Hyperlinks zijn legaal, behalve in bijzondere gevallen. Inbreuk op auteursrecht is de meest voorkomende uitzondering, maar ook bijvoorbeeld linken naar een smadelijke publicatie kan onrechtmatig zijn. Hyperlinken kan zelfs strafbaar zijn.
In een zaak over opruiing via internet heeft de rechter nu beslist dat een directe link naar een opruiiend geschrift strafbaar kan zijn. Het verspreiden van een “geschrift of afbeelding waarin tot enig strafbaar feit of tot gewelddadig optreden tegen het openbaar gezag wordt opgeruid” is strafbaar (art. 132 Wetboek van Strafrecht). De rechter stelt een “directe link” hiermee gelijk:
Door het plaatsen van een dergelijke link kan de lezer met slechts één handeling (te weten het klikken/dubbel klikken op de link) het onderliggende document opvragen en lezen. Het onderliggende document is daarmee zodanig verbonden met de link dat door het plaatsen van de link het onderliggende document in zekere zin onderdeel is geworden van het stuk waarin de link is geplaatst. In die zin wordt naar het oordeel van de rechtbank door het plaatsen van de link ook het onderliggende document verspreid.
Van die conclusie schrok men zelf kennelijk ook, want vervolgens wordt deze vérstrekkende bepaling meteen genuanceerd:
De vraag die vervolgens moet worden beantwoord is of het enkel plaatsen van een link ook moet vallen onder de strafbaarstelling van artikel 132 van het Wetboek van Strafrecht. Die vraag is van belang omdat de rechtbank niet aannemelijk acht dat het de bedoeling van de wetgever is geweest om het enkele plaatsen van een link in alle gevallen onder die strafbepaling te laten vallen. Gevolg daarvan zou immers onder meer zijn dat (de exploitanten van) internetzoekmachines – die links produceren naar aanleiding van ingevoerde zoektermen – ook onder deze strafbepaling zouden komen te vallen als die links leiden naar opruiende geschriften en/of afbeeldingen. Bij bepaalde zoektermen is het immers onontkoombaar dat die links opleveren naar geschriften of afbeeldingen waarin tot enig strafbaar feit of tot gewelddadig optreden tegen het openbaar gezag wordt opgeruid.
En u voelt ‘m al aankomen: het moet afhangen van de relevante concrete omstandigheden van het geval.
Arnoud
Het moet afhangen van de omstandigheden – maar is het eigenlijk wel rechtmatig om mensen te beoordelen op feiten waarvan ze van tevoren niet kunnen weten of ze rechtmatig zijn of niet? Ik kan me namelijk genoeg grensgevallen voorstellen.
Je zou dan de vraag of ze konden weten dat het gelinkte materiaal rechtmatig was, mee moeten nemen in je beoordeling. Maar goed, dat blijft lastig.
Arnoud
Stel ik heb een hekel aan iemand die van auto’s houd. Ik plaats een mooi artikel dat hij graag wil doorlinken. Als hij daar in stinkt vervang ik de inhoud van dat mooie artikel door iets wat absoluut niet door de beugel kan. En oeps, nu linkt hij zomaar naar zoiest en zou hij een boete kunnen krijgen?
Leuk gevonden, Xiwel! Hopelijk kan degene die de link plaatste, aan de context van zijn link aantonen dat hij naar iets anders linkte dan wat er nu staat.
Maar je bent ondertussen ook zelf wel strafbaar door dat nieuwe artikel te publiceren 🙂
Arnoud
De link naar de zaak op rechtspraak.nl werkt niet.
Was Indymedia.nl trouwens al niet eense veroordeeld voor niet alleen het plaatsen van door een Duitse rechter verboden documenten, maar ook voor het linken naar deze documenten?
Dank je Martin, link gefixt.
Inderdaad, er zijn twee vonnissen over het door de site Radikal gehoste materiaal.
In LJN AE1935 werd XS4All veroordeeld tot het weghalen van de site, die toen nog bij haar gehost was. Dit werd bevestigd in hoger beroep (LJN AF0091).
In LJN AE4427 werd Indymedia veroordeeld tot het weghalen van hyperlinks die direct of indirect naar de inmiddels elders gehoste site van Radikal verwezen.
Beide zaken waren civiel recht trouwens: Deutsche Bahn vond dat er onrechtmatig werd gehandeld, maar er was geen sprake van strafbare feiten.
Arnoud