Internetdiensten buiten databundel zetten schenden netneutraliteit

Providers in de Europese Unie mogen sommige diensten niet voor hun klanten beter toegankelijk maken dan andere. Dat meldde RTL onlangs. In het eerste arrest over netneutraliteit bepaalde het Hof van Justitie namelijk dat het inzetten van een nultarief (niet meetellen voor je databundel) voor sommige internetdiensten effectief hetzelfde is als het vertragen of blokkeren van de diensten die wél voor de bundel meegeteld worden. Daarmee is dus de praktijk van het “beter toegankelijk maken” (wat moet PR een heerlijk vak zijn) van “sommige internetdiensten” de nek omgedraaid. Lezen jullie mee, T-Mobile en ACM?

De zaak kwam uit Hongarije, waar provider Telenor een speciaal pakket aanbood dat “MyChat” heette: je kreeg één gigabyte databundel en daar bovenop onbeperkt gebruik (oftewel buiten de bundel, maar ook als je bundel op was) van de diensten Facebook, Facebook Messenger, Instagram, Twitter, Viber en WhatsApp.

De nationale mededingingsautoriteit Nemzeti Média- és Hírközlési Hatóság vond dat strijdig met de Europese netneutraliteitsregels, die immers bepalen dat bepaalde diensten niet mogen worden geblokkeerd of vertraagd zonder objectieve technische reden. Toegang tot internet en alle diensten daarop moeten op gelijke en niet-discriminerende wijze worden verleend.

De open vraag was vervolgens: als je dienst A buiten de bundel laat, blokkeer of vertraag je dan diensten B tot en met Z? Die werken nog net zo goed immers, en een databundel is een objectief criterium. Volgens het Hof is dat inderdaad aan de orde:

(…) kunnen dergelijke pakketten, die onderdeel zijn van een commerciële praktijk in de zin van artikel 3, lid 2, van verordening 2015/2120, gelet op het gecombineerde effect van de overeenkomsten waartoe zij kunnen leiden, het gebruik van bepaalde specifieke toepassingen en diensten doen toenemen, namelijk die welke onbeperkt tegen een „nultarief” kunnen worden gebruikt wanneer het datavolume is opgebruikt dat in de door de klanten gekochte bundel is vervat, en tegelijkertijd het gebruik van de andere beschikbare toepassingen en diensten doen afnemen, gelet op de maatregelen waarmee de betrokken aanbieder van internettoegangsdiensten het gebruik daarvan technisch gezien moeilijker of zelfs onmogelijk maakt.
Als ik dat zelf moet samenvatten, dan zou ik zeggen: vanwege die bundel zou je minder snel een andere chatdienst gebruiken (want dat kost megabytes) dan de gratis diensten, dus dat is effectief een maatregel tégen het gelijk kunnen gebruiken van je diensten. En als de bundel op is, dan zeg je dus “je mag internet niet meer op” en daarna “oh maar wél Facebook en Twitter”. Hoe is dat laatste géén voortrekken van die twee?

Omdat deze ingrepen gebaseerd zijn op commerciële motieven, kun je ook niet zeggen dat het beheersmaatregelen zijn of andere toegestane technische ingrepen. Het is dus duidelijk dat dit niet kan.

In Nederland dachten we dat ook, totdat de ACM ineens bepaalde dat T-Mobile wél haar dienst datavrije muziek mag aanbieden. Het formeel-juridische punt daarbij was dat in de Nederlandse wet het net wat strakker was opgeschreven dan in de Verordening waar het Hof zich op baseert, en dat is iets dat niet mag.

Ik ben natuurlijk geen PR-expert van T-Mobile, maar het arrest van het Hof is zó algemeen geschreven dat ik niet zou weten hoe je nu datavrije muziek nog recht kunt breien. Ik kom niet verder dan “we bestuderen de uitspraak”, of “dat was een specifieke Hongaarse kwestie” of “wij staan voor de rechten van de consument” of iets dergelijks. Ik ben dus heel benieuwd waar men nu mee gaat komen.

Arnoud

 

Mag je op het werk de internetradio aan laten staan als dat geld kost?

Wie in zijn eentje aan het werk is, zal snel geneigd zijn een muziekje aan te zetten. Vandaag de dag zelden meer een probleem voor de werkgever (de Buma/Stemra even daargelaten), maar twintig jaar geleden vaak een serieus discussiepunt vanwege de kosten. Maar toch ook in 2017 kennelijk nog, genoeg zelfs om in hoger beroep uitgevochten te worden: als je een werknemer een dongel geeft, mag hij dan naar de radio luisteren of is hij persoonlijk aansprakelijk voor de databundel-overschrijding?

De werknemer in deze zaak stond in haar eentje op een cateringlocatie, en had alleen via een dongel mobiel internet. Via die verbinding luisterde zij naar muziek tijdens het werk, maar kreeg na een maand de rekening gepresenteerd van de werkgever voor maar liefst € 1.239,60 aan datakosten bij Vodafone. Het verweer dat er toestemming was gegeven, werd niet geaccepteerd door de werkgever: volgens het reglement moest er dan nog steeds worden betaald voor zulke data als de bundel zou worden overschreden. Daarbij speelde mee dat de dongel-software waarschuwingen zou geven bij (dreigende) overschrijding van de databundel per maand.

Nou zijn dat soort reglementen altijd leuk en aardig, maar als het gaat om werknemers aansprakelijk stellen en/of schade laten vergoeden dan heb je maar heel weinig ruimte onder de wet. Die zegt namelijk dat een werknemer eigenlijk nooit privé aansprakelijk is voor wat hij op het werk doet, behalve bij opzet of bewuste roekeloosheid (en dat krijg je vrijwel nooit bewezen) of als hij verzekerd is voor de gevolgen.

De werkgever gaf aan dat duidelijk was aangegeven hoe de dongel werkt, inclusief waarschuwingspopups voor (dreigende) overschrijdingen van de datalimiet. De werknemer stelde daar tegenover dat zij dacht

dat voor de laptop een onbeperkt abonnement gold en zij heeft betwist dat is gesproken over betalen voor gebruik van de radio. Zij is geen ervaren gebruiker van internet en heeft nooit van een dongel gehoord. Zij liet de laptop aanstaan en deed alleen de klep dicht wanneer zij wegging. Wanneer zij weer op haar werk kwam deed zij de klep open en startte de radio door op 538 te klikken.

In principe is het dus zo dat een werknemer voor kosten gemaakt op het werk niet aansprakelijk is. Schade als gevolg van een slechte uitvoering van het werk zijn gewoon voor rekening werkgever.

Het Gerechtshof ziet een sprankje hoop voor de werkgever: als hij kan bewijzen dat bij naderende overschrijding van de databundel popups met waarschuwingen worden getoond en de werknemer deze heeft weggeklikt, én dat de werkgever de werknemer heeft geïnstrueerd hoe op de kosten te letten, dan zou een situatie van bewuste roekeloosheid ontstaan. Ik ben benieuwd hoe ze dat voor elkaar gaan krijgen.

Arnoud