Mag een bedrijf mijn mail tracken vanwege een wettelijke plicht?

Een lezer vroeg me:

Mag een bedrijf via email zonder toestemming tracken of je de email opent en of op een link klikt om te voldoen aan een wettelijke verplichting die op het bedrijf rust?

Het klinkt als een makkelijke vraag: als een bedrijf iets moet van de wet, dan mag men dat ook van de AVG. De AVG is als ‘algemene’ wet namelijk in principe altijd ondergeschikt aan andere wetten.

Het punt is alleen, er is bij mijn weten geen enkele wet die eist dat een bedrijf nagaat of een werknemer (of een klant) een mail geopend heeft. Ik kan de opmerking van “wettelijke verplichting” dus niet plaatsen.

Ik denk dat het bedrijf dit zo zegt omdat ze moeten bewijzen dat een bericht is aangekomen. Denk aan een aanzegging voor een niet-verlengd arbeidscontract, een bevestiging van een online aankoop of een formele waarschuwing. Het tracken van de e-mail en loggen dat een daarin opgenomen link is aangeklikt, geeft daarvoor voldoende bewijs.

Echter, dat iets effectief is onder wet A betekent nu net nog niet dat het onder de AVG ineens mag. De AVG is dus ondergeschikt, maar een gekozen maatregel om een andere wet na te leven moet wel noodzakelijk zijn om die wet na te leven. De vraag is dus altijd: is dit echt de enige manier, kan het niet een onsje minder privacyonvriendelijk?

Er zijn vele manieren om een bericht te doen aankomen en daar bewijs van te krijgen. Daarmee is “ik moet bewijzen dat je dit bericht hebt gehad” op zich dus géén excuus voor privacyonvriendelijke tracking. Grofweg zou dit alleen kunnen als dit de énige reële manier is om te bewijzen dat het bericht is ontvangen. Maar ik moet de eerste situatie nog tegenkomen waarin dat werkelijk zo is.

Arnoud

Ook bij juwelen is bewijs van verzending geen bewijs van ontvangst

Wanneer een juwelier een dure ring per post verstuurt, en de envelop komt leeg aan, dan is dat zijn risico. Dat haal ik uit een recent arrest uit Den Bosch inzake een geschil tussen een Nederlandse webwinkelier en een Duitse consument. Die laatste had de ring via de website Catawiki gekocht, maar constateerde (samen met de postbode) dat het pakket beschadigd was aangekomen. De consument eiste daarop terugbetaling van de koopsom, wat de juwelier weigerde omdat hij dit risico koper vond.

De kern van het verhaal is vrij simpel:

Toen de postbode de envelop op 10 oktober 2015 kwam bezorgen en [appellant] niet aanwezig was, heeft een medewerkster van het restaurant van [appellant] de ontvangstbevestiging ondertekend. Direct daarna kwam [appellant] binnen en hij heeft de ongeopende envelop, die erg dun aanvoelde, meteen geopend in aanwezigheid van de postbode en vastgesteld dat er niets in de envelop zat. [appellant] heeft toen op de envelop geschreven: “‘kein Inhalt vorhanden”.

Die boodschap werd door de postbode bevestigd met een handtekening. De envelop is vervolgens retour afzender gestuurd. Daarmee zou vast moeten staan dat er een lege envelop aangekomen is, waarbij we redelijkerwijs wel mogen vermoeden dat de ring er bij verzending wel in zat omdat op het verzendbewijs het gewicht van de zending vermeld stond en dat was meer dan een lege envelop zou wegen.

Zowel in Duitsland als in Nederland geldt bij aankopen door consumenten de vrij simpele regel dat het risico van kwijtraken in de verzending voor rekening van de zakelijke afzender komt. Daarmee is de zaak dus vrij snel klaar, de juwelier heeft de ring niet bezorgd en dus moet de aankoopprijs teruggestort.

Een heel klein puntje voor de juwelier is dat de consumentkoper niet had geklaagd bij de verkoper toen hij de lege envelop kreeg, maar deze gewoon retour afzender stuurde met die tekst erop. Dat is niet de meest effectieve manier van reclameren. Maar uiteindelijk maakt dat niet uit, want het risico blijft ook dan gewoon bij de juwelier liggen.

Waarom je als bedrijf een ring van tweeduizend euro per post stuurt en kennelijk zonder verzekering, is me verder een raadsel.

Arnoud

Is een mail in de spambox ‘ontvangen’?

aanbesteding-tender-hahaha.pngEen lezer vroeg me:

Recent heeft mijn bedrijf ingeschreven op een aanbesteding bij een gemeente. Wij kregen daar geen reactie op en besloten na enkele weken eens te gaan bellen. Als reactie kregen we toen eerst dat onze mail niet ontvangen was, en een paar dagen later werden we alsnog gebeld: onze mail was in de spambox terecht gekomen en daar nu pas aangetroffen. Ondanks onze protesten werden we uitgesloten van de aanbesteding omdat de mail niet op tijd was ontvangen en de termijn inmiddels verstreken was. Kan dat zomaar?

Ik denk dat de gemeente zeker wel geacht moet worden de inschrijving tijdig te hebben ontvangen. Hoofdregel uit de wet is dat als het bericht is afgeleverd bij de plek die jij hebt aangewezen, jij geacht wordt de inhoud te kennen. Even plat gezegd: als jouw hond achter je brievenbus ligt en alles opeet dat binnenkomt, dan is dat jouw risico en niet dat van de verzender. Dat geldt voor gemeenten net zo goed als voor burgers.

(Het doet denken aan een discussie uit 2009 over de bewijslast bij ontvangst van e-mail.)

Bij heel korte termijnen zou je nog enige verantwoordelijkheid kunnen leggen bij de aannemer. Zie bv. deze zaak waarin een partij verplicht was een domeinnaam over te dragen. Hij had het formulier gemaild maar niet nagebeld of dat was aangekomen. De andere partij had de mail niet gehad, en daardoor ontstond een discussie over gemiste termijnen en verbeurde dwangsommen.

Onder die omstandigheden kon [eiser ] er niet mee volstaan het formulier per e-mail aan [de andere partij] toe te sturen zonder rekening te houden met de mogelijkheid dat het bericht door wat voor oorzaak ook niet was aangekomen of in het ongerede was geraakt. [eiser ] had zich tijdig ervan moeten vergewissen dat het formulier in goede orde door [de andere partij] was ontvangen en van de inhoud kennis was genomen.

Dit is echter een bijzonder geval, vanwege de korte termijn en het grote belang bij deze mail. Ik denk dat je in normale gevallen niet zomaar mag verwachten dat men wel nabelt.

Een andere uitzondering lijkt me als de leverancier zelf iets gedaan had dat de virusscanner of het spamfilter had getriggerd. Als er bijvoorbeeld een virus bij de mail zou hebben gezeten, dan is het logisch dat de mail in quarantaine gaat. En ik zou het kunnen billijken als de inschrijving daardoor wordt gediskwalificeerd. Bij Europese octrooiaanvragen wordt een mail met virus trouwens expliciet gediskwalificeerd en niet als ingediende aanvraag behandeld.

Arnoud