De rechtbank in Den Haag heeft elf Nederlandse webwinkels op de vingers getikt omdat de bedrijven het illegaal downloaden van games van Nintendo stimuleren, las ik bij Nu.nl. In deze zaak uit 2008 draaide het om de legaliteit van modchips en flashcards. Mag je kaartjes op de markt brengen waarmee je Linux op een Wii kan draaien maar ook illegale (gekraakte) kopieën van Nintendo-spellen? Volgens de rechtbank is het antwoord nee: de kaartjes worden in de praktijk vrijwel alleen gebruikt om Nintendo’s auteursrechten te schenden.
De basis van Nintendo’s eis is artikel 29a Auteurswet, dat het omzeilen van “doeltreffende technische voorzieningen” verbiedt. Middelen om dat te doen, zijn ook verboden. In 2002 werd een verkoper van Playstation-modchips veroordeeld, maar daar ging het om artikel 32a: het omzeilen van de beveiliging van software. In de Nintendo-zaak werd ook betoogd dat artikel 29a niet op zou gaan, maar daar ging de rechter niet in mee: de Nintendo-spellen zijn naast software ook “werken” en artikel 29a geldt voor alle werken die de Auteurswet beschermt.
Bij artikel 29a is verder altijd de discussie wat “doeltreffend” is. Een niet-doeltreffende voorziening mag je immers doorbreken. Een paar jaar geleden had de Finse rechter nog geoordeeld dat het CSS-systeem voor DVD video’s niet doeltreffend was omdat het zo eenvoudig te kraken was. Maar hier is (helaas) niet ter discussie gesteld of de beveiliging van de Wii “doeltreffend”.
Je schendt de wet als je voorzieningen omzeilt die auteursrechtenschendingen voorkomen. Maar is dat wel het geval bij modchips? De maatregel beperkt immers vooral het draaien van software als zodanig (haha). Niet alleen het draaien van illegale kopieën van Nintendo-software. Maar volgens de rechtbank is dat niet relevant: omdat de maatregelen “dienen voor het voorkomen of beperken van auteursrechtelijk relevante handelingen” op de Nintendo-software, zijn ze toegestaan. Door deze maatregelen kun je geen illegale kopieën van Nintendo-spellen draaien op een ongemodde Wii, en daarom is sprake van “doeltreffende technische voorzieningen”. Ook als de maatregelen daarnaast nog andere handelingen voorkomen of beperken.
Daarover hadden de winkeliers nog het verweer ingebracht dat je met een gemodde Wii nog veel meer dingen zou kunnen doen, zoals homebrew software draaien. Dat gelooft de rechtbank simpelweg niet:
Dat de producten daadwerkelijk op grote schaal voor die alternatieve doeleinden worden gebruikt, is in het licht van het voorgaande niet aannemelijk, mede gelet op het feit dat de spelcomputers van Nintendo specifiek zijn ontworpen voor het spelen van de Nintendo spellen en niet voor het – buiten het kader van een spel – afspelen van muziekbestanden, internetten, fotograferen en bellen.
En nee, Nintendo maakt hiermee ook geen misbruik van haar machtspositie. Als iemand dit toch zou willen doen, dan kan hij bij Nintento een SDK-licentie nemen en zo geheel legaal Linux naar de Wii porten of er een audiospeler van maken.
De kaartjes worden dan ook aangemerkt als middelen die “vrijwel uitsluitend worden gebruikt voor het omzeilen van de voorzieningen die Nintendo heeft getroffen om inbreuken op haar auteursrecht tegen te gaan.” Daarmee mag Nintendo alle modchips bij de webwinkels opeisen en laten vernietigen.
Arnoud
De rechter maakt de fout dat een computerfabrikant zelf mag bepalen welke software er op een apparaat mag draaien. De europese softwarerichtlijnen zijn bewust zo ontworpen naar principes die de ECIS (http://www.ecis.eu) heeft opgesteld dat fabrikanten deze keuze niet behoren te hebben. E?n van de maatregelen die het gevolg hiervan is geweest is het recht om de werking van een programma te bestuderen, dit is een rechtstreeks gevolg van de wens dat IBM het BIOS van IBM-PC aanvankelijk gesloten hield en alleen de twee gecerificeerde besturingssystemen (MS-DOS en PCM) op een PC gedraaid konden worden.
De wetgeving dat het BIOS vrijelijk bestudeerd mag worden heeft het mogelijk gemaakt dit te documenteren zodat iedereen vrijelijk een besturingssysteem kan schrijven, maar ook dat andere fabrikanten PC’s konden ontwikkelen.
De onderbouwing die ik hierboven geef kan beter, daartoe kan je komen door de geschiedenis van de softwarerichtlijn te bestuderen (ik ken die maar ten dele), maar een computerfabrikant heeft absoluut niet het recht om te bepalen welke interoperabele hard- en software er voor zijn apparaat geproduceerd wordt. Dat een computer niet specifiek voor een bepaald doel is ontworpen geeft de fabrikanten geen recht alternatief gebruik te verhinderen. Dit vonnis zou dan ook op die gronden aangepakt kunnen worden.
Die regel ken ik niet, Dani?l. Heb je daar bronnen voor?
Verder lijkt de redenering hier vooral te zijn dat Nintendo zich mag wapenen tegen illegale kopie?n. De beveiliging blokkeert het spelen daarvan immers. Dat er dan ook legitieme software geblokkeerd wordt, ziet de rechter als een marginaal probleem: het bestaan van een re?le homebrew community is niet aangetoond. Bij Tweakers zei ik al: tussen de regels door maak ik op dat de rechter dat een beetje gezocht, zo niet een smoesje vond (“jamaar er zijn mensen die coca?ne gebruiken om cement te versterken.”)
Bij en tijdens het Grote Download Debat heb ik van Tim Kuik, directeur van BREIN, geleerd dat er geen downloadverbod is. Hij zei letterlijk:
Volgens gespreksleider Van Jole is iedereen het daar over eens. Hij zei:
Illegaal downloaden bestaat dus niet. De vordering was dus niet voor toewijzing vatbaar.
Verkeerde topic lijkt me.
@4
Heb je het nu over mijn reactie?
-edit Arnoud: Ja, je hebt het over het downloadverbod en deze zaak gaat niet over downloaden maar over modchips. Gaarne aanpassen of nieuwe reactie plaatsen, want deze hoort hier niet.-
Van wie is die Wii nu eigenlijk? Ik begrijp dat ik proprietaire software niet in eigendom heb maar alleen in licentie. Maar de hardware is toch zeker van mij of niet? Hoe kan wie dan ook, fabrikant of rechter in ’s hemelsnaam uitmaken wat ik op mijn eigen hardware kan en mag draaien. Er staat toch ook nergens beschreven dat ik mijn lederen bankstel alleen binnenshuis mag gebruiken?
@Daniel
Als vertegenwoordiger van een MB fabrikant ik kan zeggen dat dit comment is niet helemaal correct:
“is het recht om de werking van een programma te bestuderen,”
Geen enkele hardware maker ter wereld moet medewerking verlenen aan reverse engineeren van BIOSen. En BIOS blijft gesloten software en is 100% eigendoom van de programeerder. Het is wel zo dat als jij heb de kennis te reverse engineering (“bestudeeren” als je wilt het noemen dan) dat ik kan nix doen om jou te stoppen. Maar het is geen “recht” in de zin dat jij kan code eisen en ik moet het geven. Als jij krijgt het voor elkaar op eigen houtje then so be it, maar ik hoef je nix te geven/te helpen. Zelfs is het zo dat als een derde zit te prutsen met de BIOS code is je fabrieks garantie ommiddelijk weg.
Is er met deze zaak een vergelijking te maken met regiocodering bij gekochte dvd/blueray-spelers? Ik kan in elke electronicawinkel codeerloze dvdspelers kopen. Die staan het afspelen van DVD’s uit andere regio’s toe. Het gaat daarbij toch ook om het het omzeilen van een technische voorziening. Of maakt het niet-doeltreffend zijn daarvan het verschil?
@Peter van G: de Wii is van jou maar volgens de rechtbank mag Nintendo maatregelen nemen om het spelen van illegale kopie?n van haar spellen te verhinderen. Dat jij daardoor niet alles met je Wii kunt doen dat je leuk vindt, is dan helaas pindakaas.
@Martin: regiocodering is twijfelachtig. Het moet gaan om een voorziening die het schenden van auteursrechten verhindert, bijvoorbeeld door het onmogelijk te maken illegaal gekopieerde spellen te spelen. Een in Japan gekochte DVD kan door de regiocodering niet afgespeeld worden. Als je de strikte regel van “buiten Europa is het auteursrecht niet uitgeput” aanhangt, dan kan de rechthebbende op die DVD stellen dat je zijn auteursrecht schendt door die DVD in te voeren.
Daarnaast kun je goed betogen dat regiocodering niet doeltreffend is omdat hij z? eenvoudig te omzeilen is.
@Arnoud/9
Leg eens uit wat illegaal is aan de kopie is in deze. In het artikel staat dat het om downloaden zou gaan.
(sorry, niet goed gelezen, gaat om zelfde uitspraak) Ik las zojuist dit artikel: http://bit.ly/bnhfpX het gaat dus ook op voor R4 kaartjes voor de NDS. Soort van: “ik verbied het dat iemand een kniptang koopt want je kan er fietsen mee stelen”.
@jdk: het gaat hier niet over de vraag of downloaden legaal is of niet maar of het in een (web)winkel verkopen van flashkaartjes en modchips legaal is in verband met artikel 29a Auteurswet. De rechter zegt van niet, omdat die kaartjes vrijwel uitsluitend gebruikt worden om illegale kopie?n van spellen op te zetten en zo de auteursrechten van Nintendo te schenden.
We gaan in deze draad niet het downloaddebat overdoen, het gaat over de vraag of artikel 29a op deze wijze kan worden ingezet. (Nog even afgezien van het feit dat de thuiskopie-regeling niet geldt voor software.)
@Arnoud:
Heb je ook gelezen wat ik daar schreef? Mijn compiler (waar ik al 15 jaar aan programmeer) genereert programma’s voor de Nintendo DS en Game Boy Avance. Ik heb de ondersteuning voor deze apparaten niet geprogrammeerd maar de programmeur ervan, Francesco Lombardi, wel tot in de kleinste details geholpen het mogelijk te maken. Ik voel me dus persoonlijk beledigd door dit vonnis, niet alleen bestaat die Homebrew-scene gewoon, ik sta er middenin en de rechter beledigt mijn gebruikers ook door ze als piraten af te schilderen.
Wat betreft een bron, ik ben nog op zoek naar een goede maar Google maar eens op “ECIS” “software directive” “Thomas Vinje”. Begin jaren ’90 was IBM nog vrij dominant en werd er flink gelobby’d om de softwarerichtlijn. De concurrerent van IBM zijn toen samengekomen en hebben naar verluid in het hoofdkantoor van Bull ECIS opgericht. ECIS heeft twee belangrijke zaken in de softwarerichtlijn weten te krijgen: Het recht op reserverse-engineering en een tekst betreffende interoperabiliteit tussen programma’s. Een belangrijk punt waarop ECIS verloren heeft is dat men interfaces tussen programma’s wou uitzonderen van het auteursrecht, dat is uiteindelijk niet in de richtlijn terecht gekomen.
@Dani?l: jazeker heb ik dat gezien, maar de webwinkels hebben in deze zaak niets overlegd waaruit blijkt dat de homebrew scene werkelijk bestaat, of beter gezegd dat dat een re?el iets is waar hij rekening mee moet houden en waarvoor Nintendo’s belangen opzij gezet moeten worden. Die rechter weet dat soort dingen niet, dat is nu net waar de partijen bewijs voor moeten overleggen.
Wat ook meespeelde, is dat geen van de verkopers van modchips/flashcards adverteert richting de homebrew scene. Men richt zich (afgaand op het vonnis) uitsluitend op de groep gebruikers die illegale kopie?n van spellen wil spelen.
Ik zal eens googelen maar besef wel dat artikel 29a van heel wat later datum is dan de softwaredirective. Je zou het dus onder ‘voortschrijdend inzicht’ kunnen schuiven dat men nu kopieerbeveiligingen belangrijker vindt dan reverse engineeren of onbeperkt naar eigen inzicht kunnen gebruiken van hardware.
@Bulldog:
Zoals jij het zegt is het correct; de fabrikant hoeft absoluut niet mee te werken, maar ik mag reverse-engineeren wat ik wil als ik compatibele software of apparatuur wil maken, er is niets dat je er juridisch tegen kunt doen.
Overigens speelde deze kwestie een belangrijke rol in de kwestie van de EU tegen Microsoft: Microsoft was op grond van de softwarerichtlijn niet verplicht om zijn protocollen te documenteren en kon zich erop beroepen dat het niet hoefde mee te werken andere fabrikanten interoperabele produkten te maken. In het rapport van Mario Monti is toen uitgebreid beredeneerd dat het recht van concurrerenten reverse-engineering absoluut onvoldoende was om de concurrentie op de markt voor serversoftware te herstellen en Microsoft dus wel degelijk verplicht was (op basis van concurrentierecht) zijn protocollen te documenteren.
@arnoud
Eerst hoort de vraag beantwoord te worden of bepaald gebruik legaal is of niet. Vervolgens kan pas gekeken worden of artikel 29a Aw van toepassing is. Het artikel gaat over gebruik door downloaden. Wanneer er geen downloadverbod is, is dat gebruik niet illegaal en kan de toets van artikel 29a achterwegen blijven. Het gaat dus w?l over de vraag of downloaden legaal is.
@jdk: Nee, in deze discussiedraad gaan we het hebben over de vraag ?f je artikel 29a kunt inzetten om auteursrechtschendingen te blokkeren of frustreren en of je daarbij ander (legaal) gebruik mag tegenhouden. Software die in al of niet gekraakte vorm van internet geplukt wordt, zou een auteursrechtschending kunnen zijn maar dat is een onderwerp voor een andere keer.
Voor mijn part doen we even of downloaden niet bestaat en alle software in winkels verkocht wordt op kaartjes. Maar ik wil in deze draad geen citaten van Tim Kuik (die hier niet over gaat) of de discussie over Wasserij de Zon, kopstations en jouw priv?visie op de Auteurswet. Gewoon niet.
je kan een skd licentie nemen bij nintendo helaas is dit erg duur en nintendo kan ook nog een project blokkeren.
Ja, dat vond ik ook wat makkelijk van de rechtbank. Bovendien betwijfel ik of veel van het homebrew spul zou kunnen voldoen aan de eisen die Nintendo stelt aan applicaties. Ik kan me moeilijk voorstellen dat ze een Linuxport goed zouden keuren.
@Daniel
Ik moet wel zeggen dat er zit een gooie kant aan de home-brew scene. Het is wel zo dat als en 3rd partij BIOS word gemaakt dat “voldoet” aan de eisen van de “markt”, maar is niet volgens de “voorwaardes” van de fabrikant, dat het kan alsnog en stimuleerend effect hebben op de verkoop van de hardware. Als fabrikant het is een heel fijn lijn tussen toelaten, en “verbannen”. Als hoofd van de TD hier ik kan zeggen dat ik vak de ander kant opkijkt als ik zie dat een “pro” van de scene iets maakt. De duivel is in de details however. Als dat mod gaat te ver met bijvoorbeeld te veel voltage toelaten naar componenten X dan moet ik ingrijpen.
Een leuk discussie in de trend van home-brew was de Daniel K incident met Creative. Door het maken van eigen drivers heeft de man beste de verkoop van Creative hardware een stuk geholpen door de jaren, maar zodra dat was niet in de voordeel van Creative dan was de backlash enorme. Ik vond het een goed voorbeeld van de pros en cons van home brew.
@jdk Die hele download discussie is niet interessant. Waar het om gaat is dat gebruikers software kunnen gebruiken met deze mods zonder dat ze de bijbehorende licentie-kosten hebben betaald. Het gaat hierbij om computer-programma’s waar iets andere richtlijnen voor zijn. Je mag software dan kennelijk wel downloaden maar vervolgens niet gebruiken. Beetje krom, maar ja… Da’s artikel 45n. Kortom, de mod chips maken het mogelijk om software op illegale wijze te gebruiken, waarbij dus auteursrechten worden geschonden. Al zou het downloaden dus legaal zijn, het gebruik van die software is dat absoluut niet. Einde discussie. (Voorlopig.) De vraag is dus alleen of de mod chips ook voornamelijk bedoeld zijn om illegaal software mee te kunnen gebruiken. Nintendo zegt van wel en toont aan dat deze chips inderdaad misbruikt worden voor dit doel. Nu is het aan de webwinkels weer de taak om het tegendeel te bewijzen en aan te tonen dat er veel gebruikers zijn die deze mod chips wel op legale wijze gebruiken. Maar dat hebben ze niet gedaan en kunnen ze waarschijnlijk ook niet. Iemand die extra rekenkracht nodig heeft maar ja, voor ???299 kun je ook een JOY IT PC Systeem Netbox NT330I, een MSI Wind Box DE500 PC of andere mini-PC kopen die net zo groot is als een WII. Okay, de WII is wel ???100 euro goedkoper maar je moet ook de prijs van de mod chip meerekenen. Plus, het is nu eenmaal makkelijker om software te ontwikkelen voor een standaard PC simpelweg omdat je meer keuzes hebt in ontwikkel-omgevingen. Je kunt je dan ook terecht afvragen of een gemodde WII ook daadwerkelijk voor alleen legale doeleinden gebruikt gaat worden. Misschien is het te vergelijken van radar-detectoren. Daar kan ik best wel legaal gebruik van voorstellen, bijvoorbeeld door mensen die deze detector willen gebruiken om radar-controles aan nieuwsmedia door te geven om zo andere weggebruikers op de hoogte te stellen van dergelijke controles. Dat is niet illegaal en gebeurt sowieso al, wanneer mensen zo’n radar-controlepost op de weg zien. Maar ja, 99.9% van de radar-detector gebruikers gebruikt dat ding om nog net op tijd af te remmen van de 210 KM/U die ze eerst reden tot een beschaafde 80 KM/U die op de betreffende weg geldt. (Okay, remspoor van twee kilometer…) Omdat die dingen dus massaal gebruikt worden om mee te werken aan verkeers-overtredingen zijn die dingen dus illegaal. Van modchips is bekend dat die veelal worden gebruikt om kopieerbeveiligingen mee te omzeilen en dus zo auteursrechten te schenden. Natuurlijk mag je een modchip gebruiken om gedownloade muziek mee af te spelen. Maar je mag deze niet gebruiken om gedownloade software op je WII te gebruiken! En dat laatste is kennelijk de meest gebruikte toepassing. (Maar wat wil je ook als de prijs van drie spelletjes al meer is dan de waarde van de gehele console.)
@Arnoud
Het antwoord op jouw vraag is “nee”. Het is onrechtmatig legaal gebruik tegen te gaan. Wel tegengaan op grond van artikel 29a AW kan op het minst misbruik van recht genoemd worden. Feitelijk kan ook gesproken worden van een wanprestatie van Nintendo omdat normaal bij hardware te verwachten gebruik (dat je de software draaien kan die je wil al dan niet na zelf aangebrachte enhancements) wordt gefrustreerd met een beroep op art 29a Aw. Het eigendomsrecht van de koper wordt zwaar ondermijnd door dit soort gedrag van Nintendo.
@Wim ten Brink
Die hele download discussie is mateloos interessant. Dat is de spil van de vorderingen van de entertainment industrie. De rest van de discussie is niet zo interessant. Het is de grote frustratie van de entertainment industrie dat door internet de omvang van legaal gebruik toeneemt zonder dat daarvoor eerst bij de entertainment industrie afgerekend hoeft te worden. Zonder download verbod is er geen illegaal gebruik.
> Bovendien betwijfel ik of veel van het homebrew spul zou kunnen voldoen aan de eisen die > Nintendo stelt aan applicaties.Ik kan me moeilijk voorstellen dat ze een Linuxport goed > zouden keuren.
Precies. Nintendo wil een commercieel verkoopbaar spel zien, want zodra iets op grote schaal in de winkel gelegd moet worden zitten daar gelijk financi?le risico’s aan. Bovendien heeft Nintendo aangegeven dat het een probleem kan zijn als een spel in Pascal geschreven is, als het echt een goed spel is zou men daar overheen kunnen stappen, maar in principe moet het in de door hun voorschreven talen (en programmeerhulpmiddelen) gemaakt zijn.
@jdk De auteurswet artikel 45n spreekt jou tegen. Ook al zou het downloaden van software legaal zijn, het gebruik van software zonder dat je die aangeschaft hebt is gewoon strafbaar in Nederland, wegens schending van de auteursrechten. Dus nogmaals, legaliteit van downloaden staat hier niet ter discussie. Het is rechtmatig om illegaal gebruik tegen te gaan. Je verwart dit met het downloaden van e-boeken, muziek, films en ander digitaal materiaal. Die kun je wel legaal gebruiken na het downloaden. Maar computer-programma’s zijn een uitzondering en modchips zijn bedoeld om gekraakte programma’s mee te gebruiken. De download-discussie is voor dit onderwerp dan ook niet van belang. Het gaat immers om illegaal gebruik. Kijk, als die mods nu ook voor een belangrijk deel voor legale doeleinden worden gebruikt dan had Nintendo weinig kans. Maar dit is niet aangetoond zodat Nintendo gelijk krijgt met hun standpunt over de mods. (Namelijk dat deze illegaal gebruik vereenvoudigen.)
Mijn visie is, dat alleen de uitleg van art. 29a, lid 1 Aw in deze casus een punt van discussie kan zijn. De leden 2 en 3 van art. 29a Aw zijn rechtstreeks afhankelijk van de uitleg van het eerste lid.
Er moet aan twee criteria worden voldaan.
Ad 1: Ook dit onderdeel bevat weer een dubbele toets. Er moet sprake zijn van een voorziening en deze moet dienen om iets tegen te gaan, dat de maker van het werk niet toestaat.
Aldus diende Nintendo te stellen/bewijzen: a. welk handelen niet is toegestaan; b. de producten een voorziening bevatten die dat handelen tegengaat.
Ik kan uit het vonnis niet opmaken of dat voldoende is gesteld en bewezen, maar in r.o.v. 5.8. oordeelt de rechter dat de vorm van de DS en de kaartjes van belang zijn (“iets anders past niet”) en dat een kopieerbeveiligingscode is “vereist”. Maar is die er dan ook wel?
Volg ik het vonnis, dan zegt de rechter dat de verboden handeling het kopi?ren betreft en dat de vorm van de kaartjes/DS en de (vermeende?) beveiliging dat kopi?ren willen tegengaan.
Echter: hier slaat de rechter het plankje misschien mis, want als het doel van de beveiliging is dat namaakspellen niet werken, dan is dat toch wat anders. Blijkbaar heeft de (vermeende?) beveiliging tot doel om “foute” spellen onbruikbaar te laten, maar gaat kopi?ren als zodanig niet tegen.
Ik heb de indruk dat er hier en daar verbanden worden aangebracht, die er niet zijn.
Volgens de rechter was de doeltreffendheid (onderdeel 2) niet in geschil. Geen idee of de webwinkels daarover iets gesteld hebben, maar ik zou daar wel op hebben ingezet.
Immers is de beveiliging kennelijk zodanig zwak, dat omzeilen op een eenvoudige manier mogelijk is gebleken. Immers kan op basis van de (door Nintendo zelf gestelde) grote omvang van het “probleem” worden geoordeeld dat de technische voorziening niet, althans onvoldoende doeltreffend is.
Eenvoudig weergegeven: als je een goedkoop slot op je deur monteert, moet je ook niet verbaasd zijn dat een inbreker met een loper zo naar binnen stapt.
Goeie analyse. Zoals ik het begrijp:
De Nintendo-spelcomputers bevatten een voorziening die kaartjes (of de inhoud daarvan) herkennen als authentiek of als niet-authentiek. Nintendo stelde dat de voorziening gericht is tegen het spelen van ongeautoriseerde kopie?n van hun spellen. Op grond van de auteursrecht is het gebruik van een computerprogramma inbreuk, tenzij je er “rechtmatige verkrijger” van bent (art. 45i en 45j Auteurswet). Nintendo bestrijdt dus die inbreuk met deze voorziening.
De discussie over vorm van de kaartjes is belangrijk omdat moet worden aangetoond dat de kaartjes “(vrijwel) uitsluitend” bestemd zijn om die voorziening te omzeilen. Een soldeerbout kan hier niet onder vallen, omdat je daar talloze legitieme dingen mee kan doen. De modchips wel, die diennen (vrijwel) maar ??n doel en dat is het uitschakelen van de voorziening. Uit de reclame-uitingen haalt de rechter dat die voorziening uitgeschakeld wordt met het beoogde doel om er ongeautoriseerde kopie?n van Nintendo’s spellen op te spelen. De modchips zijn dus vrijwel uitsluitend bestemd om de voorziening te omzeilen die Nintendo’s auteursrechten moet beschermen.
Over het “doeltreffend” zijn: er is bij de invoering van dat wetsartikel gezegd dat het enkele feit dat iets te kraken is, de “doeltreffendheid” nog niet ongedaan maakt. Er moet meer zijn dan alleen “het is gekraakt”. Ik zou zelf zeggen, als de kraak ondertussen zo wijdverspreid is dat iedereen daar op triviale wijze gebruik van kan maken. Zeg maar het unlocken van een mobieltje of het regiovrij maken van een DVD-speler.
@28 (inderdaad, opvolgende bericht) Het is dus nog niet toegestaan omdat de modchips niet generiek genoeg zijn en dus speciaal bedoeld zijn om de Nintento beveiliging te doorbreken. Daarnaast kunnen gebruikers dergelijke chips niet zelf maken. Als er ooit een modchip komt die ook generiek toegepast kan worden voor legale doeleinden dan verandert dat de zaak. Overigens heeft men wel degelijk verwezen naar Homebrew maar de rechter neemt dat niet serieus. En om eerlijk te zijn zie ik het ook niet als een serieuze toepassing. Leuk voor een hobbyist die wil spelen met hardware maar je kan dan net zo goed een normale PC kopen. Daarnaast zit er een belangrijk verschil tussen een X-Box en een WII omdat een WII veel specifieker bedoeld is voor spelletjes terwijl de X-Box ondertussen al heel veel andere mogelijkheden biedt. Plus, de X-Box staat meer open voor software ontwikkelaars in het algemeen die zelf hun software produceren en verkopen voor de X-Box en deze gratis of voor een paar Euro aanbieden.
@arnoud 26
Jouw laatste alinea is erg interessant. Feitelijk gaat het er dus om dat het thans verboden is om modchips te gebruiken, omdat het (nu nog ) relatief lastig is (immers je gaat ervoor naar een 3th party) ?n nog niet zo wijdverspreid. Maar op het moment dat de community ervoor zorgt dat het kinderlijk eenvoudig wordt om de Wii aan te passen ?n veel mensen er gebruik van maken, gaat een groot deel van de onderbouwing van het vonnis eraan.
Ik snap trouwens niet dat verweerders niet verwezen hebben naar het homebrew gebruik van bijvoorbeeld de gemodde X-box 1, welke op dit moment voor het grootste gedeelte alleen nog gebruikt als mediaplayer.
@26
Zie je nu wel dat de discussie over ‘rechtmatig verkrijgen’ relevant is.
Overigens heb ik de indruk dat de vermeende beveiliging die omzeild wordt met de modchip verder gaat dan het controleren/toelaten van legaal gebruik. Het beveiligingssysteem van Nintendo controleert feitelijk of een spel van een bepaalde leverancier verkregen is. Dat is wat anders dan dat het toetst of gebruik auteursrechtelijk is toegestaan. De kopieer beveiliging van Nintendo lijkt uit te gaan van de veronderstelling dat alleen door Nintendo als legaal gekwalificeerde kopie?n legaal zijn. Het enkele feit dat door de modchip niet meer gecontroleerd worden kan of een spel al dan niet gekopieerd is, maakt nog niet in dat daarmee een technische voorziening is omzeild die in het kader van de normale werking dient voor het voorkomen of beperken van handelingen ten aanzien van werken, die door de maker of zijn rechtverkrijgenden niet zijn toegestaan. De voorziening voorkomt immers ook gebruik wat wel is toegestaan. De voorziening gaat te ver en mag daarom met de modchip omzeild worden.
> Leuk voor een hobbyist die wil spelen met hardware maar je kan dan net zo goed een normale PC kopen.
Een PC is niet draagbaar. Veel succes om in de trein met je PC te spelen.
Homebrew gaat niet om hobbyen met hardware, ik zou zeggen dat hobbyen met hardware een onderdeel van homebrew is. Software schrijven die niemand gebruikt is niet leuk. Het wordt pas leuk als mensen je spelletje gaan spelen je opmerkingen krijgt om het spel te verbeteren. Er is een handheld speciaal voor homebrew: De GP2X, een op zich een veel mooier apparaat dan een NDS. Er gaan gewone SD-kaarten, geen speciale kaarten nodig.
Maar er zijn eenvoudigweg veel meer mensen die voor de GBA en NDS programmeren omdat er veel meer bezitters van een dergelijk apparaat zijn, voor de GBA en NDS programmeren is daarom veel leuker. Beter gezegd, er zijn vele homebrewprogrammeurs die een GP2X hebben, maar hem gebruiken voor het ontwikkelen van spelletjes voor de GBA; de GBA is danwel primitiever maar je krijgt veel gebruikers van je spel.
Overigens gaat het niet alleen om homebrew. Er is nog een categorie tussen homebrew en commercieel in: De Indy Developers. Dit zijn mensen die op semi-professionele wijze spellen ontwikkelen maar niet bij een professionele spellenstudio werken. Ze zijn in aantal een stuk kleiner dan de homebrew-programmeurs, maar waar homebrew programmeurs enkel incidenteel uit hobby-overwegingen werken, zijn de Indies er dagelijks mee bezig. Binnen de gemeenschap vervullen zij een belangrijke sleutelrol; zij houden het draaien, ze helpen hobbyisten vaak op weg en delen vaak softwarebibliotheken die ze schrijven met anderen, zodat iedereen profiteert. Indy-programmeurs zijn volledig afhankelijk van flashkaarten, zonder flashkaart zijn zij hun boterham kwijt, want ze kunnen niet zonder programmeren, maar hun gebruikers kunnen ook niet zonder flashkaart hun spellen spelen.
@Dani?l Mantione, ik heb thuis een Zotak mini-PC staan en dat apparaat is net zo groot als een WII. Het is een complete PC en ik draai er Windows 2003 op en hij dient ook als webserver. Niet echt een zwaar systeem maar genoeg voor de vijf-en-een-halve bezoekers van mijn site. 🙂 En net als een WII kan ik er inderdaad niet mee in de trein spelen. Kan overigens weer wel met een netbook of mini-laptop… Die vallen in dezelfde klasse van mijn Zotak, minder dan twee keer de prijs van de WII.
En natuurlijk heeft Homebrew wel een aantal personen die het gebruiken met de WII. Het zijn er alleen relatief gezien veel te weinig.
Maar laten we eens aandacht geven aan een webwinkel die modchips verkoopt voor de Nintendo WII. Een webwinkel die ik in 5 secondes vond door met Google te zoeken op “mod chips voor de nintendo WII” en die vast nog bovenaan de lijst staat als jij dezelfde zoektocht uitvoert. Waarmee adverteert deze site over de Wode Jukebox?
Hmmm. Okay, programma’s rippen. Kan legaal zijn maar is al twijfelachtig. Dus staat totaal los van Homebrew? Sterker nog, ik zie bij de diverse mod chips voornamelijk staan dat ze bedoeld zijn voor gebruikers om hun spellen vanaf een backup te kunnen spelen, niet dat het bedoeld is voor homebrew software. Ik ben nog geen recentie tegengekomen die het heeft over het downloaden van spellen maar zie wel verwijzingen naar ISO’s. En een ISO is een backup bestand van een CD of DVD, die je in een brander weer naar een nieuwe CD kunt branden. Maar ja, als persoon X een CD converteert naar ISO en persoon Y deze ISO krijgt van X en gebruikt in zijn WII, dan is persoon Y strafbaar bezig. Wel hebben ze het op de site over het spelen van “import” spellen, ofwel spellen uit het grijze circuit. Geen idee in hoeverre het is toegestaan om aankopen uit het grijze circuit te gebruiken, maar daar maak ik mij maar niet druk om. Er is ook een link naar de Wode site en Wode zelf zegt:In many countries it is legal to sell, install, and use modchips in video game consoles for the purpose of playing backups of legally purchased software homebrew software. However, the legislation in some countries does not allow you to use, distribute, or sell modchip. You, and you, only, are responsible for complying whit the law in your country.Wat vrij duidelijke taal is. Je mag hun modchip niet gebruiken voor illegale doeleinden. Je mag alleen spelen vanaf je eigen backups, zodat je het origineel veilig op kunt bergen.
Maar om toch even terug te keren op het downloaden, zie deze pagina, die zegt:
en En daar zie ik wel enige tegenspraak. Als je een spel al legaal hebt, waarom zou je hem dan als torrent downloaden? Okay, downloaden is nog steeds legaal maar je mag het spel nog steeds niet spelen voordat je hem aangeschaft hebt. En met uTorrent of BitTorrent kun je echt geen spellen kopen… Maar iets verder lees ik dan: Hey, ISO? Dat klinkt bekend. De ene site legt uit hoe je een spel als ISO kunt downloaden voor gebruik met een modchip en de verkoopsite vertelt dat de mod chip ISO’s aan kan. Maar leuk dat dit kan maar als ik dit opvolg en 50 spelletjes download voor mijn WII dan ben ik dus strafbaar bezig zodra ik het eerste spel heb gestart. Downloaden, okay. Handig als ik het spel al besteld heb maar heb het nog niet ontvangen. Maar anders zie ik het nut er niet van in om iets te downloaden dat je niet mag spelen.Tja, en veel mensen spelen die downloads natuurlijk wel, waardoor dus massaal overtredingen door ontstaan, mogelijk gemaakt door de mod chips in combinatie met torrents. En opvallend ook hoeveel mensen op die site gewoon toegeven dat ze downloaden, branden en de modchips gebruiken. En ook toegeven dat ze de spelletjes spelen zonder aan te geven dat ze ook het origineel bezitten. Dat maakt wel duidelijk wat het meest gebruikte doel is van die mod chips. En de lijst van reacties op die site is erg lang…
In ieder geval, om terug te komen op de legaliteit van modchips. Als je kijkt op het Internet en dan vooral let op de reacties bij recenties en blog artikelen dan zie je dat een enorm aantal personen de modchips gebruiken in combinatie met het downloaden van spellen. En omdat het soms lijkt te gaan op honderden spellen voor een enkele gebruiker heb ik ook grote twijfels aan de legaliteit ervan. Met een gemiddelde prijs van ???25 per spel, is het dan geloofwaardig dat een WII-mod gebruiker met 400 spellen ook daadwerkelijk ???10.000 heeft betaald om die spellen rechtmatig te bezitten? Sorry, maar dat is totaal ongeloofwaardig.Mod chips hebben binnen deze gemeenschap kennelijk tot doel om op onrechtmatige wijze spelletjes te kunnen spelen. En het gaat hier om een groot aantal personen. Het aantal personen dat de modchips ook daadwerkelijk legaal gebruikt is een enorm kleine minderheid. Jammer dus voor hen.
Ik heb kleine kinderen in huis en die gaan niet echt zachtzinnig om met de schijfjes van mijn Wii. Het zou me een lief ding waard zijn als ik mijn schijfjes kan rippen naar een ISO bestand en dat vervolgens kan spelen. Zodat ik de (erg dure) schijfjes gewoon in de kast kan laten liggen. Ik begrijp dat Nintendo liever ziet dat ik een versleten favoriet gewoon vervang tegen de winkelwaarde maar tot ze een service bieden waarbij ze een beschadigde cd (bijna) kosteloos vervangen voor een nieuwe wil ik graag een modchip voor legaal gebruik!
@Peter, en daar heb jij groot gelijk mee. Maar helaas behoor jij kennelijk tot de kleine minderheid die mods dan dus legaal wil gebruiken. Maar ja, als je kinderen met je WII mogen spelen en ze lenen gekopieerde spelletjes van vriendjes om erop te spelen, dan gaat het al weer mis. En een kopietje maken is zo gepiept. Als je kinderen niet zachtzinnig met het apparaat omgaan vraag ik mij dus af of je oplet dat je kinderen de WII alleen legaal gebruiken. Maar ja, als je daarop oplet kun je ook opletten of ze er voorzichtig mee om gaan. Zie je de tweestrijd in jouw argumentatie? Hoe kan jij garanderen dat je kinderen alleen legaal software op de WII gebruiken als jij al niet kan garanderen dat ze het heel laten? Je hebt wel gelijk. Die modchips moeten gewoon toegelaten worden en dat zal ook wel gebeuren als het duidelijk is dat ze grotendeels voor legale doeleinden worden gebruikt. Maar dat is nog niet aangetoond.
@Arnoud
Ik heb nog even verder gekeken naar een licentie maar de kosten zijn minimaal 2000 dollar en afhankelijk van grote waar je mee gaat ontwikkelen loop dit op tot de 10.000 dollar. Ik kan niet vinden wat de andere voorwaarde zijn aangezien alles achter een NDA zit voordat je die info krijgt.
Homebrew afspelen op de Wii als argument om een modchip te mogen verkopen? Dat is een argument wat, om een eerdere blog aan te halen, de giecheltest niet doorstaat.
Ik heb behoorlijk wat homebrew zien draaien op een Wii, maar daar zit eigenlijk niks bij wat echt iets toevoegt ten opzichte van wat je op een pc al kan. En aangezien het aannemelijk is dat wie homebrew draait ook een pc en internetverbinding heeft (om de homebrew voor je Wii te downloaden), voegt het niet zo heel erg veel toe.
Uiteraard is het best geinig dat er een tekstverwerker op de Wii zit, maar om daar nou een sollicitatiebrief in te gaann tikken… nee.
Deze uitspraak is wellicht vervelend tegenover de goedbedoelde hovvyisten die graag programma’s schrijven voor de Wii, maar vanuit het totaalplaatje niet onverwacht.
> Maar laten we eens aandacht geven aan een webwinkel die modchips verkoopt voor de Nintendo WII.
Het gaat hier niet over modchips, het gaat hier over flashcartridges. Dat een modchip verboden wordt daar zou ik ook tegen zijn, maar ik kan me wat betreft een modchip nog voorstellen dat een rechter ze verbiedt. Van het aanbrengen van wijzigingen aan het apparaat is hier geen sprake.
Ik heb even gegoogeld op “flash cartridge”: – Eerste te treffer is Wikipedia – Tweede treffer is http://www.gameboy-advance.net/flashcard/gbaflashadvancecards.htm
… nergens wordt geadverteerd met het spelen van illegaal gedownloadde spellen. Klik wat verder rond op links, uiteraard zijn er die melding maken van de mogelijkheid gedownloadde roms te spelen, maar alleszins valt het behoorlijk mee.
Het is dus aantoonbaar onjuist dat flashcarts alleen maar aangeprezen worden om illegale spellen te spelen.
Dani?l Mantione zegt:
Jure zegt: Flashcards worden niet genoemd in het vonnis dus het gaat alleen om modchips.Klopt. Diverse winkels geven ook aan dat het alleen bedoeld is om een backup van legale spellen te maken voor eigen gebruik. Alleen jammer dat die webwinkels ook regelmatig instructies geven over hoe je een dergelijke backup kunt downloaden via torrents. Blijft de vraag over waarom iemand een torrent zou downloaden indien ze zelf al het origineel hebben waar ze een backup van kunnen maken.
P.s. Een flashcart is een flitsend karretje. 😉 Een flashcard is een geheugenkaart met optioneel extra mogelijkheden en wat voorgeinstalleerde software. Er zijn overigens naast de hardware-matige mods ook software-matige mods mogelijk, alleen zal zo’n beetje iedere WII update deze software mods weer uitschakelen… Zowel flashcards en softmods zijn voorlopig nog “legaal” omdat de rechter daar geen uitspraak over heeft gedaan.
Als ik nu even de uitspraak en de opmerking van Dani?l samenvoeg, zou dan de conclusie niet kunnen zijn dat Nintendo wel modchips mag verbieden, maar dat de prijs voor de SDK-licentie aan een redelijk maximum gebonden zou moeten zijn? Nintendo lijkt nu namelijk twee dingen tegelijk te doen: beveiligen tegen gekopieerde spellen (wat mag), maar ook voorkomen dat mensen zelf spellen gaan maken (wat blijkbaar dus niet mag.)
Zo ver is die argumentatie niet uitgewerkt in dit vonnis. De rechter wuift alleen het argument “machtsmisbruik” weg door te zeggen dat Nintendo helemaal niet het maken van eigen spellen blokkeert; je kunt de SDK in licentie nemen. Of die SDK-licentie redelijk is of GPL-compatible of betaalbaar gaat in die context wat ver.
Ik heb wat zitten googelen maar kan niets vinden dat de ontwerper van een hardwareplatform verplicht dit open te stellen voor iedereen die daarop wil ontwikkelen. Misschien dat dit in de context van de IBM PC is besproken bij de softwarerichtlijn, maar als algemene rechtsregel lijkt het me niet juist.
Giechel…
Hier kom je eigenlijk ook op het terrein van Apple en de iPhone/iPad applicaties waar Apple een hele stricte controle over heeft. Veel mensen vinden ook dat Apple een veel te grote macht heeft over andere ontwikkelaars door zoveel restricties op te leggen, plus het feit dat Apple zelf ook nog de macht heeft om applicaties op alle iPhones en iPads te blokkeren via een simpele update. Ook hier vinden velen het ontoelaatbaar dat het kan, maar de realiteit is dat een gezonde marktwerking hier van invloed is. Als je zo beperkt wordt door een bepaald platform dan kun je je altijd nog gaan richten op andere platforms. Okay, de WII is te duur, dus ontwikkel dan voor de Playstation of de X-Box. Dan krijgen die andere platforms vanzelf meer spellen en dus meer gebruikers en wordt de waarde van de WII al snel een stuk minder. Idem voor de iPhone, die nu voornamelijk als zoete broodjes verkoopt wegens de hype die eromheen heerst plus het feit dat de meeste personen zo’n apparaat voornamelijk voor een paar doeleinden gebruiken. (Bellen, SMS’en en eventueel wat eenvoudige spelletjes.) Voor diegenen die meer serieuze toepassingen hebben voor zo’n apparaat valt de keuze toch al snel op andere systemen zoals Android of Windows Mobile. Met een absurd hoge prijs voor de SDK werkt Nintendo zichzelf eigenlijk grotendeels tegen. Het wordt dan voor ontwikkelaars interessanter om voor andere consoles te ontwikkelen.
> P.s. Een flashcart is een flitsend karretje. 😉 Een flashcard is een geheugenkaart met > optioneel extra mogelijkheden en wat voorgeinstalleerde software
De spraakverwarring is wijdverspreid, maar de betreffende handhelds accepteren spelcartridges, en geen kaarten. Cart is een verkorting van cartridge. Een flashcart is een spelcartridge die zelf van flashgeheugen is voorzien is of de algemeen bekende flashgeheugenkaartjes accepteert.
Als ik het vonnis lees gelast de rechter de vernietiging van zowel modchips als flashcards (dat hij met een D schrijft), en het gaat om zowel Wii als handhelds. Volgens de redenering zijn de de flashcar(d|t)s wel degelijk illegaal omdat ze vrijwel uitsluitend gebruikt zouden worden voor illegaal gebruik (vonnis kopje 5.13).
Dit is een slechte rechter, hij is wellicht tot de conclusie gekomen dat de webwinkels schurken zijn, ze willen veroordelen, en daarbij een vonnis geschreven dat zowel de goeden als de kwaden treft.
Het hele verhaal doet mij wat denken aan de discussie over growshops. Als een tuincentrum bloembakken, UV lampn etc verkoopt is er geen haan die er naar krait. Maar zodra die zelfde spullen verkocht worden in een winkel die een groot cannabisblad op de etalageraam heeft geschilderd spreekt iedereen er schande van en zou het verboden moeten worden. Laat rechters en wetgevers zich bij de zaak houden. Als wiet telen en gekopieerde spellen spelen illegaal is moet je dat verbieden. Niet de verkoop van spullen die misbruikt kunnen worden om dat illegaal gedrag mogelijk te maken. Zo lang er een legaal gebruik mogelijk is, gaat het te ver om hardware te verbieden. En als de handhaving van het gedrag moeilijk is, jammer dan. Dan moet de overheid maar beter zijn best doen, binnen de grenzen van de wet.
Ik ben het eens met Henk(#25) dat de rechter de plank mis lijkt te slaan waar hij concludeert dat de beveiliging het kopi?ren tegengaat.
Interessant genoeg hadden de Engelse rechters in Higgs v R [2008] EWCA Crim 1324 op dit punt een heel andere mening:
Discouragement or general commercial hindrance lijkt voor de Haagse rechtbank wel voldoende te zijn.Als de Haagse rechtbank de Engelse rechters had gevolgd, zou Nintendo de zaak misschien toch nog hebben kunnen redden, zoals bona fides al aangaf in de blogpost over de zaak uit 2008. Allereerst zou Nintendo er dan de rechtbank van hebben moeten overtuigen dat de spellen (ook) software zijn en onder de auteursrechtelijke bescherming van software vallen, en dat art. 29a Aw ook op software van toepassing is (en ik zie werkelijk niet in in waarom het anders zou zijn). Bij het afspelen van een spel vinden er auteursrechtelijk relevante handelingen plaats ten aanzien van de software (art. 45i Aw, “in beeld brengen, de uitvoering”). De omzeilde beveiliging is ontegenzeggelijk een technische voorziening die dient voor het voorkomen of beperken van deze handelingen. Art. 45j doet hier niet aan af (zoals Dani?l Mantione in #9 in die oude draad lijkt te stellen), want een gekopieerd spel is duidelijk geen rechtmatige kopie zodat art. 45j niet van toepassing is.
Overigens: als de spellen niet onder de specifieke auteursrechtelijke bescherming van software zouden vallen, dan zou kopi?ren (voor priv?gebruik) geen verboden handeling zijn… Dus ook op dat punt is de redenering van de Haagse rechtbank krom, of in ieder geval niet volledig.
Hoe kan het dat de advocaten van de webwinkels niet op Higgs v R hebben gewezen? (Of als dat wel is gedaan, waarom zwijgt de rechtbank over die uitspraak?)
Ik zie nu dat ik het eens ben met Arnoud(#26), 2e alinea, al vraag ik me af of Nintendo echt (bewust) die inbreuk heeft bestreden.
@Ferdi-T(#35):
Dat lijkt me wel mee te vallen. Het argument is gebaseerd op art. 29a lid 3 sub b Aw. De vraag is of er een commercieel meer dan beperkt doel of nut is anders dan het omzeilen van de beschermende werking. Natuurlijk zijn er verhoudingsgewijs niet zo veel mensen die hun NDS willen gebruiken voor homebrew software, maar zou die groep werkelijk te klein zijn om commercieel interessant te zijn? Dat lijkt me niet direct een uitgemaakte zaak.> Bij het afspelen van een spel vinden er auteursrechtelijk relevante handelingen plaats ten > aanzien van de software (art. 45i Aw, ???in beeld brengen, de uitvoering???)
Normaliter is dat het geval, maar in dit geval niet. De Nintendo-handhelds zijn een speciaal geval. In een normale computer worden programma’s bij het laden en in beeld brengen van een randapparaat naar het geheugen van de computer gekopieerd en zijn de speciale bepalingen in artikel 45 van toepassing.
Bij een Nintendo-handheld is de spelcassette geen randapparaat waar de computer gegevens vanaf kan lezen. De cassette is het ROM-geheugen van de computer zelf, en de computer voert zijn instructies rechtstreeks uit het ROM-geheugen uit; een kopie maken in het RAM-geheugen is niet nodig. Het spel wordt dus niet verveelvoudigd tijdens het gebruik. Het gevolg is dat het spelen van een spel op een dergelijke handheld geen auteursrechtelijk relevante handeling is.
@Piet (#45): Leerzame aanvulling! Zo langzamerhand begint bij mij de “IE-mist” wat op te trekken, maar het zicht is nog geen 10 km:-)
Overigens vraag ik me af (ook @Dani?l #47) of art. 45i Aw van toepassing is op het afspelen van een spel, maar moet er wel bij opmerken, dat de strekking van art. 45i me niet geheel duidelijk is. Het is een – zo begrijp ik – nadere uitleg van art. 13 ten aanzien van het kopi?ren van software? Art. 45j Aw lijkt te zijn geschreven om te voorkomen dat een functionele kopie (bijvoorbeeld een geheugenkopie van bestanden, die moeten worden uitgevoerd) als inbreuk zou worden aangemerkt, want zonder dat artikel is elk “draaien” van een applicatie al “fout”. Als een DS spel niet wordt gekopieerd, is art. 45j Aw eenvoudigweg niet “nodig”. Ik sta open voor verbeteringen:-)
@#46: Met je eens dat het zeker niet is uitgemaakt dat homebrew commercieel zonder betekenis is. Een mooi voorbeeld is de MinivMac emulator voor de DS. Daarmee wordt een “blokkendoos” Apple Mac op je DS (in zakformaat!) tot leven gebracht. Het “ding” is wat langzaam en niet zo handig omdat het scherm wat klein is, maar het is beslist een mooi homebrew voorbeeld, dat alleen met een R4 (c.a.) werkt. Uit het vonnis maak ik op dat de webwinkels (misschien) te weinig aandacht aan homebrew toepassingen hebben geschonken.
Wat me nog te binnen schoot: heeft iemand een visie op emulators met daarop “kloon” spellen in verhouding tot het auteursrecht?
Het lijkt me een interessant vraagstuk met de nodige escapes en “hobbels”.
@Dani?l(#47): van “in beeld brengen” en “uitvoering” is natuurlijk wel degelijk sprake, en deze handelingen worden door art. 45i aangemerkt als auteursrechtelijke verveelvoudiging. Juridische ficties hoeven zich niet aan de technische werkelijkheid te houden.
Het tegenargument is dat art. 45i Aw op dit punt mogelijk afwijkt van de Europese richtlijn, en wellicht conform die richtlijn dient te worden ge?nterpreteerd.