelijk contact, en je kunt ook dingen correleren: tegen mij zegt hij A, op Twitter roept hij net B, dat is raar. Of: hij zegt de verdachte niet te kennen maar is op Instagram vriendjes met haar, daar ga ik eens nader achteraan.

In Nederland ken ik zulke formulieren niet. In de meeste gevallen is het ook niet relevant wat je op social media doet, tenzij hetgeen waar je over getuigt natuurlijk direct daarmee te maken heeft. En dan is het weer niet gek dat de agent vraagt onder welk account je online bent, zodat men zelf kan zien wat er gezegd of gedaan is of verder kan rechercheren.

Een stap verder gaat het inzien van een account. Dat kun je in Nederland niet eisen van een getuige, dat deze privéberichten of toegang tot het account verschaft. Daarvoor zal een bevel van de rechter-commissaris nodig zijn. Maar ik kan me dan ook weer niet veel situaties voorstellen waarin je die informatie vraagt bij een getuige, in plaats van vordert bij de informatiedienstverlener als deel van een lopend onderzoek.

Arnoud

Waarom heeft een social media dienst een reglement nodig om mensen te mogen bannen?

| AE 12856 | Ondernemingsvrijheid, Uitingsvrijheid | 22 reacties

GDJ / Pixabay

Een lezer vroeg me:

Toevallig vond ik een vonnis waarin Youtube vrijgesproken wordt vanwege hun weghalen van een antivax video met een interview met Tweede Kamerlid Wybren van Haga. De video’s werden van YouTube verwijderd omdat deze in strijd zouden zijn met het Covid-beleid van het platform. Omdat dit conform beleid was gegaan, mocht Youtube dit doen. Maar hoezo heeft een platform een reglement nodig? Een café mag toch ook zonder schriftelijk beleid mij eruit gooien als ik irritant doe?
De rechter oordeelt inderdaad dat Google terecht heeft gemeend dat de video het Covid-beleid van Youtube schond. Zo werden de bepalingen over mondkapjes en de vergelijking met griep overtreden, alsmede de bepaling die verbiedt te beweren dat vaccins het risico op corona niet verkleinen en de bepaling die verbiedt te beweren dat kinderen geen corona kunnen krijgen.

Het is inderdaad zo dat een social media dienst gewoon een privaat bedrijf is en dus mag weigeren diensten te leveren, net zoals een café je een biertje mag weigeren te verkopen omdat je kop hen niet aanstaat of je eruit zetten omdat je irritant doet naar andere mensen.

Alleen is hier een complicatie: bij Youtube héb je al een dienst, een duurovereenkomst zeggen we dan in juridische taal. En dat is iets anders dan aanwezig mogen zijn in een caféruimte en steeds een productaankoop doen. Een aanbod (verzoek tot offerte, handopsteken) weigeren is juridisch een stuk simpeler dan een bestaande overeenkomst opzeggen. Voor dat laatste heb je een goede reden nodig, en “deze server is mijn eigendom net als dat café” is niet goed genoeg.

Werk je met huisregels (algemene voorwaarden), dan kom je al een stuk sneller aan die goede reden, want overtreding van de voorwaarden van een overeenkomst noemen we juridisch een tekortkoming en op grond daarvan mag de wederpartij een overeenkomst opzeggen.

Heb je geen expliciete regel, dan wordt het lastiger maar niet onmogelijk. Je doet dan juridisch gezien een beroep op de aanvullende werking van redelijkheid en billijkheid: dit stáát nergens maar kom op, je snapt dat dit gewoon deel van de afspraken is. Dat je niet off-topic mag gaan, is bij veel forums geen expliciete regel maar afgezien van hardnekkige trollen snapt iedereen het als ze daarop aangesproken worden.

De lastiger vraag is of zo’n regel zelf redelijk is. In principe mag je zelf je regels maken, maar hoe groter je platform hoe groter je verantwoordelijkheid naar de maatschappij toe. Zeg maar net zoals de Consumentenbond niet zomaar een mening mag blèren over een product zonder onderbouwing vanwege hun maatschappelijke omvang.

Aansluiten bij wetenschappelijke consensus en overheidsbeleid lijkt mij voor een op algemeen publiek gericht forum een prima keuze. Waarmee ik niet wil zeggen dat ieder algemeen forum dat zou moeten, of dat een andere keuze onredelijk is, maar het lijkt me niet onredelijk dat Youtube die keuze maakt.

Arnoud

Gemeenten zouden op grote schaal burgers bespieden op sociale media

| AE 12672 | Regulering | 10 reacties

Nederlandse gemeenten zouden op grote schaal meekijken met burgers op sociale media, zo las ik bij Nu.nl (op gezag van dit rapport). Controversieel is dat de gemeente onder meer nepaccounts gebruikt, terwijl dit niet zou zijn toegestaan. “Een methode die alleen politie en inlichtingendiensten onder strikte voorwaarden mogen inzetten”, aldus de nieuwssite. En dat terwijl… Lees verder

Waarom moeten artsen binnenkort hun BIG nummer op Twitter zetten?

| AE 11150 | Regulering | 19 reacties

Huisartsen en andere zorgverleners zijn verbaasd over de manier waarop ze vanaf 1 april hun registratienummer moeten tonen. Dat las ik bij RTL Nieuws. Als voorbeeld noemen ze dat dit nummer onder meer bij hun Twitter-account moeten staan als ze zich daar als arts bekendmaken. Grote ophef en protest, niet alleen bij artsen maar ook… Lees verder

Burgemeester is vaak tandeloos bij online handhaven

| AE 10865 | Regulering | 7 reacties

Burgemeesters weten nog altijd niet precies wat ze aanmoeten met online-provocaties die kunnen escaleren op straat. Dat las ik in het Friesch Dagblad, dat ik ook niet elke dag opensla. Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen en NHL Stenden Hogeschool blijkt dat preventief ingrijpen na een online dreiging een meerwaarde kan zijn bij het voorkomen… Lees verder

Op je LinkedIn liegen over je functie kan leiden tot ontslag op staande voet

| AE 10667 | Informatiemaatschappij | 17 reacties

Wie een onjuiste functietitel koppig blijft handhaven op LinkedIn ondanks herhaalde sommatie van zijn werkgever, kan daarvoor ontslag op staande voet krijgen. Dat maak ik op uit een recent vonnis van de rechtbank Midden-Nederland. In deze zaak was de werknemer sinds 2015 actief in de functie van accountmanager New Business. Op zeker moment in 2016… Lees verder

Amerikaanse zedendelinquent heeft recht op sociale media

| AE 9506 | Regulering, Uitingsvrijheid | 1 reactie

De Amerikaanse staat North Carolina mag mensen die zijn veroordeeld wegens een zedendelict niet verbannen van de sociale media zoals Facebook. Dat meldde Nu.nl vorige week. De verbanwet is in strijd met de free speech-artikelen uit de Amerikaanse Grondwet, waaronder (net als bij ons) ook het recht valt om kennis te nemen van informatie. Een… Lees verder

Onder de 16 geen Facebook, geen Twitter, geen Instagram?

| AE 8617 | Privacy | 7 reacties

Wie jonger is dan 16 jaar, mag zonder toestemming van zijn ouders geen sociale media gebruiken, meldde het AD maandag. De nieuwe Privacyverordening stelt strenge regels over persoonsgegevens van minderjarigen, en als gevolg daarvan mogen die straks (2018) niet meer op sociale media. Alleen, hoe is dat nieuws? Het AD denkt van wel, want: “[t]ot… Lees verder

Moet een president zijn socialemediaaccounts inleveren na zijn ambtstermijn?

| AE 8294 | Informatiemaatschappij | 12 reacties

De Argentijnse president wil haar presidentiële socialemediaaccounts niet inleveren nu ze geen president meer is, las ik bij Vice. De accounts, allemaal iets met @CasaRosadaAR (“roze huis”, de ambtswoning van de president), zijn nu omgezet in een soort van tribute-pagina. De nieuwe president moet nu zijn eigen Twittervolgers en Facebookvrienden gaan werven. Kan dat zomaar?… Lees verder