Weblicenties BUMA op losse schroeven

loketten.jpgOeps: de BUMA mag geen licenties voor online muziekgebruik meer geven. Althans wanneer de website buiten Nederland te benaderen is. Dat blijkt uit een vonnis in kort geding dat gisteren werd gepubliceerd. BUMA is niet gerechtigd om licenties voor muziekwerk van buitenlandse artiesten te verkopen voor gebruik buiten Nederland.

Elk land heeft zijn eigen rechtenorganisatie. In Nederland is dat de BUMA, in Groot-Brittannië is dat de Performing Right Society (PRS), Deze organisaties hebben een leuk Europees kartel opgezet. Iedere organisatie geeft iedere andere organisatie het recht om licenties te geven voor bij hen aangesloten leden, maar alleen in het land waar die andere organisatie actief is. De BUMA mag dus licenties verkopen voor Britse muzikanten (die bij PRS zitten), maar alleen voor muziekgebruik in Nederland.

Nu is dat contract uit 1936 (ja, 1936) dus hoe er moest worden omgegaan met online muziekgebruik was nooit echt duidelijk geregeld. Na een tijdelijke regeling die in 2003 afliep, kregen PRS en BUMA kennelijk ruzie want er werd verder niets meer geregeld. In juli 2008 verkocht BUMA een licentie voor heel Europa aan Beatport.

Daar werd PRS heel boos om, en stapte naar de rechter. En die besliste nu dus dat BUMA daar het recht niet voor had:

De voorzieningenrechter in kort geding verbiedt de Nederlandse muziekrechtenorganisatie BUMA om licenties voor online muziekgebruik (via satelliet, kabel of internet) van het muziekrepertoire van de Britse muziekrechtenorganisatie PRS buiten Nederland aan te bieden, af te sluiten of daaraan uitvoering te geven. BUMA is niet bevoegd dergelijke licenties te verlenen, nu PRS haar die rechten nimmer heeft overgedragen. Een redelijke contractsuitleg van de wederzijdse overeenkomst tussen partijen brengt dat ook niet mee.

Dat maakt de waarde van een BUMA-licentie voor internetmuziekwinkels of webcasting stations dus behoorlijk twijfelachtig. Een treurige zaak, want zonder Europawijde licentie is een muziekwebsite niet of nauwelijks nog te opereren.

BUMA had terecht nog aangevoerd dat de bovengenoemde marktverdeling in feite een verboden kartel is (iets wat de Europese Commissie in 2000 ook al vond), maar de rechter vond dat geen aanleiding om het verbod te weigeren. Het enkele beperken tot een bepaald land is nog geen verboden marktverdeling.

Met een beetje pech zit elke Europese muzieksite straks ook achter zo’n irritante “wij kunnen aan uw IP-adres zien dat u uit Nederland komt en mogen u dus helaas geen muziek leveren” venstertje. Mooi is dat. Gelukkig is downloaden uit illegale bron nog steeds legaal bij ons.

Via Boek9.nl (!!!).

Arnoud

Buma/Stemra treedt op tegen embedded muziekfilmpjes

De Buma gaat achter embeddende bloggers aan. Nee, niet embedded bloggers, maar bloggers die filmpjes of muziek van Youtube in hun berichten opnemen. Op C’T wordt Buma/Stemra als volgt geciteerd:

Embedden is volgens de wet echter ‘opnieuw openbaar maken’, zo zegt Buma/Stemra, en dus is er een webcasting-licentie voor nodig.

Volgens de wet? Dat dacht ik even niet. Embedden is een vorm van inline linken. Linken is geen openbaarmaken in de zin van de Auteurswet, zo blijkt uit de jurisprudentie (zie met name het ZoekMP3-arrest en de recente Shareconnector-zaak). Linken kan wel onrechtmatig zijn, omdat je door een link de inbreuk op auteursrecht faciliteert of zelfs aanmoedigt. Je moet dan wel, zo staat in diezelfde jurisprudentie, weten dat je linkt naar iets inbreukmakends. Nu denk ik dat dat vrijwel altijd wel opgaat bij embed-codes van Youtube, maar nog steeds: het is geen inbreuk maar hooguit onrechtmatig.

En nee, dat is geen gezochte juridisch-theoretische nuance. Of nou ja, dat is het misschien wel, maar hij is wel van belang. Want de manier waarop de Buma omgaat met deze onrechtmatige handelingen, is ietwat merkwaardig: men suggereert dat de blogger een webcasting-licentie nodig heeft voor dergelijke links. Zo schrijft de Buma aan Myownmusicindustry.nl:

[W]ij hebben geconstateerd dat u actief bent om (beschermde) muziekwerken uit het door Buma/Stemra beheerde wereldmuziekrepertoire ter beschikking te stellen, ontvangen wij van u graag de volgende gegevens ter bevestiging;

Dat wekt de indruk dat de embedded blogger inbreuk op auteursrecht pleegt. Alsof de embedded blogger hetzelfde doet als Youtube. Webcasting is een vorm van openbaar maken, daarvoor is een licentie nodig. Dat is duidelijk. Maar iemand die faciliteert bij webcasten, maakt zelf niet openbaar. En wie niet openbaar maakt, pleegt geen inbreuk op het auteursrecht en heeft dan ook geen licentie nodig.

Het is niet netjes om bloggers en Youtube dan zo over één kam te scheren. Youtube maakt openbaar en moet daarvoor een licentie nemen. De schade die de bloggers veroorzaken door hun embed-acties, is afgeleide schade en staat niet in verhouding tot de schade die Youtube veroorzaakt bij de auteursrechthebbenden. Die afgeleide schade kan dan niet leiden tot hetzelfde licentiebedrag als Youtube zou moeten betalen.

Buma zou met Youtube -de eigenlijke inbreukmaker- een ‘echte’ webcasting licentie afsluiten. En afhankelijk van de voorwaarde daarin zou men dan eventueel een apart, afgeleid tarief kunnen hanteren voor mensen die slechts embedden. Of, en dat zou uiteindelijk het beste zijn, Youtube laten afrekenen voor afspelen via haar embedded player, zodat bloggers vrijuit kunnen blijven bloggen.

UPDATE (17:21): De actie van Buma/Stemra was prematuur, zo meldt NU.nl zojuist.

UPDATE (14 februari) Heeft Buma/Stemra haar hand overspeeld? 3voor12 citeert Nicolien van Vroonhoven (CDA), lid van de werkgroep auteursrecht op internet: “Het is typerend hoe Buma hier nu op duikt. Het is lastig juridisch te beoordelen of ze het gelijk aan hun zijde hebben, maar je moet niet altijd het onderste uit de kan willen hebben. Youtube is een vrijplaats, en dat moeten we koesteren.”

Arnoud