Welk bordje wint: “niet aansprakelijk” of cameratoezicht?

Via Twitter kreeg ik deze prachtige combinatie van bordjes:

niet-aansprakelijk-wel-bewaken

Mooi is dat. Enerzijds zeggen dat je niet aansprakelijk bent voor zoekgeraakte kleding, anderzijds trots melden dat je uw en onze veiligheid én eigendommen bewaakt middels cameratoezicht.

Natuurlijk is dit een gevalletje 2x bureaucratische compliance: wie cameratoezicht wil hanteren, moet een bordje ophangen, en wie zijn klanten wil afschrikken van claims, moet een bordje ophangen. Dus hangen er nu twee bordjes maar niemand gaat over het onderlinge conflict van die bordjes, dus blijft het zo hangen.

Maar goed, toch even de jurist uithangen: wat ‘wint’ er nu?

Die vraag is nog ingewikkelder dan je zou denken. Enerzijds is dat “stelt zich niet aansprakelijk”-bordje juridisch betekenisloos, anderzijds is de “wij bewaken” ook niet meer dan een braaftaalfrase voor “wij filmen u”. Dus twee keer zinloos gemeld, als het ware.

Dat exoneratiebordje is betekenisloos, want je kunt niet met een eenzijdige mededeling je aansprakelijkheid beperken. En zelfs als je dat bordje wél als een contract opvat, dan is het niet rechtsgeldig want het contract gaat dan over het passen op de spullen (juridisch: bewaarneming) en het is gewoon niet redelijk om bij bewaarneming je aansprakelijkheid voor kwijtraken uit te sluiten.

Het bewakingsbordje is bedoeld om te voldoen aan de wetgeving over cameratoezicht. Dat mag alleen als dat duidelijk is aangekondigd. Logisch dus dat er een bordje hangt. Maar “U wordt gefilmd door onze beveiligingscamera” klink zo onaardig, dus zetten mensen daar dingen als “Wij waken over uw en onze eigendommen” bij. En dan heb je gelijk juridische grapjassen die dan zeggen “Aha, nu heeft u een zorgplicht op zich genomen om over mijn eigendommen te waken, dus ik stel u aansprakelijk bij vermissing of diefstal daarvan.”

Ik betwijfel of dat houdbaar is, want uiteindelijk wéten we dat mensen het alleen maar zeggen om op een niet-confronterende manier te zeggen dat je wordt gevolgd. Als een agent zegt “mag ik alstublieft uw ID zien” dan is dat ook niet meer dan een beleefde manier van zeggen “Ik vorder hierbij op grond van artikel 2 Wet op de Identificatieplicht inzage in uw identiteitsbewijs zoals bedoeld in artikel 1 daarvan.” En in het Nederlands recht wegen bedoelingen minstens zo zwaar als de letterlijke tekst, zeker bij contractuele afspraken.

Dus wat mij betreft: leuk voor op de borrel zo’n juxtapositie maar het levert niets op.

Arnoud

Mag een verhuurder per camera meekijken en -luisteren met zijn huurders?

stadspartij-den-helder-bordje-cameratoezichtDe Stadspartij in Den Helder kan iedereen die het gebouw aan de Californiestraat huurt afluisteren en bekijken, las ik in het Noord-Hollands Dagblad. “Er hangt een camera waarmee zij alle bijeenkomsten van derden op afstand kunnen bekijken en beluisteren”, aldus ex-lid Carlo Assorgia. Enigszins verwarrend heeft het bestuur aangifte tegen diezelfde Assorgia gedaan wegens het afluisteren van dat bestuur middels die camera.

Oké. De politieke verwikkelingen even daargelaten: er hing dus een beveiligingscamera (met microfoon) in een gebouw van de Stadspartij. Anderen mochten dat pand huren, en kennelijk bleef die camera dan aan. Logisch voor een beveiligingscamera, en er zou ook een bordje bij de ingang hangen met “Dit pand wordt beveiligd c.q. bewaakt door MGB beveiligingen”, zo lees ik bij Den Helder Actueel. Dat lijkt via Street View de eenregelige tekst rechtsonder op het raam te zijn, maar ik houd me aanbevolen voor beter beeld.

Is dat genoeg? De wet eist dat er duidelijk wordt gewaarschuwd voor cameratoezicht (art. 139f Strafrecht). Een bordje is dus genoeg, maar het moet wel duidelijk in beeld (haha) komen voordat je gefilmd wordt. Een sticker ergens rechts op de rand van je pand lijkt me niet aan die eis voldoen. Een groot bord op de deur zelf zou ik wat anders vinden.

Verder, als de beelden opgeslagen worden dan heet dat een verwerking van persoonsgegevens. Dat vereist dan een reglement cameratoezicht, waarin uitgelegd is voor welke doelen de beelden worden opgeslagen, wie ze mag uitkijken en hoe lang ze worden bewaard. En uiteraard mag je dan niet buiten die vastgelegde doelen en regels treden.

Voor geluidsopnamen geldt in principe hetzelfde. Gesprekken afluisteren of opnemen in besloten ruimtes is verboden tenzij je partij bent bij het gesprek. Daarbij geldt wel één belangrijke uitzondering: de eigenaar van een pand mag opnemen zonder partij te zijn gesprekken in zijn pand opnemen, zolang dat maar niet heimelijk gebeurt (art. 139a lid 2 Strafrecht). Dus ook hier: bordje ophangen, en wel graag iets duidelijker dan “dit pand wordt beveiligd”.

En dan val ik van mijn stoel als ik lees “Drie personen konden via een app op hun telefoon de beelden en het geluid van de camera volgen en eventueel opnemen.” Als je meldt dat een beveiligingsbedrijf cameratoezicht toepast, dan is dat tot daar aan toe – maar als de verhuurder dan ook zélf bij de beelden kan, dan doe je het verkeerd met je bordje.

Arnoud

Rijdende Rechter vernietigt caravanstallingdisclaimer

rijdende-rechter-bordjeTwee van mijn favoriete onderwerpen bij elkaar: disclaimerbordjes en de Rijdende rechter. In de aflevering van 10 september stond schade bij een gestalde caravan centraal. Moest de stalling deze vergoeden, en had het bordje “Stallen op eigen risico” daarbij nog enig effect?

De eiser had zijn caravan gestald in de garage van de gedaagde. Bij het verplaatsen van de caravans (ik denk om ruimte te maken) is de caravan beschadigd door de gedaagde, de ruimteverhuurder dus. Deze weigerde de schade te betalen, want er hing een héél duidelijk bord “Stallen op eigen risico” en dan moet je niet zeuren.

Daar is de Rijdende Rechter snel klaar mee. Een dergelijke stalling is een “bewaarnemingsovereenkomst” (art. 7:600 BW) en de kern daarvan is dat je dan goed oppast op hetgeen je in bewaring neemt. Het bordje kan daarin verschil maken, maar de tekst op dat bordje is een algemene voorwaarde, meer bijzonder een uitsluiting van aansprakelijkheid en die zijn juridisch verdacht. Bij een consument als wederpartij (zoals hier) mag een professionele partij zijn aansprakelijkheid niet beperken tenzij daar een héél goede reden voor is. De bewijslast ligt dus omgekeerd (art. 6:237 sub f BW).

Bij bewaarneming is eigenlijk geen goede reden te verzinnen, behalve dat het risico niet te verzekeren zou zijn. Maar dat kon hier prima – het was alleen te duur naar de mening van de ruimteverhuurder. Te duur is echter geen argument. Derhalve is het bordje juridisch irrelevant en daarmee wordt de bewaarnemer, de ruimteverhuurder dus aansprakelijk voor de schade. Langs dezelfde lijn oordeelde de rechtbank Utrecht in 2011 bij bewaarneming van een jas.

Heel veel websites hebben ook dergelijke bordjes – beter gezegd, disclaimers. De waarde daarvan is naar mijn mening nul. Leuk, dat je jezelf niet aansprakelijk stelt voor fouten op je website. Maar dat doe ik wel als ik schade lijd door je fout. Je moet gewoon niet zomaar fouten máken, in ieder geval niet het soort fout dat je met geringe moeite had kunnen voorkomen. Een disclaimer hang je op voor twijfelgevallen en rare situaties waarin je niet méér kunt doen. Niet uit gemakzucht.

Disclaimerbordje gezien? Dan vind ik een foto ervan héél erg leuk voor mijn verzameling op Facebook!

Arnoud

Aansprakelijk voor out-of-office bericht?

Misschien dat disclaimers bij e-mails toch niet zo onverstandig zijn. Wat nu als mensen je out-of-office mededeling als antwoord op hun offerte of vraag beschouwen? Je zou denken dat dat niet voor zou moeten komen, maar de praktijk is anders. Wat te denken van dit bord:

bordje-engels-welsh-out-of-office.jpg<br/> (bron: BBC news)

Het Engels is prima leesbaar, maar de Welsh tekst betekent “Ik ben niet op kantoor, maar mail uw vertaalwerk gerust.” Pijnlijk.

Als je nu als Welshtalige vrachtwagenchauffeur toch linksaf gaat, en je krijgt een boete, zou je daar dan vanaf kunnen komen met dit bordje?

En gebeurt dit in Friesland ook wel eens?

Arnoud

De direktie stelt zich niet aansprakelijk

In de categorie maffe algemene voorwaarden dit bordje, dat u vast wel eens gezien heeft (of iets dat er op lijkt):

Jazeker, bordjes zijn ook algemene voorwaarden. In algemene voorwaarden kun je aansprakelijkheid uitsluiten, weliswaar zijn daar grenzen aan maar toch. Maar zo moet het dus niet.

De directie hoeft zichzelf niet aansprakelijk te stellen, dat doe ik wel op het moment dat ik schade heb.

Wat de directie bedoelt is dat ik moet beloven hen niet aansprakelijk te stellen.

Ik vraag me altijd af waarom mensen dit opschrijven. Het is een bordje, dus daar hoeft de huisjurist niet naar te kijken? Of, iedereen doet het zo, en het klinkt juridisch, dus zal het wel correct zijn?

Via Eric’s Blog, die nog veel meer maffe bordjes gevonden heeft.

Arnoud