ING mag tarief voor wekelijkse papieren afschriften verhogen naar vier euro

ING mag het tarief voor wekelijkse papieren afschriften verhogen naar vier euro per maand, las ik bij Security.nl. Financiële klachteninstituut Kifid deed deze bindende uitspraak in een zaak tegen de ING-bank, die vorig jaar de kosten voor het gebruik van wekelijkse papieren afschriften verhoogde van 2,50 naar 4 euro per maand. De verhoging is volgens de bank zeer zeker geen ontmoedigingsbeleid.

De klagende consument houdt haar financiën zorgvuldig bij, maar doet dat al sinds jaar en dag op papier. Zij wil daarbij wekelijks een overzicht ontvangen, en zij heeft de middelen niet om van internetbankieren gebruik te maken. Voor papieren afschriften rekenen alle banken kosten (soms maakt men uitzonderingen), en dat is op zich te billijken gezien het een duurder kanaal is. Alleen is dan wel gek dat als je een maandelijks overzicht op papier vraagt, je dat gratis krijgt.

De consument noemt het een ontmoedigingsbeleid, door het steeds duurder maken van de papieren route zal iedereen vanzelf naar digitaal gaan (of overstappen van bank). Dat zou natuurlijk wel zeer onbillijk zijn.

Het Kifid gaat er zeer juridisch-zakelijk in; men opent met dat de algemene voorwaarden de bevoegdheid geven tot tariefswijziging. Men leest dit als een blanco cheque, slechts wanneer het naar redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn (art. 6:248 BW) kan een tariefswijziging tegengehouden worden. Dus “alleen maar” heel onredelijk is niet genoeg, het moet echt schandalig onredelijk zijn.

De bank ontkent dat sprake is van ontmoedigingsbeleid, en wijst erop dat je gratis maandelijkse afschriften kunt krijgen, zodat een tarief voor wekelijkse afschriften niet onredelijk zou zijn. En het Kifid gaat daarin mee:

De commissie heeft begrip voor de situatie van de consument, maar is tegelijkertijd van oordeel dat hetgeen de consument naar voren gebracht heeft en de overige omstandigheden van het geval (de hoogte van de tarieven en de redenen voor verhoging vanuit de bank) er niet toe leiden dat de kostenverhoging naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is.
Die redenen komen volgens mij niet verder dan dit:
[De bank] vindt het van belang dat klanten op een nietdigitale manier kunnen blijven bankieren, maar omdat die vorm van bankieren weinig gebruikt wordt, wordt dat duur in verhouding tot digitaal bankieren. Daarbij geldt dat de kosten niet alleen gemaakt worden voor het papier zelf, maar ook voor daarvoor benodigde faciliteiten als personeel, gebouwen en met name de verzendkosten.
Kennelijk werken er dus fulltimers bij ING die papieren afschriften verzorgen vanuit aparte daartoe gehuurde gebouwen, en kan ING geen bulktarief onderhandelen met PostNL. (Het is te flauw om op te merken dat de directeur van ING 1,7 miljoen per jaar verdient en het bedrijf aandeelhouders 1,5 miljard aan winst kon uitkeren in 2022).

Arnoud

 

 

Voor wiens risico is een retourzending als je een verzendlabel krijgt van de webwinkel?

Via Tweakers:

Een retourzending raakt kwijt of beschadigd, de webshop strooit met “gratis retour”, en dan ontstaat er discussie. Ik kom zojuist dus een nieuwe variant tegen. De webshop zegt: “90 dagen gratis retour”. Nou, retour is inderdaad ‘gratis’, alleen de verantwoordelijkheid is niet gratis: [de gratis optie is op eigen risico, verzekerd verzenden kost €3,95 tot zaakswaarde van €300].
De webwinkel werkt met de externe dienst Returnless (“sweatless returns”), die de intake en de administratieve overdracht aan een vervoerder zoals PostNL, DHL, Budbee of Homerr. Dat is natuurlijk prima, maar het roept wel de vraag op of zeggen “gratis retour” en een dergelijk proces nog steeds betekent dat je het pakket op eigen risico verstuurt.

Hoofdregel is inderdaad dat de consument op zhaar risico de retourzending bij de webwinkel moet krijgen. Je kunt dus maar beter verzekerd verzenden als er iets waardevols retour moet. Of met de winkel een afspraak maken dat het op hun risico retour gaat, wat op zich mogelijk is.

Deze webwinkel adverteert met “gratis retour”, wat scheelt in wat de wet noemt de rechtstreekse kosten van het terugzenden (art. 6:230s lid 2 BW), zeg maar de postzegel. Maar dat staat natuurlijk los van de vraag wiens risico het is dat het pakket retour gaat.

Of niet? Ik merk dat veel mensen namelijk “gratis retour” in combinatie met een verzendlabel verstrekt door de webwinkel opvatten als een aanbod dat de winkel de retour op zich neemt. En daarmee dus ook het risico. In 2019 dacht ik daar zelf nog anders over, maar ik ben in de tussentijd van mening veranderd: op het moment dat je een label krijgt van de webwinkel, wordt de webwinkel contractant voor de verzenddienst, waarmee deze dus erkent de verantwoordelijkheid voor die terugzending te dragen.

Mijn interpretatie zou zijn dat omdat de winkel aanwijst hoe je het moet terugzenden, hier sprake is van een “persoon die door de handelaar is gemachtigd om de zaken in ontvangst te nemen” zoals bedoeld in 6:230s lid 1 BW. Dat je die persoon ook zelf kunt inschakelen om de zaken te brengen, en dat het dan op jouw risico gaat, is niet relevant. Op grond van de wet ligt het risico dan bij de webwinkel op het moment dat PostNL met die zegel het pakket aanneemt.

Tegenargument zou dan zijn dat de winkel je enkel die zegel geeft om het ‘gratis’ deel van de retourzending te regelen, zodat daarmee het nog steeds jouw probleem is hoe het pakket veilig bij hen komt. Maar dat gaat er bij mij niet in, juist omdat ze niet 10 euro van de prijs afhalen of bij de terugbetaling iets meer geven dan prijs + heenzendkosten. Ze duwen je een heel duidelijke kant op door van één vervoerder een label te verschaffen.

Arnoud

Kun je de stagiair aansprakelijk houden voor 600 te vervangen sloten?

We kennen allemaal het stagiair-excuus: bij de meest uiteenlopende problemen (vaak de beschamende) wordt er dan gauw gezegd dat de stagiair het heeft gedaan. Lekker makkelijk, denk ik dan altijd, het is jóuw stagiair dus daar had je wel even mogen opletten. Maar bij dit Duitse geval weet ik het even niet. Deze stagiair was zo blij met zijn nieuwe werkplek dat hij trots via WhatsApp een foto stuurde naar zijn vrienden. Met de hoofdsleutel (loper) in zijn handen. En is dat een probleem? Eh ja, reageren nu alle securityminded lezers van deze blog: dan kunnen derden die foto gebruiken om de loper na te maken. Eh, echt, reageren nu de overige lezers. Ja, echt. En het ging hier om de hoofdsleutel van de gevangenis van Heidering (Duitsland).

Als je met een beetje recente smartphone een foto maakt, staat die standaard op een enorm aantal megapixels ingesteld. Deel je dat dan via WhatsApp of ander medium, dan gaan al die megapixels mee ook al toont je scherm maar een 13×5 centimeter versie. Maar 8 megapixels is bijvoorbeeld al tot 90×60 centimeter nog perfect op een poster te drukken, en met een béétje pixels dus meer dan een vierkante meter.

Zo’n formaat is méér dan genoeg voor een reproductie in een 3d printer, waar de app KeyMe reclame voor maakt. Of zoals hier met gewoon ouderwets knutselwerk en een blanco sleutel. Menig slotenmaker waarschuwt dan ook tegen het publiceren van zulke foto’s. (Oh ja, ook omdat veel eenvoudige sloten een genummerde sleutel hebben die je gewoon kunt bijbestellen.)

Omdat het hier gaat om de hoofdsleutel van een gevangenis, wil je geen risico lopen. Alle sloten vervangen dus, en dat is een dure grap: volgens experts kost zo’n omvangrijke operatie ongeveer 50.000 euro. Wat ik wel wil geloven, hoewel ik me wel af zit te vragen waarom juist in een gevangenis sleutels worden gebruikt die kennelijk zo makkelijk te kopiëren zijn. Er zijn immers ook beveiligde/gecertificeerde sloten, die bijvoorbeeld een chip van binnen hebben of aan twee kanten aparte patronen hebben. En dan is een foto van één zijde niet genoeg.

Afijn, de juridische vraag was dus of de kosten verhaald kunnen worden. Dat lijkt me sterk. Werknemers – en stagiairs rekenen we voor het gemak daaronder als dat zo uitkomt – zijn in principe namelijk gewoon niet aansprakelijk voor hun fouten, dat is de werkgever. Slechts bij opzet of bewuste roekeloosheid is verhalen mogelijk, en dat is een héle hoge lat. Bewust roekeloos is het juridisch gezien pas als je wist van het risico maar dacht dat de kans aanzienlijk groter was dat er niets zou gebeuren (Pollemans/Hoondert, voor de juristen). De werkgever moet minimaal kunnen aantonen dat objectief gezien de werknemer zich daadwerkelijk bewust moest zijn van het roekeloze karakter (Dieteren/Express).

Dat argument zie ik hier niet opgaan. Weliswaar wordt er dus op allerlei plekken gewaarschuwd voor dit risico, maar ik heb desondanks niet het idee dat ‘men’ in het algemeen dit weet, en dat is zo ongeveer wel wat je nodig hebt. Ik ken iemand die een tijdje de gewoonte had om bij Instagramfoto’s van sleutels bij nieuwe woningen (“Yesss op mezellef”) daar een 3d printje van op te sturen als waarschuwing. Maar dat werd nooit ontvangen als “oh ja da’s waar ook, slordig van me”.

Dit nog even los van het idiote idee dat een stagiair 50.000 euro heeft of dat iemand ermee geholpen is dat een stagiair jarenlang gaat betalen om dit goed te maken.

Arnoud

Grote kosten gemaakt voor werkgever, heb ik een probleem?

“Ik zat dit weekend nog eens te lezen maar kwam er toen achter dat deze api helemaal niet gratis is en dat elke call een paar centen kost. Nu zijn alle calls al gemaakt en heb ik berekend dat er ongeveer $40.000 in rekening gebracht zal worden… oeps”. Dat las ik bij Tweakers. Denk je een leuk testprogrammaatje te hebben gemaakt dat tegen een gratis API van Google aan praat, blijk je een paar cent per call gerekend te krijgen. Leuke rekening voor de werkgever. En leuke discussie natuurlijk, maar diverse mensen mailden me: moet deze persoon Koptelefoontje dit zelf betalen?

‘Koptelefoontje’ was als werknemer aan de slag gegaan om een aantal data zaken voor het werk te verbeteren. Zhij had daarvoor een gratis Google API gevonden, en ingezet in combinatie met een bestaand Google cloud account. Tabel aanmaken, script uitwerken en de boel lekker laten lopen. Voor wie het nu technisch duizelt: 100.000 bedrijfsadressen opvragen bij de KVK om te controleren of de eigen klantadministratie nog op orde is.

Alleen, die API (Google Places) bleek niet gratis maar enkele centen per aanroep. Dus dan zit je achteraf met een rekening van 40.000 dollar, hoewel dat na enig naspeuren ‘slechts’ 15.000 Euro bleek te zijn. Die dus niet goedgekeurd was door de werkgever maar wel binnenkort geïncasseerd zal worden door Google.

Een stevige fout dus, dat is duidelijk. Maar hoe veel pijn gaat dit doen bij de werknemer?

Om met het goede nieuws te beginnen, je hoeft je als werknemer geen zorgen te maken dat jij dit bedrag gekort krijgt op je salaris. Dat kan gewoon niet in het arbeidsrecht. De kosten van fouten bij het werk worden gedragen door de werkgeverwerknemer.

Het slechte nieuws is natuurlijk dat (een beetje afhankelijk van de omvang van het bedrijf) een fout van 15.000 euro arbeidsrechtelijk wel een forse is. Ontslag zal er niet in zitten, maar het riekt naar een stukje slecht inschatten van wat je mag en kan op het werk en dat kost je punten op je volgende beoordelingsgesprek. Bij een klein bedrijf kan ik me voorstellen dat je iemands contract dan niet verlengt.

Daar staat wel tegenover dat je ook als werkgever wel enige stappen moet nemen om zulke dingen te voorkomen. Zo kan een organisatie budgetten instellen bij Google’s clouddiensten, die werknemers dan niet kunnen overschrijden. Ook zou je de toegang tot die API’s kunnen beperken of loggen zodat je toezicht hebt op wie wat doet. Dat maakt dat ik het nogal cru zou vinden om dit zonder meer te zien als alleen maar een fout van de werknemer.

Ik kan niet zeggen zelf ooit zo’n dure fout te hebben gemaakt. Enkele duizenden euro’s uitgeven en dan concluderen dat iets niet werkt, dat wel. De verkeerde backup terugzetten op mijn home server, ja dat ook.

Arnoud

Mag je op het werk de internetradio aan laten staan als dat geld kost?

Wie in zijn eentje aan het werk is, zal snel geneigd zijn een muziekje aan te zetten. Vandaag de dag zelden meer een probleem voor de werkgever (de Buma/Stemra even daargelaten), maar twintig jaar geleden vaak een serieus discussiepunt vanwege de kosten. Maar toch ook in 2017 kennelijk nog, genoeg zelfs om in hoger beroep uitgevochten te worden: als je een werknemer een dongel geeft, mag hij dan naar de radio luisteren of is hij persoonlijk aansprakelijk voor de databundel-overschrijding?

De werknemer in deze zaak stond in haar eentje op een cateringlocatie, en had alleen via een dongel mobiel internet. Via die verbinding luisterde zij naar muziek tijdens het werk, maar kreeg na een maand de rekening gepresenteerd van de werkgever voor maar liefst € 1.239,60 aan datakosten bij Vodafone. Het verweer dat er toestemming was gegeven, werd niet geaccepteerd door de werkgever: volgens het reglement moest er dan nog steeds worden betaald voor zulke data als de bundel zou worden overschreden. Daarbij speelde mee dat de dongel-software waarschuwingen zou geven bij (dreigende) overschrijding van de databundel per maand.

Nou zijn dat soort reglementen altijd leuk en aardig, maar als het gaat om werknemers aansprakelijk stellen en/of schade laten vergoeden dan heb je maar heel weinig ruimte onder de wet. Die zegt namelijk dat een werknemer eigenlijk nooit privé aansprakelijk is voor wat hij op het werk doet, behalve bij opzet of bewuste roekeloosheid (en dat krijg je vrijwel nooit bewezen) of als hij verzekerd is voor de gevolgen.

De werkgever gaf aan dat duidelijk was aangegeven hoe de dongel werkt, inclusief waarschuwingspopups voor (dreigende) overschrijdingen van de datalimiet. De werknemer stelde daar tegenover dat zij dacht

dat voor de laptop een onbeperkt abonnement gold en zij heeft betwist dat is gesproken over betalen voor gebruik van de radio. Zij is geen ervaren gebruiker van internet en heeft nooit van een dongel gehoord. Zij liet de laptop aanstaan en deed alleen de klep dicht wanneer zij wegging. Wanneer zij weer op haar werk kwam deed zij de klep open en startte de radio door op 538 te klikken.

In principe is het dus zo dat een werknemer voor kosten gemaakt op het werk niet aansprakelijk is. Schade als gevolg van een slechte uitvoering van het werk zijn gewoon voor rekening werkgever.

Het Gerechtshof ziet een sprankje hoop voor de werkgever: als hij kan bewijzen dat bij naderende overschrijding van de databundel popups met waarschuwingen worden getoond en de werknemer deze heeft weggeklikt, én dat de werkgever de werknemer heeft geïnstrueerd hoe op de kosten te letten, dan zou een situatie van bewuste roekeloosheid ontstaan. Ik ben benieuwd hoe ze dat voor elkaar gaan krijgen.

Arnoud

De terugzendkosten bij een conformiteitsgebrek

keyboardEen lezer vroeg me:

Ik had bij een webwinkel een nieuw toetsenbord besteld, waarvan na levering de E-toets niet bleek te werken. Het artikel is teruggestuurd, waarop er direct een nieuw, goedwerkend toetsenbord is verzonden door de webshop. Ik heb echter wel verzendkosten moeten betalen voor het terugsturen. Deze wil de webshop niet aan mij vergoeden. Zij zeggen, als je het met de auto had gebracht hadden we ook je benzine niet hoeven vergoeden. Staan ze in hun recht?

Wanneer een product een gebrek vertoont, zoals dat zo mooi juridisch heet, is de winkel die het heeft verkocht verplicht om dit te herstellen of te vervangen. Dit moet kosteloos gebeuren, zo staat letterlijk in de wet (art. 7:20 BW):

De kosten van nakoming van de in lid 1 bedoelde verplichtingen kunnen niet aan de koper in rekening worden gebracht.

Nu kun je dat lezen als “de kosten gemaakt door de winkel” want dat is immers de partij die die verplichtingen (herstel of vervanging) moet dragen. Maar deze tekst komt uit een Europese richtlijn, en daar staat een mooie uitwerking bij:

2. In geval van gebrek aan overeenstemming, heeft de consument het recht dat de goederen kosteloos door herstelling of vervanging in overeenstemming worden gebracht, (…)
4. De term “kosteloos” in de leden 2 en 3 heeft betrekking op de kosten die gemaakt moeten worden om de goederen in overeenstemming te brengen, met name de kosten van verzending, loon en materiaal.

Hier staat het breder: een recht voor de consument, en dat recht is kosteloos. En hoewel je je formeel niet direct kunt beroepen op een Richtlijn, moet de Nederlandse wet wél worden uitgelegd op de manier die het meest lijkt op wat in de Richtlijn staat. Oftewel er vallen meer kosten onder dan alleen de uren en materiaalkosten die de winkel maakt.

Het doel van die term “kosteloos” is te zorgen dat de consument zo goed mogelijk beschermd wordt, en zo min mogelijk afgeschrikt wordt bij het claimen van zijn rechten. Naast de genoemde kosten zijn daarom ook alle andere kosten verboden, denk aan onderzoekskosten of voorrijkosten als de winkelier bij de consument langs moet komen. Kosteloos is kosteloos. Zelfs een gebruiksvergoeding bij vervanging mag niet.

Een winkel moet dus zelf opdraaien voor de terugzendkosten (en de verzendkosten om het herstelde/vervangende product weer bij de consument te krijgen) als het gaat om een conformiteitsgebrek. Zou bij onderzoek blijken dat de fout komt door iets dat de consument heeft gedaan (bv. laten vallen, ongebruikelijk gebruik) dan mag de winkel wél kosten in rekening brengen. Maar dat mag alleen achteraf én die kosten moeten vooraf worden gemeld. Dus ook zeggen “betaal onderzoekskosten en die krijgt u terug als het onze fout was” is niet volgens de wet.

En hoe dat zit met die benzine? Tsja. Dat zijn op zich óók kosten die gemaakt moeten worden om de goederen in overeenstemming te brengen. Dus als je de wet heel strikt leest, mag je ook die paar liter vergoed krijgen. Maar dan moet je wel bewijzen dat je het ritje speciaal en enkel daarvoor maakte, en natuurlijk zin hebben om voor die paar euro te procederen. Het kan, maar het lijkt me het gedoe niet waard. Hoewel dat precies de reden is dat het consumentenrecht niet werkt: je laat het erbij zitten ook al sta je in je recht.

Arnoud<br/> PS: Meer weten over consumentenrecht en vooral hoe de nieuwe wet gaat luiden? Volg het webinar of schrijf je in voor onze eendaagse training.

Internetten buiten de bundel moet wel afgesproken zijn

second-life-mobiele-telefoon-diefstal.jpgMet enige regelmaat krijg ik mails van boze mensen met torenhoge facturen voor mobiel internet. Zij hebben vaak dan een abonnement zonder internet, maar hun telefoon kán internetten en doet dat dan ook. Waarna de provider vrolijk een factuur stuurt per MB tegen het hoogste tarief uit de lijst. Het Hof Arnhem trekt nu soort van een streep door die praktijk: je mag geen rekening sturen voor mobiel internetten tenzij dat duidelijk áfgesproken is. Tarieflijsten op internet of het feit dát je internet is geen bewijs van zo’n afspraak.

Spontaan mobiel internetten, je vraagt je af hoe zoiets kan gebeuren. Je bent er toch zelf bij als je op dat icoontje klikt? Dat hoeft dus niet per se: een telefoon blijkt spontaan zelf dingen te kunnen downloaden, of je denkt dat je op wifi zit. Of, zoals in dit geval, je hebt je telefoon als gestolen aangemeld en daarna wordt er ineens mobiel geïnternet met die telefoon. Merkwaardig. Zeker omdat de telefoonhouder daarna dacht “dat deze wel weer zou worden teruggevonden”. Eh.

Vast stond dat het abonnement beperkt tot telefonie en sms-verkeer was. De sim was daarentegen geschikt voor 3g mobiel internetten, en Vodafone had op haar site plus in de telefoonwinkels duidelijk tarieflijsten gepubliceerd waaruit blijkt dat er kosten verschuldigd zijn voor mobiel internetten.

Het Hof vindt dat niet genoeg. Dat je geld wilt vragen voor een faciliteit is leuk, maar je moet wel áfspreken met je wederpartij dat je dat mag. Heel basaal, het moet deel zijn van je aanbod dat wordt aanvaard, anders is er geen overeenkomst. Iets ophangen in je winkel of op je site maakt het nog geen deel van je aanbod. Ook uit het feit dat iets technisch kan, mag je niet concluderen dat er een akkoord is op die mogelijkheid (en al helemaal niet op daaraan hangende kosten).

Het enkele feit dat het technisch mogelijk is om met de bewuste telefoon gebruik te maken van het internet, is als onderbouwing onvoldoende, omdat de gebruiker daar niet zonder meer op bedacht hoeft te zijn. Evenmin volstaat dat een beroep wordt gedaan op het feit dat de door Vodafone in dat verband gehanteerde tarieven vrij toegankelijk zijn door raadpleging van internet of een bezoek aan een telefoonwinkel.

Tevens woog hier mee dat de abonnementen fixed fee waren, vaste tarieven voor onbeperkt bellen en sms’en dus. Dan hoef je al helemáál niet bedacht te zijn op naheffingen per MB voor internetgebruik.

Wat ik me blijf afvragen, is waarom het Hof niets zegt over het punt dat meneer (nou ja, het bedrijf, het was een zakelijk abonnement) is gaan internetten terwijl hij dat niet had afgesproken. Je moet dan toch weten dat er iets geks aan de hand is? Wellicht vanwege dat rare verhaal over diefstal cq. kwijtraken van de telefoon. Maar ik zou dat wel een factor van belang vinden als bleek dat hij zélf was gaan internetten in strijd met zijn contract.

Het arrest biedt een mooi argument voor mensen die ook ineens facturen krijgen voor onverwacht internetten, hoewel je anno 2013 waarschijnlijk wel overal kleine lettertjes zult zien waarin wordt verwezen naar tarieven voor internet buiten de bundel (de feiten waren uit 2009). En tsja, als het erbij staat dan is het afgesproken. Hoewel ik het wel gek zou blijven vinden: een voice-only abonnement met een hoog tarief voor ‘buiten de bundel’ mobiel internetten. Wie een dergelijk abonnement weet: ik hou me aanbevolen!

Arnoud